Mogen Amerikanen zomaar in ons bankgegevens snuffelen? Dacht het niet.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Op Sargasso bieden we ruimte aan gastbijdragen. Dit maal een bijdrage van Judith Sargentini. Judith Sargentini is lid van het Europees Parlement voor GroenLinks.

Afgelopen maandag is het SWIFT-akkoord tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten in werking getreden. Daarin staat dat de VS de banktransacties van alle Europeanen mag inzien. Het doel: terrorismebestrijding. Nu is natuurlijk niemand tegen terrorismebestrijding. Sterker nog door de internationale geldstromen in de gaten te houden zijn we inderdaad beter in staat om internationale terroristen in de gaten te houden. (En hoeven we niet allemaal in onze onderbroek in het vliegtuig te stappen.)

Pas volgende week stemt het Europees Parlement erover. Goede kans dat het akkoord over de doorgifte van bankgegevens dan weer moet worden opgezegd. De bizarre gang van zaken bewijst dat de Europese justitieministers de democratische regels van het Verdrag van Lissabon nog niet tussen de oren hebben zitten.

Waar ik echter heel teleurgesteld in ben, is de manier waarop de Europese ministers van Justitie – inclusief onze eigen Ernst Hirsch Ballin – de sluizen wagenwijd openzetten voor de Amerikanen. Zonder enig besef voor (1) de privacy van Europese burgers en (2) de democratische omgangsvormen in de Europese Unie.


Privacy

Het huidige SWIFT-verdrag is een grove aantasting van de privacy van de Europese burgers.

  • De Amerikanen mogen bankgegevens in bulk opvragen, zonder dat een Europese rechter deze aanvraag eerst toetst op redelijkheid (wat bijvoorbeeld wel altijd gebeurt bij huiszoekingen).
  • Europese burgers hebben nauwelijks mogelijkheden om de doorgifte van hun gegevens aan de VS juridisch aan te vechten.
  • De Amerikanen kunnen niet garanderen dat ze de bankgegevens niet aan derde partijen of landen doorgeven.
  • Tenslotte is het verdrag niet wederkerig. De Amerikaanse autoriteiten mogen onze bankgegevens wel inzien, maar Europese overheden hebben krijgen niet het recht om hetzelfde te doen bij Amerikaanse bankgegevens.

Ik weet niet wie er daadwerkelijk aan de onderhandelingstafel heeft gezeten, maar dit is geen resultaat om mee naar huis te komen.

Democratie

Sinds de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon, afgelopen december, is het Europees Parlement medewetgever op het terrein van justitie. Een paar uur voordat het verdrag van kracht zou worden keurden de justitieministers nog even het SWIFT-akkoord goed. Dan konden die lastige Europarlementariërs niet dwars gaan liggen. Het lukte de ministers echter niet om de verdragssluiting helemaal af te ronden, waardoor ze het Europarlement alsnog instemmingsrecht moesten geven.

Maar toen begon er een schimmig spel van vertragen en verdraaien. De vertalingen van het SWIFT-akkoord zouden pas eind januari gereed zijn gekomen, volgens het Spaanse voorzitterschap van de ministerraad. Vreemd, want mijn medewerker zag ze twaalf dagen eerder al in het officiële Publicatieblad van de EU staan. Daarna viel het akkoord door een paar kleine wijzigingen ineens onder de geheimhoudingsplicht. Europarlementariërs mochten het alleen in eigen persoon komen inzien in een speciale ruimte in het gebouw van de Raad van Ministers. Al deze vertragingstactieken zorgen er nu voor dat het Europees Parlement pas vólgende week gaat stemmen over een verdrag dat deze week al is ingegaan.

Het lijkt erop dat de Europese ministers zich met deze chicanes flink in de vingers hebben gesneden. Het Europarlement is boos. Er tekent zich een meerderheid af tegen het SWIFT-akkoord. Als het wordt verworpen, wat ik vurig hoop, moet het verdrag amper twee weken nadat het van kracht is geworden weer worden opgezegd. Dat hebben Hirsch Ballin en zijn Europese collega’s dan helemaal aan zichzelf te danken.

Reacties (23)

#1 Niels

Ik ben geen complot denken, maar soms vraag je je echt af waar ze mee bezig zijn. Vooral het feit dat alles van Europa naar de US gaat en niet omgekeerd. Geen rechter, geen inzicht, kortom je geeft een belangrijk deel van de informatie van je onderdanen gewoon weg. Wat kregen we daarvoor terug?

  • Volgende discussie
#2 Jan

Mevrouw de Groenlinksert, ik zou graag dat uw (en overigens alle) partij(en) eens wat meer standvastig een stelling inneemt wat betreft Privacy.

Een aantal zaken die op tafel liggen of al er doorgedrukt zijn:
1) Bodyscanner, hoewel de bodyscanner de terrorist richting Detroit niet zou hebben opgemerkt zou dit het heilmiddel zijn. Miljarden mensen worden gecriminaliseerd om hoogstens 1000 mensen er tussen uit te vissen. Dat staat niet in verhouding en heeft al grote economische schade aangebracht. Aangezien Groenlinks op vliegen tegen is verwacht ik hier geen standpunt.
2) Rekeningrijden/kilometerkastje. Waarom een ingewikkeld systeem invoeren voor het hoogst belastte stukje luxe in Nederland; het bezit en gebruik van een auto. Nu al gaat 60% van de aanschafprijs en verbruikskosten naar de regering. Die er vervolgens slechts 1% van investeert in een beter OV en wegen. En nog minder in milieu. Ook de nieuwe belastingmaatregel rekeningrijden zal niet leiden tot minder gebruik van de auto en straft mensen die zich niet verweren kunnen: Ik moet toch naar mijn werk en in vele gevallen is het OV geen alternatief (kosten, tijdsduur, en ook hier privacy). Bovendien heeft de regering boter op haar neus door te wijzen op gedifferentieerde werktijden, maar deze niet zelf te gebruiken. Ik kan niet op een winkelavond naar het gemeentehuis. Bovendien, waarom moet men weten waar ik rij en op welk tijdstip? In de file verbruik ik bijvoorbeeld meer benzine of diesel, dus ik betaal toch al meer als ik in de file sta. Daar heb je dus geen gecompliceerd systeem voor nodig
3) Het OV-chippas systeem. Behalve dat het systeem al gekraakt is, waarom moeten mijn reisgegevens 7 jaar lang bewaard worden? Waarom kan ik niet en anoniem reizen en korting krijgen? Waarom is het systeem zo ingewikkeld?
4) Het proefballonnetje voor betaald downloaden en het dus controleren wat ik allemaal surf. Ik krijg daar een Chinees-censuur gevoel bij. Bovendien zijn we verplicht internet te gebruiken, zoals bij belastingaangifte. Het afsluiten van iemand, zoals men in Frankrijk voorstelde en wat ongetwijfeld in Nederland ook komt of al voorgesteld is, is dus iemand een sociale paria maken.

En er zijn nog veel meer zaken die de privacy van burgers aantasten
Vooruit dan, nog 2.
5) De politie controleert lukraak kentekens en slaat deze op, zelfs van mensen die niks op hun kerfstok hebben. Waarom is dat niet, zoals dat in Duitsland door een rechter bepaald is, verboden in Nederland? Het criminaliseert burgers.
6) Het voorstel om lukraak bij mensen aan te kloppen die toevallig een uitkering krijgen om te zien of die dat wel terecht krijgen door naar binnen te marcheren, bij weigering wordt je uitkering ingetrokken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Daniël Hoenderdos

Vooral puntje drie
>>De Amerikanen kunnen niet garanderen dat ze de bankgegevens niet aan derde partijen of landen doorgeven.<< is natuurlijk te absurd voor woorden, maar mijn inhoudelijke bedenkingen bij dit verdrag nog even terzijde: de manier waarop dit verdrag tot stand komt, toont de belachelijke manier waarop Europa (niet) functioneert maar weer eens aan. 1) Dit verdrag is overeengekomen een dag vóórdat het Verdrag van Lissabon zou ingaan: maw er is al een en ander buiten spel gezet 2) SWIFT doet zijn naam eer aan, en is met grote snelheid ingegaan, zelfs zo snel dat er nog niet eens over gestemd is (dit is natuurlijk bewust gedaan, nu kunnen nog even snel alle bankgegevens worden overgepompt, en als de boel volgende week moet worden afgeblazen, heeft de VS toch fijn een hele boel gegevens om te analyseren). Deze hele manier van doen doet mij vermoeden dat SWIFT er gewoon móet komen, of we dat nu leuk vinden of niet. Ik hoop echt dat Europa geen tandeloze tijger blijkt. Afstemmen dus!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Steeph
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Sil

Is het wettelijk verplicht een bankrekening te hebben? Mijn werkgever eist het wel voor het storten van mijn salaris. Ik zou graag overgaan naar de ouwe sok.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Jan

@4: Ik neem als mevrouw hier gastblogt, dat mevrouw ook wel een stellingname van Groenlinks inzake Privacy kan geven. Ik heb daar 6 voorbeelden genoemd van zaken waarin de privacy in de afgelopen jaar voor ons alle minder is geworden. Het zou fijn zijn als er tenminste een politieke partij een ideologie over privacy had.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Jan

@3: Swift is een relatief onschuldige bank term. Het staat voor een organisatie. Als jij een internationale betaling doet, voor bijvoorbeeld Ebay, dan kan het zijn dat jij direct op het rekeningnummer wil betalen van iemand in het buitenland. Dat doe je door een IBAN-nummer, iets wat het Swift verantwoordelijk voor is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Steeph

@Jan: Daar heb je wel een punt. Het bijzondere is ook dat de eurofracties (mn D66 en GL) een veel scherpere koers varen op privacy-gebied dan hun landelijke tegenhangers.
Privacy als los onderwerp is nog steeds geen speerpunt bij enige partij. En dat terwijl het toch in de grondwet staat (art 10 en 11)
http://www.st-ab.nl/wetgrondwet.htm#h1

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 AntonB

Ik kan het niet anders dan eens zijn met het het verhaal van Mevr. Sargentioni.

Wel zie ik in de privacy barrometer bij de wet: “Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme” een rood vinkje bij GL, betekend dit dat onze privacy alleen beschermd hoeven te worden tegen de “evil” Amerikanen en niet tegen onze eigen regering/Europa?

Ook heb ik nog geen GL protest gehoord tegen het opkopen van gestolen Zwitserse bankgegevens, komt dat nog of wordt er in dat geval een oogje dichtgeknepen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Minitrue

@Jan: Hier vanuit GroenLinks een stukje service naar de burgers toe:

http://standpunten.groenlinks.nl/privacy

Geen enkel grondrecht staat zo sterk onder druk als onze privacy. Overheden en bedrijven verzamelen steeds meer gevoelige informatie over ons. GroenLinks wil daar paal en perk aan stellen.

En dan specifieker:

1) Bodyscanner: Holland’s Next Top Model of niet – iedereen gelijk in de bodyscan
http://zinineuropa.groenlinks.nl/iedereen+gelijk+in+de+bodyscan

2) Kilometerheffing
http://tweedekamer.groenlinks.nl/Kilometerheffing+Ja+graag

3) OV-chipkaart
http://tweedekamer.groenlinks.nl/node/39141

4) Downloaden
http://zinineuropa.groenlinks.nl/node/35062

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Martijn T

Ik vind puntje ” Tenslotte is het verdrag niet wederkerig. De Amerikaanse autoriteiten mogen onze bankgegevens wel inzien, maar Europese overheden hebben krijgen niet het recht om hetzelfde te doen bij Amerikaanse bankgegevens. ” ook erg schadelijk… De VS mag zo’n beetje alles, en “wij” mogen niets.

Zo-wie-zo al reden genoeg om het verdrag (of eigenlijk: gedrag) af te schieten lijkt me. Als je -echt- iets tegen terrorisme wilt doen, moet je samenwerken, niet enkel gedrag opleggen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 KJ

Het ding is dat Europa tenminste zo’n internationaal banking systeem heeft. In Yankenland is geld overmaken toch altijd weer bijna een kwestie van een schoenendoes met een koerier meegeven. Daarom hebben wij in Europa PIN, en moet men zich in de VS behelpen met Western Union. Dat kan ook niet anders – banken in de VS zijn traditiegetrouw kleine kantoortjes in een immense prairie. In ons deel van de wereld is het drukker en socialistischer (d.w.z. wij hebben overheden die er op staan dat sommige bedrijven samenwerken en niet concurreren op bepaalde gebieden. Zie ook mobiele telefonie).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Arnoud

Omdat iemand toch moet kommacopuleren: “Dat hebben Hirsch Ballin en zijn Europese collega’s dan helemaal aan zichzelf te danken.”

Danken = wijten

Een positieve uitkomst heb je aan jezelf te danken, een negatieve uitkomst heb je aan jezelf te wijten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Jan

@10: Interessant. Allereerst ben ik blij dat men bij Groenlinks een standpunt heeft over privacy.

De conclusie bij de bij 1 gegeven link is dat het geen inbreuk vormt op de privacy. Ik vind de bodyscanner en de controles in het algemeen op vliegvelden buitengewoon disproportioneel. Hoeveel vluchten zijn er dagelijks op Schiphol? Hoeveel in Europa? Hoeveel in de Westerse wereld? We hebben miljoenen, zoniet miljarden vliegbewegingen, waarbij de terreurdruk buitengewoon laag is. Het is dus symboolpolitiek om ons als passagier te controleren, terwijl terroristen met deze maatregelen er nog steeds doorkomen. Daarbij zijn helaas vele achterdeuren niet afgesloten op de vliegvelden. Als wij een zelfde standpunt inzake inbraken hadden als met het fouilleren van mensen/bodyscanneren dan zouden we op elk huis in Nederland een agent zetten omdat er mogelijk een inbreker voorbij komt. Dat bedoel ik met buiten proportie. Bovendien worden mensen gecriminaliseerd. Wat ik al aanhaalde bij de kentekenregistratie (ANPR) is dat dat in Duitsland verboden is, omwege het feit dat onschuldige mensen worden gecriminaliseerd (bewijs maar dat je onschuldig bent). Je kunt je tevens afvragen hoeveel nut die controle heeft wanneer je weet dat er aanslagen waren op metro’s en treinen, waar niet gecontroleerd wordt en waar ook in een klap honderden mensen om het leven komen.

Bij punt 2 verwijs ik graag intern op deze site over het “function creep” wat ongetwijfeld gaat voortkomen uit deze, ik vertaal het maar enigszins krom “oogsten van data”. Alleen al daarom zou men juist tegen moeten zijn. Bovendien hebben we juist wel een systeem om gedifferentieerd aan verbruik en tijd/locatie mensen meer te laten betalen. Dat is namelijk accijns. Feitelijk is het echter van de zotte dat wanneer 60% van alle verbruiks en aanschafkosten van de auto naar de overheid gaan dat daarvan zo weinig wordt geïnvesteerd in het OV, milieu en/of verbeteren van knelpunten. Ook daarin had ik juist van Groenlinks een voortrekkersrol gehoopt, die ze niet innemen.

Mijn eigen punten, de inbreuken op de privacy in 5 en 6, zijn nog niet volledig afgewerkt, maar ik wel blij dat Groenlinks een relatief fors standpunt lijkt in te nemen. Ik zal er helaas niet door worden overgehaald om op uw partij te stemmen, vanwege de in deze comment gepostte kritiek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Stokiko

Het rare is dat ze al die info al lang hebben.
Het halve Swift netwerk staat namelijk in Amerika.
Dus ik zou er wel op rekenen dat al die drie letter organisaties gewoon mee zitten te kijken in de server logs van Swift.
En ze mochten toch al meekijken in alle data die door lijnen binnen hun landsgrenzen gaat?
(staat geloof ik in de patriot act)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Jan

@15: Maar met wat dus vlak voor Lissabon besloten is is het dus ook “legaal” in Europa.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 ReinoutS

@Jan

Punt 5: http://rotterdam.groenlinks.nl/node/40153

Punt 6: http://denhaag.groenlinks.nl/node/27864

Wat betreft de kilometerheffing: het helpt als je het idee (belasting van gebruik in plaats van bezit) los ziet van de implementatie. Daarover is het laatste woord nog niet gezegd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Jan

@Reinout: Belasten naar gebruik is er al. Dat het accijnzen. Je link i.v.m. punt 6 gaat over iets anders, hoewel het gerelateerd is.

Iets anders, maar juist weer terug naar deze zgn. gastbijdrage: Deze regeling heeft het vertrouwen in een “Groot Europa”, ook wel “United States of Europe” niet groter gemaakt. Men heeft zich in de voet geschoten door dit verdrag te sluiten, aangezien het precies verwoord wat er gevreesd wordt aan Groot Europa.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 minik

@3 en 7.
SWIFT. de Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunications is een bedrijf dat sinds 1976 het internationale betalingsverkeer tussen banken afhandelt.
Hoofdkantoor in Belgie en datacenters in Nederland en de VS.
Omdat een dergelijk netwerk een doelwit is voor fraude en terrorisme zijn er veel maatregelen genomen voor de beveiliging.
De codering van betalingsverkeer is niet gemakkelijk te breken tenzij je de sleutels krijgt (eist).
Nederlandse banken hebben de plicht om witwas- en fraudetransacties op te sporen en bij verdenking dit te melden. Amerikaanse banken hebben dit ook en bij de ontvangst via het SWIFT netwerk (dus een internationale betaling) wil de VS details weten van de verzender. Het is al voorgekomen dat Nederlandse banken onder druk zijn gezet om informatie te geven over transacties. Gaven ze die niet dan zou zakendoen in de VS bemoeilijkt worden.
Nu wordt dit dus bij wet geregeld.
Weer een stukje minder eigen wereld.

Net zo goed als alle werk is handhaving en vervolging mensenwerk en dus worden er fouten gemaakt. Bewijzen van fouten zijn er niet alleen genoeg maar in het verleden zijn er niet voor niets wetten gemaakt om de rechten van burgers te waarborgen.
Die wetten worden nu overboord gegooid. In een hoog tempo.
Waar is er meer informatie over deze wet te vinden? Ik zag geen link bij de tekst.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Steeph
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Jeroen

Judith noemt e.e.a. in twee delen: privacy en democratie. De laatste zin komt over alsof alleen het tweede deel (democratie) debet kan worden om het verdrag te ontbinden. En dat is toch wel erg jammer…
De fouten in de procedure krijgen de aandacht, maar de inhoud niet. Ik krijg steeds meer de indruk dat de politiek zich alleen met procedures bezighoudt, i.p.v. met de inhoud.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Sigi

@21
Dat ze zich alleen met procedures bezighoudt blijkt ook mooi uit de verhoren Commissie de Wit.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Steeph

Persbericht:
Eerste stap naar afkeuring SWIFT-verdrag

BRUSSEL, 3 februari – Vandaag heeft de commissie Burgerlijke Vrijheden ingestemd met het rapport van Jeanine Hennis-Plasschaert over het SWIFT-verdrag. Met 29 tegen 23 stemmen is het rapport aangenomen en daarom zal het volgende week ter stemming komen in de plenaire sessie van het Europees Parlement. Als de stemverhoudingen blijven zoals vandaag zal de Raad van Ministers het omstreden akkoord moeten intrekken. GroenLinks Europarlementariër Judith Sargentini feliciteert Hennis-Plasshaert met deze overwinning.

Judith Sargentini: “Het is een krachtig signaal van de commissie Burgerlijke Vrijheden naar het Europees Parlement om op te komen voor de privacy van de Europeanen. Wij hebben geen behoefte aan ongecontroleerd gesnuffel van de Verenigde Staten in de bankgegevens van de Europeanen. Ik neem aan dat volgende week het Europees Parlement dit bekrachtigt en dat zij de Raad van Ministers op haar vingers tikt.”

Dirk van den Bosch
Persvoorlichting

GroenLinks in het Europees Parlement

  • Vorige discussie