De Eurozone functioneert niet lekker, en politici blijven maar doormodderen. De burger snapt het beleid daardoor niet en kiest voor nationaal-populisten. Wat te doen? De taal is wijs. Kiezers zijn verongelijkt, want ongelijk gemaakt, daarover boos. De economen weten van stagnatie in lonen en koopkracht, die al decennia duurt. De oplossing: eerst vrouwen de arbeidsmarkt op sturen, vervolgens schulden maken, nu de ‘race to the bottom’ en verdergaande flexibilisering op de arbeidsmarkt. Maar dat interesseert economen. Politicologen worden onrustig van politieke onvrede. Mensen willen dat er voldoende aandacht in het systeem is voor hun belangen. Als dat gevoel er niet is, heeft ‘het systeem’ een probleem. Populistisch sentiment noemen we dat, afkeer van het systeem. Vaak wordt dat uitgedrukt in referenda.
INTERVIEW - Joseph Stiglitz (de Nobelprijswinnende econoom) meent dat de Euro aan het falen is; in plaats van de EU tot een hechtere eenheid te maken haar juist aan het verscheuren is; en dat de Eurozone (in elk geval in zijn huidige vorm) geen lang leven meer beschoren is.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Waar in Nederland het vakbondslidmaatschap tanende is, is dat in Zweden wel anders, merkte Eddy Stam tijdens een bluesfestival.
Mijn vriend en collega Mari en ik bezochten een klein bluesfestival in Noord-Zweden. De hoofdsponsors waren de collega-vakbonden IF Metall en Kommunal.
Nu heb ik mij wel vaker afgevraagd of vakbonden evenementen moet sponsoren. Zo was er bij ABVAKABO een jarenlange traditie om voor duizenden euro’s appels uit te delen bij de Nijmeegse vierdaagse. Ik was er op tegen om de simpele reden dat er nog nooit een lid is bijgekomen omdat ze een appel hebben gekregen. En omdat ze aan het vierdaagsen zijn, heb je ook geen tijd om een gesprekje aan te knopen. En dat is juist het ding van iets weggeven, een wervingsgesprekje te beginnen.
Dus zochten we op het festival terrein naar de wervings“stand” van de collega’s. Die was er niet. Nog meer redenen om je af te vragen waarom de bonden dit sponsoren.
Maar goed, wij waren er voor ons plezier en hadden ook een zitplaats nodig om de hele avond door te brengen. We vonden een paar grote stenen waar we min of meer op de eerste rij zaten. Achter ons zat een vrolijk koppel zich te verwonderen waar wij helemaal vandaan kwamen. Dus was er snel een gesprek. Zij was ambulancechauffeur en hij buschauffeur. Toch maar gevraagd of ze lid waren. “ Natuurlijk!” antwoorden ze bijna verontwaardigd. “Zodra ze er is, zullen we jullie introduceren aan de voorzitter”.
Aandacht voor klokkenluiders is prima, meent Aart G. Broek, maar als organisatie kun je beter proactief tegenspraak en tegendraads denken organiseren. Dat voorkomt een hoop ellende achteraf.
In Utrecht opent een Huis voor Klokkenluiders. Daar kunnen mensen terecht die een misstand op werk in de openbaarheid willen brengen en hiertoe advies en steun behoeven.
Vele getraumatiseerde klokkenluiders en jarenlange Haagse lobby waren nodig om deze pleister op de wonde te kunnen plakken. Wanneer het klokkenluiden begint, is het kwaad echter al geschied. Zowel de organisatie als de klokkenluider lijdt.
Hoog tijd om het klokkenluiden te voorkómen. Dat kan door het geven en nemen van tegenspraak te agenderen, de noodzaak van dwarsliggers te onderkennen en ze de ruimte te geven. Geen eenvoudige aangelegenheid, maar wel te doen: een uitdaging dus.
Voorbeelden te over
Er is een lange lijst van bedrijven en (overheids)organisaties samen te stellen, die tijdig en met gegronde kritiek zijn gewaarschuwd voor de fiasco’s die zij doende waren te creëren.Te denken valt aan Enron, Imtech, Ahold, Worldcom, Parmalat, Lehman Brothers, SNS Reaal, Vestia, Dewey & LeBoeuf, Arthur Anderson en andere bedrijven die te gronde gingen of nog maar net van de ondergang gered konden worden.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
„Er is een hoop sympathie voor Canada in Europa, en voor Trudeau persoonlijk. Dus we hebben een kans om te zeggen: om vriendschap te bouwen is het nodig om uitwisselingen met elkaar te hebben. We zullen de bevolking van Europa ervan overtuigen dat Canada een vriend is. De beste weg vooruit voor de EU is dit verdrag met ons te ratificeren.”
Het CETA-verdrag voor vrijhandel tussen Canada en de EU, nog uitonderhandeld onder de vorige, conservatieve Canadese regering, ligt onder vuur. Dus zet de Canadese minister van Buitenlandse Zaken, Stéphane Dion, het hoge knuffelgehalte van de nieuwe premier in om de scepsis weg te nemen.
ANALYSE - Het is tegenwoordig mode om te beweren dat de tijd van de natiestaat voorbij is (1,2,3,4,5). De democratie wordt ondermijnd door globalisatie en de macht van de markt. In zijn onlangs verschenen boek Het financiële regime stelt Joseph Vogl dat dat altijd al zo is geweest: al sinds de opkomst van de Italiaanse stadstaten in de late Middeleeuwen is er een symbiose tussen staat en het kapitaal.
De gemiddelde lezer van Sargasso zal nu misschien een geeuw onderdrukken. Maar ik waag het toch om vraagtekens te zetten bij Vogl’s verhaal over de macht van de financiële markten in de moderne tijd, vanaf de Tweede Wereldoorlog. Ik reageer in dit artikel op het interview van Vogl, afgenomen door Koen Haegens, dat een paar weken geleden in de Groene Amsterdammer (15 juni 2016) verscheen [1].
De macht van het kapitaal
Het mechanisme waarmee het kapitaal [2] macht kan uitoefenen over de staat is eenvoudig. Als een staat meer geld uitgeeft dan het door belasting kan innen, moet zij het verschil lenen op de kapitaalmarkt. Vooral in moeilijke tijden krijgt deze daardoor grote invloed omdat de schulden dan hard oplopen, bijvoorbeeld na een financiële crisis of tijdens een oorlog:
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Tata Steel UK, de helft van het voormalige Corus, staat al een poosje in de etalage. Door de Brexit zijn potentiële kopers nog kopschuwer geworden dan ze al waren. Sluiting zou 15.000 Britten hun baan kosten. Om dat te voorkomen overweegt de regering het bedrijf te nationaliseren.
Tata Steel Nederland, de andere helft van Corus, kan ondertussen investeringen tegemoet zien, waarmee Tata Steel zijn positie als leverancier voor de auto-industrie wil versterken.
“If you know of any addicts, go ahead and kill them yourself as getting their parents to do it would be too painful.”
De Filippijnen hebben een nieuwe president, Rodrigo Duterte, die gekozen is op een populistisch law and order platform. Bovenstaande uitspraak is geen metafoor of hyperbool. Duterte meent het.
Arbeidsomstandigheden van een eeuw geleden, anno 2016 in Nederland. Dennis L’Ami werkte tien maanden tussen de Polen in een distributiecentrum van supermarktketen Coop in Deventer.
Na het verloren Brexit-referendum maakt David Cameron plaats als premier. Hij neemt wel de tijd om het stokje over te dragen. De vraag is of hij voor die tijd nog het EU-verdrag opzegt of het overlaat aan zijn opvolger (allicht Brexit-leider Boris Johnson, die al gezegd heeft geen haast te willen maken met het formele exitproces).
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.