Gastauteur

2.327 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Eurabië in de Schilderswijk

OPINIE - Bart Voorzanger vindt het nogal overdreven om van een Eurabië in de Schilderswijk te spreken.

Mijn lijfblad berichtte gisteren dat een als de Driehoek aangeduid stukje van de Haagse Schilderswijk, een buurtje met enkele honderden gezinnen, zich ontwikkelt tot “… een enclave van orthodoxe moslims. Er wonen meer orthodoxe moslims bij elkaar dan elders in de stad en zij willen hun regels ook op straat toepassen.” ’t Lijken verdorie net Hollanders, denk je dan toch onwillekeurig even.

Maar Trouw gebruikt termen als ‘sharia’ en ‘kalifaat’ om de situatie te kenschetsen en meldt dat dit buurtje één van de plekken was waar “de leden van de radicale en als terroristisch aangemerkte Hofstadgroep bijeen kwamen”. Dat klinkt angstaanjagend, en dat is vast ook de bedoeling, maar ’t zegt intussen niets. Wat gebeurt er nú zoal, en
hoe erg is dat?

De krant citeert Wilma (die mogelijk anders heet want “veel mensen wilden of mochten niet bij hun (volledige) naam worden genoemd, omdat ze bang waren voor represailles …”) :

Ongelovige

‘Mijn zoon van achttien heeft al een aantal keren de term ongelovige of kafir naar zijn hoofd geworpen gekregen, omdat hij een sigaretje op straat opstak. Mijn dochter heeft het nog zwaarder. … Mijn dochter moet ik telkens als ze zich aankleedt, waarschuwen dat het niet te opvallend of te bloot is. … Ze heeft geregeld een preek gekregen van gesluierde moslimvrouwen die hun afkeuring uiten. …’

Foto: Marianne van Meel (cc)

Vriendjespolitiek: de wetenschap achter het Eurovisie Songfestival

ANALYSE - Anouk lijkt met haar lied ‘Birds‘ een redelijke kans te hebben in het Eurovisie Songfestival. Het is daarmee de eerste keer zijn sinds 2004 zijn dat Nederland in de finale zou staan. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we het vaker ver schoppen? Politicoloog Tom van der Meer bekijkt het van een wetenschappelijke kant (via Stuk Rood Vlees, politiek-wetenschappelijke beschouwingen over actualiteit).

Nog veel langer bestaat er kritiek op de puntentelling van het Songfestival. Enerzijds zouden omvangrijke migrantengroepen (zoals met name de Turken) massaal op het thuisland stemmen, anderzijds zouden de Balkanlanden en de voormalige Sovjetstaten elkaar steevast punten toestoppen. Dat zou het voor westerse landen bijna onmogelijk maken te winnen. Bovendien kon het toch geen toeval zijn dat het Verenigd Koninkrijk in 2003, zo kort na de Irak-oorlog, eindigde op ‘nul points’? Dat met name noordelijke landen (afgelopen 15 jaar) en Ierland (jaren 90) het desondanks wel erg goed hebben gedaan, wordt niet vaak genoemd.

Wetenschappers doen al jarenlang onderzoek naar mogelijke vriendjespolitiek en blokvorming op het EVS, gebruikmakend van de meest geavanceerde technieken om netwerken in kaart te brengen en om de toekenning van punten te verklaren. Er is inderdaad duidelijk sprake van blokvorming. Maar dat is tussen 1975 en 2006 slechts twee maal doorslaggevend geweest voor de overwinning (in 2003 en in mindere mate in 2005).

Foto: Maarten (cc)

Mark, Stef, Jet

COLUMN - Over een maand of drie heeft de crisis ook mij bereikt. Statistisch gezien zal ik 443 dagen werkloos zijn en heb ik een kans van 57% op ‘uitstroom naar een baan’, zo vertelt mijn juridisch adviseur me. Het zijn boeiende cijfers. Ook ik mag mij nu in de wondere wereld der WW gaan storten.

Tenzij ik besluit de statistieken te ontkennen, wat een verstandig mens beter niet doet, zal ik voorlopig rekening moeten houden met 30% inkomensdaling. Omdat de vaste lasten niet mee dalen, daalt mijn besteedbare inkomen met 41%. Dat wordt dus niet weinig bezuinigen; geen cent de deur meer uit.

Volgens Mark is dat ‘somberen’ en moeten we dat niet doen. Nee, we moeten de economie aanjagen. Geld niet oppotten, maar uitgeven!

Ik zou nu kunnen protesteren door erop te wijzen dat ik helemaal niet ‘somber’, maar gewoon een rekensom maak, aan het einde waarvan ik geld tekort kom. Ik zou ook kunnen roepen dat ik op de lagere school wél heb leren hoofdrekenen, in tegenstelling tot Mark, die het dan ook stukken verder geschopt heeft dan ik.

Maar dat is uiteindelijk het punt niet. Dat is al eeuwen geleden gemaakt door die grappenmaker van Van Nazareth: de mens is er niet voor de economie, de economie is er voor de mens.

Foto: TOM81115 (cc)

Publieke opinie en nationale veiligheid

ACHTERGROND - Hoe ver reikt de invloed van publieke opinie? Hoe ver zou die invloed moeten reiken?  Dergelijke vragen behoren tot de meest fundamentele aspecten van democratisch bestuur, beargumenteert Armen Hakhverdian.

Nu sprak Rob de Wijk afgelopen weekend in Trouw zijn zorg uit over de aanhoudende bezuinigingen op het gebied van nationale veiligheid, defensie en buitenlands beleid. Dat zou volgens De Wijk onverstandig zijn in de context van een verslechterde veiligheidssituatie. Maar hij schrijft ook: ‘Er is tot slot weinig oog voor het feit dat deze beleidsterreinen van een andere categorie zijn dan zorg en onderwijs. Daar gaat het om de vraag wat de bevolking ervoor over heeft; bij veiligheid, defensie en buitenlandse zaken gaat het om de vraag wat de regering nodig vindt. Het zijn specifieke overheidstaken die niet kunnen worden uitbesteed.’ De Wijk vindt dat publiek draagvlak van ondergeschikt belang moet zijn bij de totstandkoming van beleid over nationale veiligheid en aanverwante onderwerpen: ‘Dit fundament van Nederland moet door regering en Kamer, gesteund door de Grondwet, zelfstandig worden bepaald.’

Het altaar van de publieke opinie

Rob de Wijk is zeker niet de eerste die dit punt maakt. Hans Morgenthau, een van de meest invloedrijke auteurs in de studie van internationale betrekkingen, schrijft in zijn klassieker Politics Among Nations (p. 147): ‘[a government] must resist the temptation to sacrifice what it considers good policy upon the altar of public opinion, abdicating leadership and exchanging short-lived political advantage for the permanent interests of the country.’ Morgenthau spoort  politici aan te leiden en geen ‘slaaf van de publieke opinie’ te worden.

Foto: Fotocollectie Nationaal Archief/Anefo/Hans van Dijk [CC-BY-SA-3.0-nl (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/nl/deed.en)], via Wikimedia Commons

Boer Koekoek langstzittende partijleider ooit

ANALYSE, DATA - Hoe lang zijn partijleiders in Nederland aan de macht, en verandert dat over tijd? Op basis van zijn eigen dataset analyseert politicoloog Gijs Schumacher hoe het zit met Nederlandse partijleiders.

Partijleiders zijn belangrijke figuren. Het falen van een partij bij de verkiezing of bij een coalitieonderhandeling is vaak het falen van de leider. Een partijleider moet ‘leiderschap tonen’ en wanneer zij dit niet doet is de partij gedoemd haar invloed te verliezen. Hoewel media dolgraag allerlei ditjes en datjes over partijleiders opschrijven, weten we systematisch weinig van partijleiders: wanneer ze aftreden, wanneer ze het beleid van de partij veranderen en wanneer ze bijdragen aan het electorale succes of verlies van een partij.

Om dit (en andere dingen) te onderzoeken heb ik een paar maanden geleden een beurs gekregenvan de Deense Raad voor Onafhankelijk Onderzoek. Ik heb recentelijk data over partijleiders uit achttien democratieën (West-Europa, Canada, Australië en Nieuw Zeeland) verzameld en licht hier een heel klein tipje van de sluier op. De leidraad is: hoelang blijven partijleiders aan de macht? Zijn er verschillen tussen partijen, en belangrijker, is het waar dat de politiek competitiever en jachtiger is geworden, met andere woorden vervangen partijen hun leiders vaker dan vroeger? Ik zoom in op Nederland, maar vergelijk Nederland ook met de andere landen.

Foto: Jacob Fredrickson (cc)

Nieuwe techniek, nieuwe kwetsbaarheden

ANALYSE - Nieuwe technologiën brengen nieuwe risico’s met zich mee. We worden dus niet minder kwetsbaar, maar anders kwetsbaar, betoogt filosoof Mark Coeckelbergh. Dat is geen reden om op te houden met wetenschap en het ontwikkelen van techniek. Wel is ethische en politieke reflectie gewenst.

Mensen hebben altijd pogingen gedaan om met wetenschap en techniek risico’s te verminderen en zich minder kwetsbaar te maken. Om ons te beschermen hebben we huizen gebouwd en wapens ontwikkeld. Om minder afhankelijk te zijn van jagen en verzamelen zijn we met landbouw begonnen. Nieuwe manieren om ons voedsel te bereiden bleken veiliger te zijn. We zijn gaan sparen en hebben verzekeringen ontwikkeld om ons in te dekken tegen risico’s. Met de geneeskunde proberen we ons minder kwetsbaar te maken voor ziektes. Onze auto’s proberen we niet alleen zuiniger, maar ook steeds veiliger te maken. Onze materiële cultuur is erop gericht om de kwetsbaarheid van het menselijke bestaan te verminderen.

In mijn recente boek Human Being @ Risk beargumenteer ik echter dat deze pogingen nooit helemaal slagen omdat ze telkens opnieuw nieuwe kwetsbaarheden creëren. De contingenties van de jacht zijn vervangen door de wisselvalligheden waarvan de landbouw afhankelijk is. Nieuwe voedingspatronen brengen nieuwe (welvaarts)ziektes met zich mee. Nieuwe wapens brengen ook weer nieuwe antiwapens voort, waardoor een wedloop ontstaat die tot nieuwe risico’s leidt. Financiële systemen zijn ook bijzonder kwetsbaar: er blijkt weinig nodig te zijn om het vertrouwen waarop deze systemen zijn gebouwd te laten instorten, en hedendaagse financiële transacties zijn volledig afhankelijk van altijd kwetsbare computersystemen en netwerken. Antibiotica brengt met zich mee dat bacteriën er resistent tegen worden. Auto’s krijgen wel meer veiligheidsvoorzieningen, maar nodigen ook weer uit tot sneller rijden.

Foto: Visha Angelova (cc)

Investeren in Bulgarije

ANALYSE - Om fraudezaken als de Bulgaarse aan te pakken is het bovenal nodig om te investeren in Bulgarije zelf, en de grenzen wijd open te zetten. Maar daarvoor is lef nodig.

KRO Brandpunt zond op 21 april een reportage uit over Bulgaarse fraude met huur en zorgtoeslagen. De reportage was gebaseerd op informatie uit het Bulgaarse bTV uit december 2012. In Bulgarije werden de organisatoren opgepakt door de politie. In Nederland werden pas veel later twee medeplichtigen aangehouden. Politie en belastingdienst wisten al van de fraude sinds mei 2012. Staatssecretaris Weekers moet diep door het stof. En terecht.

Toch leidt het politieke circus rondom Weekers af van een van de belangrijkste oorzaken van deze fraude, namelijk de rauwe armoede in Bulgarije zelf. In dit armste land van de Europese Unie deelt de huidige financiële crisis flinke klappen uit. Het gemiddelde loon is er 400 euro, terwijl de prijzen van veel levensmiddelen op Nederlands niveau liggen. De werkloosheid liep in februari op tot boven de 12 procent. In diverse plattelandsdorpen is dat zelfs 90 procent. En er is nog steeds geen fatsoenlijk sociaal vangnet.

Op een kleine groep na raakt de crisis elke Bulgaar. Toch zijn het vooral de gepensioneerden en Roma die het hardst getroffen worden. Wie in Bulgarije is geweest, kan het niet gemist hebben: bejaarden die in containers wroeten, zigeuners die in krotten leven die niet onderdoen voor de hutjes in de Braziliaanse favelas. Het is niet nieuw; de crisis in Bulgarije duurt al decennia. De huidige is er slechts een pijnlijke verdieping van. Maar wel eentje die mensen tot wanhoop drijft. Afgelopen maart staken zes Bulgaren zichzelf in brand. Uit totale uitzichtloosheid en onvrede met het politieke mismanagement, de hoge werkloosheid en desastreuze armoede. Al meer dan 750.000 Bulgaren zijn de afgelopen twintig jaar wegens de malaise naar het buitenland ‘gevlucht’. En ze blijven gaan. Geef ze eens ongelijk.

Foto: dydcheung (cc)

Alternative für Deutschland aanleiding tot debat euro

OPINIE - De opkomst van de Duitse anti-euro partij ‘Alternative für Deutschland’ toont maar weer eens dat alleen politieke outsiders een ander geluid laten horen, vindt gastschrijver Jermain Carter.

Nu de spanningen en emoties rondom het koningslied en de troonswisseling het lijf van menig Nederlander langzaamaan verlaten, kunnen we misschien nog even snel – nu we nog in de met-z’n-allen-modus zitten – stil staan bij een andere gebeurtenis van de afgelopen weken. De oprichting van Alternative für Deutschland (AfD), de Duitse ‘anti-euro’ partij die in Nederland tot nu toe opvallend weinig stof heeft doen opwaaien. Zeer opvallend eigenlijk, omdat de Nederlandse regering in eurokwesties graag optrekt met onze oosterburen en een verandering in de positie van Duitsland hoogstwaarschijnlijk directe gevolgen heeft voor de positionering van Nederland in het eurodebat. Het is dus knip en klaar dat wij ons nog steeds veel meer focussen op alles wat er binnen onze landsgrenzen gebeurt, ten opzichte van de rest van de EU, maar dit terzijde.

Of AfD uiteindelijk slechts een populistische anti-euro eendagsvlieg is, zal nog moeten blijken, maar is op het moment niet eens zo interessant. Wat wel interessant is, is dat wederom opvattingen uit de samenleving alleen tot uiting kunnen worden gebracht door een outsider. Hierbij is het trouwens de moeite waard om aandacht te schenken aan de framing die op nu wordt toegepast. Waar The Guardian kopt: ‘leading German economist calls for dissolution of eurozone to save EU,’ verwijst Bild structureel naar Afd met de koosnaam ‘Euro-Hasser’.

Foto: Lourens Rolograaf (cc)

Help! Onze minister is klusser!

OPINIE - Het laten fuseren van provincies en gemeenten is een slecht idee. Waarom niet een verregaande publiekrechtelijke samenwerking?

‘Help, mijn man is klusser!’ is een RTL4-programma waarbij een radeloze huisgenoot aanklopt bij John Williams omdat het echt niet langer gaat. De verbouwing van een woonhuis is jaren geleden begonnen, maar het wil maar niet vlotten. Als John Williams wordt gevraagd om te helpen, moet men wel echt wanhopig zijn. Maar misschien moeten wij, de Nederlandse burgers, hem ook maar eens opbellen.

Wat is immers het geval: ‘onze’ minister Plasterk van Binnenlandse Zaken (BZK) heeft besloten tot de oprichting van de Superprovincie. De provincies Flevoland, Noord-Holland en Utrecht moeten opgaan in één landsdeel. Tegelijkertijd moeten gemeenten opschalen naar 100.000+ inwoners. Of preciezer: het moet niet, maar het wordt wel dringend aangeraden. Daarbij komen nog allerhande decentralisatieoperaties: de natuurbeschermingswetgeving gaat van het Rijk naar de provincies, de Awbz, de Wmo en Jeugdzorg naar de gemeenten. Dit alles in het kader van het BZK-mantra: wat decentraal kan, moet decentraal.

Of is het gewoon een doorzichtige bezuinigingsoperatie? Gemeenten en provincies krijgen er veel taken bij, maar wel met aanmerkelijk minder financiën dan het Rijk tot haar beschikking had.

Al met al worden er heel wat muren gesloopt en nieuwe deuren geplaatst in het Huis van Thorbecke. Dit ‘huis’ is vernoemd naar de liberaal Johan Rudolph Thorbecke: de architect van de Nederlandse grondwet van 1848. Daarbij hoort ook de term ‘decentrale eenheidsstaat’. Sindsdien zijn er heel wat slingerbewegingen waar te nemen tussen ‘decentraal’ en ‘eenheidsstaat’.

Foto: Michiel2005 (cc)

Doe mij maar een samenleving met een rafelrandje

OPINIE - Een pleidooi voor de monarchie. Ook als die voor een rafelrandje zorgt.

Draken bestaan niet, monsters bestaan niet, ridders dragen geen harnassen meer en kastelen zijn tegenwoordig party-centra. Maar prinsen bestaan wel. En over een paar dagen wordt er een prins gekroond tot koning. Dat is géén sprookje! Ik kan me geen fantasierijkere werkelijkheid voorstellen. Laten wij dat koesteren.

Het zijn de kille rationalisten die voor een republiek zijn. Grijze figuren die vinden dat het niet klopt dat een kind op basis van zijn afkomst staatshoofd kan worden. En de wereld moet kloppen ja! En honden moeten aan de lijn. Systeemfetisjisten onderschatten het nut van de verhalen die bij een monarchie horen.

Lang geleden

Want laten we even terug gaan in de tijd. (‘Naar toen de wereld nog jong was’, zou ik er bijna aan toe willen voegen.) Toen woonde er ene Willem in Delft. Hij werd doodgeschoten, omdat hij het opnam voor onderdrukten. Jaren later was er een koningin in ballingschap die via de radio in het geheim haar volk toesprak. En op een keer raasde er langs de Nederlandse kust een genadeloze noordwesterstorm. Grote delen van het land overstroomden. De koningin reisde naar het getroffen gebied en zij bood troost aan de slachtoffers. En elke vier jaar als olympische sporters medailles winnen, worden zij op het paleis uitgenodigd om dat te vieren.

Foto: John Perivolaris (cc)

Is dom en sceptisch rechts fout na de oorlog?

OPINIE - Een (super)kort manifest tegen klimaatsceptici.

We staan op een cruciaal punt in de geschiedenis van de mensheid. Aan de ene kant is er ruimte voor optimisme. De wetenschappelijke ontwikkeling gaat razendsnel en we kunnen verwachten of in ieder geval hopen dat voor veel van de huidige problemen een oplossing bedacht zal worden. Zo verwacht Peter Diamandis dat er door de exponentiële rendementsverbetering van zonnecellen over 20 jaar bijna gratis (zonne)energie voor iedereen zal zijn. Aan de andere kant ligt de ontwikkeling van die oplossing wel aan de keuzes die we nú maken. Een belangrijk obstakel daarbij is sceptisch rechts.

Ik heb het over de mensen die de opwarming van de aarde bagatelliseren, volhouden dat het geen gevolg is van menselijk handelen en dat klimaatalarmisten de kluit belazeren. Mensen die tegen inmenging van de overheid in het bedrijfsleven zijn, die beweren dat zelfregulering voldoende is om banken en producenten van medicijnen en insecticiden in toom te houden, die niet moe worden te roepen dat de consument heus wel zelf kan besluiten om minder vet en zoet te eten. Mensen die de Occupy-beweging belachelijk maken. Die protesten tegen nicotinoïden (waarschijnlijk oorzaak van bijensterfte), tegen genetisch gemanipuleerde gewassen en tegen de bio-industrie afdoen als geblaat van aluhoedjes en geitebreiers.

Foto: Julio Costa (cc)

We worden genaaid

OPINIE - De consument wordt genaaid. Of het nou om dure iPads of iPhones, suiker, alcohol of medicatie gaat.

Toen ik in de jaren ’80 in San Diego als verkoper bij Stanley Dodge Superdealer werkte, hield de sales manager elke maandagochtend een peptalk. En elke week weer legde hij uit dat elke klant die de dealership binnen kwam ons volgende salaris in zijn zak droeg. Het was onze taak dat er uit te kloppen. We moesten de klant voorover buigen en hem vervolgens zo diep en hard mogelijk naaien. “But”, zo was zijn uitsmijter, “use plenty of vaseline.” Wij moesten daar dan om lachen. Dus dat deden we. Elke week weer.

De zakenmentaliteit die uit dit voorbeeld spreekt, lijkt erg ouderwets. Maar wie om zich heen kijkt, de kranten leest en wat kritische weblogs volgt, kan niet anders dan constateren dan dat er niks veranderd is. Wij, consumenten, worden door veel ondernemingen gezien als productiemiddel en financier, als arbeidskracht én leverancier van inkomen. Zij zijn op aard om ons zo veel mogelijk geld uit de zak te kloppen. Om ons zo diep en zo hard mogelijk te naaien. Al dan niet met vaseline.

Ingebouwde levensduurverkorting

Enerzijds is er het uitbuiten van individuele consumenten. Bedrijven ontwikkelen steeds nieuwe producten met een steeds kortere levensduur. Ik zag vandaag iemand een nieuw model Philips stofzuiger bij het grof vuil zetten en zelf gooi ik ook regelmatig spullen weg van maar een paar jaar oud. Ze houden er gewoon mee op. Iets breekt af of brandt door. Op. Neem nou die spaarlampen. Niet goedkoop, maar dank zij de vele tienduizenden branduren toch voordelig. Zeiden ze. Die dingen bestaan nog niet eens vijf jaar. Waarom heb ik er dan al zoveel moeten weggooien? Ik maak me sterk dat de producenten hun spullen wel beter kúnnen maken, maar het gewoon niet willen. Voor de gloeilampenindustrie zijn daar overigens gewoon bewijzen voor. En als Apple iPhones en iPods verkoopt waarvan de batterij zeer lastig te vervangen is of even duur is als een nieuw apparaat, is ook dat eenhufterige manier om je klanten te ‘verplichten’ een nieuwe versie te kopen. Overigens valt ook het elke acht maanden uitbrengen van een nieuwe en verbeterde versie onder de definitie van ‘planned obsolence’. Ze smeren de verbeteringen uit over een langere periode, zoals Sergej Boebka elk groot toernooi zijn wereldrecord polsstokspringen met 1cm verbeterde om de kampioensbonus op te strijken. Veel aantrekkelijker dan in één keer 10 cm hoger springen. En wat te denken van het steeds ‘verbeteren’ van besturingssystemen zodat je op een gegeven moment je computer wel móet vervangen? Ik heb een zeven jaar oude MacBook die het nog prima doet. Maar zodra je online gaat, weigert hij dienst met de mededeling (in vier talen) “Herstart uw computer”. OK, ik kan er nog DVD’tjes op kijken, maar als computer is hij waardeloos.

Vorige Volgende