In Girona, een stad in het noordoosten van Spanje, heeft de rivier de Onya dermate lage waterstanden bereikt dat besloten is de vissen er uit te halen. Ze zijn met kleine elektrische schokken verdoofd voordat ze in plastic zakken werden overgebracht naar de rivier de Ter, 10 km verderop. Elders worden vissen gedood ter voorkoming van besmetting van het drinkwater. Spanje heeft 36 opeenvolgende maanden te weinig regen gehad. Reservoirs zijn gemiddeld op 50% van hun capaciteit, maar in de noordoostelijke regio van Catalonië en de zuidelijke regio van Andalusië is het niveau gedaald tot ongeveer 25%.
Spanje wapent zich voor een nieuwe zomer met een verzengende hitte nu de temperaturen al in april tegen de 40 graden lopen. Spaanse meteorologen zien een zeer warme en droge luchtmassa uit Afrika het land binnenkomen. Daarbij komt een stabiele atmosfeer, wat neerkomt op onveranderlijk weer, en een sterke zonnenschijn. Men spreekt van ‘een thermische bergkam – of golf van hoge temperaturen – die zich uitstrekt van Afrika tot het Iberisch schiereiland.‘ De gemiddelde temperatuur in Spanje is sinds de pre-industriële tijd (1850 tot 1900) met 1,7 graden Celsius (ºC) gestegen, waarvan 1,3ºC in de afgelopen 60 jaar, zo werd al in 2021 gemeld in een klimaatrapport. In het slechtste geval kan de gemiddelde temperatuur volgens dat rapport in Spanje aan het einde van de eeuw met 5ºC stijgen.
Water op rantsoen
Voor deze zomer hebben de autoriteiten al de nodige maatregelen genomen. De buitenzwembaden gaan eerder open en er komt belastingverlichting voor boeren en tuinders met tegenvallende oogsten. Premier Pedro Sánchez zei vorige week in het parlement dat de droogte de komende jaren centraal zal staan in het politieke debat. Door de huidige beperkingen mogen de steden van Catalonië slechts 230 liter water per persoon per dag gebruiken. Dat omvat persoonlijk gebruik en ook openbare diensten zoals fonteinen of straatreiniging. Dat quotum zou nog kunnen dalen tot 200 liter. De gemiddelde persoon verbruikt alleen al voor huishoudelijk gebruik ongeveer 116 liter per dag. De regering van de regio overweegt nu boetes in te voeren voor steden die te veel water verbruiken. De gemeente L’Espluga de Francoli, 100 kilometer ten westen van staat al op rantsoen. Elke nacht tussen 22.00 uur en 07.00 uur wordt de huishoudelijke watervoorziening voor de 3.600 inwoners afgesloten. Drie keer per week brengt een tankwagen water om de voorraden aan te vullen. Aan de overkant van de MIddellandse Zee, in Tunesië, geldt een dergelijke rantsoenering inmiddels al voor de gehele bevolking. Het land heeft al vier jaar met extreme droogte te kampen. Ook in vier Franse regio’s zijn eerder dit jaar maatregelen genomen om te bezuinigen op het gebruik van water.
Italië kende vorig jaar onder de ergste droogte in 70 jaar. De Po – de langste rivier van het land – veranderde in een lange strook zand. Een abnormaal droge winter bracht weinig verlichting voor de boeren. Het Gardameer bereikte zijn laagste winterniveau in meer dan 30 jaar en onthulde een zandpad naar het afgelegen eiland San Biago. Het langdurige droge weer verwoest de gewassen van het land. Volgens de belangrijkste boerenorganisatie van Italië heeft de sector vorig jaar zo’n 6 miljard euro verloren en de verwa chting is dat 300.000 bedrijven nog meer zouden verliezen als de droogte niet stopt.
Voedselvoorziening
De droogte gaat gevolgen hebben voor heel Europa. Spanje heeft een belangrijke functie in de voedselvoorziening van de rest van Europa. Spaanse ecologen waarschuwen dat het land binnenkort misschien niet in staat zal zijn om graangewassen zoals tarwe en gerst te verbouwen. “Er is onomkeerbare schade aangericht aan meer dan 3,5 miljoen hectare gewassen”, waarschuwt de belangrijkste Spaanse boerenorganisatie COAG. Tekorten aan populaire Spaanse groenten en fruit en dus prijsstijgingen dreigen – ook in de noordelijke landen. Droogteperiodes kenmerken het Middellandse Zee gebied. Maar het probleem is volgens de ecoloog Sergio Vicente-Serrano, “dat we de afgelopen jaren ook last hebben gehad van een gebrek aan neerslag tegen de achtergrond van een opvallende temperatuurstijging.”
Bosbranden
In Zuid-Frankrijk brak vorige week zondag de eerste bosbrand van het nieuwe seizoen uit en verbrandde meer dan 1.000 hectare land langs de Middellandse Zeekust. Het vuur en verspreidde zich over de grens naar het noordoosten van Spanje. Tijdens een bezoek aan het gebied zei de Franse minister van Binnenlandse Zaken, Gérald Darmanin: “Het brandseizoen begint vroeg vanwege de opwarming van het klimaat.” De droogte die Frankrijk vorig jaar trof, is verergerd door een tekort aan regen de afgelopen winter, waardoor de toch al dorre bossen een nog groter risico lopen. En dat verhoogt de risico’s voor toeristen komende zomer. Vorig jaar moesten in de buurt van Bordeaux in Frankrijk 11.000 mensen worden geëvacueerd. In Spanje is in totaal 267.939,64 hectare natuur verwoest wat drie keer zo veel is dan het jaar daarvoor in 2021. Gevreesd moet worden dat landen rond de Middellandse Zee ook dit jaar weer te maken zullen krijgen met enorme brandschade, maar ook met teruglopende inkomsten uit de toerisme-industrie.
Reacties (19)
Schuift het klimaat niet gewoon op naar het noorden?
Spanje zal in een woestijn veranderen en de gewassen die vroeger in Spanje geteeld werden kunnen straks gewoon een stuk noordelijker geteeld worden en de gewassen uit Frankrijk kunnen straks in Nederland geteeld worden etc
“gewoon”?
Jup gewoon, het is niet de eerste keer dat het klimaat op aarde veranderd, het enige verschil met de vorige keren is dat het dit keer door menselijk handelen veroorzaakt wordt (en ik ben bang dat dit ook niet de laatste keer zal zijn dat het klimaat veranderd).
En met het verschil dat het nu veel sneller gaat dan (zo goed als) alle veranderingen in het verleden.
En met het verschil dat er nu bijna 8 miljard mensen op aarde wonen, die hun hele manier van leven hebben ingesteld op het behoorlijk stabiele klimaat van het grootste deel van het Holoceen, de afgelopen 8.000 jaar of zo.
Voor alles moet een eerste keer zijn.
Survival of the fittest = wie het grootste aanpassingsvermogen heeft overleeft het, hij die zich niet kan aanpassen sterft uit, zo werkt het al miljoenen jaren, de mensheid zou niet de eerste diersoort zijn die een klimaat verandering niet overleeft.
Voor iedereen die denkt dat de aarde ophoud te bestaan als het klimaat veranderd of als de mensheid uitsterft, nope, just another blip.
Survival of the fittest is het meest domme argument dat je kunt gebruiken in deze casus. Het laat zien dat je het niet snapt. Je wilt je namelijk helemaal niet aanpassen.
Betekent dat de samenleving jou daarom mag elimineren? (je wilt je niet aanpassen, dus ook geen recht om te overleven??)
Bolke, besef je dat je hier stelt dat je het helemaal ok vindt als iemand jou je hersens in slaat? Dan had je je maar beter moeten aanpassen…
Wie zegt dat ik mij niet wil aanpassen, ik ben best bereid te accepteren dat bepaalde dingen niet meer kunnen en mij daar op aan te passen.
Tuurlijk Joost, de noordzee is een grote vlakte, daar kunnen met gemak olijven groeien. Nederland is ook net zo groot als Frankrijk, dus kunnen de gewassen die nu in Frankrijk geteeld worden met gemak hier geteeld worden.
Nee, het is niet vanzelfsprekend dat het telen van gewassen opschuift naar het noorden aangezien de daglengte niet mee veranderd. En daglengte is voor veel planten een kritische factor.
https://www.tuinkrant.com/artikel/groeit-plant-verschil-tussen-korte-langedagplanten
Dan zullen ze daar iets voor moeten verzinnen want die hittegolven en droogtes gaan niet meer weg, ook niet als we nu direct stoppen met het uitstoten van broeikasgassen.
Dan zullen “ze” tijd en geld moeten investeren in het zoeken naar geschikte soorten of kweken van nieuwe plantenrassen.
Tja, weinig andere opties he.
Toch nog even over dat ‘gewoon’ opschuiven. Dat is lang niet de volledige realiteit. Want de temperatuur kan wel opschuiven, maar de Middellandse Zee doet dat bijvoorbeeld niet. En die heeft ook invloed op het klimaat. En andersom. Het gevolg kan (of: zal) zijn dat niet alleen de temperatuur verschuift, maar dat er ook veranderingen zullen zijn in wind- en neerslagpatronen.
Maar goed, het is me wel duidelijk dat het je eigenlijk allemaal geen zak interesseert. Dat maakt het niveau van de rest van je reacties wel duidelijk. Volgens mij ben je bijvoorbeeld, als je even de moeite neemt over verder te kijken dan je neus lang is, ook zelf wel in staat om te snappen dat we het verleden inderdaad niet ongedaan kunnen maken, maar wel kunnen voorkomen dat het klimaat nog veel meer verandert. En dat het best wel verstandig is om te voorkomen dat er nog veel meer en grotere problemen ontstaan bovenop de problemen die al onvermijdelijk zijn.
Tuurlijk, maar dat neemt niet weg dat we feitelijk dat nu besproken gebieden eigenlijk wel kunnen afschrijven omdat niks dat wat we nu doen die veranderingen ongedaan gaan maken, dus misschien is het beter om onze inspanningen te richten om erger te voorkomen ipv ons druk te maken over iets wat we toch niet meer kunnen veranderen.
Als we ons aan willen passen aan veranderingen zullen we toch echt moeten beginnen met te signaleren wat er verandert. Je daar ‘druk over maken’ heeft dus wel degelijk zin. Veel meer zin dan je druk maken over mensen die zich daar druk over maken.
1 kilo vlees kost 30 kilo plantaardig voedsel. Opties genoeg, zolang je ze maar wilt zien.
Overigens, de opties zijn al decenia bekend. Hadden we ze destijds al opgevolgd dan hadden we nu een minder groot klimaat probleem gehad.
Maar goed, beter laat dan nooit.
Overigens, er zijn ook genoeg opties om de woestijnvorming in o.a. Spanje tegen te gaan. Bomen planten is de makkelijkste en meest effectieve.
Maar goed Bolke, eerst mogen we jaren van jou (en soortgenoten) horen dat er geen probleem is. Nu is het verhaal dat er toch niets meer aan te doen is. Alleen maar excuses om niet te hoeven veranderen.
Met andere woorden: dom egoisme verpakt in mooie woorden. Zeg dan niets. Dan draag je nog tenminste iets bij aan de oplossing. (Als je niets zegt, dan kaap je niet het gesprek, en kunnen de mensen die wel willen veranderen daar mee bezig gaan.)
Als, als, als me tante een snor had dan was ze mijn oom.
Feit is dat de aarde al is opgewarmd en niks wat we doen gaat dat terug draaien (en NEE dat is geen excuus om op de zelfde voet door te gaan) dus het heeft geen zin meer om massaal resources te gaan spenderen aan een voldongen feit maar het heeft wel zin om die resources te gaan spenderen om verdere verslechtering te voorkomen, bijv. Spanje is namelijk van plan allerlei maatregelen te gaan treffen om die droogte te bestrijden (<= weggegooide resources)
Voor een zekere tijd wel, daarna is zoveel ijs gesmolten dat de golfstroom stopt.
Dan wordt het tot in Frankrijk “gewoon” net zo koud als in Canada.
“Gewoon” een stukje opschuiven bestaat niet.
De droogte in Spanje is gewoon een stukje opgeschoven en zit nu ook in Noord-Noorwegen.
https://www.politico.eu/article/europe-next-crisis-water-drought-climate-change/