Klimaatverandering, Kinderen en Bevolkingsgroei

Zondagavond 24 Maart was er een reportage bij Nieuwsuur over mensen die geen kinderen willen, omdat je de planeet ermee belast, of omdat de effecten van klimaatverandering steeds zichtbaarder worden en zij daar hun toekomstige kinderen niet mee willen belasten. Ik werd gevraagd hoe ik hierover denk. Mijn eerste reactie was dat dit een hoogstpersoonlijke beslissing is, en ik niet oordeel over de keuze die mensen hierin voor zichzelf maken. Dat moeten ze helemaal zelf weten. Maar of ik dan als wetenschapper iets kon zeggen over waar het heen gaat met klimaatverandering, en wat de rol van (over-)bevolking nu eigenlijk is? En zo geschiedde. Dit is natuurlijk een ontzettend heikel onderwerp, en het was tegelijkertijd mijn vuurdoop voor de televisie. Hieronder enige context bij het interview en over de rol van (over-)bevolking in het bijzonder.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Waan van de dag

Agora Energiewende: leren van de gele hesjes

, door

ACHTERGROND - De Duitse denktank Agora Energiewende heeft onderzoek gedaan naar de Franse protesten van de gele hesjes tegen de CO2 heffing. De Duitse denktank geeft aan dat het protest een diepere oorzaak heeft dan enkel de CO2 heffing. In het onderzoek geeft de denktank aanbevelingen voor toekomstig beleid. Waarbij ook gekeken wordt naar voorbeelden van succesvol beleid, zoals in Zwitserland.

Brand maar los in de commentaren over wat Nederland hiervan kan leren.

Foto: Leif Harboe (cc)

Windmolens zorgen voor uitsterven insecten: Een klimaatontkennende klap van de molen

, door

Windmolens, torens van Mordor (of Kankor). Althans, als je een klimaatontkenner bent. Sinds die dingen subsidieloos door het leven zwieren wordt hen de ene na de andere dierlijke holocaust in de wieken geschoven. Een jaar of vijf geleden waren het de vogels die massaal slachtoffer werden van deze moderne guillotines (wat natuurlijk bullshit was), nu zijn het de insecten. Want het gaat slecht met insecten op de wereld. Combineer dat met een studie die zegt dat jaarlijks 1200 ton insecten sterft door windmolens, en klimaatontkenners hebben hun nieuwe gelegenheidsargument: weg met windmolens, want denk aan de insecten. Niet dat het hen ook maar een zak interesseert, maar hey, ze weten dat windmolenknuffelaars vaak ook insectenknuffelaars zijn, en daarmee kan je misschien mooi wat tweespalt aan de andere kant veroorzaken. Geholpen door onder andere De Telegraaf, Het AD en het Dagblad van het Noorden verspreidde het nieuws zich razendsnel.

Gierende stierenpoep

En ja, het klínkt erg, die 1,2 miljoen kilo per jaar, maar is het ook zo dat windmolens daarmee bijdragen aan de zorgwekkende insectensterfte? Dat is totaal onduidelijk, want de artikelen bieden geen context. Dus laten we dat eens gaan bekijken door middel van de beproefde bierviltjesmethode. Want hoeveel insecten zijn er eigenlijk? Volgens dit artikel is er op de wereld per kilo mens zo’n 300 kilo aan insect. Dan nemen we 80 miljoen Duitsers die we, laten we even voorzichtig zijn, gemiddeld zo’n 40 kilo wegen. Dat is dus 3,2 miljard kilo Duitser, maal 300 kilo insect. Dan komen we op ongeveer 1000 miljard kilo insect. In Duitsland alleen al. Gemiddeld gaat dus jaarlijks zo’n 1 op de 800.000 insecten door de gehaktwindmolen, en dan laat ik nog buiten beschouwing dat er binnen een jaar vaak meerdere generaties insect zijn. De eerste voorzichtige conclusie is dan ook dat het gierende stierenpoep is.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Milieudefensie dagvaardt Shell over klimaatbeleid

, door

NIEUWS - Milieudefensie kondigde vorig jaar een klimaatzaak tegen Shell aan en stelde de volgende eisen aan Shell om dagvaarding te voorkomen:

  • Shell brengt zijn beleid en investeringen in lijn met de klimaatdoelen van Parijs;
  • Shell bouwt zijn olie- en gasproductie af en brengt zijn uitstoot terug naar nul in 2050;
  • Shell maakt afspraken met Milieudefensie over de invulling, tussendoelen en openbare verantwoording.

    • Shell kreeg 8 weken om tegemoet te komen aan de eisen van Milieudefensie, maar deed dat niet. Daarom overhandigt Milieudefensie vandaag de dagvaarding met als inzet dat Shell zijn plannen en strategie aanpast zodat die in lijn komen met het klimaatakkoord van Parijs uit 2015. Er wordt geen schadevergoeding geëist.

    Reactie Shell

    Shell stelt de klimaatafspraken te ondersteunen. Tegelijkertijd heeft het bedrijf sinds 2015 ook forse bedragen uitgegeven om klimaatbeleid te vertragen of voorkomen. Shell kondigde recent wel aan zijn lidmaatschap van de invloedrijke Amerikaanse lobbyclub AFPM heeft opgezegd. De AFPM is het niet eens met de klimaatdoelen die afgesproken zijn in Parijs, die Shell wel zegt te omarmen. Daarnaast heeft de AFPM zich de afgelopen jaren ingezet om de uitstootregels voor nieuwe auto’s in de Verenigde Staten te verruimen. Shell zegt die ruimere uitstootregels niet te steunen, maar zat nog wel in het bestuur van de American Fuel & Petrochemical Manufacturers (AFPM) die volgens Influence Map waarschijnlijk een belangrijke rol speelde bij de verruiming van de uitstootregels. Bij het aanpassen van de eisen aan methaanemissies in de VS is een zelfde beeld zichtbaar. Voor de schermen stelt Shell daar tegen te zijn, terwijl het bedrijf in 2017 en 2018 samen met het American Petroleum Institute (API) diverse ontmoetingen heeft gehad met de Amerikaanse overheid om de regels voor methaanemissies, die Obama heeft ingevoerd, te verzwakken.

    Steun ons!

    Mededeling

    De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

    Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

    Waan van de dag

    Volkskrant: Waarom tankers ongehinderd gifstoffen verspreiden

    , door

    NIEUWS - In De Volkskrant van 1 april besteedde Toine Heijmans aandacht aan varend ontgassen, of beluchten van de tanks zoals de branche het liever lijkt te noemen.

    Nu is ontgassen verboden door de provincie maar de schepen ontgassen door. De Lek is rijkswater en het rijk handhaaft niet omdat eerst een internationaal verdrag moet geratificeerd – zo zit het ongeveer.

    Maanden, jarenlang melden bij DCMR zorgde er voor de bewoners enkel voor dat ze werden verwezen van het kastje naar de muur. Ook contact met het ministerie leidde niet tot een oplossing voor de overlast. Een voor mij bekende situatie, want voordat ik mijn eerste publicatie over varend ontgassen op Sargasso plaatste was ik al zeker twee jaar bezig met autoriteiten aanspreken op hun verantwoordelijkheden. Wat niet lukte, want de verantwoordelijkheid in dit dossier is vakkundig weggewerkt.

    Foto: Krispijn Beek (cc)

    EU: heel Europa ‘van aardgas los’

    , door

    NIEUWS - De Europese Unie heeft een voorstel aangenomen om het gebruik van hernieuwbare energie voor verwarming en koeling vanaf 2021 jaarlijks met 1,3% te vergroten. Daarmee wordt eindelijk de draai gemaakt van hernieuwbare elektriciteit naar warmte en koeling. Niet onbelangrijk aangezien verwarming en koeling goed zijn voor een groot deel van de energievraag in de EU en slechts 18% van de warmte en koude duurzaam is. In Nederland bestond 19% van de totale energievraag in 2017 uit warmte. Waarvan slechts 10% hernieuwbare warmte was, vooral uit biomassa.

    Het Europese voorstel laat zien dat Nederland misschien een van de weinige lidstaten is die al bezig is met de omslag van aardgas naar andere bronnen voor verwarming van de gebouwde omgeving, maar dat er wel degelijk gewerkt wordt aan een Europees plan om de omslag naar gas te voorkomen. Of als dat niet lukt er een tijdelijke fase van te maken. Landen als Denemarken, het Verenigd Koninkrijk en België werken ook al aan de overstap naar andere warmtebronnen. En ook in de VS zijn plannen om aardgas als warmtebron te vervangen.

    Om de EU klimaatdoelen voor 2050 te halen is volgens sommige onderzoekers een verbod op nieuwe gasketels en gasboilers per 2030 nodig. Dat verbod is echter voorlopig nog niet in de maak.

    Foto: Edward Dick (cc)

    Gemalenvarkensbottentaart

    , door

    COLUMN - Ik heb een pesthekel aan eten weggooien. En ik ben een zoetekauw. Wanneer ik dan ook bij de plaatselijke supermarkt langs het gebakschap loop, en talloze “laatste dag dikke korting”-stickers zie, is één en één al gauw twee. Echter, ik probeer ook een beetje te letten op wat ik eet. Ik hou dan ook niet van gemalen varkensbotten in mijn eten.

    En dan wordt je niet vrolijk van de gebaksafdeling van de supermarkt.

    Want chocoladetaart? Met gemalen varkensbotten. Tompoes? Nomnomnom, met extra gemalen varkensbotten. Een mokkagebakje? Ja hoor, met gemalen varkensbotten, én varkenshuid! (Inderdaad, die wordt óók gebruikt bij het maken van gelatine – en zit, zeg ik er maar even bij, dus niet exclusief in het mokkagebakje).

    Serieus, wie verzint dit? Er is toch geen levende ziel die deze shit door zijn gebak wil als hij zou mogen kiezen. Ranzig!

    En ik ben zelf niet zo van het bakken, dus ik weet niet of er fatsoenlijke alternatieven voor gelatine zijn, voor de soorten gebak die ze aanbieden. Maar damn, dan kies je toch iets waar je geen gemalen varkensbotten en huid in hoeft te stoppen? Sure as hell dat er genoeg alternatieve gebakjes zijn.

    Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

    Mededeling

    Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

    Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

    Foto: gmourits (cc)

    Techniek neutraal van gas los

    , door

    OPINIE - Vanuit de opslag duurzame energie financiert het ministerie van Economische Zaken en Klimaat twee regelingen. De bekendste is de SDE+, waarmee de productie van duurzame energie wordt gestimuleerd. Minder bekend is de ISDE regeling, waarmee EZK subsidie geeft bij de aankoop van zonneboilers, warmtepompen, biomassaketels en pelletkachels. Terwijl het ministerie van EZK in Den Haag een van de grootste pleitbezorgers is voor het stellen van doelen in plaats van technieken voorschrijven. Tijd voor een herbezinning?

    Techniek sturing en EZK

    Het ministerie van EZK heeft de afgelopen 15 jaar met succes ingezet op een milieubeleid dat zich richt op doelen in plaats van middelen. Hierbij stelt de vergunningverlener de doelen die een bedrijf moet halen en kiest een bedrijf zelf met welke technische maatregelen deze het best gehaald kunnen worden.

    Tegelijkertijd zet EZK in het energiedomein juist fors in op middelen in plaats van doelen. Zo ook bij het gasloos maken van de gebouwde omgeving. EZK stuurt bij de ISDE (net als bij de SDE+) op techniek, zonneboilers, warmtepompen, biomassaketels en pelletkachels komen in aanmerking voor subsidie. Andere technieken niet, ook al halen ze vergelijkbare resultaten ten aanzien van doelen als energiebesparing en verminderen van de gasvraag. Bij biomassaketels en pelletkachels worden naar mijn weten ook geen aanvullende luchtkwaliteitseisen gesteld.

    Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

    Wereldtemperatuur | Update februari 2019

    , door

    DATA - Er heeft een stevige politieke aardverschuiving plaatsgevonden bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten. Daarbij is een partij mede enorm gegroeid vanwege hun ontkenning van de klimaatverandering en de noodzaak die aan te pakken. Een makkelijke boodschap waar mensen die met lede ogen toekeken hoe het debat over de klimaatmaatregelen de verkeerde kant op ging (te weten, naar hun geld) zich graag aan vastklampen.
    Maar wel een ernstige ontwikkeling.

    Het klimaat zelf trekt zich uiteraard niets aan van dit soort lokale schermutselingen in een klein land als Nederland. De opwarming gaat gewoon door. De dip na de enorme El Nino piek heeft een bodem bereikt. Wachten is op de volgende opleving.


    Weinig opmerkelijk nieuws verder. Of het moet gaan om het plan om 1,2 biljoen bomen te planten als maatregel om de CO2 omlaag te brengen. Ongeacht hoeveel het precies helpt, lijkt dat me een goed plan!
    Wel een tegenvaller om te melden, energieconsumptie (op basis van CO2) nam ook in 2018 nog toe. Dat brengt ons dus verder af van de doelen van het Parijs Akkoord. Schiet niet op zo.

    Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v3, Hadcrut4 (4.6), NCDC, Copernicus ERA interim en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

    Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

    Mededeling

    Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

    Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

    Mededeling

    Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

    Vorige Volgende