Jos van Dijk

1.079 Artikelen
598 Waanlinks
3.458 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Was tot 2012 docent in het HBO.
Schrijft over Europa en over het vrije verkeer van informatie.
Publiceerde in 2007 "Dit kan niet en dit mag niet; een kroniek van belemmering van de uitingsvrijheid in Nederland." Voortgezet op de website: http://freeflowofinformation.blogspot.com/
Publiceerde in 2016 "Ondanks hun dappere rol in het verzet. Het isolement van Nederlandse communisten in de Koude Oorlog" voortgezet op de website http://nederlandsecommunisten.nl/#site-header
Foto: Markus Rauscher-Riedl (cc)

Orbáns vrienden aan de Donau

Op het hoogste niveau onderhandelden EU-lidstaten gisteren over uitbreiding van de Unie. Uiteindelijk zijn 26 lidstaten akkoord gegaan met het openen van de toetredingsonderhandelingen met Oekraïne en Moldavië. Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen had zich hiervoor al eerder hard gemaakt. De Hongaarse premier Viktor Orbán is en blijft tegen. Hij onttrok zich aan de besluitvorming. Ook het vrijgeven, deze week, van een deel van de aan Hongarije beloofde miljarden, die Brussel nog steeds vasthoudt vanwege ’s lands rechtsstatelijke gebreken, heeft hem kennelijk niet milder gestemd. Maar ook Oostenrijk was aanvankelijk tegen. De Oostenrijkse premier Karl Nehammer sprak zich dinsdag duidelijk uit tegen een versnelde toelatingsprocedure voor Oekraïne en Moldavië. Er mag geen voorkeursbehandeling voor Oekraïne bestaan, zei hij, als Bosnië-Herzegovina geen perspectief op toetreding krijgt. Nehammer heeft nu de toezegging gekregen dat binnenkort ook met Bosnië-Herzegovina toetredingsonderhandelingen worden geopend.

Politico-commentator Matthew Karnitschnig zag in de overeenstemming tussen Nehammer en Orbán een herrijzenis van het oude Oostenrijks-Hongaarse rijk. ‘De recente actie van Oostenrijk tegen Oekraïne past in een bekend patroon van het benutten van zijn neutraliteit om zich te verzoenen met Moskou en tegelijkertijd trouw te claimen aan het Westen, een tactiek die de Hongaarse leider Viktor Orbán ook beheerst,’ schrijft hij. En: ‘Of het nu om Oekraïne, Rusland of zelfs het Israëlisch-Hamas-conflict gaat, de indruk in EU-kringen is dat het tweetal uit hetzelfde liedboek zingt.’ Of alle Oostenrijkers deze visie delen waag ik te betwijfelen. Feit is wel dat de huidige regering de hete adem in de nek voelt van de extreemrechtse FPÖ. Volgend jaar zijn er weer verkiezingen. De FPÖ staat in de polls al enige tijd ruim bovenaan met 30%, tien procentpunten meer dan de christendemocratische ÖVP van Nehammer. FPÖ-partijleider Herbert Kickl is close met Orbán en noemde Hongarije onlangs een “toevluchtsoord van nationale zelfbeschikking en verzet tegen de globalistische interventie vanuit Brussel.” Bij een bezoek aan Hongarije in maart steunde Kickl diens pleidooi voor een staakt het vuren in Oekraïne. De FPÖ kwam eerder in opspraak vanwege beschuldigingen dat het in 2016 geld heeft ontvangen van een Russische spin-doctor in ruil voor het indienen van een pro-Russisch voorstel aan het parlement. Een door de socialisten aangespannen rechtszaak liep begin dit jaar op niets uit. Als de FPÖ volgend jaar de grootste wordt in Oostenrijk zal dat de banden met Hongarije zeker versterken. Na de winst van Robert Fico in Slowakije zou dat een nieuwe aanslag zijn op de Europese eenheid. Poetin zal zich er op verheugen.

Frontex werkt samen met omstreden Libische milities

Volgens Lighthouse Reports werken Frontex en de Maltese autoriteiten actief samenwerken met de omstreden Libische militie Tariq Bin Zeyad Brigade

De Tariq Bin Zeyad-militie wordt geleid door Saddam Haftar, zoon van Khalifa Haftar, die veroordeeld is voor oorlogsmisdaden en berucht voor grove schendingen als seksuele uitbuiting, marteling, mensensmokkel en moord. Ook heeft de militie sterke banden met de Russische Wagnergroep.

Europarlementariër Tineke Strik:  “We wisten al dat het EU-migratiebeleid mensenrechten met voeten treedt, maar dit is toch wel een nieuw dieptepunt. De EU staart zich zo blind op het tegenhouden van mensen, dat we nu samenwerken met een criminele organisatie die oorlogsmisdaden pleegt en banden heeft met de Russische Wagnergroep. Ik eis onmiddellijk opheldering over deze samenwerking en heb daarom met spoed een debat aangevraagd met de Frontex-directeur en Europese Commissie.”

Foto: Chris Yarzab (cc)

Vakbonden binden de strijd aan met Elon Musk

Zweedse Tesla arbeiders staken al zes weken vanwege de weigering van het bedrijf om een CAO af te sluiten. Tesla-topman en grootaandeelhouder Elon Musk is een principiëel tegenstander van vakbonden. Volgens bemiddelaar Kurt Eriksson ‘mag Tesla geen afspraken maken’. ‘Het zijn orders van Elon Musk’. Het dochterbedrijf zou ‘geen enkele handelingsvrijheid hebben’. De vakbonden, die in Zweden 70% van de werknemers organiseren, willen voorkomen dat collectieve arbeidsovereenkomsten bij andere bedrijven ook onderuit gehaald kunnen worden. Als Tesla ermee wegkomt geen cao af te sluiten zullen andere bedrijven dat voorbeeld volgen, is de vrees. De Zweedse vakbonden hadden al eerder conflicten met Spotify en het financiële platform Klama.

De staking bij Tesla heeft in Zweden een reeks van solidariteitsacties op gang gebracht in verschillende bedrijfstakken. Kapotte Tesla’s worden niet meer gerepareerd. Postbeambten weigeren kentekenplaten af te leveren bij het bedrijf. ‘Krankzinnig’ volgens Musk. Hij heeft een rechtszaak aangespannen tegen de Zweedse staat. Vakbonden in omringende landen sluiten zich nu ook bij de Zweedse acties aan. Deense havenwerkers en transportarbeiders verhinderen het vervoer van Tesla’s naar Zweden. Een Deens pensioenfonds dat meer dan 800.000 leden telt, heeft zijn aandelen Tesla verkocht. De Noorse vakbond Fellesforbundet met werknemers in de industrie, garages, havens en transport heeft ook een boycot aangekondigd voor het transport van Tesla auto’s naar Zweden. Fellesforbundet-leider Jørn Eggum: ‘In de Scandinavische landen bestaat er brede overeenstemming over het belang van een goed georganiseerd beroepsleven… Het recht om een collectieve overeenkomst te eisen is een natuurlijk onderdeel van ons beroepsleven, en wij kunnen niet accepteren dat Tesla zich hieraan onttrekt.’ Noorwegen is een belangrijke markt voor Tesla en als de vakbond besluit ook de levering van auto’s in het land te beïnvloeden, kan dat veel meer druk op het bedrijf leggen.

Foto: Enric Borràs (cc)

Honderd jaar oorlog in Palestina

RECENSIE - De oorlog van Israël tegen Hamas lijkt uitzichtloos. De gewelddadige wraakacties van het Israëlische leger na de onvergeeflijk brute moorden van Hamas zijn buitenproportioneel en nietsontziend. Dat Europa en de VS Israël blijven steunen toont eens te meer aan hoezeer het westen zich nog steeds laat leiden door een pijnlijk gebrek aan kennis, blinde vlekken en Israëlische propaganda. We kunnen ons terecht schamen over het lot van de Joden in de Tweede Wereldoorlog. Maar er is inmiddels ook meer dan genoeg kennis om ons te schamen over de voortdurende onverschilligheid ten opzichte van het lot van de Palestijnen. Die kennis is bijvoorbeeld te vinden in het dit voorjaar verschenen boek van Rashid Khalidi ‘De honderdjarige oorlog tegen Palestina’. Een indrukwekkend Palestijns verhaal over onrecht, geweld en verwaarlozing dat het westen nog steeds negeert.

Rashid Khalidi is een Amerikaans historicus afkomstig uit een vooraanstaande Palestijnse familie van geleerden, juristen en politieke functionarissen. Zijn vader werkte voor de Verenigde Naties en was onder andere betrokken bij overleg van de Veiligheidsraad over conflicten in Palestina. Hij bracht meer dan een jaar door in de familiebibliotheek in Jeruzalem waar twaalfhonderd manuscripten bewaard worden, de oudste daterend uit de elfde eeuw, tweeduizend 19e eeuwse Arabische boeken en een hele verzameling familiedocumenten. Daaronder ook een brief van Yusuf Diya’, een van zijn vroegere verwanten, voormalig burgemeester van Jeruzalem. Hij schreef aan de leider van zionisten Theodor Herzl dat hij alle begrip had voor het rechtvaardige streven van de zionisten, maar dat hij er rekening mee moest houden dat Palestina al bewoond was en dat die bewoners zich niet vrijwillig zouden laten verdringen. Het lijkt hem ‘pure waanzin’ dat de zionisten Palestina zouden willen overnemen. Yusuf Diya’ schreef dit in 1899. Herzl negeerde zijn waarschuwing die daarna nog vaak genoeg in alle toonaarden te horen is geweest. In het negeren van wat Diya’ al in 1899 aanduidde als de kern van het probleem van het zionisme ligt de oorzaak van de honderdjarige oorlog die zijn nazaat nu in alle details beschreven heeft.

Foto: Emory Allen (cc)

Grieks afluisterschandaal in de doofpot

Griekenland is volgens de geschiedenisboekjes het land waar de democratie is geboren. Beetje respect voor de persvrijheid, een van de grondslagen van de democratie, zou je daar dus wel mogen verwachten. Helaas. De moord op een misdaadverslaggever, brandstichting bij mediabedrijven, rechtszaken tegen journalisten die een schandaal aan het licht brachten: het zijn voorbeelden waaruit blijkt dat het leven van een journalist in Griekenland bepaald niet eenvoudig is. En dan is er nog het ‘Predator’-afluisterschandaal. Vorig jaar werd onthuld dat journalisten en politici van de oppositie door de regering zijn afgeluisterd. Het bracht premier Kyriakos Mitsotakis van de conservatieve partij Nieuwe Democratie even in de problemen, maar  hij won deze zomer tussentijdse verkiezingen met grote overmacht. Recente lokale verkiezingen met een extreem lage opkomst leverden opnieuw winst op voor Mitsotakis. Links won alleen in de twee grootste steden, Athene en Thessaloniki.

Onderzoekers aangeklaagd

Intussen is het ‘Predator’-schandaal, genoemd naar de oorspronkelijk Israëlische software die het afluisteren mogelijk maakte, nog steeds niet afgehandeld. De regering ontkent alles. En nu gaat men ook nog in de verdediging door medewerkers van de ADAE, de Griekse Autoriteit Persoonsgegevens aan te klagen wegens het lekken van informatie naar een van de slachtoffers, de journalist Thanasis Koukakis. De Griekse Autoriteit voor Communicatiebeveiliging en Privacy (ADAE) is opgericht om de privacy en het vrije verkeer van informatie op elke mogelijke manier te beschermen. ADAE-president Christos Rammos noemt het ‘opmerkelijk dat het Griekse rechtssysteem, dat tot nu toe – na 18 maanden – niets heeft gedaan, niemand heeft aangeklaagd voor het gebruik van spyware, zich nu haast om twee leden van het toezichthoudende orgaan te vervolgen, die gewoon hun plicht hebben gedaan.’ De aanklacht tegen de ADAE volgt op een ingreep van de nieuwe regeringscoalitie van Nieuwe Democratie en met de ultranationalistische Griekse Solution-partij waardoor de samenstelling van het bestuur veranderde en Rammos’ pogingen om licht op de zaak te werpen, werden stopgezet. Het nieuwe bestuur heeft ook voorkomen dat de ADAE volgens het plan van Rammos de Griekse geheime dienst een boete van €100.000 kan opleggen vanwege het achterhouden van informatie.

Make Amazon Pay

Wereldwijd staakt het personeel van Amazon vandaag voor betere arbeidsvoorwaarden.

Op deze dag, Black Friday, drie jaar geleden, coördineerden Amazon-magazijnmedewerkers en hun progressieve bondgenoten voor het eerst in de geschiedenis van het bedrijf een wereldwijd protest onder de noemer ‘Make Amazon Pay’. Tijdens de pandemie had Amazon – de oprichter, Jeff Bezos, de rijkste persoon ter wereld – werknemers gedwongen om zonder beschermende uitrusting in de magazijnen te zijn. Maar op Black Friday drongen ze terug met stakingen en acties in vijftien landen om veiligheid en waardigheid te eisen.

Foto: Luc Coekaerts (cc)

Orbán voert de druk op

Minder dan een uur na de aankondiging van zijn verkiezingsoverwinning kreeg Geert Wilders al een felicitatie van Viktor Orbán. The winds of change are here, schreef hij op Twitter bij een oud nummer van The Scorpions. De Hongaarse premier hoopt op Nederlandse steun bij zijn voortdurende strijd tegen de meerderheid van de EU-lidstaten die niets moet hebben van zijn illiberale politiek. Zonder EU kan hij niet. Maar aan EU-afspraken die hem niet goed uitkomen wil hij zich niet houden. Op dat punt kan hij in Wilders wel een bondgenoot vinden, maar het is de vraag of eventuele coalitiegenoten van de PVV daarin meegaan.

Orbán voert de druk op in de EU om nu eindelijk eens tot betaling over te gaan van alle bevroren tegoeden, zoals de €700 miljoen uit het pandemieherstelfonds. In het Europarlement verklaarden de Commissarissen Reynders (Justitie) en Hahn (Budget) deze week dat er vorderingen zijn gemaakt om de al lang bestaande problemen op rechtsstatelijk gebied in Hongarije op te lossen. Maar het is nog niet voldoende om de blokkade op dit fonds op te heffen. Er zijn nog onvoldoende garanties dat belangenverstrengeling in publieke instellingen kan worden voorkomen en er is nog onduidelijkheid over de bevoegdheden van een nieuw instituut dat de integriteit van bestuur moet bewaken, zei Hahn.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Terug naar Thorbecke

RECENSIE - Het gaat niet goed met onze parlementaire democratie volgens Sybe Schaap, filosoof, oud-Eerste Kamerlid en inmiddels oud-lid van de VVD. Er zit rot in het systeem. De ondermijning van de democratie komt van binnen uit. Grondwettelijke taken van regering en parlement worden verwaarloosd. In plaats van het algemeen belang te dienen verbinden volksvertegenwoordigers en bestuurders zich steeds vaker aan deelbelangen. De kritiek van Schaap in zijn boek Politiek in een maalstroom lijkt oppervlakkig misschien op de ideeën van Omtzigt. Maar Schaap gaat wel veel dieper op de materie in en spaart ook de NSC-leider niet.

Zijn boek ‘over het lot van de representatieve democratie’ is niet gemakkelijk. Dat ligt niet zozeer aan de schrijfstijl. Schaap schrijft in korte, stellige staccato-zinnen en herhaalt veel. Maar zijn rechtsfilosofische benadering blijft erg abstract. Als lezer snak je af en toe naar concretisering van de stellingen en naar voorbeelden uit de actualiteit. En daar is Schaap niet scheutig mee. Het is meer een filosofisch dan een praktisch politiek boek. Politiek in een maalstroom neemt je mee terug naar de oorsprong van de burgerlijke democratie in de 19e eeuw, naar Thorbecke, die zijn boek vast en zeker gewaardeerd zou hebben. En naar de filosofen die de grondslag legden voor het huidige parlementair-democratische systeem zoals Kant en Montesquieu.

Quote du Jour | Stemwijzer behandelt u als consument

Paul van Tongeren, voormalig Denker des Vaderlands, schrijft vandaag in Trouw dat stemhulpen mensen prikkelen ‘om erop te antwoorden als was het een persoonlijk wensenlijstje.’  Elke notie van afweging voor het algemeen belang ontbreekt.

Stemwijzer en Kieskompas doen eigenlijk hetzelfde als wat politici steeds meer zijn gaan doen: ze beschouwen de kiezers als mogelijke klanten en maken van de agora een markt. De agora staat voor de politieke gemeenschap waar burgers samen overleggen over wat voor de gemeenschap het beste is. Op de markt komen individuen die elk voor zich het meeste voordeel proberen te halen. Mensen worden pas burgers als ze met elkaar spreken over het gemeenschappelijke goed. Ideeën daarover worden uitgewerkt in een ideologie: een samenhangend geheel van ideeën over wat een goede en rechtvaardige samenleving is.

Uiteraard hebben mensen en groepen daarbij uiteenlopende belangen; daarom moeten er verschillende politieke ideologieën en partijen zijn. Maar die uiteenlopende belangen worden pas politiek als ze besproken worden in het licht van wat goed is voor de gemeenschap als geheel.

In plaats dat mensen worden aangesproken als ‘burgers’, worden ze ont-burgerd door ze te beschouwen als potentiële klanten die verleid moeten worden met voordeeltjes. De stemwijzers helpen hen daarbij en hebben daardoor een ont-burgerende werking op de kiezers.

Foto: Blandine Le Cain (cc)

Heel Europa naar rechts?

Nederland moet rekening houden met een nieuw rechts kabinet, als we op de laatste peilingen mogen afgaan. Deelname van de PVV is zelfs niet uitgesloten. Hoe staat het er voor met extreemrechts in andere landen? Wat gaat het betekenen voor een nieuw Europarlement dat volgend jaar juni wordt gekozen? ‘De dominante thema’s van radicaal-rechts van de afgelopen 25 jaar – vooral immigratie – zijn nu in het hele publieke debat doorgedrongen,’ schrijft het Europabrede nieuwsmedium Voxeurop. Is de opkomst van extreemrechts nog tegen te houden?

In Frankrijk zien we de stijgende populariteit van RN (Rassemblement National), de partij van Marine Le Pen. Zij lijkt met succes het extreemrechtse imago van haar vaders Front National van zich af te kunnen werpen. Zondag liep ze mee in een mars tegen het antisemitisme, een breed en politiek-neutraal bedoeld initiatief tegen de vele antisemitische incidenten van de afgelopen weken. De aanwezigheid van RN leidde bij andere demonstranten tot ongemakkelijke gevoelens. President Macron had op voorhand al afgezegd. Maar Le Pen slaagt er bij dit soort gelegenheden steeds meer in geaccepteerd te worden als een ‘gewone’, min of meer gematigd rechtse Franse politicus. De uitsluiting van immigranten, en vooral van islamieten, blijft echter overeind. Op dat punt wordt ze geholpen door het feit dat veel Fransen de uitgesproken anti-Israëlische leuzen in recente demonstraties voor solidariteit met het onderdrukte Palestijnse volk te ver vinden gaan. Het Groene parlementslid Sandrine Rousseau ziet deelname aan deze demonstratie als een ‘omslagpunt voor RN, het “witwassen” van het oorspronkelijke antisemitisme’. Bij de aanhangers van RN hopen ze dat het eindelijk afgelopen is met de demonisering van hun partij.

Foto: Roel Wijnants (cc)

De lange arm van Israël

COLUMN - Lodewijk Asscher vindt dat een cartoon van Jos Collignon in De Volkskrant over het antisemitisme in Nederland te ver gaat. De tekening laat een lange arm met davidster zien en een dikke duim met de tekst ‘O-ver-al herlevend antisemitisme’ naast een tv die beelden van Gaza vertoont met daarboven de tekst ‘2 weken onschuldigen bombarderen, 10.000 doden waarionder 4000 kinderen. Asscher schrijft niet terug te willen vallen in oude angsten van zijn familie: ‘Als mijn krant, de Volkskrant, op de dag van de herdenking van de Kristallnacht een spotprent plaatst met de boodschap dat de Joden het antisemitisme zelf verzinnen als onderdeel van de zogenaamde ‘lange arm’ van Israël, dan is een grens bereikt.’

Asscher verwijst naar een bericht in Het Parool waarin staat dat het CIDI een toename van antisemitische incidenten heeft geconstateerd van 818% sinds het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas. Op de website van het CIDI staan enkele pijnlijke voorbeelden. Het CIDI heeft in tien niet nader genoemde gevallen aangifte gedaan, maar geeft verder geen details.’Hoewel we tijdens eerdere conflictperiodes een stijging zagen in het aantal antisemitische incidenten was deze nooit eerder zo significant als nu.’ Kritiek op Israël zou niet meegenomen zijn bij het registreren van de incidenten.

Foto: Marmontel (cc)

Een opmerkelijke migratiedeal

Bij gebrek aan een gemeenschappelijk en effectief Europees migratiebeleid zoeken landen elk voor zich naar passende, aangescherpte maatregelen. De Duitse regering bereikte begin deze week een volgens Bondskanselier Olaf Scholz ‘historisch’ akkoord. In Frankrijk diende president Emmanuel Macron een ‘strenge immigratiewet met een sociaal randje‘  in die op voorhand nog geen meerderheid in het parlement lijkt te halen. De Italiaanse premier Giorgia Meloni heeft met haar overbuurman, de Albanese premier Edi Rama, een deal gesloten over de opvang van bootvluchtelingen. Over de deal die Meloni samen met Mark Rutte gesloten heeft in Tunesië is al enige tijd niets meer vernomen.

De belangrijkste maatregel van de Duitse regering betreft de financiering van de opvang van migranten. Tot nu toe stelde de federale regering daarvoor een vast bedrag ter beschikking. Vanaf volgend jaar betaalt de bondsregering jaarlijks een bedrag van 7500 euro per asielzoeker aan de deelstaten. Dat zou deelstaten en gemeenten volgend jaar een besparing van ongeveer 3,5 miljard euro opleveren. Andere maatregelen betreffen verlenging van de periode waarin asielzoekers moeten wachten op toegang tot basisvoorzieningen. Dat was 18 maanden en gaat naar 36 maanden. In de tussentijd krijgen ze geen baar geld meer maar een pasje om in levensonderhoud te voorzien. Maatregelen om de instroom te beperken zijn nog niet concreet gemaakt. Maar ook de Duitse regering denkt na over afhandeling van asielprocedures buiten het eigen land. De coalitie van SPD, Groenen en FDP staat onder druk van het groeiend ongenoegen in Duitsland over het opnieuw stijgend aantal immigranten. Bij de deelstaatverkiezingen in Hessen en Beieren in september behaalden extreemrechtse partijen een grote winst. De recente massale demonstraties van voornamelijk islamitische immigranten die hun solidariteit toonden met de Palestijnen hebben nu ook bij de Groenen tot ergernis geleid. Velen zien in de leuzen tegen Israël onacceptabele tekenen van anti-semitisme. Vicekanselier Robert Habeck, die net als de meeste van zijn mede-Groenen al jarenlang voorvechter is van asielrechten, dreigde de haatzaaiers zonder verblijfsvergunning onmiddellijk te deporteren.

Vorige Volgende