De aardbevingen in Groningen komen vaker voor en volgen elkaar sneller op, maar zijn niet sterker dan in voorgaande jaren. 2013 was een recordjaar met 127 gasbevingen in Groningen en omstreken. Hoe heeft het aantal bevingen zich ontwikkeld na de eerste beving in Assen in 1986? In de eerste grafiek staan het aantal bevingen per jaar en het voortschrijdend 3-jaars gemiddelde (rode lijn). Het moge duidelijk zijn dat er de laatste jaren een sterke stijgende trend is in het aantal aardbevingen.
NIEUWS - Dat er doden en gewonden vallen vanwege bodemdaling door gaswinning, daar is Noordoost-Groningen van overtuigd. De directe aanleiding kon wel eens uit onverwachte hoek zijn, legt ingenieur Ad Manders uit.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
COLUMN - Het Financieel Dagblad berichtte begin dit jaar dat pensioenfondsen niet genoeg rendement behalen. Tussen 2006 en 2011 hebben de grootste vijftig pensioenfondsen gemiddeld zo’n vier procent rendement gehaald, wat minder is dan de stijging van hun verplichtingen. Niet zo gek dus dat pensioenfondsen op zoek zijn naar nieuwe manieren om geld te verdienen, zoals het opkopen van hypotheekobligaties. En dat zou best lucratief kunnen zijn: over de periode 2006-2011 was de gemiddelde hypotheekrente zo’n 4.8 procent. Maar het investeren van pensioenfondsen in hypotheken lijkt een omslachtige manier om hetzelfde te bereiken als wanneer je mensen hun pensioenopbouw laat gebruiken voor het afbetalen van hun hypotheek.
Pensioenfondsen financieren zich met premies die werknemers verplicht betalen. Daarna is het (binnen bepaalde regels) in principe aan het pensioenfonds hoe deze de premies wil beleggen, bijvoorbeeld door aandelen of obligaties te kopen, of door te beleggen in hypotheken, wat nu ook al op kleine schaal gebeurt. Het pensioenfonds geeft dan geld aan een bank, die in ruil daarvoor belooft hypotheekbetalingen aan het pensioenfonds te geven. Nu ontstaat een bijzondere situatie: werknemers leggen spaargeld in bij hun pensioenfonds, en het pensioenfonds koopt vervolgens via de bank de hypotheek van de werknemers. De werknemers financieren dus als het ware hun eigen hypotheek via het pensioenfonds, en betalen zichzelf terug via hun hypotheekaflossing die ze ontvangen in de vorm van pensioenkapitaal.
DATA - Met behulp van openbaar beschikbare data onderzoekt Sargasso in een nieuwe serie de aardbevingen in Groningen.
Afgelopen week demonstreerde een groep van ruim honderd Groningers bij de nieuwjaarsreceptie van de provincie. Aanleiding waren de sluiting van aluminiumsmelter Aldel en de aardbevingen in Groningen. De teneur: Nederland wil wel de baten, maar niet de lasten, die vooral op het bordje van de Groningers komen.
Maar Groningers kunnen hun schade toch melden bij de NAM? Dat klopt, maar de afhandeling gaat niet echt soepel, laat onderstaande reportage van het programma Altijd Wat van 26 februari vorig jaar zien.
Maar hoe groot is het probleem eigenlijk? En waar precies is het een probleem? Op het onderstaande kaartje is te zien waar de aardbevingen plaats hebben gevonden in de periode van de eerste beving in Assen in 1986 tot en met de laatste beving in 2014.
Aardgasbevingen in Groningen, Drenthe en Friesland
Duidelijk is te zien dat er in het gebied tussen de stad Groningen en Delfzijl flink wat bevingen zijn geweest. Onderzoek na onderzoek wordt aangekondigd, maar vooralsnog gebeurt er niet veel. In een data-serie over de aardbevingen in Groningen zal Sargasso de problematiek van verschillende kanten belichten met behulp van openbaar beschikbare data. Morgen deel 2 over ontwikkelingen in de tijd.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
REPORTAGE - Kort item van het NCRV-programma Altijd Wat over de gevolgen van de gaswinning in Groningen.
COLUMN - ‘Never let a good crisis go to waste,’ is een beroemde uitspraak van Winston Churchill. De jaarwisseling biedt een mooie gelegenheid om te reflecteren over de staat van de eurocrisis. Wat is er het afgelopen jaar gebeurd en wat kunnen we verwachten in 2014?
Oppervlakkig gezien lijkt het in Europa de goede kant op te gaan. Vergeleken met het chaotische 2012 (met de Griekse schuldafschrijving, Spaanse bail-out en de ratificatie van het European Stability Mechanism) was 2013 een relatief rustig jaar. Dit kunnen we ook zien in een prachtig overzicht van de eurocrisis opgesteld door The Guardian. De enige echte financiële opschudding werd in het voorjaar veroorzaakt door de bailout van Cypriotische banken. De laatste maanden konden de eurolanden daarom zelfs in relatieve rust onderhandelen over de bankenunie.
Daarnaast lijkt het er op dat Europa in 2014 voorzichtig betere financiële tijden tegemoet kan zien. Ierland en Spanje sluiten hun bail-out programma’s af, en de EU voorspelt een kleine maar positive economische groei in de meeste landen (inclusief Nederland). Hoewel economische voorspellingen van de EU notoir overoptimistisch zijn, wijzen meerdere indicatoren op een licht economisch herstel.
Hoewel dat natuurlijk goed nieuws is, betekent het helaas niet dat de structurele onbalans in de Europese economieën is opgelost. Bovendien kan een herstel leiden tot afstel van noodzakelijke hervormingen en tot hernieuwde onrust. De geschiedenis van de eurocrisis leert ons namelijk dat de noodzakelijke instituties, zoals het European Stability Mechanism en haar voorlopers EFSF en EFSM, pas tot stand komen onder zware druk van de financiële markten en na crisisoverleg tot in de vroege ochtend. Een betere economische situatie kan er toe leiden dat landen hardere onderhandelingsposities innemen en kan de afwikkeling van belangrijke openstaande problemen vertragen.
ELDERS - De VS laten alvast zien wat de gevolgen zijn van de combinatie van een hyperflexibele arbeidsmarkt, stijgende inkomensverschillen en een structurele werkloosheid.
Zoals inmiddels genoegzaam bekend, zijn de opbrengsten van de toegenomen productiviteit van Amerikaanse werknemers gedurende de afgelopen veertig jaar vrijwel volledig richting bedrijfswinsten gegaan:
Productivity has increased by 80 percent, but median compensation (that’s wages plus benefits) has risen by just 11 percent during that time. […] Since 2000, even as the economy has grown by 18 percent, the median income of households headed by people under 65 has declined by 12.4 percent.
Een gevolg van deze scheve inkomstenverdeling is dat met name grote Amerikaanse bedrijven gigantische bedragen in kas hebben. Zo bezit Apple maar liefst 147 miljard dollar alleen al aan liquide middelen. Bedrijven weten van gekkigheid niet meer wat ze met dit soort bedragen aan moeten. Investeren in extra productiecapaciteit om nog meer (nieuwe) producten af te kunnen zetten, wordt – vanwege onvoldoende verwachte vraag – vaak niet meer als de moeite waard gezien. Dankzij de decennialange trend van achterblijvende inkomens, is een eveneens achterblijvende consumentenvraag natuurlijk niet meer dan een logisch gevolg.
Niettemin willen bedrijven wel graag rendement behalen op hun liquide reserves. De oplossing? Bedrijven die leningen aan hun eigen werknemers verstrekken. Het Amerikaanse bedrijf Lending Club probeert grote werkgevers, waaronder Google, te interesseren voor deze investeringsvorm. Niet alleen werkgevers zouden hiervan profiteren, maar ook de werknemers. Zij kunnen immers, zonder extra salaris te ontvangen, toch net iets meer uitgeven aan een woning, een auto of zelfs de dagelijkse boodschappen:
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
94 procent is zzp’er.
De Kamer van Koophandel zegt dat er mede door de crisis meer mensen een bedrijfje beginnen. “In 2013 zijn veel bedrijven failliet gegaan en hebben veel mensen ontslag gekregen. Dit resulteert in een toename van het aantal inschrijvingen.”
Als bouwbedrijven failliet gaan, gaan bouwvakkers massaal aan de slag als zzp’er, volgens de KvK. En bedrijven die personeel flexibeler willen inzetten adviseren werknemers steeds vaker om zich als zelfstandige te vestigen. Daarna worden ze dan weer ingehuurd.
Uit de Volkskrant:
Het ‘kwaad van het kwartaalkapitalisme’ is sinds het begin van de crisis eerder erger geworden dan verminderd, constateert McKinsey. Topmanagers trekken zich niets aan van internationale organisaties als de OESO, de G20 en het World Economic Forum, die de afgelopen jaren hebben gepleit voor een meer duurzame vorm van kapitalisme. […]
Van de ondervraagde managers erkent 63 procent dat de druk is toegenomen om zo hoog mogelijke winsten op de korte termijn te behalen.
Ruim driekwart (79 procent) van de managers zegt prioriteit te geven aan een zo hoog mogelijke winst in de komende twee jaar of op nog kortere termijn. Bijna de helft van de managers heeft een bedrijfsstrategie voor ten hoogste drie jaar. Driekwart zegt dat eigenlijk een strategie op langere termijn noodzakelijk is. En 86 procent erkent dat een langetermijnstrategie belangrijk zou zijn om het bedrijf te versterken en innovatie te bevorderen.
Hoogleraar openbare financiën en economisch beleid Bas Jacobs viste een CPB-rapport dat vlak voor de kerst werd gepubliceerd uit de vergetelheid.
Pensioenfondsen gebruiken een deel van het geld dat nu ingelegd wordt, om gepensioneerden het beloofde pensioen uit te kunnen keren. Dat zou geen probleem hoeven zijn, ware het niet dat de vergrijzing maakt dat er steeds minder werkenden komen om hetzelfde voor hen te doen als de huidige generatie jongeren oud is.