De tekententoonstelling Size Matters, kent geen maat in Museum MORE. En dat is precies wat de curatoren beogen. Monumentale tekenkunst van nu waarin de bezoeker kan dwalen en verdwalen. Van 28 nationale en internationale kunstenaars hangen hier groot formaat tekeningen in drie museumzalen. Bij ieder werk vertelt de artiest zijn/haar verhaal. Voor Kunst op zondag legde ik mijn oor te luister en keek ik mijn ogen uit. Je hebt nog tot 2 februari om dit uitbundige tekenavontuur in Gorssel nader te verkennen én om zelf mee te tekenen aan de grootste museale tekening. https://youtu.be/MovJC1WbcCY?si=nC0_VsUBWhkMWI9u Met Size Matters geeft Museum MORE aandacht aan de stoere, minder bekende kant van de eigentijdse, internationale tekenkunst en de tomeloze ambitie van tekenaars van nu. [caption id="attachment_357141" align="aligncenter" width="500"] Sfeerbeeld Agatha van Amée en centraal © Lise Sore © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Zo oud als de mensheid Tekenkunst is bijna net zo oud als de mensheid zelf, denk maar aan de schetsen in de grotten van het Zuid-Frans Lascaux. De oudste rotstekeningen in dit grottencomplex dateren uit 15.000 voor Christus, de jongste uit 10.000 voor Christus. Hier in Museum MORE is de oudste kunstenaar, Jacobien de Rooij (Rotterdam, 1947) 77 jaar en jongste beeldend kunstenaar, Aymeraude du Couëdic (Frankrijk, 1995), wordt dit jaar 30. Lang werd tekenen als een vorm van studie gezien en niet als zelfstandige kunstvorm beoordeeld. Dat beeld is nu veranderd, want in de afgelopen decennia kreeg tekenen de erkenning als zelfstandige kunstvorm. Als kunstvorm die recht heeft op een eigen (museaal) podium. Het werk van de kunstenaars in de tentoonstelling Size Matters is vooral om de monumentale afmetingen niet over het hoofd te zien. Alle werken in de tentoonstelling zijn tenminste twee meter hoog of breed: voor de meeste bezoekers dus groter dan zijzelf. Het grootste werk hier is elf meter breed. Je kunt je voorstellen dat het maken van dit soort grote weken naast een geestelijke ook een lichamelijke krachtinspanning van de kunstenaar vraagt. [caption id="attachment_357144" align="aligncenter" width="500"] Keuken in de nacht (2006) © Pietsjanke Fokkema © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Getekende herinneringen Ik dwaal door drie zalen vol met tekeningen van groot naar groter formaat. Herinneringen aan mijn wekelijkse tekenlessen op de middelbare school komen weer boven. Wat waren dat leuke uren bij mijnheer Tomesen. Marieke Jooren (conservator van Museum MORE) en beeldend kunstenaar Raquel Maulwerf (gastconservator) hebben uren naar tekeningen gekeken. Ze hebben werken van 28 kunstenaars geselecteerd. Wat je hier ziet zijn tekeningen van gevestigde en van aanstormende toptekenaars uit binnen- en buitenland. Naast de formaten zijn ook de technieken en de onderwerpen heel verschillend. De een tekent met potlood, de ander met houtskool, pen, oliepastel of met ijzervijlsel. In Size Matters wordt je ondergedompeld in meterslange tekeningen op papier, werk op canvas, tekeningen in combinatie met Augmented Reality en video-animaties. Om me heen zie ik veel vrolijke mensen die samen herinneringen ophalen en ervaringen delen. [caption id="attachment_357140" align="aligncenter" width="500"] 348 Franklin (2022-heden) © Anne Muntges © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Een getekende stadswijk kom tot leven De Amerikaanse kunstenaar Anne Muntges neemt ons mee naar #348 Franklin in Brooklyn (NYC). Sinds 2022 werkt ze aan dit project en ze heeft nog geen einddatum in gedachten. Muntges reconstrueert het stedelijke landschap waarin ze woont. Haar duizenden tekeningen groeien als het ware uit tot steeds grotere installaties. “Wat ik zie, wordt pas echt wanneer mijn pen het heeft verkend. Door het formaat is het alsof ik mijn zelfgeschapen wereld binnenstap. Zo doorgrond ik elk detail, zoals een archeoloog in de lagen van de geschiedenis graaft. Met 348 Franklin documenteer ik de ziel van mijn wijk in Brooklyn (NYC). Elk element wordt minutieus getoond en laat de impact van het verleden zien op het uiterlijk van de gebouwen. Ik nodig de kijker uit om na te denken over het samenspel tussen stedelijke ontwikkeling, de dynamiek van een gemeenschap en het verstrijken van de tijd” aldus Anne Muntges. [caption id="attachment_357143" align="aligncenter" width="500"] Black Ice (2019) © Renie Spoelstra © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Even terug op IJsland Het landschap van Renie Spoelstra zet mijn herinneringen terug naar onze reis naar IJsland. Black Ice (2019) is een voorbeeld van een verlaten landschap dat als thema vaak terugkomt in het werk van Spoelstra. “Ik wil de beschouwer een tijdloos stuk niemandsland laten ervaren. Daarbij is het formaat groot, om de kijker het gevoel te geven zich echt in het werk te bevinden. Black Ice heb ik gemaakt naar aanleiding van een gletsjerwandeling op IJsland: de schaal van dat landschap is niet te bevatten. Ik ging er op zoek naar de ogenschijnlijk romantische landschappen die als decor fungeren in films en Netflixseries, maar die in werkelijkheid onder druk staan door massatoerisme en klimaatpolitie. De tekeningen die hieruit zijn voorgekomen zijn (zoals Black Ice) zijn dus eigenlijk echo’s van wat deze landschappen ooit waren,” volgens Spoelstra. [caption id="attachment_357145" align="aligncenter" width="500"] Skog (2023) © Erik Odijk © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Veel zwart wit, af en toe wat kleur De meeste werken in deze tentoonstelling zijn in zwart-wit. Er zijn ook enkele werken waarin het zwart is aangevuld met kleur zoals in het werk Skog (2003) van Erik Odijk. Met Skog laat Odijk ons een glimp ervaren van het oerbos in Zweden. Een geïsoleerd gebied dat in een groot (commercieel) productiebos ligt. Odijk: “Ik heb het getekend als een winterwereld die ontdooit in het trage voorjaar in het noorden. Het grote formaat van mijn werk is onontkoombaar voor wat ik wil uitdrukken: het sublieme gevoel van thuiskomen in de natuur zoals ik dat tijdens wandelingen ervaar. Het sublieme daagt ons uit om de confrontatie aan te gaan met dat wat ons begrip te boven gaat.” [caption id="attachment_357146" align="aligncenter" width="500"] Trudi en de 3 gratiën (2022) © Jans Muskee © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Trudi en de 3 gratiën Trudi en de 3 gratiën (2022) van Jans Muskee valt op door de lichte, heldere kleuren van oliepastelkrijt. Wat mij het eerst opvalt is het zwembad zoals ik dat ken van David Hockney. Aan de rand van het bad staan vier vrouwen. Eén dame aan de kop van het bad en drie dames iets verderop links van haar. Muskee maakt zorgvuldig geënsceneerde situaties met doodgewone mensen in alledaagse decors. “Onder het enorme oppervlak broeien elementaire gevoelens als pijn, lust, angst en schaamte. Erbij willen horen is een terugkerend verlangen in mijn werk. Toen ik hoorde dat tentoonstellingsmaker Trudi van Zadelhoff niet lang meer had te leven, vroeg ik of ze een hoofdrol wilde spelen in een van mijn tekeningen,” aldus Muskee. Naast dit idee wilde de kunstenaar al een hele tijd iets doen met Hockney’s werk Portrait of an Artist, Pool with two figures. Ze combineerde beide ideeën in Trudi en de drie gratiën. “In plaats van de zwemmer zijn er toeschouwers: Trudi’s beste vriendinnen die haar in de gaten behouden. Op een afstand maar altijd in de buurt,’ vervolgd Muskee. [caption id="attachment_357150" align="aligncenter" width="500"] What umbrella will hold their liquid souls? (2006) © James Pustorino© foto Wilma Lankhorst.[/caption] Naast 348 Franklin New York, de gletsjer op IJsland en het oerbos in Zweden is er nog veel meer te ontdekken in Size Matters. Zin in een dag ‘back into memory lane’ en wegdromen bij bijzonder tekeningen? Size Matters | Monumentale tekenkunst nu is nog tot en met 2 februari 2025 te zien in Museum MORE Gorssel. Kijk hier voor de details. MK = geldig. © tekst en foto’s Wilma Lankhorst © gebruik van de afbeeldingen met dank aan Museum MORE, de genoemde kunstenaars en alle bruikleengevers. [caption id="attachment_357151" align="aligncenter" width="500"] Paranoptique (2023) © Aymeraude du Couëdic © foto Wilma Lankhorst.[/caption] KUNSTENAARS Danja Akulin (St. Petersburg, 1977), Agatha van Amée (Groningen, 1967), Charles Avery (Oban (UK), 1973), Hans Op de Beeck (Turnhout (B), 1969), Robbie Cornelissen (Utrecht, 1954), Aymeraude du Couëdic (Frankrijk, 1995), Nicolas Daubanes ( Marseille,1983), Pietsjanke Fokkema (Peins bij Franeker, 1960), Kepa Garraza (Spanje, 1953), Cathelijn van Goor (Beverwijk, 1976), Anouk Griffioen (Enschede,1979), Katrin Günther (Elsterwerda (D), 1970), David Haines(Nottingham (UK), 1970), de Spaans-Nederlandse artiest Raquel Maulwurf (Madrid, 1975), Carlijn Mens (Hardinxveld-Giessendam, 1972), Radenko Milak ( Travnik (voormalig Joegoslavië),1980), Anne Muntges (Kansas City, 1982), Jans Muskee Nieuw-Amsterdam, 1961), Erik Odijk (Deventer, 1959), James Pustorino (Brooklyn NY, 1961), Jacobien de Rooij (Rotterdam, 1947), Amélie Scotta (Nantes (Fr, 1983), Dom Simon (Abidjan (Ivoor Kust), 1964), Renie Spoelstra(Drachten, 1974), Rinus Van de Velde (Leuven (B), 1983), Levi van Veluw (Hoevelaken, 1985) en Hans de Wit(Eindhoven, 1952).
Gister hadden we het over Warhammer 40k, dan mag Sabbat, de oude band van Martin Walkyier, niet ontbreken met Blood for the Blood God, een ode aan één van de duistere goden van de setting. Walkyier is hier een stuk thrashier dan in zijn latere bands, maar hij kan dit ook prima hebben.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Afgelopen week was op NPO Start de documentaire Robert Jan Stips, De Tovenaar van de Nederpop (2019) op herhaling. In die documentaire verhaalt Robert Jan Stips over hoe de band Supersister, zo’n twintig jaar na hun laatste concert uitgenodigd werd in Amerika om op te treden voor een internationaal publiek. Stips was blij verrast dat, terwijl hij allang met ander werk bezig was, het oude Supersister al die jaren nog zo werd gewaardeerd.
Het is een van de anekdotes waar je uit op zou kunnen maken dat sommige Nederlandse popmuziek in het buitenland meer wordt gewaardeerd dan hier te lande. Bekend zijn de anekdotes over Hans Bouwens, die als George Baker wereldberoemd werd met ‘Little Green Bag’ en ‘Una Paloma Blanca’.
‘Little Green Bag’ werd internationaal populair toen het in 1992 de intromuziek werd van de film ‘Reservoir Dogs’ en een nummer-1 hit werd in Japanse hitparade nadat het in een Japanse whiskyreclame te horen was.
En natuurlijk de ‘Venus’ van Shocking Blue, dat hoog op internationale hitlijsten scoorde, evenals ‘Radar Love’ van de Golden Earring Een bandje waar Robert Jan Stips ook nog een aantal jaren in mee toerde, onder andere in de VS). Tegenwoordig zijn het vooral DJ’s die het internationaal goed doen.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Tja, over Warhammer 40k is een heleboel te zeggen. Voor degenen die het niet kennen: het is ooit begonnen als een wargame, in de jaren 80, waarbij de spelers miniatuursoldaatjes kopen, in elkaar zetten en beschilderen en er dan Sci-Fi veldslagen mee uitvechten, met heel veel dobbelstenen en meetlint enzo. Voor de nerds, zeg maar (en dat is niet bedoeld als belediging maar als een beschrijving). De setting waar het zich afspeelt is compleet dystopisch, waarbij de mensheid, wellicht nog het meest de ‘good guys’ in de setting, wonen in een soort van kruising tussen het Romeinse Rijk, derde rijk en heilige roomse rijk (incl. een inquisitie op steroïden). De rest van de facties willen iedereen doodmaken, opeten en/of ieders zielen voor eeuwig verdoemen, al dan niet in die volgorde. Het is een behoorlijk duistere parodie op de meest nare trekjes van de mensheid, eigenlijk best ok maatschappij-kritisch. Bijzonder genoeg nemen de laatste tijd steeds meer mensen het vrij serieus, van Russische soldaten tot fanatieke Trump-aanhangers die in hun leider de God Emperor of Mankind zien. De originele satire wordt niet altijd begrepen, zullen we maar zeggen.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Ja, wolken genoeg, of net nou de rookwolken van de bosbranden zijn of de metaforische zwarte deken van rook die over het hele ongelukkige land hangt. Anyways, een nummertje van DevilDriver. Normaal ben ik niet zo van de metalcore en groove metal, maar hey, dit is gewoon prima muziek.
Vanmorgen was Robert Jan Stips de aanleiding weer eens een Sargasso lijst te openen, waar u uw favoriete Nederpop muziek met ons kunt delen.
Robert Jan Stips speelde, onder andere, in roemruchte bands als Supersister, Golden Earring, Sweet D’Buster en de Nits. Een veelzijdig muzikant, die veel plezier haalt uit samenwerken met de meest uiteenlopende artiesten (o.a. Bart Chabot, Freek de Jonge).
Begin januari kwam ‘Love is all you need’ uit, de eerste single uit van StipsGoulding, de samenwerking tussen Stips en zangeres Jane Goulding. Ze werken aan een album dat ergens in mei moet uitkomen.
‘Cadaveria’, dat klinkt toch mooi, als naam? En jullie kennen haar al! Want ze was ooit de zangeres van Opera IX, die hier al eerder langskwam. Blijkbaar is Cadaveria, de zangeres van dat gezelschap, daar al ruim 20 jaar vertrokken. En heeft ze daarna een nieuwe band opgericht, gelijkluidend als haar artiestennaam. (Tenminste, ik neem aan dat ze niet als Cadaveria ter wereld is gekomen, maar what do I know, misschien had ze ook gewoon rare ouders.) Anyway, allemaal terzijde, ze maakt dus gewoon (nog steeds) vette muziek met invloeden van gothic, diverse stijlen metal, doom en zelfs wat grunge invloeden. Flowers in Fire geeft een mooie illustratie.
Greta van Fleet wordt vaak verweten hun muziekstijl van Led Zeppelin te hebben gejat. Zelfs Robert Plant merkte op dat ze eigenlijk gewoon Led Zeppelin-1 zijn. “Hij heeft die dijk van een stem geleend van iemand die ik heel goed ken.”
Zou Greta hun idolen al hebben ontmoet, vraag je je af als je het nummer hierboven hoort.
Wie had gedacht dat je met een draailier een abstract begrip als uitgestrektheid uit kon drukken?
Ok, we zijn er nog niet helemaal, nog 500 jaartjes wachten (maar bestaat Sargassso dan nog?). Maar qua dystopische lading past ‘In the Year 2525’ van Zagar and Evans prima bij wat ons te wachten staat in 2025. Voor de extra sfeer een versie waar beelden uit de film Metropolis achter zijn gezet.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.