Jos van Dijk, auteur op Sargasso

Foto: foto YvonneH, Pixabay.com

De terugkeer van de douanier

21 augustus 2015 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Miljoenen Europeanen hebben deze zomer weer geprofiteerd van het vrije personenverkeer binnen de EU. De meerderheid van de vakantiegangers is zich niet eens meer bewust van de bestaan van nationale grenzen. Maar de douanier zou wel eens terug kunnen komen.

De voorzitter van de Duitse politiebond Rainer Wend heeft vorige week gepleit voor het opnieuw invoeren van grenscontroles. Dat lijkt hem als politie-agent het beste antwoord op de toenemende stroom vluchtelingen richting Duitsland. Een woordvoerder van de CDU in Saksen sloot zich er bij aan.De Duitse regering heeft eerder een soortgelijke oproep van de premier van Beieren afgewezen. Maar zondag pleitte de Beierse minister van Binnenlandse Zaken opnieuw voor versterking van de politie aan de grens. Oostenrijk wil er uiteraard niets van weten en waarschuwt Duitsland voor de schade die het loslaten van “Schengen” kan opleveren. Het opnieuw invoeren van slagbomen aan de grens maakt in de praktijk een einde aan het verdrag dat het vrije personenverkeer in de meeste EU-landen plus Zwitserland, Noorwegen en IJsland regelt. Dat zal leiden tot langere wachttijden aan de grens, gemopper van transportondernemers en genante vertoningen van racial profiling door douaniers, conducteurs en vlieghavenpersoneel. En een grote kans op een toename van onderlinge irritaties en conflicten tussen lidstaten.

Foto: wikimedia.commons

“Mladic was er niet bij” zegt zijn echtgenote

14 augustus 2015 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - In Den Haag is het proces heropend tegen de Servische generaal Ratko Mladic die beschuldigd wordt van de moord op duizenden moslims uit Srebrenica na de overgave door de Nederlandse VN-troepen in juli 1995. Nederland is inmiddels wel klaar met deze geschiedenis. Servië is nog dagelijks bezig met de gevolgen van de oorlogen uit de jaren negentig.

Bosiljka Mladic, de echtgenote van Mladic, zat woensdag in de getuigenbank van het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag (foto). “Mijn man was in juli 1995 bij mij in Belgrado”, verklaarde ze. Hij kan dus niet aanwezig zijn geweest bij het bloedbad dat de Serviërs hebben aangericht onder de mannen die zij uit Srebrenica hadden weggevoerd. Ze ontkende ook dat haar man er orders voor had gegeven. Ze had het hem ook gevraagd en zijn antwoord was: twijfel je aan me? Nee, natuurlijk. Hoe relevant is de getuigenis van de echtgenote van een aangeklaagde?

Bosiljka bevestigde dat haar man tot de arrestatie van Milosevic in 2001 beschermd werd door de Servische regering. Daarna is hij ondergedoken. Ze dacht dat hij al wel dood zou zijn toen hij tien jaar later alsnog werd gevonden en uitgeleverd. Hij had eerder al eens een hartaanval gehad en leefde ondergedoken in moeilijke omstandigheden. De verdediging van Mladic zegt dat de 73-jarige oud-generaal inmiddels te ziek is om het proces te doorstaan. Russische dokters zijn ingeschakeld om zijn toestand te onderzoeken. Een dergelijk scenario is al eerder vertoond bij het Joegoslavië-tribunaal.

Waan van de dag

Chelsea Manning dreigt te worden bestraft met eenzame opsluiting

13 augustus 2015 , 21:28 , door Jos van Dijk

Klokkenluider Manning die een 35-jarige straf uitzit heeft zich misdragen in de gevangenis. Wat heeft ze gedaan:

According to the Army, Chelsea swept food onto the floor in the prison mess hall (unclear if it was an accident or on purpose). Then, when pulled aside about the incident by a corrections officer afterwards, she said, among other things, “I want a lawyer.” Afterwards, prison officials found “prohibited” books and magazines in her cell, including the now famous Vanity Fair with Caitlyn Jenner on the cover. She was also charged with having “expired toothpaste” in her possession. For this, she faces “indefinite solitary confinement.”

Waan van de dag

Eurobarometer van mei: meer vertrouwen in EU

12 augustus 2015 , 10:19 , door Jos van Dijk

More Europeans say they have a positive image of the European Union and trust in the EU has gone up since last November.

Zou dat nu nog zo zijn?

Opmerkelijk: de antwoorden op “My voice counts in the EU”. Minder dan de helft is het eens met deze stelling. Kun je het oneens zijn met deze stelling en toch vertrouwen hebben in de EU?

Foto: foto: pixabay.com

Sorry voor de bedelaars

7 augustus 2015 , 08:01 , door Jos van Dijk

ELDERS - Extreem-rechts Zweden verontschuldigt zich tegenover toeristen.

In Stockholm hangt deze zomer een bijzondere reclameboodschap in de metro:

“Sorry about the mess here in Sweden. We have a serious problem with forced begging! International gangs profit from people’s desperation. Our goverment [sic] won’t do what’s needed,”

Het is een campagne van Sverigedemokraterna (SD), een extreem-rechtse, nationalistische en eurosceptische partij. De ‘Zweden Democraten’ behaalden bij de laatste verkiezingen vorig jaar 14% van de stemmen maar bleven buiten de regering omdat andere partijen niet met hen wilden samenwerken.

De campagne heeft geleid tot protest van antiracisme groepen bij SL, het openbaar vervoerbedrijf in Stockholm. Dit bedrijf zei aanvankelijk niets te kunnen doen. Het zette wel personeel in om vernielingen te voorkomen. Nu is toch besloten de banners die aan het plafond hangen te verwijderen omdat ze gevaar opleveren voor de passagiers als tegenstanders ze naar beneden halen. Het Zweedse OM onderzoekt of er in dit geval sprake is van een strafbare vorm van haatzaaien. Een Noors onderzoek weerlegt de bewering dat er sprake zou zijn van criminele mensenhandel.

Gisteren werd een auto waarin bedelaars lagen te slapen beschoten. Het is onduidelijk of de schietpartij verband houdt met de actie van Sverigedemokraterna.

Waan van de dag

Google werkt niet mee aan wereldwijd vergeten

4 augustus 2015 , 20:15 , door Jos van Dijk

Google weigert het vorig jaar in Europa erkende “recht op vergeten” wereldwijd in te voeren.

Google verwijdert in Europa op verzoek links naar artikelen over personen die schadelijk zijn en niet langer relevant, geheel conform de uitspraak van het Europese Hof van Justitie vorig jaar in de zaak die de Spanjaard Mario Costeja González tegen het internetbedrijf had aangespannen.

De Franse privacywaakhond CNIL heeft nu geëist dat verwijderde links wereldwijd ontoegankelijk worden gemaakt. Googles privacychef Peter Fleischer wil daar niet aan omdat dat er uiteindelijk toe zou leiden dat landen met de minst vrije normen inzake het internet de wereldstandaard gaan bepalen.

Foto: foto van de auteur

Handhaaf de regels voor natuurbescherming

31 juli 2015 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Waardevolle natuurgebieden in de Baltische landen en het natuurbeschermingsbeleid van de EU.

Het natuurpark Ķemeri, even ten westen van Riga (Letland), is een 38. 165 hectare groot gebied met bossen, meren en moerassen. Het is in 1997 als beschermd natuurgebied aangewezen en sindsdien met steun van de Europese Unie toegankelijk gemaakt voor natuurliefhebbers, vissers, vogelaars en ’s winters voor langlaufers. Kemeri is vanouds een kuuroord vanwege de daar aanwezige zwavelbronnen. In de dorpen Lapmezciems en Ragaciems aan de Golf van Riga zijn bescheiden toeristische voorzieningen.

Een van de meest waardevolle delen van het natuurpark is het Lielais Ķemeru tīrelis moeras, een hoogveengebied met talloze vennetjes waar op houten vlonders een wandelpad is uitgezet van drie kilometer. Er groeien bijzondere soorten mossen en orchideeën. In het Kanieris meer is ook zo’n wandelpad op vlonders gemaakt met een uitkijktoren voor vogelaars. De roerdomp en de zeearend moeten er te vinden zijn. Mensen kom je er nauwelijks tegen.

Er zijn meer waardevolle natuurparken in de Baltische landen. In Litouwen is de Koerse Schoorwal, Kuršių Nerija National Park, een door de UNESCO beschermd natuurgebied, de moeite waard. Het is een bos- en duingebied op een smalle, honderd kilometer lange strook tussen de Oostzee en een binnenwater. Een deel van de strook ligt op het grondgebied van de Russische enclave Kaliningrad, het voormalige Oost-Pruisische Koningsbergen. Het vissersdorp Nida (Nidden) is bekend vanwege het voormalige zomerverblijf van de Duitse schrijver Thomas Mann.

Foto: foto van de auteur

Zingen voor de natie

27 juli 2015 , 14:00 , door Jos van Dijk

In Estland, Letland en Litouwen wordt nog steeds gezongen ter meerdere eer en glorie van het vaderland.

In Tartu (Estland) staat een museum dat gewijd is aan het songfestival. Dat gaat niet over het jaarlijkse Eurovisiegebeuren, maar over een oude traditie in de Baltische landen: een festival waarin zangkoren het tegen elkaar opnemen. In Estland vond het eerste songfestival plaats in 1869, in Tartu. Het was een initiatief van nationalisten die het nationale zelfbewustzijn van de Esten wilden verhogen. Er werd gezongen in de eigen taal over de eigen cultuur. De bijeenkomsten stonden in het teken van het streven naar onafhankelijkheid van het land dat een reeks vreemde overheersers heeft gekend en in de 19e eeuw deel uitmaakte van het Russische rijk. De Duits-Baltische adellijke grootgrondbezitters hadden er ook nog veel te vertellen.

Pas in 1920 konden de Esten na een hevige strijd de onafhankelijke republiek Estland uitroepen. Helaas slechts voor een korte periode. In 1940 werd het land bezet door de Sovjet-Unie, in 1941 door nazi-Duitsland en in 1944 opnieuw door de Sovjets tot 1991. De geschiedenis van Letland en Litouwen vertoont globaal genomen een overeenkomstig verloop. En net als in Estland zijn ze daar ook blijven zingen ter meerdere eer en glorie van hun natie.

Foto: Caruso Pinguin (cc)

Pegida marcheert door

3 juli 2015 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - De anti-islam beweging in Duitsland houdt aan. Met steun van extreemrechts en een welwillend oor van de CDU.

In Dresden heeft de kandidaat van Pegida bij lokale verkiezingen vorige maand bijna 10% van de stemmen gehaald. Dat lijkt niet veel, maar de polls kwamen niet verder dan 2%, dus is het resultaat gevierd als een overwinning. Deze week kondigde Pegida-chef Bachmann aan een petitie te gaan organiseren tegen de partijdige media. Nog steeds demonstreren Pegida-aanhangers tegen de “islamisering” van hun land. Nu om de week in Dresden en de andere week elders Sachsen.

Sachsen, in het Zuid-Oosten van Duitsland, is de belangrijkste voedingsbodem van de anti-islam beweging. Afgelopen weekend gingen twee huizen in Meissen, die bedoeld waren voor de opvang van asielzoekers, in vlammen op. De eigenaar was tevoren al gewaarschuwd, maar op het politiebureau werd zijn melding van een dreigende boodschap weggewuifd. Op de plaatselijke tv had de commandant van de politie een paar dagen eerder een toespraak gehouden over de ontwikkeling van de misdaad in zijn stad. Het aantal misdrijven door asielzoekers was gestegen en dat zal er niet beter op worden, meende hij, als er, zoals verwacht, meer asielzoekers in Meissen moeten worden opgevangen. Een voetgangersbrug over het spoor betitelde hij als no go area in de avonduren. De neonazistische groep “Initiative Heimatschutz” organiseerde zaterdagavond prompt een demonstratie van duizenden aanhangers op de brug. In de nacht daarop gingen de opvanghuizen in de fik.

Quote du Jour

Quote du Jour | De crisis

28 juni 2015 , 13:46 , door Jos van Dijk

Amartya Sen over de achtergrond van de bezuinigingen in Europa:

De crisis werd toen hij toesloeg in mijn ogen terecht beschouwd als het falen van de werking van de particuliere financiële instellingen, en heeft geleid tot een brede roep om de herintroductie van een deel van het staatstoezicht, met name op de financiële markten, dat in de Amerikaanse economie geleidelijk was geëlimineerd (door de regeringen van Reagan en Bush, maar voortgezet onder het presidentschap van Clinton). Nadat de massale inzinking van de financiële markten en het ondernemersvertrouwen echter een halt was toegeroepen en tot op zekere hoogte was gekeerd door staatsinterventies hadden de staten te kampen met grote schulden. De roep om een kleinere overheid, die al eerder was begonnen, onder aanvoering van degenen die sceptisch stonden tegenover uitgebreide publieke voorzieningen, groeide nu uit tot een luid koor. Politieke leiders staken elkaar de loef af met het bang maken van het publiek met het idee dat de economie zou kunnen instorten onder het gewicht van de staatsschulden.

Opstand in Armenië

26 juni 2015 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Een protest van Armeniërs tegen verhoogde elektriciteitsprijzen is dinsdag in alle vroegte hardhandig de kop in gedrukt.

In Jerevan, de hoofdstad van Armenië, demonstreerden begin deze week duizenden mensen tegen het plan van de regering om de elektriciteitsprijzen te verhogen met 17-22%. Maandagavond eindigde de demonstratie met een blokkade op een grote doorgangsweg voor het presidentieel paleis waar enkele honderden demonstranten bleven overnachten. Dinsdagmorgen vroeg maakte de politie met veel geweld een einde aan de blokkade. Meer dan 200 mensen zijn gearresteerd. Zeven betogers en elf agenten raakten gewond. De politie pakte ook journalisten op en vernielde een camera die live verslag deed van de demonstratie. Volgens een woordvoerder van de politie was de demonstratie onwettig en weigerden de demonstranten in te gaan op het aanbod van de president voor een gesprek. De vice-voorzitter van het parlement Sharmanazov betreurt dit. Hij meent dat de politie correct optrad en dat de arrestatie van journalisten het gevolg was van het feit dat zij zich niet onpartijdig opstelden. Ook een aanbod voor een andere plaats om het protest voort te zetten is door de demonstranten afgewezen. Woensag kregen de demonstranten steun van een keur van notabelen waaronder de minister van onderwijs, verschillende parlementsleden, intellectuelen, vertegenwoordigers uit de show business, juristen, journalisten en geestelijken. Zij vormden een muur tussen de demonstranten en de politie. De demonstranten zaten donderdag nog steeds op straat. De politie heeft beloofd niet in te grijpen zolang het protest vreedzaam zou verlopen.

Foto: Foto van de auteur

Uraniumbedrijf ontwijkt belasting en vergiftigt het land

22 juni 2015 , 14:00 , door Jos van Dijk

ACHTERGROND - De Nederlandse belastingroute kostte Malawi tientallen miljoenen aan belastinginkomsten door het toedoen van slechts één bedrijf, het Australisch mijnbouwbedrijf Paladin.

Action Aid berichtte vorige week over de effecten van de Nederlandse belastingroute voor bedrijven die in ontwikkelingslanden investeren.

Malawi is een van de armste landen ter wereld. Het werd begin dit jaar getroffen door een overstromingsramp die in de rest van de wereld nauwelijks aandacht heeft getrokken. Het herstel van de geleden schade bedraagt volgens de VN 400 miljoen dollar. Dit land liep door aggressieve tax planning van het Australische mijnbouwbedrijf Paladin in zes jaar tijd zeker 43 miljoen US dollar ($) aan belastinginkomsten mis, via een Nederlandse belastingconstructie ($27,5 miljoen) en belastingvoordelen ($15,6 miljoen). Dit blijkt uit nieuw onderzoek van ActionAid in Nederland, Australië en Malawi. Het nieuwe belastingverdrag tussen Malawi en Nederland kan dit soort misbruik door internationale bedrijven nog altijd niet uitsluiten. Paladin maakte in Malawi enorme schulden bij het Australische moederbedrijf en kocht er dure diensten in. De rentes op leningen en dure fees werden betaald via een brievenbusmaatschappij in Nederland. Zo hoefde het minder bronbelasting op rentebetalingen over leningen en op aanzienlijke management fees te betalen. Deze Nederlandse BV heeft geen werknemers en staat geregistreerd op het adres van het bekende trustkantoor TMF Group in Amsterdam.