Jos van Dijk, auteur op Sargasso

Foto: Bloco (cc)

PSOE overlegt met Podemos over nieuwe Spaanse regering

1 april 2016 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Sinds de verkiezingen van 20 december is er nog steeds geen nieuwe regering gevormd in Spanje. De partijen hebben tot 2 mei de kans, anders moeten de kiezers opnieuw naar de stembus.

Pedro Sánchez, de leider van de Spaanse socialisten (PSOE), toont zich optimistisch na een eerste gesprek met Podemos-leider Iglesias over een nieuwe coalitie. De wil om tot een overeenkomst te komen is er, evenals de wil tot dialoog, zei hij. Spanje is dichter bij een nieuwe coalitie dan bij nieuwe verkiezingen, volgens Sanchez. Als hij mislukt komen er nieuwe verkiezingen, waarschijnlijk in juni. De socialisten willen het liefst ook de liberale Cuidadanos er bij. Maar deze partij heeft samenwerking met Podemos op voorhand afgewezen. En omgekeerd is de liefde er ook niet bepaald. Een eerdere uitnodiging van de PSOE aan Podemos werd op het laatste moment afgewezen door Podemos omdat de socialisten niet wilden praten zonder Cuidadanos. Coalitievorming is een nieuw fenomeen in Spanje en de heren moeten er kennelijk nog aan wennen dat je om tot een resultaat te komen soms ook moet onderhandelen met partijen die wat verder weg staan van je eigen programma.

De politieke crisis is het gevolg van het feit dat de verkiezingen geen meerderheid hebben opgeleverd voor een van de oude grote partijen, de rechtse Volkspartij (PP) resp. de linkse PSOE. Dat was voorheen wel het geval. Op 20 december verloor de regerende PP van premier Rajoy de meerderheid, maar bleef ze wel de grootste partij. Een grote coalitie is gezien de onderlinge verhoudingen en de uitslag van de verkiezingen praktisch uitgesloten. Er zou dus gezocht moeten worden naar een coalitie van de PP of de PSOE met een of meer andere partijen. Zowel Rajoy als Sanchez slaagden er in de afgelopen maanden echter niet in een coalitie te vormen die door een meerderheid in het parlement gesteund wordt. Eerst liep Rajoy stuk op de onwil van andere partijen om mee te werken aan een regering van nationale eenheid onder zijn leiding. Daarna mocht Sanchez het proberen, maar zijn pact met Ciudadanos kreeg begin maart ook geen meerderheid. De enige kans die nu nog overblijft is een verbond van de PSOE met de nieuwe, alternatieve linkse groep Podemos. Daarvoor is dan wel nog de steun nodig van kleinere partijen.

Waan van de dag

Het Associatieverdrag met de EU is slecht voor de economie van Oekraïne

31 maart 2016 , 12:31 , door Jos van Dijk

Het Transnational Institute onderzocht de impact van het associatieverdrag van de EU met Oekraïne.

Uit een nieuwsbericht van de NOS:

Slechts een handvol grote bedrijven zal ervan profiteren en dat gaat ten koste van de grote meerderheid, zeggen Oekraïense onderzoekers. Veel Oekraïense bedrijven zullen failliet gaan, is de voorspelling.

Door het akkoord zal de Oekraïense economie vooral afhankelijk worden van de export van onbewerkte grondstoffen en goedkope landbouwproducten naar de EU. Dat levert veel minder op dan de handel met Rusland, die door de politieke spanningen tussen de landen drastisch is gekrompen.

Foto: pegasoreise (cc)

Op kruistocht uit wraak voor vermoorde landgenoten

25 maart 2016 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Oude conflicten en onopgeloste problemen maken de Balkanlanden een favoriet rekruteringsgebied voor IS.

De Poolse premier Beate Szydlo heeft op de aanslagen in Brussel gereageerd met de mededeling dat Polen geen vluchtelingen zal opnemen. Ze lapt eerdere afspraken daarover in EU-verband aan haar laars. Haar Bulgaarse collega Borisov maakte van de gelegenheid gebruik om in oorlogszuchtige taal het Europese vluchtelingenbeleid aan de kaak te stellen: “were all angry at Merkel for being too humane with those people”. Hij kreeg in zijn land van verschillende kanten steun. Angel Dzhambazki, een extreem-rechtse politicus, gaf de schuld aan het ‘multiculturalisme’ en de mislukte integratie van mensen uit ‘andere culturen’. Nu leven in Polen slechts 20.000 moslims, een minieme minderheid. In Bulgarije zijn dat er 1,5 miljoen. En dat zijn geen vluchtelingen, maar autochtonen.

De spanningen tussen autochtone moslims en andere bevolkingsgroepen op de Balkan worden er niet minder om met haatdragende uitspraken van politici en de voortdurende problematisering van de vluchtelingenstroom uit het Midden-Oosten. In West-Europa belagen extreem-rechtse groepen een minderheid van immigranten. Op de Balkan bestaat opnieuw het risico van etnische conflicten tussen autochtone bevolkingsgroepen. De veroordeling van Radovan Karadzic heeft de herinnering aan de slachtpartijen onder moslims doen herleven. Karadzic kreeg 40 jaar gevangenisstraf. Veel te mild volgens nabestaanden. Een van hen noemt het bespottelijk dat de ,,systematische etnische zuiveringen en daarmee gepaard gaande moordpartijen” niet als genocide worden gezien. ,,Ik ervaar het als een nieuwe klap in mijn gezicht. Wanneer krijgen wij eindelijk gerechtigheid?” Als Karadzic dan ook nog geëerd blijkt te worden in zijn Servische Republiek is dat olie op het vuur.

Waan van de dag

Verdwijnt het vak geschiedenis?

23 maart 2016 , 10:22 , door Jos van Dijk

In een advies over het onderwijs van de toekomst is het vak geschiedenis niet meer terug te vinden.

Leerlingen krijgen nog wel historische kennis overgedragen, maar het vak zelf wordt geïntegreerd in de andere vakken. Vooral binnen het domein ‘Mens & Maatschappij’ – waarin de vakken aardrijkskunde, geschiedenis, economie en maatschappijleer geïntegreerd lijken te worden – zal historische context gegeven worden.

Foto: Jeremy Keith (cc)

Italianen zijn zuinig en trots op hun voedsel

18 maart 2016 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Pizza’s kun je overal ter wereld eten. In Florence worden de kebabs geweerd.

Met lede ogen zien liefhebbers van de Italiaanse keuken dat ook hun land nu zo langzamerhand wordt overspoeld met filialen van buitenlandse restaurantketens. Ook al leveren ze van oorsprong Italiaanse producten, het blijft een aanslag op de inheemse eetcultuur. Het gemeentebestuur van Florence gaat restaurants en winkels in het historische centrum nu verplichten minstens 70% producten uit de eigen regio aan te bieden. Burgemeester Nardiella ergert zich aan de toename van fast-food restaurants en industrieel vervaardigde massa-producten van vreemde bodem die de traditionele trattoria vervangen. Het schaadt het cultuur-historische karakter van de stad die jaarlijks door miljoenen toeristen wordt bezocht om te genieten van het belangwekkende erfgoed. Die mag je dan toch geen goedkoop geïmporteerd massavoer voorzetten!

Deze maatregel, die in andere landen misschien niet zo snel genomen zal worden, typeert het belang dat de Italianen hechten aan voedsel van eigen bodem. Niet voor niets is hier de Slow Food beweging geboren. In 1986 richtte Carlo Petrini deze organisatie op in aansluiting na een demonstratie in Rome tegen de komst van een McDonalds in het historische centrum. Het doel is nog steeds: bescherming van regionale producten, de promotie van de eigen eetcultuur en een tegenwicht bieden tegen het snelle leven waarvan niemand meer goed kan genieten. Slow food is inmiddels een wereldwijde beweging met afdelingen in 160 landen. Op 16 april zal het 30-jarige bestaan van de organisatie groots worden gevierd.

Waan van de dag

Brits beveiligingsbedrijf trekt zich terug uit Israël

17 maart 2016 , 20:59 , door Jos van Dijk

Het Britse beveiligingsbedrijf G4S heeft aangekondigd zijn activiteiten in Israël binnen een à twee jaar af te stoten.

Een succes voor de BDS-beweging die bedrijven probeert over te halen geen zaken te doen met de bezetters van Palestijns grondgebied. G4S, ook in Nederland actief, bewaakt de nederzettingen en de gehate checkpoints in de bezette gebieden en levert ook personeel voor de Israëlische gevangenissen.

Foto: foto: pixabay.com

Ierse impasse

11 maart 2016 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Hoe krijg je twee vijandelijke partijen zover dat ze samen de meest voor de hand liggende regeringscoalitie gaan vormen?

In Ierland heeft de regerende coalitie van Fine Gael en Labour bij de verkiezingen van 26 februari de meerderheid verloren. Dat is op de eerste plaats te wijten aan Labour. De partij verloor in vergelijking met de verkiezingen van vijf jaar geleden maar liefst 30 zetels en komt nu als vierde partij met 7 zetels in het nieuwe parlement. Fine Gael van premier Enda Kenny verloor nauwelijks minder en ging van 76 naar 50 zetels. Maar de partij blijft wel de grootste. De grote winnaar, Fianna Fáil van Micháel Martin bleef steken op 44 zetels. Sinn Féin van de Ierse republikein Gerry Adams won ook en behaalde 23 zetels. De Ierse Groenen kwamen met twee zetels terug in het parlement.

Gisteren kwam het nieuwe parlement voor het eerst bijeen om volgens de regels een nieuwe parlementsvoorzitter een nieuwe premier te kiezen. Dat laatste was een onmogelijke opgave, omdat geen van de drie kandidaten, Kenny, Martins en Adams, een meerderheid kon behalen. Een grote coalitie van Fine Gael en Fianna Fáil ligt het meest voor de hand. Maar bij deze gezworen vijanden is daar weinig animo voor. De Ierse kiezers kunnen een nieuwe regering voorlopig wel vergeten.

Foto: foto van wilkimedia commons copyright ok. Gecheckt 25-10-2022

Angst en hoop in de mediacratie

10 maart 2016 , 11:00 , door Jos van Dijk

OPINIE - Onlangs zag ik een interview met Angela Merkel op de Duitse televisie. Ze werd uitgebreid ondervraagd over de vluchtelingenproblematiek. De Duitsers nemen er de tijd voor. Zo’n interview kan gauw een half uur duren. Maar de interviewster had wel veel hinderlijk eenzijdige vragen. Ze gingen uitsluitend over de toekomst die we nog niet kennen. Hoeveel vluchtelingen kan Duitsland nog opnemen? Hoeveel steun verwacht u te houden bij de volgende verkiezingen? Wat gaat u doen als u minder steun krijgt? Wat gaat u doen als de oppositie in uw eigen partij toeneemt? Wat doet u als u alleen komt te staan in Europa? Enzovoort. Merkel werd voortdurend uitgedaagd te speculeren. Ze slaagde er met een bewonderenswaardige variatie in woordkeuze in deze uitdaging te omzeilen. Maar ik vond het tenenkrommend. Wat schiet de burger op met een politicus in de rol van orakel?

Ineens hoorde ik het overal in de media. Op radio 1, bij Nieuwsuur, in alle media is die voortdurende aandrang te horen van presentatoren en reporters om te speculeren. Waar gaat dit heen? Wat zal hij doen? Wat verwacht jij? Wanneer is dit afgelopen? Wie gaat er winnen? Hoe gaat dit verder? Het lijkt er op alsof we alleen nog maar vooruit mogen kijken. Aan de hand van de glazen bol van de ‘duidende’ journalist. De nieuwsmedia leveren als het om politiek gaat steeds minder informatie en worden steeds meer producenten van verwachtingen.

Waan van de dag

Is Donald Trump een fascist?

9 maart 2016 , 21:06 , door Jos van Dijk

Robert Reich ziet veel overeenkomsten tussen Trump en fascisten uit de eerste helft van de 20e eeuw.

Op hetzelfde Social Europe legt de psycholoog George Lakoff ( van Don’t think an elephant) uit op wat het verschil is tussen progressieven en conservatieven en waarom Trump conservatieven aanspreekt.

The conservative and progressive worldviews dividing our country can most readily be understood in terms of moral worldviews that are encapsulated in two very different common forms of family life: The Nurturant Parent family (progressive) and the Strict Father family (conservative).

Foto: foto: wikipedia.org

Ook als de NPD verboden wordt zullen de nazi’s actief blijven

4 maart 2016 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - In Duitsland buigt het Constitioneel Hof zich deze week opnieuw over een verbod van de Nationalistische Partei Deutschland (NPD)

Het verzoek aan het Hof om de NPD te verbieden komt van de Bondsraad, het overkoepelende orgaan van de Duitse deelstaten, en dateert al weer van 2013. Het was een reactie op de Döner-moorden, een reeks van aanslagen van de Nationalsozialistische Untergrund (NSU) op Turkse middenstanders. De NSU wordt gezien als een geheime onderafdeling van de NPD. Het initiatief van de Bondsraad werd meteen al met de nodige scepsis bezien. In 2003 was eenzelfde verzoek gestrand op de getuigen die voor het Hof de bewijzen moesten leveren voor het ongrondwettelijke karakter en optreden van NPD. Die getuigen bleken in meerderheid spionnen te zijn van de inlichtingendienst die in de organisatie waren geïnfiltreerd. Het mislukken van de poging de partij te verbieden was een blamage voor de Duitse Staat.

Kennelijk is het Hof er van overtuigd dat er nu betrouwbaarder materiaal voorhanden is om een nieuw proces te beginnen. “Er zijn dit keer geen belemmeringen om het proces voort te zetten”, zei de voorzitter van het Hof woensdag. Hij keerde zich daarmee tegen de bezwaren van de advocaat van de NPD die veronderstelde dat er nog steeds te veel spionnen in het spel waren. Maar het Hof zal er nog een flinke kluif aan hebben om een verbod te rechtvaardigen.

Foto: pt.wikipedia.org

Franse vakbonden reageren gematigd op hervorming arbeidswet

26 februari 2016 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Het buitenland kent de Franse vakbonden vooral van stakingen. Opmerkelijk genoeg blijven de protesten tegen plannen van de regering-Hollande voor een vergaande afbraak van werknemersrechten voorlopig beperkt tot een gezamenlijke verklaring.

De Franse minister van Arbeid Myriam El Khomri heeft een groot aantal wijzigingen in het Franse arbeidsrecht aangekondigd. Het ontslagrecht wordt versoepeld en de regels voor de 35-urige werkweek zullen minder rigide worden gehanteerd. De werknemer van wie het contract bij de rechter is ontbonden krijgt niet langer 30 maanden maar maximaal 15 maanden salaris doorbetaald. De socialistische regering van premier Manuel Valls verdedigt de maatregelen als middel om de werkloosheid (meer dan 10%) terug te dringen. Tot nu toe is de Franse regering daarin niet geslaagd ondanks forse injecties van staatswege in de Franse economie.

De bescherming van de Franse werknemers gaat in vergelijking met de meeste andere Europese landen vrij ver. Of eigenlijk: terwijl in veel landen de bescherming sinds eind vorige eeuw stapsgewijs is afgebroken zijn de Franse vakbonden er tot nu toe in geslaagd hun achterban te vrijwaren van al te drastische maatregelen. Het idee van de verzorgingsstaat leeft nog in Frankrijk, tot groot verdriet van de grote werkgevers die al jaren aandringen om het land nu eindelijk eens te voegen naar de wetten van de neoliberale economie die elders in Europa al door steeds meer regeringen worden omarmd. Het laatste jaar van een ten dode opgeschreven socialistische regering biedt een uitgelezen kans voor de noodzakelijke hervormingen. Maar hoe zullen de vakbonden reageren?

Waan van de dag

Israël deporteert asielzoekers uit Soedan naar Oeganda en Rwanda

24 februari 2016 , 16:34 , door Jos van Dijk

De Israëlische oplossing voor het vluchtelingenvraagstuk.

Duizenden vluchtelingen uit Soedan en Eritrea werden sinds 2014 uit Israël gedeporteerd naar Oeganda en Rwanda. Met die landen heeft de regering van Israël volgens Israëlische vluchtelingenorganisaties een “geheime deal” gesloten.

Het verhaal van Adam die sinds 2008 in een vluchtelingenkamp verbleef totdat hij als vrijwilliger bij een organisatie aan de slag ging als vluchtelingenactivist. In mei 2014 weigerde het ministerie van Binnenlandse Zaken zijn verblijfsvergunning te verlengen. Het ministerie bood hem de keuze tussen terugkeer naar Darfoer, of vertrekken naar Holot, een detentiecentrum in het zuiden van Israël.