Het demonstratierecht onder druk

OPINIE - Hoe harder de bezuinigingen, hoe meer het demonstratierecht in sommige Europese landen onder druk komt te staan. Een gevaarlijke ontwikkeling, meent Kees Hudig, schrijver bij globalinfo.

Bij het bezoek van Merkel gisteren aan Athene werd een noodverordening van stal gehaald om in een flink deel van de stad alle demonstraties en bijeenkomsten verboden te verklaren. Zo’n verordening is sinds de militaire dictatuur (1967-1974) niet afgekondigd. Nu zijn die Griekse demonstranten wel heel agressief, zult u misschien denken. Helaas is dergelijke dikhout-repressie de trend in Europa aan het worden. Eenzelfde totaalverbod, maar dan voor wel drie dagen, werd in mei in Frankfurt afgevaardigd toen demonstranten openlijk aangekondigd hadden de Europese Centrale Bank te willen gaan blokkeren.

Er lijkt een verontrustende schaarbeweging ingezet te zijn. Het nationale economische beleid raakt in veel landen steeds verder buiten de normale parlementaire controle. Beslissingen over bezuinigingen in Spanje of Italië zijn niet het resultaat van politieke debatten, maar worden opgelegd door de financiële markten en rating agencies. Ongekozen technocraten vervangen regeringsleiders, en de nieuwe Europese regels zitten vol automatic austerity. Geen wonder dus dat mensen massaal andere vormen van actie en protest gaan kiezen dan de parlementaire weg. Maar dan komen ze van een koude kermis thuis en wacht ze taferelen waarvan ze gedacht hadden dat die bij de dictaturen van het verleden hoorden…

Frankfurt

In het Frankfurtse geval, waar nog steeds processen over gevoerd worden, betekende het dat in de binnenstad alles verboden was dat op protest leek. Daar zaten ook keurige optredens van Liedermacher bij, de opvoering van een theaterstuk en een of andere religieus samenzijn bij de ECB dat al jaren elk maand plaatsvond. 1400 mensen werden -grotendeels preventief – gearresteerd. Na afloop van de operatie verklaarden de Frankfurtse bestuurders dat ze tevreden waren over het verloop en vaker zo te willen gaan optreden. Nu het erop begint te lijken dat algehele demonstratieverboden steeds makkelijker van stal gehaald worden, is het tijd om je daadwerkelijk zorgen te maken over burgerrechten.

Daarnaast zie je in veel landen een aanscherping van allerhande nare wetten. Zo wordt in Spanje voorbereid om la ley de seguridad ciudadana (wet op veiligheid van burgers, het is immers altijd voor de eigen bestewil) drastisch te hervormen waardoor er een minimumstraf van twee jaar zou komen te staan op wie op internet tot geweld oproept. Ook zouden dan vreedzame protesten, zoals zo’n pleinbezetting, onder de zware aantijging ‘aanslag op de staatsorde’ kunnen komen te vallen.

En los van het wettelijk labyrint is daar dan nog de ‘gewone’ politie die je van straat slaat als je het parlement probeert te benaderen, zoals op 25 september in Madrid gebeurde. Geen wonder dat zelfs Amnesty International nu de noodklok is gaan luiden.

Maar de Grieken of de demonstranten in Frankfurt gaan ondanks de verboden en wettelijke paragrafen toch gewoon de straat op, dus wat is het probleem, zult u misschien nog denken. Maar onder die omstandigheden de straat op gaan, betekent dat je nauwelijks nog burgerrechten hebt. Politie krijgt de vrije hand om mensen die ze voor zich krijgen en die geen enkele overtreding hebben begaan, te arresteren en mishandelen. Vaak volgt er dan nog een slepende rechtsgang die je lange gevangenisstraffen en hoge boetes kan opleveren. En levenslange registratie in obscure internationale politiebestanden. Voor het simpelweg aanwezig zijn bij een bijeenkomst of demonstratie. Dat heeft niets meer met democratie te maken.

————-

Overigens is de vraag wat Merkel nu precies in Athene kwam doen. Zerohedge heeft drie mogelijkheden bedacht.

Meer informatie over dit onderwerp hier.