Overzicht

Michel

227 Artikelen
78 Waanlinks
3.417 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Ik schrijf over conservatisme, economie en de relatie tussen die twee. Regelmatig komen eurocrisis en de problemen met macro-economie aan bod.

De vraag die me steeds meer bezig is gaan houden is: waarom is het politieke klimaat de afgelopen dertig jaar veranderd van optimistisch/progressief naar pessimistisch/conservatief.
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Predikers van de Laatste Dagen van het Kapitalisme

, door

Ik weet niet waar ik moet beginnen, er staat zoveel onzin in dit verhaal van Marcel Bullinga in de Volkskrant: We zijn niet zielig, we zijn verwend. Het is overigens ook niet het eerste, ook in Die Zeit en de NRC heb ik artikelen van dit kaliber aangetroffen en besproken. Het zijn stukken waarin het einde van het kapitalisme wordt aangekondigd: nu komt de rekening voor de schulden die we gemaakt hebben en worden we gestraft voor onze zonden. We zijn verwend en gedoemd is het thema. Ik vermoed dat ik er veel gemist heb want het is een teken van deze tijd.

Dit is een begrijpelijke reactie: iedereen die een beetje het nieuws volgt weet dat het niet goed zit met de economie. Het ligt dan voor de hand – zeker in onze met calvinistisch cultuur – om te concluderen dat we ons door de duivel hebben laten verlaten verleiden de brede weg, niet de smalle weg, te volgen. Wij hebben ons rijk gevoeld, maar het was “makkelijk” of zelfs “gratis geld” dat we uitgaven. En dan zijn er de eenvoudige levenswijsheden als “leven op de pof is niet goed”. In de Volkskrant schrijft Bullinga dat een “geld rondstrooiende Europese Unie” het probleem is:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Trotse bankiers van de onderwereld

, door
[qvdd]Trots meldde De Nederlandsche Bank (DNB) vorige week in een persbericht dat Nederland de wereldranglijst voor buitenlandse investeringen aanvoert. In 2009 kwam maar liefst 3.000 miljard dollar aan geïnvesteerd geld Nederland binnen en de uitgaande investeringen bedroegen 3.700 miljard dollar. Dit is respectievelijk 377 en 465 procent van het bruto nationaal product (bnp).

Dit meldt de NRC (*) onder de kop “Ontmantel die vrijplaats aan de Zuidas”. Nederland hoort thuis in het rijtje Kaaiman-eilanden, Zwitserland, Ierland en Luxemburg: we zijn een offshore financial center. Bedrijven vestigen zich hier om in eigen land de belasting te kunnen ontduiken. Zij kunnen in eigen land op die manier er de kantjes er van af lopen en grote sommen geld aan hun economie onttrekken kunnen om dat in te Nederland parkeren. Hier is het geld veilig want bewaakt door de Nederlandse staat. Men schat dat ontwikkelingslanden op deze manier 160 miljard Euro aan belastinginkomsten mislopen.

Wie dat op kleine schaal doet wordt opgepakt, maar DNB is er trots op.

(*) Zaterdag 20/8, papieren versie of digitaal met abonnement.
Update: ook hier te lezen. (h/t Keest)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Een hellend vlak

, door
[qvdd]”Das ist mit Sicherheit eine schiefe Ebene, auf der wir bestenfalls im europäischen Durchschnitt landen, wahrscheinlich alle noch gemeinsam schlechter werden. [Wir brauchen vielmehr ein europäisches] Durchgriffsrecht [um Staaten zum Einhalten der Stabilitätskriterien zwingen zu können]

Wir müssen akzeptieren, dass die Kommission sagen darf, ob sie den Ansprüchen des Stabilitäts- und Wachstumspaktes entsprechen. […] Dann müssen die Haushalte nochmals überarbeitet werden, sonst werden wir nie in Europa zusammenkommen.

Dit zei de Angela Merkel afgelopen vrijdag op de partijdag van de Nedersächsische CDU in Hameln. Er komen dus geen Euro-obligaties. De landen moeten hun begroting goed laten keuren door Brussel – ja, ook Duitsland zelf! Door Nederlandse kranten en sites wordt vooral gemeld dat Merkel opgeroepen heeft om meer te sparen. Merkel is bang dat als er nu gezamenlijk geld wordt geleend dat Duitsland naar beneden wordt getrokken en dat we dan nog dieper in het moeras zakken.

Het is het bekende conservatieve recept: als iedereen nu maar zuinig is en zorgt voor een sluitende boekhouding – en dat gaan we nu controleren! – dan komen we er vanzelf bovenop. Maar een echte verandering komt er dus niet. Ik vrees dat de Euro-crisis nog lang gaat duren.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Waar we vandaag zitten

, door
[qvdd]”Met eurobonds hadden we niet gezeten waar we vandaag zitten”

Dat zei de Italiaanse minister van Financiën Giulio Tremonti. Deze quote is op tientallen websites te vinden en dus met recht een Quote van de Dag. En het is zeker ook waar: het ingrijpen van de ECB de afgelopen week op de markt heeft aangetoond dat de Euro (en uiteindelijk ook Europa) niet kan zonder enige vorm van centrale leiding, tenzij ze zich willen laten leiden door “de markt”. Uitgifte van obligaties door een Europees ministerie van financiën is een stap op weg in die richting. Alleen de Duitsers willen nog niet, ook dat wordt keurig vermeld. Over Nederland wordt niets vermeld, maar het standpunt van de Nederlanders is bekend: “geen centje te veel hoor!”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: ratinggedrag

, door
[qvdd]Ik zeg niet dat de eurozone geen problemen heeft, maar de ratingbureaus hebben deze problemen uitvergroot. Het gevolg daarvan is dat die problemen moeilijker kunnen worden opgelost. Met hun ratinggedrag hebben de bureaus het algemene wantrouwen onnodig versterkt, vooral ten aanzien van de zuidelijke eurolanden. Het is vandaag de dag moeilijk geworden om dat wantrouwen te keren.

Paul de Grauwe, in NRC (papieren versie) van 12 aug 2012, over de kredietbeoordelaars. Voor 2008 gaven de ratingbureaus stelselmatig de hoogste beoordeling voor kredieten die naderhand waardeloos bleken te zijn waardoor de zeepbel nog groter kon worden. “Wijs geworden” door de de crisis geven zij nu lage beoordelingen voor kredieten aan landen en andere overheidsinstellingen waardoor zij de crisis onnodig verergeren. Als ratingbureaus niet meer doen dan het volgen van wat de markt wat is hun functie dan nog?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Kim Jong-Il

, door
[qvdd]Kim Jong-Il heeft met hulp van Zuid-Koreaanse hackers geld uit populaire online games gestolen. Volgens The New York Times heeft de communistische leider in twee jaar tijd meer dan zes miljoen dollar buitgemaakt.

Hoe diep kan een land zinken?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De metafysica van de schuld

, door

Het is zomer dus de journalisten van de NRC, in ieder geval die van de redactie economie, zijn met vakantie. Dit weekend heeft de krant een artikel overgenomen van Die Zeit, geschreven door Marc Brost en Bernd Ulrich, over de huidige economische problemen (*). Het is een bombastisch stuk over de “schuldencrisis” dat pretendeert Links een les te lezen over hoe het moet omgaan met schulden. Volgens mij trekken ze echter de verkeerde les.

Alleen het begin al:

Wie bij het thema ‘schulden’ denkt dat het louter om geld gaat, is naïef. In werkelijkheid gaat het om gevoel, macht, angst en eer. Met een beetje overdrijving zou je zelfs kunnen zeggen: schulden zijn de wiskundige uitdrukking van een metafysisch probleem. Het is, kortom, bittere ernst.

Zeker, het is bittere ernst, maar niet om de redenen die worden genoemd, want gaat het niet altijd in de politiek om gevoel, macht, angst en eer? En sinds wanneer zijn schulden een wiskundige uitdrukking van een metafysisch probleem? Voor metafysische kwesties kunt u beter bij een priester of filosoof te rade gaan. Mogelijk zijn onze economische problemen een symptoom van een onderliggende cultureel trend, maar dan niet op de manier waarop Brost en Ulrich dit analyseren.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: de luiken dichtdoen

, door
[qvdd]Kijk ook naar Nederland, dat zo afhankelijk is van een grotere Europese eenheid, dat zo gericht is op het buitenland. Je kunt de luiken niet dichtdoen. Europa is fantastisch, daar hebben we voor gevochten en nu moeten we even met elkaar de tanden op elkaar houden.

(Neelie Kroes, NRC 6 aug 2011, papieren versie, geen link)

Dat heeft de regering wel gedaan, letterlijk en figuurlijk zijn de luiken dicht. Nederland is een van de twee landen die uitbreiding van steun aan het noodfonds tegenhoudt. In de zelfde krant staat ook een kort stukje met de titel “Politiek Den Haag ademt grote rust”. Elders in Europa zijn regeringsleiders druk in overleg hoe te reageren op de crisis van afgelopen week maar in Nederland is het team “daadkracht” met vakantie. De Premier en de Vice Premier vonden het niet nodig om de vakantie zodanig te plannen dat een van beide aanwezig is om het land te regeren, daar hebben ze ambtenaren voor.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: de kredietwaardigheid van de VS

, door
[qvdd]De kredietwaardigheid van de Verenigde Staten is door kredietbeoordelaar Standard & Poor’s verlaagd. Voor de eerste keer in de geschiedenis verliest Amerika haar AAA-status.

De rating agencies hebben lef. Nadat ze jaren lang beleggingen in onveilige hypotheken hebben gewaardeerd met de hoogste kwaliteitsgraad – en daar goed aan verdiend hebben – wordt nu de kredietwaardigheid van de VS verlaagd. Wil men compenseren voor de vergissing die men toen heeft gemaakt? Waarom moeten we dit nog serieus nemen? Als de dollar en Amerikaans schuldpapier niet meer veilig zijn wat is dan nog wel veilig?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: de economie en de politiek

, door
[qvdd]De onrust is groot en er zijn beleggers die nu alles dumpen en wel weer zien wat de dag van morgen brengt. De angst zit er echt in. Een jaar geleden werd er nog gespeculeerd over de snelheid van het herstel. Nu wordt door de problemen in de eurozone en de VS weer volop over een dubbele dip, een tweede recessie, getheoretiseerd. Er wordt weer rekening gehouden met een een langere periode van stagnatie.

Dit zegt de financieel redacteur Melle Garschagen van de NRC. Het is geen wonder dat de markten onrustig zijn, want wie de dames en heren bestuurders bezig ziet, zoals bijvoorbeeld hier weet dat zij het ook niet weten. Hulpeloos spoeden zij zich van overleg naar overleg. De economische problemen groeien hen duidelijk over het hoofd.

Update 5/8: Ik heb deze quote gisteren gemaakt. Nu.nl opent vandaag met het volgende bericht:

AMSTERDAM – De AEX-index is vrijdag bij opening van de Amsterdamse beurs hard onderuit gegaan en onder de psychologisch belangrijke grens van 300 punten gedoken. Zorgen dat de Amerikaanse economie terugvalt in een recessie en de wereldwijde economie meesleept, in combinatie met de vrees voor een uitbreiding van de schuldencrisis in de eurozone, zorgden opnieuw voor dieprode koersenborden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het grote bezuinigen

, door

Eindelijk, het is dan toch gelukt: Obama heeft een deal met de Republikeinen. Wat er de afgelopen weken, en vooral het afgelopen weekend is gebeurd is was een bizarre vertoning, en links en progressief Amerika vraagt zich wanhopig af hoe dit heeft kunnen gebeuren, en vooral wat de gevolgen zullen zijn.

De overeenkomst
Nu het “schuldplafond” is verhoogd kan de Amerikaanse overheid, weer geld lenen en kan voorkomen worden dat de Amerikaanse staat haar rekeningen niet kan betalen, iets dat in haar 235 jarig bestaan nog niet was voorgekomen. De politiek van afpersing heeft gewerkt: door te dreigen met economische rampspoed hebben de Republikeinen de Democraten gedwongen zowat al hun eisen in te slikken. Tegenover elke dollar waarmee de kredietlimiet is verhoogd moet een dollar bezuinigd worden. Dat betekent dat er, uitgesmeerd over een periode van 10 jaar, 2400 miljard dollar zal moeten worden bezuinigd. Er is al overeenstemming over de eerste 1000 miljard bezuinigingen op de begroting(*). Een commissie samengesteld uit leden van beide partijen gaat nu een plan maken om het resterende bedrag in te vullen. Rond Thanksgiving dit jaar moet men er uit zijn. De partijen hebben zichzelf gedwongen om er uit te komen want als dat niet lukt dan worden automatische bezuinigingen doorgevoerd die in werking treden in 2013.

Vorige Volgende