Dictators regelen meestal amnestie op het moment dat ze ten onder dreigen te gaan, in ruil voor vrijwillig vertrek. Gekozen leiders proberen zichzelf met wetten te bevoordelen tijdens hun zittingsperiode. Denk aan Berlusconi en dezer dagen aan Desi Bouterse, die het vervelend vindt dat dertig jaar oude moorden hem nog steeds worden nagedragen. Deze tweede strategie is nodig als je de touwtjes in je land niet volledig in handen hebt.
In het geval van Berlusconi is de opzet niet helemaal geslaagd. Bouterse gaat zijn wet wel door het parlement krijgen, niet door volksvertegenwoordigers het pistool op de borst te zetten, maar gewoon door politiek gekonkel. Al zegt Bouterses advocaat de amnestiewet helemaal niet nodig te hebben, omdat hij sowieso vrijspraak wil, geen veroordeling en dan amnestie.
Bouterses troef op dit moment is niet zozeer zijn mogelijkheid te marchanderen met coalitiegenoten, maar zijn populariteit bij de bevolking, slim gepaaid met verkiezingsbeloften. Het maakt het lastig hem nu achter de tralies te krijgen, ook al zou de amnestiewet niet worden aangenomen. De steun van het volk kun je echter net zo makkelijk verliezen (om over konkelende politici nog maar te zwijgen). En dan krijg je alsnog gedonder, zoals nu dreigt voor Hugo Chavez in Venezuela. Hij regelde ook een amnestie voor zichzelf en zijn vriendjes, maar nu zijn positie wankel is, wordt die amnestie onmiddellijk ondergraven. [update: zie reactie 1 hieronder]
Ook in andere landen in de regio (Chili, Argentinië, Uruguay) sleten zelf geregelde amnestiewetten van leiders met een luchtje weg, zodra democratisch gekozen leiders vaste voet aan de grond hadden. Bouterse kan deze ronde misschien nog winnen, maar hij zal in het zadel moeten sterven, wil de gerechtigheid hem niet achterhalen.
Foto: Annelies Verhelst
Reacties (10)
Kleine correctie Christian: Chavez regelde amnestie voor zijn tegenstanders (uit de link die je geeft):
“Venezuelan President Hugo Chavez granted amnesty on Monday to a number of opposition leaders connected to the shortlived military coup against his government in April 2002 and a two month oil industry shutdown which caused an estimated $10 billion dollars damage to the economy and ended in January 2003.”
en
“The measure also covers those charged with the illegal arrest and detention of former Interior Minister, Ramón Rodríguez Chacín, the forced entry of the residence of National Assembly Deputy Iris Valera and the illegal takeover of the Governorships of Merida and Tachira, and the Court of Justice in Tachira, as well as those responsible for the closure of state owned VTV, the takeover of oil tankers during the oil industry shutdown, and those accused of inciting civil rebellion up to December 2, 2007. “
Degene die hem graag aan Den Haag wil uitleveren (waar overigens nog geen zaak tegen Chavez aanhangig is gemaakt) is iemand die zelfs onder de oppositie nauwelijks steun heeft (hij kreeg 1.3% van de stemmen bij de primaries voor de presidentsverkiezingen onder de oppositie). Zijn standpunt maakt dan ook weinig kans.
Bedankt Bismarck, hoef ik het niet te doen.
I stand corrected. Het is natuurlijk ook nog niet helemaal het moment voor Chavez of zijn tegenstanders om het over wel/niet amnestie te hebben.
En je kunt veel van Chavez zeggen, maar het ICC lijkt me wat overdreven (net als in het geval van Bouterse)
Noemen ze zoiets niet een freudiaanse vergissing?
“het ICC lijkt me wat overdreven”…., rot toch op man.
Van welke misdaden wordt hij dan beschuldigd?
Een illegale aanvalsoorlog tegen ??????? misschien?
Het afmaken van politieke tegenstanders in de VS door middel van drones?
Hoewel ik denk dat hij voor de meeste Venezuelanen een zegen is geweest, zijn er wel de nodige controverses rond Chavez en ik kan me zelfs voorstellen dat bepaalde rechtszaken tegen hem in Nederland (naar Nederlands recht) kans van slagen zouden hebben. Daar staat tegenover dat hij inmiddels dus tegenstanders amnestie heeft verleend voor objectief gezien ernstigere feiten.
Bouterse lijkt me in ieder geval een aanmerkelijk duidelijkere zaak. Die man was zwart op wit dictator en heeft meer levens op zijn geweten dan alleen de 15 van Fort Zeelandia. Bovendien is hij een veroordeeld drugsbaron.
Ik kan me zo voorstellen dat de Colombianen Chavez wel op de een of andere manier voor het hekje zouden willen zien vanwege zijn innige banden met de Farc.
Het probleem is dat rechtsstaat iets anders is dan de wil van de meerderheid. Daarom is de trias politica ook zo’n mooi startpunt van de democratische verhoudingen. Eerst vestig je de rechtsstaat, de mensenrechten en de institutionele verhoudingen, daarna regel je het tellen van de stemmen.
De tragiek van Suriname is dat ze hiermee nog niet zo goed op gang zijn. De Caraibische politiek heeft veel volgroeide trekken. Er lopen nogal wat nazaten van Macchiavelli rond. Maar een mooi gezicht is het niet.
M.b.t. Machiavelli:
Als ik goed op de hoogte ben, beschreef hij hoe dictators hun macht kunnen behouden, maar was dit eerder een kritiek op de actuele machthebber uit zijn tijd, dan dat hij zelf dergelijke praktijken toepaste.
Zo machtig was hij zelf namelijk niet.
Ik denk dat als de Surinamers diep in hun hart zouden kijken ze nu wel spijt hebben dat ze ooit onafhankelijk zijn geworden van Nederland.
(wij in Nederland zijn daar volgens mij wel gelukkig mee).
Met slechts 481.000 inwoners is het heel moeilijk om een fatsoenlijke rechtstaat op te bouwen ivm vriendjespolitiek e.d.
Ach, in Luxemburg is dat bijvoorbeeld best aardig gelukt