Gastauteur

2.321 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sicco2007 (cc)

In gesprek met de AIVD over het ‘sleepnet’

ACHTERGROND - Wouter Moraal raakte met enkele medewerkers van de AIVD in gesprek over de nieuwe Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (WIV). Hij verbaasde zich er over dat zij de schadelijke gevolgen van de massale gegevensverzameling, het ‘sleepnet’, zo licht opnamen. Aan de hand van enkele van hun reacties legt hij uit wat de bezwaren zijn van de verruiming van de bevoegdheden die de nieuwe wet moet bieden. 

Wat is dat ‘sleepnet’ dat in het nieuwe voorstel voor de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten staat eigenlijk?

In de de nieuwe versie van de Wiv staat onder andere dat de internetstroom in Nederlandse kabels door de AIVD en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) mogen worden onderschept en substantiële porties door hen mogen worden geanalyseerd en bewaard. Zo mogen ze bijvoorbeeld als ze daar reden toe zien al het verkeer naar een land als Syrië of alle WhatsAppjes vanuit een stad als Amersfoort monitoren. Deze nieuwe bevoegdheid wordt ook wel het ‘sleepnet’ genoemd, vanwege het grootschalige karakter. Want ook internetverkeer van massa’s onschuldige mensen wordt op deze manier ‘gevangen’. Meer over wat er in het wetsvoorstel staat vind je in het dossier van Bits of Freedom of je kunt het wetsvoorstel zelf lezen. De enigen die vooraf goedkeuring moeten verlenen voor de inzet van deze bevoegdheid zijn de minister van Binnenlandse Zaken (voor de AIVD) of de minister van Defensie (voor de MIVD) en een nog op te richten toetsingcommissie (de toetsingscommissie inzet bevoegdheden) die de rechtmatigheid van het besluit van de minister toetst.

Foto: Trysk  (cc)

Het verdriet van de Rif (1)

ACHTERGROND - Sinds de dood van visverkoper Mohsin Fikri, eind oktober vorig jaar, gist het in de Rif. Tot nu toe waren er demonstraties in Al Hoceima en aangrenzende dorpen, zoals Imzouren en Beni Bouayach.

Meestal verliepen die protesten vreedzaam, maar gisteren liep het uit de hand, met de hardhandige arrestatie van de leider van de demonstranten, Nasr Zafzafi. Hij werd afgevoerd naar de gevangenis in Casablanca.

Het leger stond al dagen paraat om uit te rukken en met geweld de orde te herstellen. De directe aanleiding voor de arrestatie van Nasr Zafzafi was dat hij afgelopen vrijdag, tijdens de preek in de moskee van Al Hoceima, luidkeels protesteerde tegen de woorden van de imam. Die had gezegd dat de protesten zondig waren, ‘fitna’.

‘Zijn de moskeeën van God, of van de makhzen?’ riep Zafzafi woedend, onder luide bijval van andere moskee-gangers. Daarmee ging hij te ver, meteen werd er een arrestatiebevel uitgevaardigd.

Ergernissen

Vandaag is het weer rustig in Al Hoceima. Maar zijn met Zafzafi’s arrestatie de problemen opgelost? Nee, natuurlijk niet. De onvrede bij de Riffijnen zit diep. Al sinds Marokko’s onafhankelijkheid in 1956 vragen ze om meer werkgelegenheid, beter onderwijs voor hun kinderen, toekomstkansen en uitroeiing van de welig toerende corruptie.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomerscholen: gesubsidieerde vercommercialisering

OPINIE - Een initiatief van het ministerie van OC&W om het aantal zittenblijvers te verminderen, zorgt ervoor dat de kwaliteit niet kan worden gewaarborgd. Het ministerie van Onderwijs verstrekt dus een miljoenensubsidie voor oncontroleerbaar onderwijs betoogt leraar Steven Geurts.

Jaarlijks doen 45.000 leerlingen in het VO het jaar over. Dat is met zo’n €300 miljoen aan kosten een dure operatie. Staatssecretaris Dekker kwam daarom met een maatregel in de strijd tegen zittenblijvers: hij trekt vanaf de zomer van 2016 €9 miljoen uit om zogeheten zomerscholen te financieren. Scholen kunnen zelf een subsidieaanvraag doen en hun leerlingen in de zomer- of meivakantie extra onderwijs bieden. Per leerling is €500 beschikbaar.

Voor scholen is het gezien de bekostiging, cao en hoge werkdruk relatief ingewikkeld om een eigen docent in lesvrije weken aan het werk te zetten. Het is dan ook geen verrassing dat vooral externe instituten worden ingezet om de zomerschool te draaien. De branchevereniging van huiswerkinstituten LVSi schatte dat zo’n 75% van de zomer- en lentescholen worden verzorgd door een commercieel bureau. Precieze cijfers zijn er niet.

Het is niet nieuw dat commerciële instituten worden ingezet om de gaten te vullen. De commercialisering is het onderwijs ingeslopen. Werd er in mijn tijd (eindexamen in 2005) nog lacherig gedaan over examenleerlingen die via universiteiten en Luzac hun “diploma kochten”, tegenwoordig ben je als examenkandidaat een minderheid als je géén commerciële examentraining volgt. Wie niet kan betalen heeft pech. Leren voor school doen leerlingen ergens anders. Dit schaduwonderwijs maakt de kansenongelijkheid groter.

Closing time | Damien Saez

De Franse zanger/componist Damien Saez, die in 2002 een protestlied – Fils de France (Zoon van Frankrijk) – schreef tegen Jean-Marie Le Pen, biedt deze ‘eer’ nu ook aan zijn dochter Marine Le Pen. Hij valt nu echter niet alleen extreem rechts aan, ook de financiële wereld moet er aan geloven. Hij zingt over het ophangen van bankiers en verbranden van het beursgebouw. Zonder verdere tekst of uitleg bracht hij dit lied op de dag van de arbeid uit. Het heet dan ook Premier mai (1 mei). Verwacht geen mooie clip, of zelfs überhaupt maar een clip, het is enkel zang en tekst. Wellicht is ook dit lied, net als Fils de France, binnen een dag geschreven? De tweede ronde van de Franse verkiezingen is morgen, op 7 mei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duitsland mijlenver verwijderd van CO2 reductiedoelstelling voor 2020

Een recente studie in opdracht van de Duitse Groenen komt tot de conclusie dat Duitsland weinig kans heeft om de 40% CO2 reductiedoelstelling voor 2020 te halen. Maar als je denkt dat elektriciteitsproductie door kolencentrales het grote probleem zijn, zul je verbaasd zijn over de analyse van Craig Morris.

Emissies blijven hoog, maar kolen zijn mogelijk niet de boosdoener (foto door Leon Liesener, edited, CC BY-SA 3.0).

Noem het hoogmoed – of misschien simpelweg onrealistisch, maar in 2007 stelden Bondskanselier Merkel en toenmalig milieuminister Gabriel een ambitieuze doelstelling vast om de CO2-emissies met 40% te verminderen in 2020 ten opzichte van 1990. Hoe onrealistisch was het?

Overweeg in de eerste plaats dat de oorspronkelijke uitfasering van kernenergie in 2002 (teruggedraaid in 2010 en toen weer vastgesteld in 2011) er toe zou leiden dat de meeste kerncentrales in Duitsland in 2020 gesloten zouden zijn. De sluiting van deze CO2-arme energiecentrales zou het enkel moeilijker maken om de CO2-emissies in die jaren te verlagen.

Bovendien wisten we in 2007 nog niet dat hernieuwbare energie zo snel zou groeien. Van 2000 tot 2006 steeg het aandeel groene stroom van 6,6 procent naar 11,2 procent, een groei van minder dan één procentpunt per jaar. Sinds 2006 is dat aandeel twee keer zo hard gegroeid, maar in 2007 was het was nog niet zeker of dit succes zou doorzetten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Franse energietransitie en de Duitse Energiewende: een vergelijking

ANALYSE - Regelmatig stellen critici van de Duitse energietransitie dat Frankrijks transitie een beter model is om te volgen. Naar aanleiding van de bijeenkomst van ‘ecomodernisten’ vorige week werd dit herhaald door Hidde Boersma op twitter. Tijd dus om eens dieper in het onderwerp te duiken aan de hand van een artikel van Craig Morris en Arne Jungjohann uit 2015.

Tekst: Craig Morris en Arne Jungjohann. Vertaling: Krispijn Beek.

Twee plannen, vergelijkbare doelen – de Duitse Energiewende en de Franse Transition énergétique. (Linker foto van Stefan Georgi, CC BY-NC-SA 2.0, rechter foto van Yukitake Kuriyama, CC BY-NC 2.0)

In autustus 2014 noemde de Wall Street Journal de Energiewende Duitsland’s “eenzame revolutie.” En in januari 2015 claimde Deutsche Welle dat “Duitsland redelijk alleen staat in zijn groene energiebeleid – zowel in Europa als wereldwijd.” Vaak wordt Frankrijk voorgesteld als een beter voorbeeld om te volgen. De vergelijking tussen Duitsland en Frankrijk volgt over het algemeen twee lijnen. Op de eerste plaatst zijn de Duitse CO2 emissies per hoofd van de bevolking grofweg 50 procent hoger dan in Frankrijk. Ten tweede was Frankrijk in staat om kernenergie veel sneller uit te rollen dan het Duitsland lukt om hernieuwbare energie op te schalen. Laten we beginnen met een grafiek van het Internationaal Energie Agentschap.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Grootste Nederlandse windpark op land komt in gemeenschappelijk bezit

ACHTERGROND - Hoe groot kan een coöperatief project zijn? Hoe groot klinkt ’93 windturbines’ en ‘400 miljoen euro’? Het grootste windpark op land in Nederland zal 50% groter zijn dan het grootste windpark tot nu toe – en dat is misschien pas het begin. Hoe komt het dat Nederlandse coöperatieve windprojecten zo op het niveau van nutsbedrijven zitten? Craig Morris onderzoekt het.

Zeewolde: een enorm succesvol wind park in gemeenschappelijk bezit (foto Floris Oosterveld, edited, CC BY 2.0)

De provincie Flevoland is letterlijk gevormd uit land dat gewonnen is uit het IJsselmeer. De provincie bestaat grotendeels uit landbouwgrond en is het centrum van de Nederlandse windenergieproductie op land.

De nieuwe Nederlandse reclamecampagne (Bron: Windunie.nl)

Honderden windturbines in Flevoland naderen het einde van hun 20-jarige productieve leven. Het vervangen van deze turbines – een proces dat in het Engels repowering heet – is geen één-op-één-voorstel, omdat windturbines zo veel gegroeid zijn in de afgelopen decennia.

Wanneer ik het succes van Duitse gemeenschapsprojecten in de windenergiesector presenteer wordt vaak de vraag gesteld of of projecten niet simpelweg te groot zijn geworden voor kleine spelers. In het licht van de groei van turbines lijkt dat een logische vraag.

Foto: r2hox (cc)

Alle data open data

OPINIE - Als een product gratis is, dan ben jij het product dat wordt verkocht. Tijd voor een andere kijk op klantdata vindt Sander Zwaard.

Tegenwoordig denkt zo’n beetje ieder bedrijf rijk te worden aan het vermarkten van klantdata. Het is niet voldoende om producten te verkopen die consumenten nuttig, handig of leuk vinden. Het doel van veel bedrijven is ook om ‘klantenprofielen’ aan te leggen, zodat een ander bedrijf kan zien wat een klant allemaal nog meer zou willen kopen.

Baggerdata

Best leuk, maar in de meeste gevallen zijn dat soort profielen pure bagger. Als ik voor de verjaardag van een kennis babykleertjes koop, heb ik echt geen behoefte om tot in lengte van dagen platgespamd te worden met babyaanbiedingen. En nadat ik een boormachine heb gekocht, heeft het ook niet zoveel zin meer om me nog eindeloos te bestoken met advertenties van boormachines.

Maar er zijn ook gevallen waarbij grote hoeveelheden ‘klantdata’ best nuttig kan zijn. Tomtom gebruikt hun navigatiekastjes bijvoorbeeld ook om de actuele verkeersdrukte te bepalen. En dat geeft naast aardige plaatjes (aardige plaatjes) ook nuttige informatie. Niet alleen over files, zodat je voor je rit kunt kiezen welke route je kunt nemen. Als een navigatiesysteem je kan waarschuwen dat je over 500 meter op een stilstaande file inrijdt, dan is ‘handig’ een understatement.

Foto: Sreenpunk)

Populisme en democratie: een ongelukkig huwelijk

ANALYSE - Volgens de Bulgaarse politicoloog Ivan Krastev leven we in een populistisch tijdperk en horen populisme en democratie bij elkaar. Gastauteur Bruno Verbeek laat echter zien dat populisme ook een bedreiging kan zijn voor de democratie.

Dezer dagen verblijf ik in een onderzoeksinstituut in het Franstalige deel van België. Daags na de verkiezingen merkten enkele lokale collega’s op hoe opgelucht ze waren dat de PVV niet de grootste partij was geworden. Gezien de deelname van de Vlaamse populistische nationalisten aan de huidige Belgische federale regering was dit een verademing voor hen. Als minderheid in eigen land (de Franstaligen maken ongeveer 40% van de bevolking uit), levend in het minst rijke deel van België, is hun opluchting wellicht goed voorstelbaar. Ze zien de winst van de VVD als een sprankje hoop in de aanloop naar de Franse en Duitse verkiezingen en als een tegenwicht tegen hun eigen populisten.

Ik wil nu niet gaan jeremiëren over hoe het populisme eigenlijk toch gewonnen heeft. Ik ga ook niet betogen dat de VVD zo groot heeft kunnen worden dankzij het feit dat ze een deel van de retoriek van Wilders en de zijnen heeft overgenomen of dat met de komst van Thierry Baudet het populisme een ‘deftig’ gezicht heeft gekregen. Evenmin zal ik proberen te duiden wat deze uitslag ons vertelt over Nederland. Dat is al uitgebreid gebeurd in de vaderlandse pers en door ‘anti-elitaire’ critici. In plaats daarvan wil ik een stapje achteruit doen en eens nagaan wat nu precies populisme is en waarom mijn Franstalige collega’s in België gelijk hebben er zo beducht voor te zijn.

Foto: Medications / Cure / Money (CC0) copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Patenten maken van essentiële medicijnen exclusief luxeproduct

ANALYSE - Stijgende zorgkosten zijn een megaprobleem. Sinds 2000 zijn de uitgaven aan de zorg in Nederland verdubbeld, van ruim 46 miljard euro naar 95 miljard euro in 2015. Nu al wordt volgens het Centraal Planbureau 23 procent van het inkomen (pdf) aan zorg besteed, en als er niets verandert, kan dit in 2040 oplopen tot 36 procent. In deze gastbijdrage betoogt Wietze Brandsma dat patenten een barrière vormen voor een verlaging van de zorgkosten en dat het herzien van het patentsysteem hier wel aan bij kan dragen.

Inherente problemen van patenten maken medicijnen zo duur

Er is een nieuw geneesmiddel om hepatitis C te behandelen, het heet sofosbuvir. De prijs van een eenmalige kuur kan oplopen tot € 88.000. Het medicijn heeft, met 1,50 euro productiekosten, een verkoopprijs van 1.000 euro per tablet. Deze prijs-strategie, die vooral voor luxegoederen wordt toegepast, heet ‘value based pricing’. De fabrikant kan de prijs bepalen op grond van de waarde die aan het middel kan worden toegedicht. Dit wil zeggen: als door het medicijn de totale maatschappelijke kosten van de patiënt lager worden, bijvoorbeeld door een kortere ziekteduur of een snellere terugkeer van de patiënt in het arbeidsproces, dan kan die waarde eraan toe worden gedicht.

Foto: Partij van de Arbeid (cc)

Wat de pers u niet vertelt over de rel rond Jeroen Dijssel­bloem

OPINIE - De PvdA mag dan afgestraft zijn door de kiezers maar aan Jeroen Dijsselbloem kan dat niet liggen volgens Nederlandse journalisten. Zij hebben, volgens gastredacteur Merijn Oudenampsen, een opvallende neiging om dienstbaar te zijn aan de politieke status quo.

Het was te verwachten. De Nederlandse journalistiek is de afgelopen dagen en bloc ter verdediging gekomen van Jeroen Dijsselbloem.

Wat zo bizar is aan de berichtgeving over de rel, is dat er helemaal niets van de wereldwijde discussie over het Europese bezuinigingsbeleid bij de Nederlandse journalistiek lijkt te zijn doorgedrongen. Bijna de gehele vaderlandse pers schiet chauvinistisch in de verdediging van onze grote nationale trots die met zijn gewichtige internationale positie ons kikkerlandje eer aan doet. De ware betekenis van de rel ontgaat de Nederlandse journalistiek geheel.

De Volkskrant schrijft vandaag: “Dijsselbloem dwong respect af met zijn bijdrage aan het bezweren van de Griekse crisis.”

Het staat er echt. Dijsselbloem “dwong respect af” met het “bezweren” van de Griekse crisis. Dit is niets anders dan een alternatief feit. Griekenland ligt in puin. Haar economie is met een derde gekrompen, ofwel geïmplodeerd. Meerdere rapporten van het IMF stellen dat het beleid van Dijsselbloem en de Trojka een belangrijke rol hierin heeft gespeeld. Ja, de Grieken hebben er zelf een zooitje van gemaakt. Maar de draconische bezuinigingen hebben de zaken verergerd en de economie van Griekenland juist verder richting de afgrond geduwd. Je hoeft als krant niet het IMF te volgen, maar net doen alsof het beleid van Dijsselbloem niet controversieel is, dat is geen objectieve journalistiek meer. Eerder propaganda.

Foto: MAMJODH (cc)

Het is tijd voor meer Yin

OPINIE - We zijn het verspreiden van macht over vrouwen en mannen verplicht aan deze wereld, aan dit land. Nederland is toe aan meer Yin, stelt gastredacteur René de Torbal.

Hoewel Chinezen in sommige opzichten in levenswijze heel wat Chinese mijlen van mij af staan, hebben ze een levenswijsheid waar ik mij helemaal in kan vinden: Het begrip “Yin en Yang” dat de elkaar aanvullende waarden van het vrouwelijke (Yin) en het mannelijke (Yang) aanduidt. Een onbalans tussen Yin en Yang leidt tot een ziek lichaam. Veel mensen voelen aan dat Nederland, en in toenemende mate, de rest van de wereld, ziek is. Als medicijn wordt er meer Yang ingepompt. Dit is een doodlopend pad, aangezien het niet Yang is dat ontbreekt.

Eva Jinek schreef op 9 maart in een stukje met de titel “Waarom zitten er zo weinig vrouwen in de politiek?” over precies die vraag. Een eenduidig antwoord had ze niet, en de dames die de avond tevoren aan tafel zaten bij Pauw & Jinek hadden ook geen duidelijk antwoord. Jinek, die zeker bewustzijn heeft van vrouwenrechten, maakte helaas een misser door wel de niet-lijsttrekker Sharon Dijksma van de PvdA aan tafel uit te nodigen en niet de vrouwelijke lijsttrekker Ancilla van de Leest van de Piratenpartij. Op deze manier werkt Eva natuurlijk gewoon mee aan het weghouden van vrouwen in de politiek. Jammer dat Eva zich niet verder in Ancilla had verdiept, want diezelfde Ancilla reageerde eerder nogal fel op een stukje van het blad Opzij, waarin de Piratenpartij laag zou scoren op vrouwenrechten, nota bene op basis van het aantal keren dat het woord vrouw voorkomt in het partijprogramma. Ik ben het met de Piratenpartij eens dat het één van de weinige partijen is die doorheeft dat burgerrechten betrekking hebben op alle burgers, dus V/M, LGBTQIA etc., en misschien naïef, maar het zou geen issue moeten zijn als niet benadrukt wordt dat vrouwen ook burgers zijn. Het zou wel een interessante discussie hebben opgeleverd bij P&J.

Vorige Volgende