Britse eigenaardigheden

OPINIE - De Britse bezwaren tegen het vrije werknemersverkeer binnen de EU leggen de bijl aan de wortels van de Europese samenwerking.

De Londense burgemeester Boris Johnson steunt zijn partijgenoot premier Cameron in de eisen van de Conservatieven voor hervorming van de Europese Unie. Cameron bespreekt die eisen deze week met zijn collega’s in Brussel. Hij wil het Britse parlement meer macht geven, als niet-euroland even veel zeggenschap houden in de EU, een verdere versterking van de interne markt, en de mogelijkheid om andere EU-burgers die naar Engeland komen de eerste vier jaar bepaalde uitkeringen te onthouden. Die laatste eis zou Cameron eventueel willen laten vallen, zo heeft hij tegen over de Britse pers laten doorschemeren. Hij neemt daarmee een groot risico, want alles wat met immigratie te maken heeft is voor de Britten de belangrijkste reden om afstand te nemen van de Europese samenwerking. En dus maakt toegeven op dit punt de kans groter dat er, in strijd met Cameron’s eigen wens, toch een meerderheid te vinden is voor een Brexit bij het aangekondigde referendum dat uiterlijk in 2017 zal worden gehouden.

Boris Johnson meent dat er geen enkele reden is om de eis inzake migranten te laten vallen. Het is gewoon een kwestie van “’s Lands wijs ’s lands eer” schreef hij maandag in The Telegraph.  

De redenering van euroscepticus Johnson is buitengewoon simpel. Hij constateert dat je als Brit in Denemarken geen vakantiehuis kan kopen, als je er niet minstens vijf jaar woont. Heel begrijpelijk, volgens Johnson, de Denen willen niet dat hun mooie land wordt opgekocht door welgestelde Duitsers in Mercedessen en dus hebben ze het volste recht een regel in te voeren die helaas ook voor Britse minnaars van het lieflijk glooiende Jutland nadelig uitpakt. Zelfs als de Denen zonder restricties een huis kunnen kopen in Londen vindt Johnson dat elk land recht heeft op zijn eigenaardigheden en dat de EU daar helemaal niet van in elkaar hoeft te klappen. Dus, David, houd vast aan ons recht om onze eigen regels te stellen ten aanzien van immigranten uit andere delen van de EU.

Een even simpele redeneertrant heeft een krappe meerderheid van de Denen onlangs in een referendum doen besluiten om niet mee te doen met Europol in de bestrijding van terrorisme. Je zou verwachten dat de angst voor aanslagen de angst voor Brussel zou overwinnen, maar nee. De meerderheid van de Denen prefereert de uitzonderingspositie waarvoor Boris Johnson begrip vraagt. Wij willen het zelf doen, zegt dappere Denemarkje. Met als gevolg dat het land buiten de gezamenlijke misdaadbestrijding komt te vallen. Ten koste van de veiligheid in het land zelf, maar ook in de omringend landen.

Wordt er nog nagedacht over het effect van dergelijke maatregelen? Als elk land, zoals Johnson bepleit, mag vasthouden aan zijn eigenaardigheden is het snel gedaan met de voordelen van de Europese samenwerking. Inclusief de zegeningen van de vrije markt. Laten we in Nederland alle Britse bedrijven weren die onze eigen ondernemingen, de trots van het vaderland, opkopen. Als de Britten dan onze tomaten boycotten, eten we ze zelf wel op. Enzovoort. In Trouw (€) laat Europarlementslid Agnes Jongerius (PvdA) zien waar toegeven aan Britse eigenaardigheden toe leidt. Maatregelen om de lonen van alle werknemers van EU-lidstaten gelijk te behandelen worden uitgesteld om de Britten niet op de kast te jagen. Sabotage van het sociaal beleid van de EU, volgens Jongerius. Het gevolg zal zijn dat werknemers tegen elkaar uitgespeeld blijven worden. Werkgevers zullen eisen van de vakbeweging voor verbetering van de arbeidsvoorwaarden eenvoudig kunnen negeren. Volgens de bestaande richtlijnen kunnen werknemers van elders tegen geringer loon worden ingezet, een vorm van ‘sociale dumping’ die Jongerius nu eindelijke eens definitief wil afschaffen.

Johnson en zijn eurosceptische napraters houden hoogstens de eigenaardigheden van de neoliberale economie in stand. Als ik mocht stemmen zou ik misschien ook wel voor een Brexit gaan.