Ippekrites

71 Artikelen
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het wonder van waterstof 1: vragen

Serendipiteit bestaat. Afgelopen donderdag bedacht ik dat het leuk zou zijn om de lezers niet te laten reageren, maar proageren. D.w.z dat de lezers eigenlijk de post schrijven, althans de gegevens ervoor ophoesten. Blijkt Steeph net een post geplaatst te hebben waarin hij de lezers vraagt toepassingen van olie op te hoesten: wonderlijk toeval of toevallige wonderlijkheid?

De lezers uitnodigen om gegevens op te zoeken, dat lijkt op luiheid, waarvan ik niet gespeend ben, maar het is slimheid. Want wat je ook schrijft, er zijn altijd reaguurders die het beter weten. Het spaart dus veel van onze kostbare tijd als we direct kennis kunnen nemen van de ware feiten.

Het onderwerp is de volgens velen op handen zijnde waterstofeconomie. Het idee daarachter is werkelijk glorieus. Met hernieuwbare energie zoals wind-, waterkracht- en zonne-energie, maken we uit water waterstof. Die waterstof leiden we door een zogenaamde brandstofcel die elektriciteit opwekt door het waterstof te binden aan zuurstof, zodat er schoon water overblijft. Met die elektriciteit drijven we een voertuig aan, laten we ons hier beperken tot de auto, daar zijn er lekker veel van. Een droom mooier en realistischer dan kernfusie.

Maar kan het gaan werken op de schaal van het huidige olieverbruik? Daarvoor moeten we wat reken- en onderzoekswerk doen. En dat is dan de vraag aan de lezers. Willen jullie een of meer van de volgende vragen proberen te beantwoorden. In een vervolgaflevering van Het Wonder Van Waterstof zal ik jullie bevindingen dan trachten weer te geven op een dusdanig samenhangende wijze dat er een beeld van de toekomst ontstaat.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De wereld is mijn oester

weekendlogo123.jpgDe wereld als oester. Er zijn mensen die er zo tegenaan kijken. Zij zien alles wat zij aantreffen uitsluitend in termen van bruikbaarheid voor zichzelf. Planten en dieren zijn voedsel of versiering. De niet-levende natuur is nuttig als grondstof om er iets van te maken. De medemens is een bron van vermaak: je kunt ze uitlachen, in elkaar slaan of naaien. Kinderen kunnen leuk zijn als zij leuk zijn. Overal moet je aan kunnen verdienen. Voldoet de omgeving niet aan deze kijk dan leidt dat tot ontevredenheid. Als je er niks aan hebt moet het maar weg. De homo economicus in a nutshell, sorry oester. Maatschappelijk gezien heb je niks aan dit soort mensen.

Helemaal aan de andere kant van de schaal zitten de mensen die alles wat zij aantreffen respecteren, als gelijkwaardig beschouwen. Planten en dieren hebben hun eigen rechten. De niet-levende natuur moet verstandig beheerd worden, zodat er niks opraakt. De medemens verdient aandacht en zorg. Kinderen moet je eigenlijk eerst vragen of zij wel verwekt willen worden. Alles is van iedereen, je mag er niet rijk van worden. De omgeving wordt geaccepteerd met zijn gebreken. De homo respectus met andere woorden (een zuiver theoretisch concept overigens). Met dit soort mensen zouden we nu nog in een teepee wonen, dus daar heb je ook niet veel aan.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het getal van het beest

weekendlogo123.jpgAls alle aannames correct zijn en alle optelsommetjes kloppen dan passeerde de mensheid onlangs numeriek een mijlpaal. Er zouden nu meer dan zes miljard zeshonderdenzesenzestig miljoen zeshonderdenzesenzestig duizend zeshonderdenzesenzestig mensen op aarde zijn, de drie in het spacelab meegerekend. Niet alleen uitgeschreven een indrukwekkende prestatie (hoewel, het gaat eigenlijk vanzelf, gebeurtenis dan), maar schrijf eens tien zessen achter elkaar. Je gaat al bijna scheel kijken als je controleert of het juiste aantal er staat. Vandaar dat ze er puntjes tussen zetten natuurlijk.

6.666.666.666 mensen. Of je een emmer leeg gooit. De vraag die meteen voordringt is of het er niet te veel zijn. Er is vast wel een statistiekje te vinden waaruit blijkt dat de ecologische voetafdruk 2, 4 of 8 keer overschreden is. De aarde is groot, althans vanuit het perspectief van het individu. Maar vanuit de mensheid gezien is ie misschien al veel te klein. Alle optimistische geluiden over de productie van voedsel ten spijt, onlangs nog een record rijstoogst, is er nu al een tekort. En dat tekort wordt niet veroorzaakt doordat de machtigen en de rijken het voedsel voor zichzelf houden, die hoeveelheid kan gewoon geen rol spelen. Dus kom nou niet aan met communistische herverdelingspraatjes. Er is gewoon te weinig voedsel.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Op naar de permanente democratie

weekendlogo123.jpgUit de as van de jaren zestig verrees een partij die Nederland democratischer wilde maken. Onder andere door de premier en de burgemeester direct te laten kiezen door het volk. En door het referendum makkelijker te maken, zodat het volk in zou kunnen grijpen als zij het niet eens was met de besluiten van de regering. Daar was veel voor te zeggen in die dagen toen wij door een arrogante kliek geregeerd werden die overigens volledig gelegaliseerd was door het behoudende volk. De politiek was toen trouwens wel leuker met bijvoorbeeld de cliniclown-avant-la-lettre Joseph Luns. Die man is nooit meer overtroffen al heeft Pim natuurlijk een heel verdienstelijke poging gedaan met z’n “at your service”.

Hoe mooi de permanente democratie van het referendum ook leek, er kleefde wel een groot bezwaar aan. Regeren is een zaak van lange adem. Het aanleggen van ’s lands infrastructuur is niet iets dat in 4 jaar geregeld is evenals minder grijpbare zaken als de participatie van vrouwen op de arbeidsmarkt. Tijdens een regeerperiode telkens het roer om moeten gooien ten gevolge van referenda had de hoge snelheidslijn echt niet dichterbij gebracht. Vandaar dat politici niet van harte warm liepen voor het referendum. Direct kiezen van de premier zou het belang van partijen uit kunnen hollen. Een gekozen burgemeester was strijdig met de gegroeide praktijk van beloning voor bewezen diensten. De initiatiefnemers bleven tenslotte met de brokken en weinig zetels zitten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De hele wereld vegetarisch

weekendlogo123.jpgBij de huidige bevolkingsaanwas zou de wereldbevolking over iets meer dan 30 jaar verdubbeld kunnen zijn tot ruim 13 miljard mensen. Ik kan me voorstellen dat zo’n voorspelling regeringsleiders die niet alleen aan zichzelf denken buikpijn kan bezorgen. Hoe geef je al die mensen te eten als je bedenkt dat er hier en daar nu al voedselschaarste is? Ze kunnen rustig gaan slapen. Ik las laatst dat de aarde zeker 24 miljard mensen kan voeden.

Aan dat onvoorstelbare getal waren wel wat voorwaarden verbonden. Zo moesten we niet meer aan vleesteelt doen en alle vrijkomende graslanden in graanlanden omtoveren. Verder zouden we alle braakliggende gronden in gebruik moeten nemen. Er schijnen namelijk nog ongelooflijke hoeveelheden land ongebruikt te liggen. Schandalig. O ja, ook maar liever geen biofuels uit voedselgewassen halen, maar alleen uit landbouwafval. Dan zou alles koek en ei zijn in de wereld. Hoewel ei? Waar voed je die kippen dan mee?

Vegetariër worden om je medemens te eten te geven, het klnkt heel nobel. Helaas gooit de economische groei in landen als China, India en bijv. Vietnam roet in de groenten. Want daar begint nu een omvangrijke middenklasse te groeien die ook wel eens een lekker stukje vlees op het bord wil. En geef ze eens ongelijk. Jarenlang hebben zij zich alles uit de mond gespaard om onze welvaart te bekostigen (ja toch, want als we alles eerlijk gedeeld hadden waren ze niet zo arm gebleven en wij niet zo rijk). Mogen zij nu ook eens?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het zwartste presidentschap ooit

weekendlogo123.jpgWie het ook wordt, ik benijd de nieuwe president van de VS niet. Hij (of eventueel zij, maar daar geloof ik eerlijk gezegd niet in, een vrouw aan het roer van een cowboy-natie) ziet zich geconfronteerd met ongekende bergen problemen, waarvan de staatsschuld misschien wel de hoogste is, maar waarschijnlijk niet het moeilijkst om te beklmmen. In commentaren wereldwijd lees je vaak over een dreigend bankroet van de VS. Dat is zwaar overdreven en doet ook geen recht aan de economische situatie, het is eerder wishful thinking. Wel zijn er een aantal zaken structureel mis.

De kern van de Amerikaanse problemen zit in de teloorgang van de industrie. Net als in Europa is veel productie sinds de jaren 80 naar lage lonen landen verplaatst. De bedrijven in de VS konden daar echter veel voortvarender mee aan de slag. Met uitzondering van de auto-industrie was er weinig polderweerwerk van vakbonden en overheid. Een voorbeeld dat ik van nabij ken is de elektronische industrie. Werden bij de opkomst van de PC alle printplaten in de VS gesoldeerd, daar is nu nog hooguit een procentje van over en dan voornamelijk voor de militaire en ruimtevaart industrie. De machinebouwers volgden later. De uitholling van deze grotendeels onzichtbare industrie heeft tot veel banenverlies geleid. Omdat de winsten evenwel naar de VS bleven vloeien kon er een sterke dienstensector ontstaan waar veel mensen weer terecht konden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kunnen we de Vrije Wil gedag zeggen?

weekendlogo123.jpgIk kwam onlangs een curieus bericht tegen over een experiment dat aan zou tonen dat de vrije wil een illusie is. Voordat ik de vloer aanveeg met de gedachtengang hierachter eerst even een uitleg van het begrip “vrije wil”. In dit verband wordt daar heel simpel mee bedoeld dat je eerst iets wilt en het daarna uitvoert. Het gaat dus niet om zaken als een gebrek aan vrijheid ten gevolge van een “keurslijf” van waarden en normen om maar eens een modern thema te noemen.

Het experiment stak (grofweg, want de details zijn niet interessant) als volgt in elkaar. De proefkonijnen (geen echte Marianne, maar menselijke proefkonijnen, en die doen dat uit vrije wil….nou ja, dat valt dus te bezien) konden kiezen uit het indrukken van een knop met de linker hand of met de rechter hand. Zij moesten eerst aangeven wat zij gingen doen. De hersenactiviteit werd gemeten. En wat bleek: tot acht(!) seconden voor het vermelden van de intentie was er al de bij het indrukken van de knop horende hersenactiviteit. Conclusie: het proces van het indrukken van een knop was al in gang gezet voordat de proefpersoon het wilde. Of anders gezegd: de hersenen hadden al besloten wat zij gingen doen en de wil om dat te doen was slechts een bijproduct van die hersenactiviteit. Oplettende lezertjes begrijpen meteen wat hiervan de consequenties zijn. Criminelen moet je niet meer opsluiten, maar je moet hun hersenen straffen. Toch maar weer electroshocks dus.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De wereld in de ontkenningsfase

weekendlogo123.jpgWie wel eens naar de wand kijkt ziet de tekenen. De zeeën die niet alleen in Greenpeace reclames maar ook in het echt een beetje leeg en beschadigd beginnen te raken. Het jaartal waarin de voedselopbrengst ver achter blijft bij de vraag, dat elke voorspelling dichterbij blijkt te komen. De CO2-uitstoot die elke voorspelling harder blijkt te groeien dan de vorige. De ijskappen die elke rapportage verder gesmolten blijken te zijn dan voorzien was. De zeespiegelstijging die in elke evaluatie hoger uitvalt op een kortere termijn. De maakbaarheid van ons nakomelingschap die in elke wetenschappelijke publicatie verder reikt dan God voor mogelijk had gehouden. De hormoonachtige stoffen die telkens in grotere verscheidenheid en omvang ons leefmilieu doordringen. En ga zo maar door.

De wereld reageert zoals je mag verwachten van iemand die met een nog niet direct acuut probleem wordt geconfronteerd. De viskwekerijen op zee zitten toch elk jaar voller met vis. Volgens de FAO komt er elk jaar genoeg landbouwgrond bij, zo veel zelfs dat er te weinig aarde is om alles te realiseren. De belofte van nieuwe technologie die elk jaar harder dreigt te worden ingelost. De verhalen over een nieuwe ijstijd die we nipt hebben weten af te wentelen. De verwijzingen naar de eeuwige strijd tegen het water die overigens altijd gevoerd werd bij gelijkblijvende niveaus van de waterspiegel. Genetische manipulatie als een zegen in de strijd tegen erfelijke ziekten. De stelling dat nauwelijks meetbare hoeveelheden van stoffen geen kwaad kunnen onder verwijzing naar de nutteloosheid van homeopathie. Elk tegen blijkt zijn voor te hebben.

Ik ga hier maar geen cijfers presenteren. Er zijn immers altijd tegencijfers. Maar ik kan wel vertellen over het beklemmende gevoel dat we net een gouden eeuw hebben afgesloten. Een eeuw waarin individualisering en democratisering zich dankzij een ogenschijnlijk onuitputtelijke bron van grondstoffen vrijelijk konden ontwikkelen. De vrijheid van het individu bereikte in onze westerse wereld rond 2000 een hoogtepunt. De opkomst van het moslimterrorisme bood echter de naar de achtergrond gedrongen, heersende elite een gouden kans om de touwtjes weer strakker te trekken. Dat was echter nog maar het begin. Een schaarste aan grondstoffen en voedsel zal een strakkere regie van de samenleving noodzakelijk maken. Bedreiging van ons leefmilieu ten gevolge van een klimaatverandering zal de individuele vrijheid nog verder inperken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verontrustende statistieken

weekendlogo123.jpgEn dan niet over de groei van de TON (wat zat haar haar leuk, hè). Laten Mark en Geert zich daar maar zorgen over maken. Afgelopen week viel mijn oog op een prognose over de achteruitgang van de hoeveelheid akkerland voor de graanproductie. Was er in 2000 per hoofd van de wereldbevolking nog 1100 m2 beschikbaar voor graanproductie, in 2050 zal dat waarschijnlijk teruggevallen zijn tot 700 m2. Hé, da’s toevallig. Laat dat nou net zijn wat je verwachten mag als je het totale oppervlak uit 2000 deelt door het verwachte aantal mensen uit 2050. Kennelijk is men er van uitgegaan dat de hoeveelheid land voor de graanproductie gelijk blijft.

Zo mooi werkt het helaas niet. Zonder ons te bekommeren om de vraag hoeveel vierkante meters je eigenlijk nodig hebt per persoon, kunnen we zonder meer al vaststellen dat de huisvesting van al die extra mensen ten koste zal gaan van akkerland. Sinds 1990 gaat elk jaar bijna 1% van de vruchtbare grond verloren door uitbreiding van woongebieden, door erosie, door overstromingen en door klimaatverandering. Natuurlijk werkt men overal ter wereld aan ontginning van nieuwe landbouwgrond, maar meestal is die niet van dezelfde kwaliteit als de verloren gegane grond. Een goed voorbeeld zijn de tropische regenwouden, waar de grond heel arm is. Alleen dankzij een gesloten kringloop van voedingsstoffen blijft het regenwoud bestaan. Als die kringloop wordt onderbroken is de grond na één à twee jaar uitgemergeld.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendbedenking – Voel jij je nog fit na de nachtkaarsfilm van Wilders?

weekendlogo123.jpgLeven we nog als deze weekendbedenking wordt gepubliceerd? Zijn schuimbekkende en schreeuwende meutes moslims door niet-moslim buurten getrokken, hun door Saudi-Arabië binnengesmokkelde en gefinancierde machinegeweren leegschietend op alles wat geen baard of hoofddoek draagt? Hebben zij, zoals in de Koran bevolen wordt, de schedels van ongelovige kinderen verbrijzeld, de halzen van ongelovige mannen afgesneden, hun ongelovige vrouwen verkracht en daarna gestenigd wegens overspel? Nee natuurlijk! Want het merendeel van de in Nederland wonende moslims dankt Allah nog elke dag op de blote knietjes dat zij hier wonen en niet meer tussen die godsdienstwaanzinnige randdebielen.

De beruchte film is overigens bepaald niet iets om boos over te worden. Veel jihadi zouden het zelfs wel eens als een prima reclamefilm kunnen zien. Eerlijk gezegd had ik ook niks verwacht van Wilders. Tot nu toe heeft de man zich laten kennen als de spreekbuis van de onderbuik van de samenleving, een gebied dat niet direct bekend staat om zijn bruisende en originele ideeën. De geschiedenis heeft geleerd dat zij die in troebel afwaswater roeren tot het meest humorloze en ongeinspireerde deel van het mensdom behoren. Vreemd genoeg is er een sterke overeenkomst tussen de radicale gekken die Wilders toont en de leiders en knechten van voorbije en heersende dictaturen: je ziet hen zelden lachen. Alleen Osama lacht wel eens in zijn vuistje, maar die wil dan ook kalief worden in plaats van de kalief.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendbedenking – Zal de Rijksdag weer branden?

weekendlogo123.jpgNee, dit gaat niet over dinges met z’n dinges, jeweetwel, die we doodzwijgen. Ik wil het vandaag eens hebben over het zeer bedenkelijke boek dat de onbekende politicus Beun Tammers schijnt te schrijven, of liever gezegd, geschreven schijnt te hebben, want het moet eind deze maand uitkomen. Beun Tammers is een gevleugelde, tot het Mohammedisme bekeerde atheïst en tevens zelfbenoemd voorman van het burgerinitiatief “Partij voor gelovigen Verenigd onder één Vaandel”.

Hij is vooral bekend door zijn uitspraak dat allen die niet het gezag van de ene God erkennen gedood moeten worden. Christenen, Joden en Mohammedanen zijn allemaal monotheïstisch, dus die zijn in wezen van hetzelfde geloof. Degenen die meer goden aanbidden, zijn afgedwaalden en kunnen bekeerd worden. Maar zij die het bestaan van de scheppende God ontkennen zijn vervloekte ketters die op de ergste manier ter dood gebracht mogen worden, aldus Tammers. In zijn boek, dat nog niemand gelezen heeft, zou hij oproepen tot een heilige oorlog tegen de ongelovigen. Hij schijnt ook de voormannen van de Verlichting, het Humanisme en het Socialisme diep te beledigen en op te roepen alle aanhangers van die stromingen gruwelijk te verminken alvorens hen van hoge gebouwen af te werpen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendbedenking – 6 graden verschil

weekendlogo123.jpgNee, niet zes graden kouder wassen. Een zes graden hogere temperatuur op aarde, daar gaat het om. Want ik ben zo bij de tijd dat ik de National Geographic documentaire “6 degrees that could change the world” heb gezien (inmiddels is er ook een boek uit met de titel “Zes graden”; kost slechts 5 euro, zelden zo’n goedkope bron van kennis gezien). Daarin wordt per graad temperatuurstijging bekeken wat de gevolgen voor het leven op aarde zouden zijn. Bij zes graden stijging loopt het al slecht af. Heerlijk, ik ben dol op apocalyptische SF. Want het blijft allemaal koffiedik kijken natuurlijk. Toch denk ik dat deze documentaire een stap in de goede richting is. Evengoed spreekt er nog een tamelijk behoudende kijk op grootschalige natuurkundige processen uit.

Om te beginnen is de voorspelling van de klimaatverandering erg lineair. Uitgaande van bijna één graad stijging in de afgelopen 100 jaar voorspelt men een geleidelijke verandering. Dat is misschien toch iets te optimistisch. Het klimaat zoals wij dat nu kennen is een systeem in evenwicht. Verstoor het iets, bijv. door een verpletterende vulkaanuitbarsting, en het regelt zich binnen afzienbare tijd weer terug naar de evenwichtsituatie. Volgens Stuart Kauffman is er echter geen continue reeks van evenwichttoestanden, maar gapen er kloven van chaos tussen de opeenvolgende “eilanden van stabiliteit”, zoals hij dat noemt. Nu is het gezien de geologische geschiedenis van de aarde heel aannemelijk dat de volgende eilanden eerder plus of min zes graden verderop liggen (de laatste grote ijstijd duurde immers lekker lang) dan twee graden. Dat betekent dat het klimaat bij minder dan zes graden temperatuurstijging misschien uiteindelijk nog terugkomt in de huidige situatie, zij het na een periode van chaos (de kloof die overgestoken moet worden). Het betekent vrijwel zeker dat we grote rampen kunnen voorkomen, als we de uitstoot van broeikasgassen de komende 15-20 jaar zo ver weten te stabiliseren, dat de temperatuurstijging niet boven de twee graden komt.

Vorige Volgende