P.J. Cokema

1.373 Artikelen
181 Waanlinks
2.657 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
P.J. Cokema is het pseudoniem van Peter de Jonge. Hoewel geen fervent voorstander van pseudoniemen, toch deze internet-identiteit aangenomen, omdat er erg veel Peter de Jonges op het world wide web te vinden zijn.

Tot juli 2018 werkzaam geweest in de dak- en thuislozenopvang. Blogt sinds 9 januari 2006 op zijn eigen website Peterspagina (voorheen Codes, keuzes en maakbaarheid). Onder het pseudoniem P.J. Cokema voegde hij zich in 2008 als gastlogger bij GeenCommentaar, waar hij in mei 2011 toetrad tot de vaste groep redacteurs.

Na de fusie met Sargasso verzorgde hij sinds oktober 2011 de wekelijkse rubriek Kunst op Zondag, nu nog 1 tot 2 keer per maand. Daarnaast zijn binnenlands bestuur en de gezondheidszorg de belangrijkste aandachtsgebieden voor zijn artikelen.

Tevens initiatiefnemer van de Blogparel (tot 2014), de blogprijs voor stukjes die lezers eerst doen lachen en vervolgens tot nadenken stemmen.
Foto: Ramaz Goiati Help Fair use copyright ok. Gecheckt 24-11-2022

Kunst op Zondag | Vluchtkunst.

Asielminister Gerd Leers vangt voortaan liever vluchtelingen met een ‘integratieperspectief’ op.  Zou hij kunstenaars daartoe rekenen? Waarschijnlijk niet. Misschien moet Leers er aan worden herinnerd dat we het Wilhelmus aan een gevluchte schrijver/dichter hebben te danken. Oude Hollandse meesters als Frans Hals en Pieter Claesz kwamen als vluchteling naar Haarlem. De ouders van de in Keulen geboren dichter en toneelschrijver Joost van den Vondel waren vluchtelingen. Beeldhouwer Albert Termote, oorlogsvluchteling, maakte het Radiomonument, symbool van de eerste radioverbinding tussen Nederland en Indonesië.

Met die geschiedenis in gedachten, is Leers misschien wel te bewegen tot een kunstenaarspardon. Je weet maar nooit welke grote werken kunnen ontkiemen, die aan de grens worden tegen gehouden of nu nog gevangen zitten in asielzoekerscentra. Niet integreren, maar intrigeren zou leidend moeten zijn. Gelukkig zijn een aantal ooit gevluchte kunstenaars dat ellendige stadium voorbij en kun je hun werk bekijken in verschillende exposities.

“Het verleden is het land waaruit wij allen emigreren.” Een citaat Senad Alic, wiens werk tot  24 maart te zien is in Diversity & Art in Amsterdam. Omdat het verleden het verleden is, geen tekst en uitleg over de geboortelanden van de kunstenaars. En of de titels van de werken associëren met vluchten, laat ik aan de verbeelding van de lezer over.
Senad Alic – Zwemles.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Gemeenteraden moeten geen Tweede Kamer spelen?

Op dit moment hebben 46 gemeenteraden een motie aangenomen en dragen hun burgemeester of wethouders op minister Leers te bewegen een initiatiefwet van PvdA en ChristenUnie aan te nemen. Die wet beoogt een ‘generaal pardon’ voor minderjarige asielzoekers, die door fouten van de overheid 8 jaar of langer in Nederland verblijven. In 16 gemeenteraden werd de motie afgewezen.
Vorige week namen 31 gemeenteraden zo’n motie aan, in 12 gemeenten werd de motie afgewezen. Het aantal voorstanders groeit harder dan het aantal tegenstanders, maar het betreft nog maar 14,9% van de 415 gemeenten. Pas eind maart valt er meer over te zeggen.

Een veel gehoord argument van tegenstanders van lokale moties is dat een gemeenteraad zich niet met landelijke kwesties moet bemoeien. Sommige tegenstanders voegen er aan toe dat het de landelijke besluitvorming niet zal helpen of zelfs kan frustreren. Dat laatste is misschien waar, de rest van het betoog niet. Gemeenten krijgen namelijk direct te maken met gevolgen van landelijk asielbeleid en liggen al 10 jaar met het Rijk overhoop over de consequenties van een stringenter asielbeleid.

In 2002 weigerden 60 gemeenten uitgeprocedeerde Somaliërs en Irakezen op straat te zetten. In 2003 verklaarde de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) niet mee te zullen werken aan het uitzetten van zo’n vierduizend asielzoekers, die niet onder het generaal pardon vielen. De VNG ging bij de Tweede Kamer lobbyen om verruiming van de pardonregeling te bepleiten. Mede door het grote verzet van de gemeenten, kwam het in 2006 tot een motie van wantrouwen tegen toenmalig minister Verdonk, die haar portefeuille kwijtraakte.

Foto: copyright ok. Gecheckt 26-11-2022

Kunst op Zondag | De Grieken.

Ondanks de crisis lijkt de hedendaagse Griekse kunst uit zijn voegen te barsten van energie. Dat beweerde The Wall Street Journal in mei 2011. U leest het goed: de beurs heeft ook verstand van kunst.
Het beursblaadje wijst er op dat Griekse kunstenaars het vooral wisten te maken als ze buiten Grienland actief waren, maar schrijft dat de laatste jaren de lokale Atheense kunstwereld bloeit als nooit tevoren. Om vervolgens een paar prestigieuze projecten op te sommen die de over heel de wereld verspreide Griekse kunst, weer in het moederland wisten te verzamelen.

Het is waar, gerenommeerde Griekse kunstenaars vind je vooral door heel Europa en in Amerika. Maar weinig kunstenaars uit andere landen, zoeken Griekenland op. De van oorspong Nederlandse Shanna Ingram is een uitzondering. Maar dat komt omdat ze met de huidige Griekse premier (een voormalig bankier) is getrouwd.
Voor Griekenland gedwongen wordt afscheid te nemen van de rest van Europa, staan we vandaag even stil bij Griekse kunstenaars. Van buiten en binnen Griekenland.

Van Kostas Bassanos hier ‘Das Kapital’ en ‘Colours are made from tears’ (uit het project Monuments of Catastrophes  – 2007).

Is ‘No Signal’ van Panos Sklavenitis een teken aan de wand dat Griekenland het contact met de rest van Europa zal verliezen?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Goldman Sachs vernietigt Griekenland

Maandag 13 februari verwacht Griekenland uitsluitsel over een staatsschuldendeal. Ondertussen lijkt Europa afscheid te nemen van de Grieken. Maar waarom kwam het zover?

Op Sargasso werd al een tipje van de sluier gelicht: Occupy zou de acties meer doelgericht  moeten voeren. Bijvoorbeeld Goldman Sachs eens in de tang nemen.
Wie meent dat zulks onzin is moet maandag 13 februari 2012, 20.55 uur op Nedeland  2 kijken naar de VPRO Tegenlicht. Met een documentaire over hoe Goldman Sachs de Grieken hielp, honderden miljoenen incasseerde en ondertussen de euro ondermijnde.

Hier de trailer.

Foto: copyright ok. Gecheckt 26-11-2022

Kunst op Zondag | Plofkunst

Hoeveel inzicht kan kunst geven? Wie de wereld wil begrijpen, moet hem uit elkaar halen. Een kind snapt dat en sloopt een wekker om te zien wat er achter de wijzerplaat schuilgaat. Het is echter niet praktisch altijd alles om ons heen te slopen, om het ook te vatten. De ingenieurs, de constructivisten schieten ons te hulp met de ploftekening: een plaatje van een gedeassembleerde auto of koffiezetmachine.

De ploftekening, in het Engels ‘exploded view’, spreekt natuurlijk tot de verbeelding van kunstenaars. Wat nou ploftekening, dacht Damián Ortega, en haalde een Volkswagen compleet uit elkaar. Bijna alles dat hij uit elkaar haalt, komt in een museum terecht, zoals een Olympus fotocamera. Meer van hem op My modern met.com.

Ook Todd MCLellan heeft de kinderlijke neiging alles uit elkaar te halen. Om er dan weer een soort collages van te maken. Meer van zijn ‘disassembled art’ vind je hier.

Dat gaat allemaal nog redelijk zorgvuldig. Je kunt natuurlijk ook iets in één klap uit elkaar halen, daarmee het begrip ‘ploftekening’ letterlijk nemend. Dat moet Cornelia Parker hebben gedacht, toen ze de Britse genie een tuinhuisje, compleet met interieur, liet opblazen. De restanten assembleerde ze tot de installatie ‘Cold Dark Matter: An Exploded View’.

Winteropvang: duizenden daklozen vermist?

Twee keer per jaar staan daklozen in de warme belangstelling van de media: de kerstdagen en de vorstperiode. De rest van het jaar haalt dakloosheid alleen het nieuws als er ergens wordt geprotesteerd tegen de vestiging van een opvanghuis. Nieuws dat hooguit de lokale katernen van dagbladen haalt.

De extra publiciteit wordt mede gegenereeerd door persberichten van gemeenten en hulpverleningsorganisaties. Zodra het woord “Elfstedentocht’ valt, is er een kans reclame te maken voor inspanningen om Nederland daklozenvrij te maken. Dat lukt aardig, afgaande op de berichtgeving rond de winteropvang voor daklozen. Van de 18 duizend daklozen die het CBS in 2009 telde, zijn er enkele honderden over.

Het CBS lokaliseerde 6.500 daklozen in de vier grote steden. In Den Haag kwamen 100 daklozen op de winteropvang af, in Amsterdam zorgden 170 daklozen voor extra drukte. Utrecht doet boven de 101 reguliere bedden wat extra matrassen erbij. Een Rotterdams wethouder vertelt tegen een reporter van de NOS dat van de 2500 daklozen er nog maar 20 over zijn. Toch is de winteropvang door 248 mensen bezocht.
Waar zijn de overige 5.881 grootstedelijke daklozen van het CBS gebleven?

Buiten de grote steden telde het CBS 11.200 daklozen. Een Groningse buurtagent plaatst een twitteroproep en vraagt burgers te helpen zoeken naar bevriezende dak- en thuislozen. In Breda zijn 60 bedden beschikbaar, maar die krijgt men nooit vol, aldus een medewerker. Bergen op Zoom breidt de capaciteit uit van 18 naar 24 matrassen. In Arnhem zoekt het Rode Kruis naar kleumende daklozen. In het Drentse Nieuw Amsterdam plaatste het Leger des Heils wel 6 extra bedden bij. In Den Bosch zijn 30 bedden beschikbaar, waar 5 euro voor betaald moet worden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-09-2022

Occupyers zijn daklozen

Op moment van dit schrijven probeert Occupy Den Haag via een kort geding ontruiming van het tentenkampje op het Haagse Malieveld te voorkomen.  De gemeente wil politie inschakelen als de Occupyers in de vrieskou wensen te blijven. De gemeente beroept zich daarbij op de zogenaamde winterregeling, die vandaag is ingegaan.

De winterregeling is een maatregel om te voorkomen dat daklozen op straat doodvriezen. Daklozen die niet vrijwillig naar de extra bedden gaan, kunnen door de politie gedwongen worden. Elk jaar zijn er wel een paar van die weigeraars en je kunt je voorstellen dat de gemeente het extra lastig krijgt deze zorgmijders te overtuigen, als ze met de vinger naar Occupy kunnen wijzen en roepen: Maar waarom mogen zij wel buiten slapen?!

Nog los van de vraag of een beschermende maatregel afgedwongen kan worden met politie-inzet, is het natuurlijk flauwekul om de Occupy-demonstranten over één kam te scheren met dakloze zorgmijders. Bijna alle zorgmijders hebben een psychiatrische ziekte, die tot het zorgmijdende gedrag leidt.

De Occupyers worden door sommigen ook voor gek verklaard, maar vooralsnog is er geen enkele demonstrant opgepakt wegens dreigend gevaar voor zichzelf of de omgeving en vervolgens door een psychiater rijp verklaard voor behandeling. Bovendien hebben de demonstraten zich voorbereid op de kou, De meeste daklozen hebben niet dezelfde voorzieningen als de Occupyers.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-09-2022

Kunst op Zondag | Gezichtsbedekking

Gezichtsbedekkende kleding wordt verboden, als het kabinet haar zin krijgt. Men bedoelt de boerka, want de voorgestelde wet kent wel uitzonderingen. Voor zover wij weten is het kabinet vergeten gezichtsbedekkende kunst in het rijtje uitzonderingen op te nemen. Misschien omdat het kabinet denkt dat het zinloos is, nu ze heel wat kunst heeft wegbezuinigd.

Of is het juist wel de bedoeling verhullende kunst te verbieden? In veel gevallen waar de kunstenaar iets maskeert, is het een commentaar op starre normen en waarden, overdreven regelgeving, dictatoriale censuur en angst. Neem bijvoorbeeld James Ensor, een kunstschilder die te boek staat als een van de eerste vernieuwers van de Belgische kunst.  In zijn latere werken duiken veel maskers op. Ze staan symbool voor zijn afkeer en verzet tegen de gevestigde orde en tegen zijn criticasters. Hier zijn ‘Zelfportret met masker” (1917).

László Moholy-Nagy vluchtte voor de ellende in Hongarije en nazi-Duitsland.  Zijn compositie met twee maskers (1934)verwijst naar het carnaval en Venetiaanse maskerades. De identiteit verhullen om even loos te gaan.

Maurio Anzeri pakt met naald en draad foto’s aan en voorziet de geportretteerden zo van fraaie maskers. Meer daarvan in een artikel van de Saatschi Gallery.

Met afbeeldingen van maskers zal de boerka-wet geen moeite hebben. Het gaat uiteindelijk om het dragen van gezichtsbedekkende zaken. De feestelijke maskerade of moderne varianten van rituele maskers uit Afrika en Azië zijn nog steeds inspiratiebronnen voor hedendaagse maksermakers. Nu zijn de volgende voorbeelden niet strikt gebonden aan het Limbursge carnaval, dus mocht de wet er doorkomen dan moeten we afwachten wat de poltie doet als je een kunstzinnig feestje in de openbare ruimte houdt. 

Foto: copyright ok. Gecheckt 26-11-2022

Kunst op Zondag | Surveillance

Ook KOZ kan niet achterblijven bij Sargasso’s research naar bewakingscamera’s. De afgelopen week heb je er weer een en ander over kunnen lezen.
De kunstenaar volgt en kijkt. Observeren of gluren? Met of zonder respect voor de privacy van de toeschouwer? Een kijkje in de wereld van ‘surveillance art’.

Het streetart collectief Luz Interruptus (Spanje, Madrid) zette politici onder surveillance. Verkiezingsposters werden stevig in de gaten gehouden door talloze camera’s.

Niet alleen de bewaking op straat trekt de aandacht van kunstenaars. Sherry Karver fotografeerde scans bij de bagagecontrole op vliegvelden, maakte er collages van en plaatste ze in kofferdeksels. Binnenin de koffer zit verlichting, zodat het allemaal heel transparant lijkt.

Onthullen, daar gaat het om. Niets blijft onzichtbaar. Jonathan Schipper maakte de Invisible Sphere, een bol met 215 camera’s en evenveel monitors. De bol neemt de omgeving waar uit elke mogelijke hoek. Symbool voor de poging van media alles te willen onthullen.

Kijk naar jezelf, lijkt de Koreaan Hwang Kim te zeggen. Hij maakte de Virtuele Dubbelganger Simulator. Leer jezelf kennen vanuit alle mogelijke hoeken.

Dat ziet er dan ongeveer zo uit.

Bestaat er ook nog zoiets als vriendelijk volgen van publiek vroeg Christian Moeller zich af. Hij maakte Mojo om mensen eens in de spotlights te zetten.
Een impressie in dit filmpje. Mojo aan het werk op 1 min, 26 tot 2 min. 15.

Foto: Fanny Alloing Fragiles © courtesy Fanny Alloing. copyright ok. Gecheckt 24-11-2022

Kunst op Zondag | Lichaam

Deze week werd in Amsterdam de tentoonstelling Body Worlds & The Story of the Heart geopend. Heeft niets met kunst te maken, maar de menselijke kadavers van Gunther von Hagens zullen ongetwijfeld duizenden kijkers trekken. Het brengt ons weer op het menselijk lichaam in de kunst.

Wat is het lichaam afgeschilderd, geboetseerd, gebeiteld en gefotografeerd. Je zou zeggen: we kennen het nu wel. Van binnen en van buiten. Het blijft echter intrigeren. Omdat aapjes kijken leuk is? Of omdat het over onszelf gaat?
Pas op: sommige beelden kunnen als schokkend worden ervaren.

Met traditioneel brons maakt Bruno Catalano Magritteiaanse werken.

Body art is het middel om kunst op het lichaam te brengen. Emma Hack lijkt ook wel iets van Magritte te citeren.

Dat is voor sommige kunstenaars veel te surrealistisch. Eerder kwam in KOZ Ron Mueck al voorbij, een van de hyper-realisten die met was of kunststoffen, soms met echte menselijk haar zeer lichamelijke sculpturen maken. In de serie hyper-realisten hier de ‘Ordinary Man’ van Zarko Baseki.

Mueck en Baseki zijn lang niet de enigen. Hier ook sculpturen van Evan Penny, Jamie Salmon, Duane Hanson, Sam Jinks en Adam Beane. Maar is dat kunst? Dan hoort Madame Tussauds wassenbeeldenmuseum opgenomen te worden in elke kunstkalender en niet op de agenda van pretparken en attracties te staan.
Het wordt pas wat als de kunstenaar iets met het lichaam doet. Hier wat transformaties.

Vorige Volgende