Dat is althans de ronkende benaming die vandaag gekregen heeft. Belangrijk? Zeker. De Tweede Wereldoorlog was een keerpunt in de geschiedenis van ons land en veel landgenoten hebben het leven gelaten, ofwel in concentratiekampen, ofwel in de strijd. In de opbouw na de Tweede Wereldoorlog hebben velen zich ingespannen voor een rechtvaardiger samenleving. Dankzij de lessen van de Tweede Wereldoorlog. Toch?
Sinds de “war on terror” doen we ons uiterste best vooral niet teveel te zeggen over een mensenrechtenschending van formaat door een van onze bondgenoten. Natuurlijk, bijna allemaal vinden ze Guantanamo Bay “niet kunnen”. Maar dat lijkt voornamelijk voor binnenlandse consumptie. Niet voor niets bleek onze eigen minister van Buitenlandse Zaken Ben Bot van mening dat er een balans gevonden moest worden tussen terrorismebestrijding en mensenrechten. Wat nou, balans? Mensenrechten horen de basis van alles te zijn, niet een van de factoren in een afweging. Blijkbaar zijn mensenrechten handelswaar, waarmee je tegenstanders om de oren slaat, maar waar je tegelijkertijd bij bondgenoten plots een noodzaak voor een balans ziet. Dat het onderscheid in de Tweede Wereldoorlog op ras werd gemaakt en nu op de vraag of je Bush naar de mond praat of niet is verder niet zo relevant. Het fundamentele recht op een fatsoenlijke behandeling, het fundamentele recht op een eerlijk proces, het is in de afgelopen jaren niet erg fundamenteel gebleken. Wat heeft de Tweede Wereldoorlog daar opgeleverd? Blijkbaar niet meer dan de gesimplificeerde herinnering dat wij de goeien waren en zij de slechten.
Ook de huidige NAVO-baas Jaap de Hoop Scheffer heeft onze beschaving superieur genoemd. Niet het ras is het onderscheid, de culturele achtergrond is beslissend, maar de parallel is onontkoombaar. Jezelf superieur verklaren aan een ander en daaraan het recht ontlenen beslissingen te nemen over die ander, dat zouden we nooit meer doen. Dat was een les die te leren was uit de Tweede Wereldoorlog. Jaap de Hoop Scheffer is die les blijkbaar vergeten, maar zit er nog steeds. Niemand – ook niet in de Nederlandse politiek – heeft voorgesteld De Hoop Scheffer van zijn functie te ontheffen.
Niemand is per definitie beter dan een ander, nooit zouden we dat vergeten. Wees waakzaam voor discriminatie, subtiel of minder subtiel. Maar dat was een les die niet voor Nederland geldt, volgens Rita Verdonk, de vrouw die inmiddels zonder oplossingen al vijfentwintig Kamerzetels in de wacht schijnt te slepen. Enkele weken geleden nog maar verkondigde zij immers dat Nederlanders “het niet in zich hebben om te discrimineren”.
Vrijheid is in Nederland iets geworden wat je neemt. Dat daarbij vrijheden van anderen in het geding komen is bijzaak. Vrijheid is een uiting van macht geworden. Wie de macht heeft, heeft de vrijheid. Dat doet inderdaad sterk denken aan de Tweede Wereldoorlog, maar heeft in niets meer te maken met de idealen die na afloop van die oorlog werden geformuleerd.
Wat rest is een dagje genante borstklopperij. Want wij, wij zijn van de superieure beschaving. Yeah right…
Reacties (31)
Op dezelfde manier wordt 4 mei inmiddels ingezet als een dag om de slachtoffers van vredesmissies te gedenken. In het NOS-journaal een onvervalst stukje propaganda (waarschijnlijk uit de koker van Jack de Vries): ouders van gesneuvelde Uruzgan-soldaat roepen dat wij de Afghanen toch niet in de steek kunnen laten, want dat hebben de Canadezen bij ons toch ook niet gedaan. Hoe schaamteloos wil je het hebben?
Kijk, da’s nou die ‘weg-met-ons’ mentaliteit waar Rita een einde aan wil maken. Laten we blij zijn met elkaar! En wat hebben em en /em er mee te maken trouwens?
Wel ironisch dat je dit stukje in alle vrijheid kon tikken… verdedigd door de regering die je zo verafschuwd, tegen degenen die deze zelfde vrijheid van je af zouden willen nemen zodra ze er een halve kans toe zagen.
@ Rogier (3)
Dat klinkt als van mij mag je alles zeggen dus je moet je mond houden.
@3: ik denk dat je het punt van het stuk mist. Een klein beetje maar hoor…
David: die em’s roken de vrijheid… ;-)
Rogier: ik heb inderdaad die vrijheid. Maar diezelfde regering onthoudt dezelfde vrijheid aan anderen, bijvoorbeeld door toe te staan en wellicht eraan mee te werken dat mensen zonder vorm van proces worden vastgehouden, naar geheime gevangenissen worden vervoerd, door mensenrechten alleen voor bepaalde groepen nog te verdedigen.
Jij neemt voetstoots aan dat iedereen die nu die rechten onthouden worden inderdaad snode plannen heeft. Waarom dat dan niet bewijzen in een proces, met eerlijke verdediging, zonder toepassing van marteling? Vrijheid is geen luxegoed dat je naar believen kunt afnemen, dat is nu net de les die we geleerd zouden moeten hebben.
Het viel me ook op dat de oorlog in Afghanistan door de commentator op Net 1 “vredesmissie” werd genoemd. Dat is het toch niet? Newspeak van de regering.
Nu moeten we kransen leggen voor de mensen die niet verdedigen maar aanvallen. Oorlog heet opbouw of vrede, chaos heet democratie.
Zulke ontwikkelingen plaatsen de herdenkingsdag in een ander kader. Vroeger dacht ik dat de regering en het koninklijk huis uit respect voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en hun nabestaanden kransen kwamen leggen. Zelf waren ze immers veilig gevlucht naar Londen en verder en hadden in de oorlog geen gevaar gelopen. Ook hoge regeringsfunctionarissen hadden weinig tegen collaboratie en jodenvervolging gedaan en er niet persoonlijk onder te lijden gehad – als ze niet gewoon met de Duitse bezetters hadden meegewerkt “om erger te voorkomen”, zoals het voortreffelijk boek hierover van mevrouw Van der Zee heet.
Steeds opnieuw wordt de burger opgeroepen onrecht en intolerantie “niet te pikken”.
Maar diezelfde burger hoeft kennelijk zijn schouders niet recht te houden als hij directeur-generaal of minister is, ook al weet hij dat zijn beslissingen veel meer betekenis hebben.
@Eric:
Allereerst:
De Holocaust kan je niet 1 op 1 stellen met Guantanamo Bay, hoe slecht de gevangenen daar ook behandeld worden. Ze worden namelijk niet vergast. Het doel is ook niet om ze systematisch uit te moorden.
Ten tweede haal je erg veel verschillende losse uitspraken aan. Dit maakt je betoog niet helder. Zo verwijt je Jaap de Hoop Scheffer plotseling dat hij gezegd zou hebben dat wij het recht hebben om beslissingen te nemen over anderen. Dit verbind je vervolgens aan de Tweede Wereldoorlog en Guantanamo Bay. Jaap de Hoop Scheffer heeft daar helemaal niets over gezegd, dus leg je hem woorden in de mond.
Ten derde: Jaaps uitspraak dat onze cultuur superieur is, is nou eenmaal grotendeels waar. Daar hoeven we onszelf niet overdreven voor op de borst te kloppen, maar we hoeven het ook niet krampachtig te ontkennen.
Onze cultuur is zo superieur dat de westerse wereld het gedeelte van de wereld is wat: de beste sociale voorzieningen kent, het rijkst is, de beste technieken en wetenschappers voortbrengt, het tolerantst is, en … het meest vrij is. En met name dat laatste, dat wij het meest vrij zijn van alle gebieden in de wereld, zegt veel over onze cultuur. Alleen een superieure cultuur kan vrijheid voor al haar burgers dragen.
@8: En dan ga je in de laatste zin toch nog de mist in. “Onze cultuur” namelijk draagt geen vrijheid voor al haar burgers, waaruit ik concludeer dat ze volgens jouw defenitie toch niet superieur is.
Verder zie ik geen 1 op 1 stelling van Holocaust (die wordt niet eens bij naam genoemd) en Guantanamo Bay. Wat Eric zegt is dat we vandaag vrijheid vieren, met het einde van de tweede wereldoorlog (waarin vrijheid massaal werd ontnomen) als directe aanleiding, terwijl we tegelijk geen enkel probleem zien in het ontnemen van die vrijheid (zoals ook in Guantanamo, alsmede in vele andere plaatsen, ook namens “Onze superieure cultuur”).
Waar we na de 2e wereldoorlog zeiden nooit meer, zien we nu geen enkel probleem in het schenden van mensenrechten, in de strijd tegen “terrorisme”. Daarmee tonen we aan toch niet veel geleerd te hebben van toen, danwel langzaamaan weer vergeten te zijn. Blijkt 5 mei toch niet echt te werken.
Uit mijn hart @ Eric
En Herman, ach Herman….
Ik ben zo superieur dat ik daar geen antwoord op hoef te geven. Als ik ‘m tegenkom ram ik ‘m wel in de prullenbak, via de wijwaterbak misschien wel.
Zag gisteren nog een Amerikaan op de Amerikaanse TeeVee zonder met zn ogen te knipperen beweren dat de de Conventie van Geneve niet van toepassing is op Al Queda omdat het niet het leger van een land is. Oh ja: en dat was niet eens op Fox.
Toen moest ik ook aan dingen denken die Eric mooi samenvat onder:
Vrijheid is een uiting van macht geworden.
“Vrijheid is een uiting van macht geworden…”
Een krat oranjeboom voor diegene die vrijheid coherent kan uitleggen als iets anders dan een uiting of manifestatie van macht, of in elk geval van “vermogen”.
Bobby McGee’s “nothing left to lose” is overigens bij voorbaat afgekeurd…
Grow up.
Voorbijganger: je geeft het zelf al aan: vermogen is iets anders dan macht. Op dezelfde manier hoort vrijheid een recht te zijn, geen gunst. Als onze “superieure beschaving” dat niet kan waarmaken, moeten we daar eens serieus over nadenken, in plaats van onszelf op de borst te kloppen.
@Voorbijganger
…die vrijheid coherent kan uitleggen als iets anders dan een uiting of manifestatie van macht, of in elk geval van “vermogen”
Van Dale zegt (verwijzing van vrijheid)
vrij3 (bijvoeglijk naamwoord; vrijer, vrijst; vrijheid)
1 over zichzelf naar goeddunken kunnende beschikken, niet gevangen, onderworpen of bezet
2 door niets beperkt, gebonden of belemmerd
3 beschikbaar
4 niet hoevende te werken of niet naar school hoevend
5 gratis
6 niet vallend onder of beperkt door een bepaald gezag, jurisdictie
7 vrijmoedig
8 (in België) (van onderwijs) niet van de overheid uitgaand, niet openbaar
Als we even uitgaan van een betekenis die niet simpel is (b.v. 3 – 5 en 7) dan blijven dus 1, 2 en 6 over. 8 even daargelaten.
Dan blijkt in elk geval dat Me and Bobby McGee nogal dicht bij 1 en 2 ligt. Jou uitgangspunt keurt dat bij voorbaat af. Juist dat bij voorbaat afkeuren is nogal fout in de context van vrijheid.
Vrijheid lijkt eigenlijk gegeven 1,2 en 6 niet echt binnen een staatssysteem te kunnen vallen. En is daar dus juist eigenlijk per definitie geen uiting van macht.
In dit log wordt vrijheid wel geponeerd als zijnde een uiting van de macht. Dat komt dan toch in eerste instantie omdat het begrip vrijheid is verworden tot een holle frase. Een leeg woord. En lege woorden worden gebruikt door overheden om de bevolking vals ideeën aan te praten omdat die bevolking nog de betekenis hanteert die ze kent uit het onderwijs en de woordenboeken.
Naïevelingen!
Vrijheid is daarmee een machtsinstrument geworden.
Vrijheid eindigt niet meer daar waar de begrenzing van de anderen liggen. Nee, vrijheid begint waar de grenzen van anderen overschreden worden.
Echte vrijheid is dus geen uiting van de macht.
Valse vrijheid is dat wel.
Coherent genoeg?
Ik lust geen bier.
Flesje wijn is ook goed.
@Eric&HansR
Waar komen rechten vandaan? Hoe worden ze in stand gehouden? Wie bewaakt de grenzen (en hoe en waarmee)?
Als we het toch over WOII hebben heb ik ook nog een mooie vergelijking, een les die de geallieerden ons mee wilden geven voor de toekomst. In Nuerenberg zijn de processen gehouden waar de Nazi kopstukken werden berecht. De aanklacht luidde: “Het plannen en tot uitvoer brengen van een agressieve oorlog.” De straf was de strop. In Irak (of Afghanistan analoog) zijn sinds de oorlog al enkele duizenden Amerikanen en tienduizenden Irakezen omgekomen. Van agressieviteit is dus sprake, en van een oorlog ook. Volgens de jurisprudentie die volgt uit die processen, zouden Bush, Blair & consorten de doodstraf krijgen. Tenzij de verdediging claimt dat, gezien de huidige situatie, er van plannen geen sprake geweest
kan zijn.
Voorbijganger: vrijheid is nooit absoluut, omdat vrijheden van de een inbreuk kunnen maken op vrijheden van de ander. Daarvoor maak je in een samenleving afspraken, waarbij ieders vrijheden zoveel mogelijk tot uiting kunnen komen.
Maar het wordt iets heel anders wanneer de een de ander gaat opleggen hoever zijn vrijheid reikt of, erger nog, of de ander recht op vrijheid heeft. We afficheren ons als superieure beschaving, maar zelfkritiek is uit den boze. Wij zijn toch superieur, van nature niet tot onjuist handelen in staat?
Voor een land dat van moslims – terecht – vraagt hun geloof kritisch te benaderen en niet uitsluitend op dogma’s te vertrouwen is er bar weinig zelfreflectie te bespeuren als het om het waarmaken van onze veelgeroemde waarden gaat. Nee, liever grijpen we dan naar de “ja, maar zij dan”-verdediging zoals Rogier in 3 of gaan we theoretiseren in plaats van naar de praktijk te kijken, zoals jij dat doet.
Nieuwe politiek én oude politiek gaan liever zitten zeuren over een paar kilometer asfalt of wel of niet handen schudden dan kritisch te kijken naar het eigen handelen op het gebied van iets essentieels als mensenrechten. En als we graag naar een feestje gaan, kijken we ook de andere kant op als anderen de mensenrechten schenden voor dat feestje.
Nee, we moeten tróts zijn op Nederland en zelfkritiek past daar niet bij. Wij zijn immers superieur? Zelfkritiek is de essentie van beschaving. Nederland scoort bar slecht als het daarop aankomt.
Vrijheid is afstand kunnen doen. Vrij denken is afstand doen van je eigen dogma’s. Doe eens afstand van je eigen superioriteit, en geef toe: eigenlijk zijn we het allemaal eens met Rogier en Herman. En wie legt er even uit wat er nou precies zo krom is aan de vergelijking Canadezen in WO2 /Nederlanders in Afghanistan? Zelf Jack de Vries zegt wel eens iets wat hout snijdt, blijkbaar.
“Daarvoor maak je in een samenleving afspraken, waarbij ieders vrijheden zoveel mogelijk tot uiting kunnen komen.”
Waarom staat het mij niet vrij om gemaakte afspraken niet na te komen?
Of anders:
Waarom kan ik er vrijelijk van uitgaan dat anderen hun afspraken jegens mij zullen nakomen?
Al dat gesolidariteit uit bekakte monden op tv. *BRAAK*
@Voorbijganger
Waarom staat het mij niet vrij om gemaakte afspraken niet na te komen?
Waarom kan ik er vrijelijk van uitgaan dat anderen hun afspraken jegens mij zullen nakomen?
Dat staat je wel vrij.
Dat kun je niet.
Dat is niet omdat ik dat vind maar omdat er nu eenmaal mensen zijn die gemaakte afspraken niet nakomen en jij derhalve er niet van uit kan (en mag) gaan dat afspraken nagekomen zullen worden. Dat heeft niets met vrijheid te maken maar met het feit dat andere mensen de vrijheid nemen anderen te bedonderen.
Vrijheid begint waar de grenzen van anderen overschreden worden.
LOL @ su#20
Bullie: fundamentele rechten zijn een dogma en dus overbodig? Daarnaast heb ik noch Canadezen in WO2, noch Nederlanders in Afghanistan genoemd. Je slaagt er wonderwel in tussen de regels iets te lezen wat er niet staat en wat er wel staat geheel over het hoofd te zien. Chapeau!
Voorbijganger: je bent onderdeel van een samenleving. Als je je daaraan wilt onttrekken kun je misschien nog een ongeclaimd stukje land in Nevada vinden. Jouw vrijheid heeft altijd te maken met de vrijheid van anderen. Als jij alleen je eigen vrijheid belangrijk vindt snap ik best dat je dit stukje onzin vindt. Zeg je dan morgen ook even je baan op en weiger je voortaan in elke winkel te betalen? Dat is per slot van rekening echte vrijheid…
Ehm Eric.. Je lijkt mijn vrouw wel. Die begrijpt me ook niet.
Mensenrechten horen de basis van alles te zijn. Noem me één natie die dat mooie principe in de praktijk brengt, en kom niet aanzetten met Tibet, want dat is een provincie van China.
Mensenrechten zijn belangrijk? Maar denk dan eens aan alle mensenrechten, en niet alleen het recht op vrije meningsuiting.
Een goed interview hierover met de kritische geest Jean Bricmont op http://www.indymedia.be/nl/node/26791. Bricmont is samen met Alan Sokal auteur van een roemrucht boek dat de postmoderne quasi quantum begrippenspuierij in de gamma- en alpha-wetenschappen op korrel neemt.
Bullie: ik vrees dat je vrouw en ik niet de enigen zullen zijn die je niet begrijpen. Voor 2001 waren mensenrechten nog wel eens een issue bij onszelf en bondgenoten, nu niet meer. Volgens mij is dat heel duidelijk. Of is het feit dat er altijd wel iets aan te merken is reden om er meteen maar nooit meer iets van te zeggen?
“Voor 2001 waren mensenrechten nog wel eens een issue bij onszelf en bondgenoten, nu niet meer.”
Voor 2001, bedoel je daarmee ten tijde van de politionele acties, of Korea, of van de Vietnamoorlog,of McCarthy, of toen wij en onze bondgenoten zuke fijne banden onderhielden met diverse Afrikaanse, zuid Oost Aziatische en Zuidamerikaanse militaire dictaturen, een oogje toeknepen voor de mensenrechtensituatie bij ouwe bondgenoot Turkije, of bedoel je ten tijde van al die handelsmissies naar China, of ten tijde van al die RAF-terrorristen die maar zelfmoord pleegden, of die in de trein kapotgeschoten Molukkers, of toen Jan Pronk werd teruggefloten omdat hij iets zei over Suharto..
Wanneer vóór 2001 was dat ook al weer precies, dat wij en onze bondgenoten zo serieus een issue maakten van de mensenrechten? Ik kan het me niet precies herinneren. Of bedoel je die avonden in de jaren ’70 dat wij en onze bondgenoten amnesty-ansichtkaartjes schreven naar Russische Dissidenten? Want de mensenrechten in de USSR, dat was inderdaad best wel een issue, bij ons en onze bondgenoten.
Maar mensenrechten worden flagrant geschonden door ons en onze bondgenoten, daar heb je wel een punt. Onze niet-bondgenoten kunnen er ook wat van trouwens. De mensenrechten van die zestien omgekomen Nederlandse soldaten in Afghanistan zijn ook ernstig geschonden lijkt mij. En hoezeer ik ook tegen hun missie zou willen zijn, ik heb toch het gevoel dat zij iets concreter bezig zijn met het verdedigen van fundamentele mensenrechten dan wij.
Time wil tell.
Free you mind, the rest wil follow.
Het ergste vind ik nog dat al het menselijk geluk tegenwoordig lijkt teruggebracht te zijn tot een eendimensionale schaal van oplopende vrijheid. Alsof dat het enige is dat telt.
We all want to live by each other’s happiness, not by each other’s misery. We don’t want to hate and despise one another. In this world there is room for everyone and the earth is rich and can provide for everyone.
The way of life can be free and beautiful.
But we have lost the way.
Greed has poisoned men’s souls – has barricaded the world with hate; has goose-stepped us into misery and bloodshed.
We have developed speed but we have shut ourselves in: machinery that gives abundance has left us in want. Our knowledge has made us cynical, our cleverness hard and unkind. We think too much and feel too little: More than machinery we need humanity; More than cleverness we need kindness and gentleness. Without these qualities, life will be violent and all will be lost.
Buy The Great Dictator at Art.com
The Great Dictator
Buy From Art.com
The aeroplane and the radio have brought us closer together. The very nature of these inventions cries out for the goodness in men, cries out for universal brotherhood for the unity of us all. Even now my voice is reaching millions throughout the world, millions of despairing men, women and little children, victims of a system that makes men torture and imprison innocent people. To those who can hear me I say “Do not despair”.
The misery that is now upon us is but the passing of greed, the bitterness of men who fear the way of human progress: the hate of men will pass and dictators die and the power they took from the people, will return to the people and so long as men die [now] liberty will never perish…
Soldiers – don’t give yourselves to brutes, men who despise you and enslave you – who regiment your lives, tell you what to do, what to think and what to feel, who drill you, diet you, treat you as cattle, as cannon fodder.
Don’t give yourselves to these unnatural men, machine men, with machine minds and machine hearts. You are not machines. You are not cattle. You are men. You have the love of humanity in your hearts. You don’t hate – only the unloved hate. Only the unloved and the unnatural. Soldiers – don’t fight for slavery, fight for liberty.
In the seventeenth chapter of Saint Luke it is written ” the kingdom of God is within man ” – not one man, nor a group of men – but in all men – in you, the people.
You the people have the power, the power to create machines, the power to create happiness. You the people have the power to make life free and beautiful, to make this life a wonderful adventure. Then in the name of democracy let’s use that power – let us all unite. Let us fight for a new world, a decent world that will give men a chance to work, that will give you the future and old age and security. By the promise of these things, brutes have risen to power, but they lie. They do not fulfil their promise, they never will. Dictators free themselves but they enslave the people. Now let us fight to fulfil that promise. Let us fight to free the world, to do away with national barriers, do away with greed, with hate and intolerance. Let us fight for a world of reason, a world where science and progress will lead to all men’s happiness.
Soldiers – in the name of democracy, let us all unite!