Johanna

126 Artikelen
147 Waanlinks
1.805 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De zon op aarde

Op weg naar duurzaamheidIn onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: Rotterdamse afvalarchitecten, een reuzenpad die Australië schrik aanjaagt en fusie-energie.

Bouwafval: een teken van slecht design

In Zuid-Spanje bezocht ik ooit iemand die zijn huis opknapte met dingen die hij op de basura vond. Zoals een oude radiator die hij zwart verfde en op zijn dak legde. De zon leverde hem vervolgens warm water om te douchen. Aan hem moest ik denken toen ik zag wat het Rotterdamse bedrijf 2012architecten doet met constructie-afval. De bouwindustrie is een flinke vervuiler en wereldwijd verantwoordelijk voor een derde van de CO2-uitstoot.

Voor 2012architecten is ontwerpen niet het begin van een lineair proces, maar onderdeel van een continue cirkel van ontwerp en herontwerp, gebruik en hergebruik. Met slim ontwerpen minimaliseren ze het beslag op grondstoffen en besparen ze energie. Oude bouwmaterialen in de naaste omgeving krijgen bij hen nieuwe toepassingen. Hun uithangbord is Villa Welpeloo, bijna volledig gebouwd met hergebruikte materialen. ‘Milieuvriendelijk betekent niet dat je saai moet zijn.’

Dichter bij mijn huis bouwde Arcadis een nieuw kringloopcentrum in Houten. De gevel is bekleed met gebruikt hout van pallets en steigerplanken, in de plinten zijn oude Stelcon platen gebruikt. Zonnepanelen, warmte- en koudeopslag en een uitgekiend systeem om daglicht binnen te laten, maken het een zeer energiezuinig gebouw.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Van afval tot grondstof

Op weg naar duurzaamheidIn onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: duurzame vis, oplaadbare driewielers, boerende koeien en de herintroductie van de kraanvogel.

Ecologie terugbrengen in de voedselketen: duurzame vis

Op het eerste gezicht lijkt Veta La Palma een natuurreservaat. Het is een gebied van meer dan 110 km2, waarin een netwerk van kleine vijvers en broeklanden onderdak biedt aan 250 diersoorten. In werkelijkheid is het echter een commerciële duurzame viskwekerij.

Jarenlang hebben we zeeën en rivieren leeggevist. Daardoor zijn we steeds meer aangewezen op viskwekerijen. Die hebben als nadeel dat het voer bestaat uit visjes die in het wild gevangen worden en de intensieve teelt het water vervuilt.

De kwekerij, die onderdeel is van het natuurpark Costa Doñana, ziet de vissen slechts als één element in het grotere ecosysteem. Ze hebben er de ruimte en mogen doorgroeien tot ze volwassen zijn. Dioxines en antibiotica zijn uit den boze. Het dieet bestaat uit microalgen en garnaaltjes die in de vijvers terecht komen langs kanalen die met de riviermonding in verbinding staan.

Oplaadbare driewielers

Een derde van de Filippijnse luchtvervuiling wordt veroorzaakt door transport. De 3,5 miljoen felgekleurde driewielers die er rondrijden produceren per jaar 10 miljoen ton kooldioxide. De Asian Development Bank kwam met een voordelige oplossing. De komende tien jaar introduceert zij samen met de overheid 5 miljoen e-trikes, elektrische driewielers.

Foto: Riccardof (cc)

Democratie, religie en vooral: economie

Na het turbulente jaar in de Arabische wereld zijn veel westerlingen cynisch over democratie in de regio. De bevolking is echter nog steeds positief gestemd, hoewel democratie niet hun enige zorg is. Dat blijkt uit de opiniepeiling die het Pew Global Attitudes Project eergisteren publiceerde over zes landen: Egypte, Tunesië, Jordanië, Libanon, Turkije en Pakistan.

Democratie beste regeringsvorm

De opstanden zullen meer democratie brengen, denkt nog steeds een meerderheid in de Arabische landen. In Turkije en Pakistan lopen de meningen wat meer uiteen, waarbij het grote aantal respondenten met ‘geen mening’ opvalt.


In alle landen vindt een meestal ruime meerderheid dat democratie altijd de voorkeur verdient, hoewel dat in Jordanië 10 procent lager lag dan vorig jaar.

Die steun geldt niet alleen de algemene notie van democratie, maar ook specifieke democratische rechten en instituties als verkiezingen met meer partijen en burgerrechten. In sommige landen scoort de economie het hoogst, maar wellicht zegt dat vooral iets over de economische toestand daar.

Democratie is niet het enige dat telt

Niet een krachtige leider, maar een democratische overheid is belangrijk om de problemen op te lossen zegt men in vier van de zes landen. In Libanon vindt zelfs 8 op de 10 mensen dat. In Jordanië daalde het vertrouwen in democratie, maar dat land bevindt zich dan ook al langere tijd in een politieke impasse. Alleen in Pakistan groeide de al bestaande voorkeur voor een sterke man.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De bij als vredestichter

Op weg naar duurzaamheidIn onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: hoe een bijenhek vrede sticht tussen Keniaanse boeren en olifanten, ecotoiletten op Haïti en duiken naar hardhout in Belize.

Bijenhek

In de jaren tachtig werd de Keniaanse olifantenpopulatie gedecimeerd. Tegenwoordig neemt hij dankzij een succesvol beschermingsprogramma weer toe. Dat leidt echter tot flink wat problemen. Intussen is de mensenpopulatie namelijk verviervoudigd en treft de olifant op zijn traditionele migratieroute allerlei gebouwen en wegen aan. Olifanten hebben echter geen boodschap aan grenzen. Plunderende kuddes verwoesten huizen en oogsten. Ten einde raad grijpen de boeren naar extreme maatregelen als het vergiftigen of afschieten van de olifanten.

Een gezamenlijk project van de universiteit van Oxford en Save the Elephants biedt uitkomst. Het blijkt namelijk dat olifanten panisch zijn voor bijen. Zet om elk veld een hek en plaats om de tien meter een bijenkorf, en het aantal plunderingen door olifanten neemt drastisch af.

Ecotoiletten op Haïti

Na de natuurrampen die Haïti de afgelopen jaren teisterden, verblijven er nog steeds veel mensen in kampen voor ontheemden. Een groot probleem in die kampen is het ontbreken van een goed rioleringssysteem. Dat bedreigt de bevolkingsgezondheid, door onder andere uitbraken van cholera. Bovendien leidt het tot een groot milieuprobleem, want rivieren en meren raken zwaar vervuild.

Foto: Riccardof (cc)

Vicieuze cirkel: water en energie

Terwijl wij zorgen hebben over de stijgende zeespiegel, kampt het Middellandse Zeegebied met toenemende droogte. De toenemende vraag naar water leidt ook tot een grotere behoefte aan energie. Hoe kan een catastrofe voorkomen worden?

Volgens Plan Bleu, het regionale centrum van de VN-milieuprogramma UNEP, neemt de vraag naar water in het zuidelijke en oostelijke Middellandse Zeegebied tussen 2005 en 2025 met een derde toe: van 150 naar 200 km3 per jaar. Tegelijk groeit de energiebehoefte van 20 naar 200 TWh per jaar.

Het grootste deel van het water, 180 km3 per jaar, wordt gebruikt voor irrigatie. Dat water moet dan wel eerst naar de velden vervoerd worden, over steeds grotere afstanden. Dat vergt veel energie. Ook de industrie heeft veel water nodig, vooral de elektriciteitsproducenten. En ook huishoudens en de rioolzuivering gebruiken water. Het toenemend aantal waterkrachtcentrales gebruikt veel rivierwater. Er worden dammen en kanalen voor aangelegd, wat weer ingrijpende gevolgen heeft voor het waterleven en de morfologie van rivieren.

Het is duidelijk, stelt François Guerber, dat water en energie een vergelijkbare ontwikkeling doormaken en steeds meer onderling afhankelijk zijn. Simpel gesteld: voor de waterproductie heb je energie nodig en voor de energieproductie water, en beide worden schaarser. Willen we in de toekomst duurzame steden hebben, dan is beter watermanagement en verlaging van de energieconsumptie noodzakelijk.

Hardleers: kletskoek over Irakese vluchtelingen

,,En dan zou het toch te gek voor woorden zijn dat als de storm voorbij is, dat iemand dan zegt: ‘Ja maar, ik ga niet meer terug, ik blijf hier bij u in de huiskamer zitten.’’ Dat klinkt als een heel redelijk standpunt van minister Leers. Maar is het dat ook?

,,Mensen moeten terug, er is geen keus’’

Gerd Leers wil graag dat Irakese asielzoekers vrijwillig terugkeren naar Irak, vertelde hij gisteren aan het NOS Journaal. Zo graag zelfs, dat hij zijn Irakese collega deze week als wortel een zak geld met 5,5 miljoen euro voorhield. Shafiq Duski wil, de Irakese minister van Migratie, wil zich wel inzetten voor vrijwillige terugkeer, maar werkt voorlopig niet mee aan gedwongen terugkeer. Er is te weinig werk, te weinig opvang en te veel onveiligheid. Terugkeer moet volgens hem gefaseerd gebeuren, omdat het in totaal om miljoenen mensen gaat. Irak kan dat zomaar niet aan. Overigens is er natuurlijk wel degelijk een keus, alleen maakt Leers die niet.

Leers spiegelt de zaken graag eenvoudig voor: ,,Laat ik het gewoon simpel houden. We hebben mensen opgevangen, in een tijd dat Saddam Hoessein veel mensen vervolgde. Toen hebben we steeds gezegd: ‘Als de situatie daar weer veilig is, moet u terug.’ Dus net als u thuis iemand opvangt die moet schuilen voor de regen of voor een enorme storm. En dan zou het toch te gek voor woorden zijn dat als de storm voorbij is, dat iemand zeg: ‘Ja maar, ik ga niet meer terug. Ik blijf hier bij u in de huiskamer zitten.’ Dat kan niet. Maar ze moeten terug, liefst vrijwillig, en als het niet anders kan op een alternatieve manier.’’

Foto: Riccardof (cc)

Irak: succesverhaal of mislukking?

Na de verkiezingen in 2010 werd in Irak maandenlang onderhandeld over een regering van nationale eenheid. Eind vorig jaar vertrokken de laatste Amerikaanse troepen. Sindsdien lijkt het sektarisch geweld weer op te laaien. Waar de regering-Obama spreekt over een functionerende democratie, een ‘lichtend baken voor de rest van het Midden-Oosten’, stellen anderen dat Irak een mislukte staat is.

Nagenoeg mislukt

Volgens Ned Parker is Irak niet ver verwijderd van een totale mislukking. Premier Al-Maliki geeft leiding aan een systeem van corruptie en overheersing, waarin politieke leiders veiligheidstroepen en milities gebruiken om hun vijanden te onderdrukken en de bevolking te intimideren. De wet dient daarbij vooral als wapen om tegen rivalen in te zetten of om de wandaden van bondgenoten te verdoezelen. De droom van een overheid met gekozen leiders die verantwoording aflegt aan het volk, vervaagt snel. De overheid is niet in staat basisvoorzieningen te garanderen, de werkloosheid onder jongeren is hoog. Het geweld is weliswaar een stuk lager dan in 2006 en 2007, maar nog steeds op een dusdanig hoog niveau dat velen hun toekomst als zeer onzeker zien. De hoop op een normaal leven, zonder geweld is bij veel Irakezen vervlogen. Zowel de premier als zijn rivalen zitten gevangen in het verleden.

Vorige Volgende