Overzicht

Oud Zeikwijf

61 Artikelen
329 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Blogt sinds 1998. Allochtoon in Amsterdam. Schrijft/schreef voor AT5.nl, Nurks, Sargasso, Café Weltschmerz en Kutbinnenlanders. Führerin van het Blogbal, het Bal der Bloggers.
Leerde NLs door de Verzamelde Werken van Elsschot woord voor woord te ontcijferen. Is blij als lezers haar helpen haar Nederlands beter te maken.
Foto: Happy Famous Artists: Intelligensius Anarchus, The Great Attractor, Rick B. (cc)

Tinkebell

, door

COLUMN - Hoe Tinkebell volgens Oud Zeikwijf veranderde van een heldin die taboes doorbrak in een huichelaar.

Katjienk! Hoorde u dat? Dat was Tinkebell die van haar voetstuk viel. Tot AVRO kunstuur was zij de heldin die taboe’s doorbrak. Die onze dubbelzinnige houding ten opzichte van dieren bloot legde. Want, laten we wel wezen, we knuffelen onze huisdieren inderdaad kapot en tegelijkertijd kiezen wij in de supermarkt telkens voor het goedkoopste vlees.

Dus doodde ze haar kat en maakte daar een tasje van, liet tientallen hamsters in doorzichtige ballen rondrennen bij wijze van kunst. Waarom ook niet? We snijden toch elke dag de gevoelige zaakjes af van duizenden onverdoofde biggetjes. Maar dan. Dan kwamen de reacties van het volk. En die waren niet mals. Onze Tinkebell kreeg de volle laag.

Je denkt dan: wees een kerel en incasseer. Je zegt dat niet hardop want je gaat er van uit dat, haar als een dappere Jeanne d’Arc kennende, zij dat vanzelf doet. Maar wie schetst onze verbazing als ze naar het wapen reikt van het uitgeven van de bedreigingen die haar ten deel vielen (wat trouwens een rage begint te worden)? Omdat ze nog op haar voetstuk staat als hoogst subversief, intelligent wezen denken we te maken te hebben met Kunst. Maar dat is buiten het divadom rekenen. In interviews schreeuwt de dame vervolgens van de daken dat het toch hoog tijd is voor een radicale vernieuwing van het, jawel, basisonderwijs. Kinderen moeten les krijgen in beschaafd internetgebruik. Dat zij een rabiate activiste is die geen middel schuwt om de aandacht te trekken mag op alle mogelijke manieren, maar o wee als er krachtige reacties komen: dan moet heel het land heropgevoed worden. Want dat is niet de bedoeling, hé. Kunst mag (MOET!) wel reacties oproepen, mag (MOET!) ons op unsettling times overdonderen met de heftigste emoties, maar de kunstenaar mag die reacties natuurlijk niet direct ervaren. Nee, kom op zeg. Dat zou echt te erg zijn. Het onfatsoenlijke volk moet van hogerhand de mond gesnoerd worden.

Foto: Steve (cc)

De Hobbit

, door

RECENSIE - Oud Zeikwijf ging de Hobbit kijken. En het kon haar goedkeuring verdragen. [spoiler alert!]

Ik was 14 toen ik in één ruk Le Hobbit en de zes delen van Le Seigneur des Anneaux verslond. Nu is mijn nummer twee 14 en sleept hij me mee naar de verfilming van de Hobbit, in 3D. In Pathé Arena, u weet wel: de megabioscoop op het ongezelligste plein van heel de wereld.

Het verhaal begint dezelfde dag als de Lord of the Rings. Het memorabele feest zou gaan plaatsvinden waar Gandalf zijn vuurshow zou geven. Frodo loopt een beetje rond in het hol van Bilbo: die twee zijn dezelfde acteurs als in de Lord of the Rings. Bilbo heet van zijn achternaam Baggins (‘I hate Bagginses’ Gollum dixit), wat de Nederlanders om een of andere reden met Ballins vertalen. Lijkt Baggins teveel op bagger? Maar goed. Frodo wil het perkament lezen dat Bilbo aan het schrijven is, met een ganzeveer zoals het hoort. Of misschien met een vliegendedrakenveer, je weet het maar nooit in die fantasieverhalen.

Bilbo wil dat niet, dat Frodo dat leest. Het is nog niet af. Ondertussen leest ie het wel aan ons voor. We belanden in het verleden. Bilbo is een jonkie van pak ‘em beet 150 jaar (raad ik), gespeeld door niemand minder dan Watson. Watson van Sherlock. In Sherlock speelt Watson het immer mompelende en waardeloze hulpje annex love interest van Sherlock, die zich op cruciale momenten als held ontpopt om Sherlock te redden van een wisse dood. Het toeval (of een scherpe casting, zo u wilt) maakt van Watson in de Hobbit ook een mompelend tevens waardeloos hulpje van dit keer de Koning van de Dwergen (Thorin zoon van Thinges zoon van Thuppeldepup), die hij ook heldhaftig redt van de dood. Bij de aftiteling zie ik dat Sherlock himself er ook in gespeeld heeft. Zo zie je maar weer: de appel valt niet ver van de boom. Het staat op de aftiteling, dus het moet waar zijn, al heb ik in het hele drie uur durende epos geen spoortje Sherlock ontwaard. Een achteraffe zoektocht in de IMDb leerde dat hij de rol van de Necromancer speelt, aka Sauron in de LotR. Daar hebben we in de Hobbit maar een flits van gezien, nee, een schaduw. Wie weet komt hij meer aan bod in deel twee, want er komt een deel twee, dat u het weet. Dat wist ik niet toen ik ging kijken. En dus slaakte ik een vreugdekreetje bij het zien van de fenomenale cliffhanger (die ik niet zal verklappen) ‘HA! Er komt een deel twee!’ Want, al klopte 90% niet van wat ik zag met wat ik me meen te herinneren uit het boek, ik wist wel dat het dwergentroepje de geliefde berg bereikt. Daar moest dus een deel twee komen. In deel een bereiken ze die immers (nog) niet.

Foto: Bachellier Christian (cc)

Recette de la potée

, door

COLUMN - Hoe Oud Zeikwijf van driegangenmenu’s verzorgd door kokkinnen naar marktafval vreten ging. Plus een recept voor een (min of meer) klassieke potée.

Wat betreft het emigreren heb ik gedaan zoals mijn grootmoeders, beiden uit Italië naar Frankrijk verkast: zo snel en zoveel mogelijk integreren (“Il faut hurler avec les loups”), zo min mogelijk terugkijken. Ik heb me met overgave in mijn nieuwe thuisland gestort. Een paar dingen gingen stroever dan de rest. Met name: voedsel.

Heerlijke melange met vierkantjes karton

De eerste vier jaar had ik geen cent te makke, vrat ik het afval van de markt en had ik geen last van neerbuigendheid. Ik was telkens de hemel dankbaar voor het miserabele beetje dat ik in mijn maag kreeg. Een decennium en veel eetperikelen verder was dat anders. Nederland was het Oostblok, wat voedsel betrof, was ik achter gekomen. De inwoners waren door de eeuwen heen altijd zo zuinig met eten geweest dat de lekkere dingen nooit werden verkocht: die kreeg je ook niet meer te koop. Exporteurs uit zuidelijke landen wisten het al: de beste kwaliteit ging naar Frankrijk, de minste naar Nederland. Want die letten alleen op de prijs. De supermarkten stonden vol met de allergoedkoopste spullen, die je destijds in Frankrijk niet eens aan je dieren gaf. Zo was er maar één soort koffie, en nergens op de verpakking kon je lezen of het arabica- of robustabonen waren. Dit soort subtiliteiten waren niet aan de Nederlanders besteed. ‘Een heerlijke melange,’ stond op de koffieverpakkingen. Een melange die Douwe Egberts voor de Nederlander had bedacht, zo efficiënt en goedkoop mogelijk. En de verrukkelijke theebiscuitjes van Lu? Dat waren hier vierkantjes karton, waarvan je op bezoek slechts één kreeg bij één mok slappe thee.

Foto: Celiemme (cc)

Halalwoningen

, door

COLUMN - Is het zo erg dat een woningcorporatie een extra schoenkast installeert voor islamitische bewoners? Ja, dat is erg. En Oud Zeikwijf legt uit waarom.

In Amsterdam-West is een wooncomplex gerenoveerd conform de wensen van de bewoners. Omdat die in merendeel moslims waren zijn de woningen onder andere opgeleverd met schuifdeuren zodat er een vrouwen- en een mannengedeelte gecreëerd kan worden. Hier is ophef over ontstaan.

Ik had deze column al vorige week moeten schrijven. Maar de reacties waren nog in volle gang: ik had tijd nodig om ze tot me te nemen. De één riep: er wordt rekening gehouden met de woonwensen van iedereen anders dus waarom niet van moslims? De ander: dit werkt segregatie in de hand, op twee fronten: man/vrouw segregatie, en ghettovorming.

Ik wist zelf niet zo goed wat te denken. Was die verontrusting nou gerechtvaardigd? Was het nou zo erg woningen conform de moslimleefwijze aan te passen?

Na een week tobben ben ik eruit. Ja, het is erg. En ja, de ophef is er niet voor niets geweest. Waarom? Het zijn in wezen fijne aanpassingen, waarschijnlijk ook voor bewoners uit andere culturen dan de islamitische. Een ruimere woning, een lekkere grote keuken, schuifdeuren hier en daar, een schoenenkast op de gang; wie wil dat niet? Hier is echter het praktische aspect ondergeschikt aan een belangrijker aspect: de beeldvorming. Hoe komt zoiets in de openbaarheid? Wat voor gevolgen heeft dat? De boodschap is duidelijk op ongelukkige wijze in de openbaarheid gekomen. De corporatie schoot stante pede in allerlei media in de verdediging, maar het hielp niet. Hier was Wilders wederom mee geholpen.

Foto: Schermafbeelding Trailer docu 900 DAGEN copyright ok. Gecheckt 25-08-2022

900 Dagen

, door

COLUMN - Een recensie van de IDFA-documentaire “900 Dagen”. Een meesterlijke documentaire die aanzet tot denken.

De vrouw schuifelt moeizaam door haar propvolle en donkere huisje. ‘Ik word stram van het thuiszitten,’ verduidelijkt ze. ‘Ik moet meer bewegen.’ Ze pakt een envelop, legt die op tafel en wijst op de afzender: ‘Van het Kremlin.’ Zij trekt er met langzame handen een brief uit. Het is een uitnodiging voor de feestelijkheden rond het jubileum van het beleg van Leningrad. ‘Jullie zijn helden,’ staat erin. ‘We waren geen helden. We waren kinderen.’

Overlevenden van die hel worden door Jessica Gorter geïnterviewd voor haar documentaire 900 Dagen, alleen, in paren of in groepjes. Leningrad, tegenwoordig Sint Petersburg, werd in september 1941 door de Duitsers omsingeld. Hun eerste move was de pakhuizen waar de rantsoenen voor de winter waren opgestapeld te torpederen. Exit voedsel. Dan zorgen dat niets meer de stad in kwam: hout of kolen werden niet meer aangevoerd. De bewoners crepeerden van honger en kou. Ze vielen dood op straat neer in de onbarmhartige vorst van de Russische winter.

De documentaire is meesterlijk opgebouwd. Eerst die platgebombardeerde pakhuizen waar de uitgemergelde bewoners onder het puin vandaan restjes voedsel proberen bij elkaar op te graven, en die ter plekke neergeschoten worden door hun eigen soldaten. Dan de doden die plotsklaps op straat vallen, de lijken die op een plein worden gedumpt, in een laken gewikkeld, en die daar zijn gebleven: geen graf voor deze doden. Subtiel verschuift het accent naar de kater die door de buren wordt gevild en verorberd. Het elastiek van je gevoeligheid wordt langzaam opgerekt, de grens verschuift al een beetje. Volgend niveau: de bloedige gaten in de lijkomhulsels – men blijkt daar spieren te hebben uitgehaald. Nog meer katten die opgepeuzeld worden – daar ben je inmiddels aan gewend. We horen vervolgens het verhaal van een man die zijn buurvrouw met een bijl dood slaat om haar op te eten. Nu komen de verbijsterende cijfers van de politierapporten: in het tweede jaar zijn er tenminste 460 gevallen opgetekend van soortgelijke moorden, een veelvoud van de tientallen in het eerste jaar: een trend was gezet.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Treme, corruptie na de ramp

, door

Oud Zeikwijf in gesprek met acteur Michiel Huisman, die in de HBO-serie Treme speelt.

Sandy veegt met een ongetemde oerkracht de Noordelijke kust van de VS schoon. Ik zit aan tafel met acteur Michiel Huisman. We hebben het over zijn vaste rol in Treme (spreek uit tremé), een HBO-serie die over de wederopbouw na Katrina gaat – ook een extreem verwoestende orkaan – en de daarmee gepaarde problemen.

INTERVIEW - Na een vliegende start in Nederland kreeg Amstelvener Michiel spoedig grote rollen in Engeland: in Young Victoria was hij de zwager van de koningin, hij speelde Nureyev in de BBC-serie Margot, en de hoofdrol in Unmade Beds. Inmiddels is hij ingelijfd door HBO en woont hij in New Orleans, met zijn vrouw Tara Elders, die haar carrière als actrice (ze was ‘de muze van Theo van Gogh’) opgaf om haar man te volgen op zijn internationale parcours. Ze hebben een dochter, Hazel.

Als ik hem spreek, lijkt Michiel erg in zijn nopjes met zijn rol in Treme. Hij speelt Sonny, een Nederlander die als straatmuzikant probeert te overleven. Van huis uit gitarist en componist, heeft hij voor die rol piano leren spelen. Hij is vooral te spreken over het engagement waarmee de serie is gemaakt, over dat het om echte gebeurtenissen gaat, over politiek, geldzucht en machtsmisbruik.

Foto: Alper Çuğun (cc)

Privacy is duur

, door

COLUMN - Waarin de auteur zich geen zorgen maakt om de inkomensafhankelijke zorgpremie, maar om een heel andere kostenpost.

Tram 9 klingelt vrolijk weg. Ik realiseer me dat ik – wéér – vergeten ben uit te checken. Dat is mijn nieuwe taak: de vervoersbedrijven spekken met ongedeclareerde niet-uitcheck-akties.

U roept vast: doe het dan achteraf! Het kan op internet! Maar dan moet ik tegen die vervoersbazen zeggen wie ik ben. Ik hou dat liever geheim, wie ik ben. En ook wat ik doe, en wanneer, en waar.  Waarom?

Ik ben oud genoeg om begrepen te hebben dat zulks altijd op een gegeven moment tegen je gebruikt wordt. Jonkies weten dat nog niet. Die verkeren nog in een onstuitbaar en gelukzalig geloof in de osmotische toestand die onder meer social media heet. Die hebben nog geen rechtszaak aan hun broek gekregen omdat Big Brother dingen heeft geregistreerd die tegen de regelgeving van het moment in gaan.Die worden nog niet achtervolgd door instanties, die zijn nog niet geweigerd bij een sollicitatie vanwege gegoogle van de personeelschef.Ze hebben nog geen geheime liefdes die ze voor de rest van de wereld moeten verbergen, ze gaan nog niet om met illegalen die ze kunnen verraden door hun digitale sporen.Ze zijn nog niet van hun bed gelicht door de politie omdat ze iets geks twitterden.Ze zijn nog niet in concentratiekampen gestopt vanwege hun geloof, seksuele geaardheid, of graad van subversiviteit. Ook een boel ouderen kan het niet schelen, getuige de gretige aftrek van bonuskaarten en kortingsbonnen. Want laten we wel wezen: die kortingen krijgt u niet gratis: meestal moet u uw gegevens ervoor opgeven. There is, immers, no such thing as a free lunch.

Foto: Beacon (cc)

Smet

, door

OPINIE - Waarin de auteur voorstelt slachtoffers van zedendelicten de kans te geven te herstellen, door als maatschappij minder hysterisch te doen over verkrachting.

De bevindingen rond Savile in Groot Brittanië doen me denken aan onze eigen Roberts M. De advocaat van de slachtoffers van deze gestoorde zei naar aanleiding van de publicatie van zijn boek “Recht van Spreken” dat de levens van zowel kinderen als ouders verwoest waren.

Hij is niet de enige. Zodra het onderwerp verkrachting en in het bijzonder kindermisbruik aangesneden wordt, is dat meestal de teneur van de reacties. Ik vind dat je dat niet moet doen. Advocaat Korver moet het wel zeggen, anders peutert hij geen cent smartengeld los van de rechtbank, maar het publiek zou verstandiger moeten zijn. Na alle verschrikkingen die het slachtoffer van een zedendelict heeft ondergaan krijgt het door zulke kreten een vies etiket door de maatschappij opgeplakt. Dat verwoest pas levens.

We doen hysterisch over verkrachting. Ja, verkrachting is afgrijselijk, zeker als het kleine kinderen betreft, maar als het leven van het slachtoffer meer verknald wordt door het oog van de maatschappij dan door het gebeuren zelf, dan is het misschien niet zo gek om daar wat aan te doen. We gaan immers veel minder spastisch om met ander groot leed. Als een kind geschept wordt door een auto en dat overleeft, is dat in de kern van de zaak minder traumatisch? De dood van een naaste, kanker ondergaan, we moeten daar maar tegen kunnen. Liefdesverdriet, daar maalt al helemaal niemand om. ‘Tijd heelt alle wonden’ wordt er vrolijk van alle kanten geroepen, al crepeert een boomsterke kerel een halfjaar van de pijn.

Foto: mrpolyonymous (cc)

Dode talen

, door

COLUMN - Waarin de auteur voorstelt alle talen behalve het Engels af te schaffen.

Zullen we het Nederlands maar afschaffen? En het Frans, het Spaans, het Japans, het Javaans, het Chinees, het Afrikaans, noem maar op? Al die talen zijn maar ballast. Ze zijn eigenlijk nergens meer echt tot nut.

We slepen ze achter ons aan als de loden bal van gevangenen. We houden eraan vast omwille van traditie, om liefde voor oude teksten die anders verloren gaan, om weemoed, om luiheid en om geld.

We stappen over op het Engels. Dat gaat toch vanzelf gebeuren, we helpen de course of history alleen een handje. Gewoon omdat het pragmatisch is om te doen. Engels is immers een supertaal gebleken: in zijn eenvoudige vorm door elke wereldbewoner te leren, daarnaast een fenomenaal gereedschap in zaken, en ook nog zeer schoon op literair gebied. Je kan er geweldig mee schrijven, dichten en zingen. Het bevat werkelijk alle vocabulaire dat je nodig hebt, al beweren taalkundigen dat dat voor alle talen geldt.

Een taal is een beest. Het leeft. Het wil dingen. Het ademt, het eet, het scheidt uit, het groeit, het verpietert en het sterft. We ruimen een boel van die beesten, net als ten tijde van de mond- en klauwzeer epidemie. We pakken ze bij hun lurven, geven ze een dodelijke mep en gooien ze met een bulldozer in grote containers.

Foto: looking4poetry (cc)

Europa verdient de Nobelprijs

, door

OPINIE - Oud Zeikwijf is van euroscepticus omgeslagen naar euroliefhebber. Die Nobelprijs vindt ze dan ook meer dan verdiend.

Vrijdag 12 oktober bij P & W werd er geschamperd over de toekenning van de Nobelprijs aan Europa want, ja, Griekenland, he. Neelie Kroes pareerde met: ‘Hier is het mee begonnen: de founding fathers hebben een moedig besluit genomen: dat moeten we nooit meer willen meemaken. We willen vrede, we willen welvaart voor de mensen van onze landen en we willen welzijn en we willen daarbij de democratie in optima forma realiseren.’ Ze nam me de woorden uit de mond.

Witteman had liever de prijs aan de VS willen geven, want hadden die niet na den oorlog ons de opdracht gegeven om een Europese unie te vormen omdat ze geen zin hadden om ons eeuwig te helpen? Dat de VS pas ingrepen in de Tweede Wereldoorlog wanneer ze na een gesprek met Churchill via de rode telefoon begrepen dat Rusland Europa dreigde te bevrijden, maakt het mij moeilijk hun goede bedoelingen in deze te geloven. Dat de VS – in ieder geval één hunner grootste banken, Goldman Sachs – direct en/of indirect debet zijn aan het Griekse debacle, gooit er nog een schepje  bovenop.

Foto: Lydia (cc)

Boeverij in het digitale tijdperk

, door

COLUMN - Waarin de auteur een lans breekt voor het bijbrengen van digitale vaardigheden aan inbrekers en andere ouderwetse boeven. Zodat fysieke overvallen voorgoed verleden tijd worden.

Laatst was ik bij de bank om vijfjes te halen. Voor mijn werk heb ik veel vijfjes nodig, vandaar. Maar de bank heeft geen vijfjes meer voorradig. Ik moet ze bestellen en op een afgesproken dag ophalen. Zo niet, dan worden ze dezelfde avond teruggestuurd naar, ja, naar waar eigenlijk? Ik vroeg de beambte naar het waarom van dit beleid. “We houden liever geen cash meer in huis,” zei hij.

Begrijpelijk: ze zijn bang voor overvallen. Eigenlijk willen ze van het contante geld af. Alle transacties zouden per internet moeten gaan, want een online saldo leegroven is minder ingrijpend dan een overval. Voor degene die overvallen wordt,  dat spreekt.

Het is eigenlijk een wonder dat er nog overvallers bestaan die in real life roven. In deze tijd! Dat zijn overblijfsels uit vervlogen tijden, sullige boeven die nog niet hebben begrepen waar het grote geld tegenwoordig voor het oprapen ligt. Misschien zijn ze wel analfabeet. Leg jij ze dan maar uit dat, en vooral hoe, ze op de computer moeten inbreken.

Foto: Martijn van Exel (cc)

De Post bestaat niet meer

, door

COLUMN - Van alle gevallen van roekeloze privatisering van nutsbedrijven is die van de post het meest schrijnend.

Tot een jaar of vijftien geleden was de post een secure moloch, met knusse filiaaltjes in elke woonwijk. Waar je ook woonde, je kon er naar toe wandelen. Je kon er je pakketten naar toe brengen, je postzegels kopen, je verzekeringen afsluiten, je visakte ophalen, Franse Francs of Duitse Marken inwisselen voor guldens, en een berg stuivers voor biljetten. Je kon er een ticket voor Lowlands of Pinkpop kopen, je bankzaken regelen, en zelfs cash geld opsturen naar een sujet zonder bankrekening. Die had je toen nog, want het mocht.

Je kon toen nog ongezien leven. Je kon je toen nog onttrekken aan Big Brother. Ja, dat kon. Maar terug naar de post. Dat cashgeld dat je bracht, werd dan stante pede opgehaald door een koerier met een fietshelm en een fluoriserend jasje. Hij rukte het geld uit je hand, stopte het in zijn binnenzak en rende ermee naar Kuala Lumpur of Terneuzen. Daar bracht hij het naar, jawel, de post, alwaar de gelukkige ontvanger annex Big Brother-ontloper de biljetten en munten (die bestonden toen nog), contant in handen kreeg.

Vorige Volgende