Omdat in Nederland iedereen zich bezighoudt met de val van het kabinet en het olympische schaatsen, is belangrijk nieuws uit de Verenigde Staten een beetje in de schaduw gebleven. Welk nieuws? De nieuwe ziektekostenpremies van verzekeraar Anthem Blue Cross.
Om te zien waarom dit belangrijk nieuws is, is het handig even bij het begin te beginnen. Het Amerikaanse gezondheidszorgsysteem functioneert voor geen meter. Het weet voor belachelijk veel geld belachelijk weinig resultaat te boeken. Eén van Barack Obama’s belangrijkste verkiezingsbeloftes was hier iets aan te doen. Hij en zijn partijgenoten togen aan de slag en kwamen na lange onderhandelingen met een nieuw stelsel dat volgens experts niet ideaal zou zijn, maar wel een grote verbetering.
Ondertussen wisten de Republikeinen onder leiding van hun briljante woordkunstenaar Frank Luntz en met behulp van hun propagandazender Fox de publieke opinie behoorlijk te keren tegen deze hervorming. Niet door goede tegenvoorstellen te doen – die hebben ze eigenlijk niet – maar met puur angst aanzaaien voor death panels! en – nog erger – socialism! Dit alles gedeeltelijk vanuit ideologie, maar toch ook voor een flink deel omdat als Obama erin zou slagen een fatsoenlijk werkend gezondheidszorgstelsel op te zetten, de Republikeinen het bij de eerste paar aankomende verkiezingen wel zouden kunnen vergeten.
De Republikeinse victorie leek compleet toen partijlid Scott Brown de verkiezing om de senaatszetel van de overleden Ted Kennedy wist te winnen. Niet alleen was dat een verrassende zege in het Democratische bolwerk Massachusetts, maar de Democraten verloren daarmee ook de meerderheid van 60 zetels in de Senaat die nodig zijn om de hervorming te kunnen doorvoeren. Ook Obama’s gezondheidszorghervorming leek daarmee van tafel.
Totdat dus de Californische klanten van Amherst Blue Cross de brief met hun nieuwe premie kregen. De gemiddelde stijging van de toch al hoge premies was 25% en voor een kwart van de klanten lag hij zelfs tussen 35% en 39%. Andere ziektekostenverzekeraars kwamen met soortgelijke verhogingen. De oorzaak ligt in de economische crisis: veel gezonde mensen hebben besloten te bezuinigen op hun peperdure ziektekostenverzekering. Daardoor wordt de verzekerde groep gemiddeld zieker, wat de verzekeraar noopt de premies te verhogen. Dit kan leiden tot een vicieuze cirkel: de gestegen premie maakt het voor veel een beetje zieke mensen ook weer onvoordelig verzekerd te zijn, waardoor de groep verzekerden nog kleiner en zieker dreigt te worden. Deze zogenaamde health insurance death spiral is een belangrijke theoretische reden om ziektekostenverzekeringen niet (volledig) aan de vrije markt over te laten.
Nu deze death spiral theorie in de praktijk blijkt te kloppen, hebben de Democraten ineens weer het initiatief. Zeker omdat de verzekeraars in de crisis geen reden zien de winstpercentages te verlagen. In een praatje tot het volk hamert Obama lekker in op het boze grootkapitaal van de verzekeringsmaatschappijen (zie onderaan).
Maar hij doet nog iets veel slimmers. Het Obama-team heeft namelijk een methode gevonden om de strategie van Luntz te ondermijnen. Na zijn State of the Union ging Obama in debat met de Republikeinse leden van het Huis van Afgevaardigden in Baltimore. Een dag van te voren belde het Witte Huis met de Republikeinen: mocht het debat uitgezonden worden op tv? De Republikeinen waren zo verbaasd dat ze toestemming gaven. Het werd een drama voor ze. Obama stond op het podium achter een katheder, terwijl de Republikeinen als scholieren in de zaal vragen mochten stellen. Hun one-liners werd soepeltjes ontmanteld door de over een immense dossierkennis beschikkende Obama. Fox stopte zelfs voortijdig met uitzenden.
Voortbouwend op dit succes heeft Obama nu zowel de Republikeinen als de Democraten uitgenodigd voor een top aanstaande donderdag om tot overeenstemming te komen. Uiteraard uit te zenden op televisie en internet. De Republikeinen kunnen eigenlijk niet afslaan, maar ze weten ook dat dossiervreter Obama de rapporten van de experts achter zich heeft en dat ze zelf geen goed alternatief te bieden hebben. Bovendien wekt het de indruk dat Obama open staat voor inbreng van de oppositie en ondermijnt hij zo de te verwachten Republikeinse protesten nu de Democraten de wet alsnog via een noodprocedure door de Senaat gaan proberen te krijgen.
Gedeeltelijk is het terugkrijgen van het initiatief dus het gevolg van slimme manoeuvreren door de regering Obama. Maar zonder dat beetje steun van de zorgverzekaars op precies het juiste moment was het niet gelukt. De aluhoedjes kunnen dus weer een paar jaar vooruit.
Reacties (9)
Ik heb altijd het idee dat het bij de Amerikaanse politiek niet om argumenten gaat, maar om meerderheden, en dat het gelijk van Obama dan wel zichtbaar wordt in discussies maar bij stemmingen niet wordt vertaald in een overwinning. Maar laten we hopen dat het dit keer anders loopt…
(Adds door Google naast dit bericht: Spreken als Obama, een speech die boeit van het begin. Leer spreken als Obama!)
@1: Dat komt door het rare systeem: eerst heeft elke staat ongeacht grootte al twee senatoren, vervolgens zijn ook nog 60 van de 100 stemmen nodig om een wet door de Senaat te krijgen.
@2: Ik vind dat rare systeem wel goed. Zo zorg je ervoor dat sommige staten niet helemaal ondersneeuwen.
@3: Nu sneeuwen de staten met veel inwoners onder.
@2 / @4:
Da’s niet helemaal juist.
Allereerst is er in de VS de senaat, waarin elke staat 2 vertegenwoordigers heeft en het “house of representatives” waarin elke staat naar verhouding tov het aantal inwoners een aantal vertegenwoordigers heeft. Alle wetten moeten zowel door de senaat als door het “house of representatives” worden aangenomen. Dus op deze manier worden zowel de grote als de kleine staten niet ondergesneeuwd.
Wat betreft de 60/40 verhouding, om een wet in de Senaat aan te nemen heb je “slechts” een meerderheid nodig (maw. 50 stemmen). Het is echter zo je met een zogenaamde “Filibuster” kunt uitstellen dat er over een bepaald wetsvoorstel gestemd kan worden, dit zodat er nog verder over gedebatteerd kan worden. Om een Filibuster aan te nemen heb je slechts 40 van de 100 stemmen nodig. Op deze manier kun je dus, eindeloos een wetsvoorstel tegenhouden omdat er niet over gestemd kan worden. (meer over de filibuster: http://en.wikipedia.org/wiki/Filibuster)
de link in mijn reactie is niet helemaal goed overgekomen, die moet natuurlijk zijn:
http://en.wikipedia.org/wiki/Filibuster (zonder het afsluitend haakje)
@5: en dus zie je dat het vaak moeilijker is om een wet door de senaat te loodsen, waar de kleine conservatieve boerenstaten onevenredig veel invloed hebben, en andere rare zaken, zoals het winnen van verkiezingen met een minderheid van de stemmen.
Het uiteindelijke probleem zit in de natiestaat. Door daar aan vast te houden moet je trucs verzinnen om kleine staten niet ‘onder te laten sneeuwen’. Wanneer je de boel in min of meer gelijkwaardige regio’s verdeeld (goed idee van Wisse Dekker) heb je dat probleem niet en kun je gewoon naar representatieve vertegenwoordiging over stappen, waarbij iedere regio evenveel invloed heeft en waarbij verkiezingen alleen met een meerderheid van stemmen gewonnen kunnen worden.
Bij de EU hebben we datzelfde probleem en hetzelfde gekrakeel. En het is alleen het volledig achterhaalde, maar zeer succesvolle (in het onderwerpen en opzwepen van de ‘eigen’ bevolking) 19e eeuwse concept van het nationalisme, dat wijzigingen in de weg staat.
FactCheck meldt dat er wel degelijk uitgebreide Republikeinse Health Care plannen zijn
http://www.factcheck.org/2010/02/still-on-the-table/
conclusie na urenlang debat: Obama gaat verder met zijn plannen zonder de Republikeinen. Daar gaat het bipartisan ideaal.