Wij verdienen ons succes!

Succes is niet hetzelfde als verdienste. Toch wordt in veel politieke discussies dit gegeven maar al te graag vergeten, bijvoorbeeld wanneer het gaat over lonen, uitkeringen en zelfs de eurocrisis. Succesvolle ondernemers en andere grootverdieners zijn de aanjagers van de economie. Het is daarom belangrijk dat de bezitters van een topinkomen niet te veel belasting betalen. Immers, wanneer de belastingdruk te groot wordt, dan zullen deze movers and shakers zich onvoldoende gestimuleerd voelen om extra inkomen te genereren. En dat gaat onverbiddelijk ten koste van de economische groei. Helemaal onderaan de economische ladder werkt het precies andersom. Daar gaan de mensen, in tegenstelling tot de succesvolle grootverdieners, juist harder werken wanneer ze minder geld ontvangen. (Misschien dat daarom in de Wet werken naar vermogen werd geregeld dat sommige werkenden met minder dan het minimumloon genoegen moeten nemen.)

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 08-03-2022

Wat kost zittenblijven nou echt?

DATA - Afgelopen zaterdag scheef Ferry Haan, docent economie, in de Volkskrant dat we in Nederland eigenlijk af moeten van het ‘zittenblijven’. Nederland heeft relatief veel zittenblijvers, zeker in vergelijking (p.2) met de Britten, Finnen of Zweden. Volgens Haan levert al dat gedoubleer niets op, behalve frustratie. En dat terwijl de kosten van extra jaar voortgezet onderwijs maar liefst 4000 euro zijn. Je zou met de helft van dat geld al een goede zomerschool kunnen organiseren – dan kunnen docenten die geen behoefte hebben aan een lange vakantie meteen ook wat extra’s verdienen. Een sympathiek idee. Te meer ook omdat de kosten van zittenblijven eigenlijk nog veel hoger zijn. Maar hoeveel hoger?


Allereerst die 4000 euro. Ik weet niet waar Haan die vandaan haalt, maar in het huishoudboekje van Nederland (twee keer doorklikken) staat dat een leerling in het voortgezet onderwijs 7400 euro per jaar kost. En daarmee zijn we er nog niet. Eigenlijk zou je ook willen weten wat een leerling (en de maatschappij) misloopt door een jaar langer op school te blijven, de zogenaamde ‘opportunity costs’. Een leerling komt bijvoorbeeld ook een jaar later op de arbeidsmarkt.

De OESO bracht de totale kosten van zittenblijven voor o.a. Nederland in kaart. In 2009 hadden 50.000 leerlingen van 15 jaar ergens in hun schoolcarrière een jaar overgedaan, wat de overheid met bijna 400 miljoen dollar aan ‘directe kosten’ opzadelde, omgerekend (ook naar PPP) ongeveer de eerder genoemde 7000 euro per leerling. De ‘indirecte kosten’ van het later op de arbeidsmarkt komen zijn volgens de OESO, afhankelijk van het uiteindelijke onderwijsniveau, zo’n 2 tot 2,7 miljard dollar, gebaseerd op wat iemand zou verdienen (gemeten met ‘arbeidskosten’, om een voor mij onduidelijke reden).

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-02-2022

Vreemde tijden

Van complottheorieën was ik altijd wars. Maar dit zijn vreemde tijden.

Niemand had kunnen bedenken dat de banken die een paar jaar geleden achter elkaar omvielen, juist de instanties zouden zijn die het meest profiteerden van de economische crisis. Maar dat is precies wat er is gebeurd. Door interstatelijke interventies konden de banken vrijwel al hun beschamende verliezen na veel pandoer ‘afschrijven’ – lees: afwentelen op de diverse lokale overheden – terwijl ze alles wat winstgevend was, uitsluitend zelf bleven opstreken.

Hun sanering werd betaald met publiek geld; de daardoor verworven gezondheid werd echter privé verzilverd. Een jaar na aanvang van de crisis deelden banken alweer dikke bonussen uit aan hun vertrekkende commissarissen.

De sanering van Griekenland? Van hetzelfde laken een pak. Bijna al het geld dat Europa nu in Griekenland stopt, wordt gebruikt als onderpand dan wel als buy-out voor de eerdere onverantwoordelijke high-risk investeringen van Europese banken en pensioenfondsen. Europa saneert Griekenland niet: Europa draait op voor de fouten van internationale investeerders. Maar zodra diezelfde investeerders winst maken, is dat plotseling ‘privaat kapitaal’ en zeuren ze dat overheden zulks niet mogen belasten, omdat zij daardoor ‘initiatief’ en ‘innovatie’ zouden tegenwerken.

Als iemand me een jaar geleden had verteld dat zestien bankiers tijdens hun dagelijkse lunches in Londen de internationale rentestand niet bepaalden op grond van feiten, maar die vaststelden op grond van wathun zakelijk gezien het beste uitkwam, had ik die persoon hartelijk uitgelachen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rosenmöller en Unilever strijden samen tegen overgewicht

Het Convenant Gezond Gewicht is mede gebaseerd op een naïef geloof in de welwillendheid van de voedingsindustrie. Het is dan ook niet verwonderlijk dat resultaten uitblijven. Laat men zich liever richten op een voedselvoorziening die draait om vers en kwaliteit.

Wat is belangrijker voor kinderen: fatsoenlijk eten of  weten hoe je speciale effecten inbouwt in een Powerpointpresentatie? Dat eerste natuurlijk. Toch wordt er in het onderwijs meer geld uitgetrokken aan computeronderwijs dan aan aandacht voor fatsoenlijk eten: waar komt het vandaan, hoe maak je het klaar, wat is gezond?

Door Michiel Bussink.

Er gaat iets mis met onze kinderen

Er gaat iets mis met onze kinderen. Lang niet bij alle, maar er zijn er steeds meer die te dik zijn of onhandelbaar vanwege overdoses cocktails van suikers met E-nummers en andere additieven. Dat is sneu en niet nodig. Hoe kinderen teweer te stellen tegen het enorme opdringerige aanbod van laagwaardig eten en drinken? Door in ieder geval als papa en mama fatsoenlijke maaltijden met ze te eten, met regelmaat, kwaliteit, discipline en plezier. Maar veel ouders schijnen dat steeds minder te doen. Ze blijven in gebreke, wat in extreme gevallen een vorm van kindermishandeling oplevert.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Meer vluchten door afschaffing vliegtaks?

Heeft de afschaffing van de vliegtaks geleid tot meer vluchten in Nederland?

Ik loop weer  hopeloos achter de curve aan. Ik heb net een vlucht geboekt naar Griekenland (ja ramptoerisme) en vlieg vanaf Düsseldorf om de simpele reden dat het a) goedkoper is dan via Schiphol en b) er een directe vlucht gaat naar Thessaloniki – daar waar mijn familie verblijft. Met twee kleine kinderen wel zo prettig.

Het blijkt echter dat Nederlandse luchthavens juist weer in trek zijn – het aantal vluchten is vorig jaar met acht procent toegenomen. Hoezo crisis?

Dat blijkt uit de cijfers die we onlangs bij elkaar sprokkelden.  Ik vind de stijging toch opvallend.

Onze collega’s van ANP hadden dit erover te zeggen:

a twee mindere jaren, zijn er in 2011 op Nederlandse vliegvelden weer meer vliegtuigen geland en vertrokken. In totaal arriveerden en vertrokken er 462330 vluchten van de vijf grote vliegvelden in ons land. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

In 2009 en 2010 lag het totaal aantal ‘vliegbewegingen’ vanaf Schiphol, Eindhoven Airport, Groningen Airport, Maastricht-Aachen Airport en Rotterdam The Hague Airport en nog iets onder de 430.000. Een stijging dus van ruim 8 procent in één jaar.

Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Yanis Varoufakis: The global Minotaur

Yanis Varoufakis laat in The Global Minotaur zien dat de financiële crisis het resultaat is van een proces dat al in de jaren zeventig is begonnen.

Er zijn veel theorieën over oorzaak van de crisis, maar ik vraag me af of ze de kern van de zaak raken. Ja, het is waar dat bankiers er een potje van maken. En ja, het is ook waar dat het marktdenken te ver door slaat: deregulatie en privatisering maken het systeem instabiel. Onder het motto greed is good laten we ons bestelen door de onzichtbare hand van de vrije markt terwijl zogenaamde toezichthouders passief toekijken. De rekening van dit feest wordt ons nu gepresenteerd. Maar is dit echt de verklaring van de grote crisis van nu? Hebzucht, domheid en bedrog zijn van alle tijden, zo bijzonder is onze tijd nou ook weer niet. Of wel?

Volgens Yanis Varoufakis, auteur van The Global Minotaur: America, the True Origins of the Financial Crisis and the Future of the World Economy, kun je de afgelopen zeventig jaar economisch in twee perioden indelen. In de eerste dertig jaar na de Tweede Wereldoorlog werd de wereldeconomie ingericht volgens een zorgvuldig ontworpen plan dat was opgesteld tijdens de Bretton Woods conferentie. Varoufakis noemt dit het Globale Plan. Deze jaren worden gekenmerkt door stabiliteit en welvaartsgroei die eerlijk wordt verdeeld. Er zijn geen grote crises en er is weinig inkomensongelijkheid. De tweede periode, de tijd van de Globale Minotaurus, begint in de jaren zeventig en wordt gekenmerkt door lagere economische groei, grote ongelijkheid en instabiliteit. De economie wordt overheerst door de Global Minotaurus: het financieel systeem met Wall Street als epicentrum. Gedurende deze periode treden steeds grotere economische crises op, waarvan die van 2008 de heftigste is.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

spreekverbod voor ondernemers

Is er in Nederland een wet die op voorhand het spreken over bepaalde zaken verbiedt? Mijn eerste reactie, toen ik deze vraag kreeg, was dat ik me niet kon voorstellen dat in Nederland een spreekverbod expliciet in een wet is vastgelegd. En tot nu toe heb ik dat ook nog niet gevonden. Een spreekverbod kan door de rechter in bepaalde gevallen worden opgelegd in de context van de beslechting van een bepaald conflict. Dat gaat dan over concrete uitlatingen over concrete zaken en zo’n verbod is ook vaak tijdelijk.
Maar het vooraf vastleggen van een spreekverbod in een algemene regeling komt ook voor. Zo lees ik dat een spreekverbod over salarissen in een arbeidsovereenkomst wel mogelijk is, al lijkt me de handhaving daarvan niet eenvoudig. De aanleiding voor de vraag, het verbod om binnen een vereniging van zelfstandige beroepsbeoefenaren te spreken over vergoedingen voor geleverde diensten, ligt in dezelfde lijn. Ook al staat het niet letterlijk zo in de wet, volgens een woordvoerder van ConsuWijzer, is dit verbod wel in overeenstemming met artikel 6 van de Mededingingswet.

Volgens artikel 6 van de Mededingingswet is het concurrenten verboden prijsafspraken te maken (een kartel te vormen). De NMa onderzoekt eventuele prijsafspraken en kan indien nodig boetes opleggen. Volgens een brochure van de NMa is dat onderzoek er op gericht na te gaan of er concurrentiebeperkende afspraken zijn gemaakt:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dominant geld

Geld domineert de wereld, maar wie of wat domineert het geld? Een poging om in stappen het grote geld in perspectief te plaatsen.

Grote getallen vliegen je om de oren de laatste tijd. Landen en banken krijgen honderden miljarden euro’s toegeschoven. Het voelt als een kaartenhuis waar iemand luciferstokjes gebruikt om te voorkomen dat het omvalt. Maar hoe groot is het kaartenhuis eigenlijk? Hier de resultaten mijn persoonlijke hinkstapsprongspeurtocht.

Laten we even beginnen met mijn invloed op de globale lolly-markt. Die is niet zo sterk meer sinds ik grotendeels van alle suikerproducten afgekickt ben. Ik waardeer deze op 5 euro per jaar:


Dat is natuurlijk heel bescheiden. Iets interessanter is al mijn inbreng in de goededoelenmarkt. Die stimuleer ik met zo’n 600 euro per jaar:

Wel beschouwd is mijn economische impact beperkt tot de bruikbare inkomsten die ik haal uit mijn werk. Afgerond maken we daar 75.000 euro per jaar van:

Dat valt natuurlijk in het niet bij de totale omzet van het bedrijf waar ik voor werk, toch al snel 5 miljoen euro per jaar:

Vergelijk je het echter met de begroting van de provincie waar we in gehuistvest zijn, is het wederom peanuts. Dan spreken we over minimaal 550 miljoen euro per jaar:

En dit alles leidt op nog grotere schaal weer tot 47 miljard aan loon- en inkomstenbelasting voor heel Nederland. Daar kan je al een investeerder voor wakker maken:

De internationale schuldenmarkt is nog interessanter. Alleen voor Nederland gezien hebben we al meer dan 2 biljoen aan schuld uitstaan. Nee, dat is niet de staatsschuld:

De totale schuldmarkt is overigens ongeveer 60 biljoen euro groot. Maar net iets groter dan de aandelenmarkt. En grofweg gelijk aan het wereldwijde GDP. Maar het is pas echt spannend als we naar de derivatenmarkt kijken. De waarde van de OTC-derivaten (de bulk) is grofweg 530 biljoen euro eind 2011.

En daarmee zijn we aan de basis van het kaartenhuis gekomen. Per aardbewoner staat er ongeveer 60.000 euro aan derivaten uit. Enige binding met de relevante economie (waarin je een brood en een mes kan kopen) ontbreekt. Maar het domineert wel ons leven. Kleine onzekerheden over bijvoorbeeld staatsschulden of winsten leveren grote schommelingen in waarde van de derivaten op, met alle bijbehorende reflexen.
Misschien is een jaarlijkse derivatentax van 0,1% geen slecht idee.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-03-2022

Zorgkostenzorgen

De AWBZ is ontspoord. Wat een collectieve verzekering zou moeten zijn voor onverzekerbare risico’s op langdurige (>1 jaar) ziekte, psychiatrische problemen of handicaps, is verworden tot een soort WAO: een vergaarbak voor van alles en nog wat waar niemand verantwoordelijkheid voor neemt. Volgens de econoom Marcel Canoy is het veel te makkelijk om in Nederland in een dure instelling terecht te komen en zit er teveel “onzin” in de AWBZ, zoals de doventolk, vaccinaties, of de blindengeleidehond.

Het is waar dat de AWBZ kosten sinds 1998 zijn verdubbeld. Er gaat in 2011 zo’n 25 miljard euro in om, wat maar voor tweederde door premieinkomsten en eigen bijdragen wordt gedekt. Maar in die verdubbeling is de inflatie niet verrekend. En als je de AWBZ uitgaven afzet tegen het BBP lijkt het best mee te vallen.

De relatieve uitgaven van de AWBZ schommelen rond de 4% van het BBP. De AWBZ groeit dus niet harder dan ons inkomen. Eigenlijk zijn het vooral de totale zorguitgaven die de pan uit rijzen, het afgelopen jaar tot  wel 90 miljard euro. Nu nog geeft een doorsnee gezin gemiddeld 11.000 euro per jaar uit aan zorg, maar dat zou volgens het ministerie van VWS met de huidige trends van vergrijzing, intolerantie van ongemakken, minder mantelzorg, en vooral ook in de toegenomen technologische mogelijkheden, binnen dertig jaar zo maar eens de helft van het inkomen kunnen opslurpen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 26-10-2022

Leven met nul procent rente

Welkom in de 0%-rentewereld: een case study.

Weet je wat het voor jou betekent, een rentetarief van 0,75% van de Europese Centrale Bank? Het betekent nul komma nog minder rente op je spaargeld en dat in aller eeuwigheid.

Minstens zo lang totdat alle staatsleningen op dit lage niveau zijn geherstructureerd. Ik spreek vanuit mijn ervaring in Japan. Daar liet de Bank of Japan zijn rentetarief in 1994 al onder de 1% zakken. De Japanners sloegen de 0,75 over en gingen meteen op 0,5% zitten. Tot de dag van vandaag is de rente er nooit meer bovenop gekomen, alleen maar lager. Er staan immers nog 30-jarige staatsobligaties met 9% rente uit, en die matureren rond 2020. Pas dan verwacht ik een substantiële renteverhoging. Hopelijk kan Japan dan teren op het goedkoop geleende geld en zijn immense overheidstekort terugvoeren. Wat dat concreet voor de Japanse spaarders betekent illustreer ik aan een case, die van mijn vriend Jiro.

Jiro opende in 1999 een bankrekening. De bank wilde van hem een borg hebben. 500.000 yen (toentertijd het equivalent van 3846 euro, cq. pakweg 8000 gulden) gingen op een spaarrekening. Die rekening heeft hij gelaten voor wat hij is. Na 13 jaar lui liggen heeft hij nu 504.485 yen te boek staan. Een fenomenale vermogensgroei: 0,89% winst in 13 jaar tijd. Beter dan Icesave, geef het toe. Maar sparen voor je oudedag? Jiro en zijn landgenoten zetten liever in op doorwerken. Hoe de rente op zijn spaargeld bij Japans grootste commerciële bank verliep laat het grafiekje hieronder zien. Tussen 2004 en 2012 schommelde hij tussen de 0,02 en 0,25 procent, en staat momenteel op 0,025. (De afschriften van vóór 2004 heeft hij niet in reikwijdte, sorry, maar geloof me, het was nooit meer dan 0,3%.) Japan kende in deze jaren nauwelijks inflatie, eerder tendens deflatie. Jiroʼs reële winst was dus 0,89%.

Vorige Volgende