Kort | deksel

“Wilt u er een deksel op?” Nee! Nee, dat hoeft niet, en wat fijn dat jullie het vragen, NS Stations Retailbedrijf (voorheen Servex). Ik hoef die deksel niet bij mijn koffie of thee. Sterker nog, hij zit alleen maar in de weg (want het theezakje moet er immers nog in). Of hij voegt niets toe, want ik kan al een tijdje een beker dragen zonder te morsen. Maar ‘your mileage may vary’, zoals de Engelsen dat zo mooi zeggen, dus mensen die wel een deksel willen krijgen er gewoon een. En jullie zijn van zo ver gekomen. Ik weet nog, jaren geleden, riepen jullie landelijk irritatie op door medewerkers bij iedere aankoop te laten vragen “of de klant er ook nog X bij zou willen”. Hier, op mijn oude blog Vrij-Zinnig, legt de onvolprezen Hester Swart uit waarom dat zo irritant was. Maar daar zijn jullie dus al een hele tijd mee gestopt. Juij. En nu dit: dubbel-juij! Goed voor het milieu, en bespaart jullie kosten. Dus zonder enig cynisme en gemeend positief: hulde.

Door: Foto: © Sargasso logo Kort copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: Bas Bogers (cc)

Wanneer gaan er weer treinen rijden?

DATA - door Merlijn Staps.

Er gaat letterlijk geen dag voorbij zonder dat er ergens in Nederland een treinstoring is. Wanneer de treinen weer gaan rijden krijg je van de NS vaak niet te horen. Statistieken kunnen je wel helpen.

Wie regelmatig met de trein reist heeft het allemaal al eens meegemaakt. Seinstoring. Wisselstoring. Aanrijding met een persoon. Herstelwerkzaamheden. Hoewel 90% van de treinen op tijd rijdt, onthouden we vooral die keren dat het misgaat. Zoals die keer dat je uren op een station door moest brengen omdat er geen treinen rijden en een belangrijke afspraak miste.

Veel van de frustratie gaat hem zitten in gebrekkige communicatie. Wanneer er weer treinen gaan rijden, blijft meestal lang onduidelijk. Wel krijg je meestal snel de storingsoorzaak te horen. Vertelt dat je iets over hoe lang je nog moet wachten? Is een storing veroorzaakt door een defecte trein bijvoorbeeld sneller opgelost dan een seinstoring?

De website RijdenDeTreinen.nl houdt real-time alle verstoringen op het Nederlandse spoorwegnet bij. Dit zijn niet de “gewone” vertragingen van een trein die 5 of 10 minuten te laat is, maar grotere storingen waarbij het treinverkeer op een bepaald traject langer ontregeld is. Van de gemiddeld iets meer dan 10 dagelijkse storingen wordt bijgehouden waar ze door zijn veroorzaakt, hoe lang ze duren, en welke trajecten betrokken zijn.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: DaveBleasdale (cc)

Genderneutraal = geen onderscheid?

“Taal is namelijk per definitie onderscheidend.”

Deze zin is het centrale argument dat in dit filosofisch bedoelde stuk van gisteren in Trouw wordt opgevoerd, over de beslissing van onder andere de NS en de gemeente Amsterdam hun taal te moderniseren, meer genderneutraal te maken. Het wordt gebruikt in een impliciet pleidooi om toch vooral maar ‘dames en heren’ te blijven gebruiken, en niet over te gaan op genderneutraal taalgebruik.

Maar daar wordt echt een flinke denkfout gemaakt.

De vraag hoort namelijk te zijn: welke onderscheiden maak je in de taal, en is zo’n onderscheid altijd relevant? Door een publiek aan te spreken met ‘dames en heren’ maak je een irrelevant onderscheid, en verspreid je geen kennis.

Feitelijk verspreid je dus kennelijk dus zelfs een beetje desinformatie.

Met ‘beste Amsterdammers‘, ‘geachte aanwezigen‘, ‘beste reizigers‘ maak je ook onderscheid. En een relevanter onderscheid bovendien.

Ik vind het bovendien eerlijk gezegd ook gewoon prettiger en minder ouderwets-truttig taalgebruik. ‘Dames en heren’, daarbij zie ik een aantal mannen in het zwart met een hoge hoed op zitten, en een paar vrouwen met een hoepel om hun middel en een pluim in het haar.

Dat dit nu weer het gesprek van de dag is, en ‘dames en heren’ wordt uitgeroepen tot het zoveelste slachtoffer van die oh zo gehate politieke correctheid (want intolerantie is de nieuwe religie), wat zegt dat over ons?

Foto: Jeroen Mirck (cc)

Rampenoefening met de NS

COLUMN - Afgelopen donderdag deden de Nederlandse Spoorwegen een rampenoefening om te onderzoeken hoe de reizigers reageren als er later dit jaar te weinig treinstellen zullen zijn. Er is dan nog minder plaats dan momenteel en het wordt één grote Blokker Kortingweek. De door de NS geopperde oplossing (dat de middelbare scholen, net als de universiteiten bij eerdere problemen, hun onderwijstijden aanpassen) is immers door de onderwijsorganisaties afgewezen. De NS zoeken nu naar buitenlands materieel, maar dat is er nog niet en omdat het probleem er vooralsnog nog ligt, wilden onderzoekers weten hoe grote groepen mensen zouden reageren. Daarom reed de trein die normaliter om 16:48 uit Deventer vertrekt, gisteren in een aangepaste samenstelling: met een treinstel minder.

Ik behoorde tot degenen die instapten in Apeldoorn, waar de trein, zoals voor het onderzoek noodzakelijk, vertraagd aankwam. Omdat de trein half zo lang was als gebruikelijk en noodzakelijk, wachtten veel passagiers op het verkeerde deel van het perron, zodat er extra vertraging werd opgebouwd om iedereen naar het juiste deel van het perron te laten lopen en te doen instappen.

Als proefpersoon ben je gespitst op dat soort dingen en je maakt een mentale aantekening dat er niets werd gedaan om die extra vertraging te beperken. De stationsomroeper zweeg althans in alle talen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Oezbeekse trein

Waren alle treinen maar als kantoor bruikbaar.

Waren alle treinen maar als kantoor bruikbaar.

COLUMN - Ik schrijf u vandaag vanuit de trein van Buchara naar Tasjkent, die met een mooi arabisme Sharq heet, “oostwaarts”. Ik neem aan dat er ook een vanuit Tasjkent westwaarts rijdende Garb of – zoals de Oezbeken het wel zullen uitspreken – Gorb is.

Alles klopt aan de Sharq. Het begint al als je aankomt in het station, waar het perronpersoneel over brede snorren gezag uitstraalt. Indrukwekkende uniformen ook: conducteurs zoals conducteurs eruit moeten zien. Er worden op het perron ook drankjes en kranten verkocht, wat bij mij meteen herinneringen opriep aan het oude station Roozendaal, waar in de jaren tachtig (toen ik daar als dienstplichtige vaker overstapte dan me lief was) nog iemand langs de rijtuigen kwam lopen en koffie, thee en limonade aanbood, die we dan aanpakten door het geopende raam.

Sprekend over geopende ramen: dat kan in de Sharq dus óók. Geen snikhete trein dus, zoals in Nederland zo vaak gebeurt als de thermostaat weer eens op hol is geslagen. Verder zijn de coupés, voor afwisselend drie of zes mensen, voorzien van een stopcontact, spiegel, televisiescherm, een doos papieren zakdoekjes, tapijt en een tafeltje. Deze trein is dus gewoon bruikbaar om te werken: het kan dus wél.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hogere poortjes

COLUMN - We leven in rare tijden. De politiek sprak tijdens de herdenkingen nog mooie woorden over vrijheid. Maar diezelfde politiek stemde de week daarvoor nog voor hogere boetes voor mensen zonder geldig vervoersbewijs, en roept vandaag op om de openbare stations af te sluiten met nog hogere hekken.

En dat allemaal omdat we te belazerd zijn te betalen voor 100% controle en service door conducteurs op de treinen.

De terugtrekkende overheid is een overheid van boetes en afrasteringen. Het lijkt op bezuinigen, maar via een omweg betaalt de burger de prijs toch wel. Een keer verkeerd inchecken kost binnenkort een burgermansfortuin, en duur betaalde poorten sluiten onze stations af.

De misdadigers springen ondertussen met gemak over al die onzin heen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Nana B Agyei (cc)

Burgermoed

COLUMN - Treinreizigers die koperdieven uit bovenleidingen verjagen. Defect materieel weer in elkaar schroeven. Aangereden herten verzorgen. Vastgevroren wissels ontdooien en omgevallen bomen van de rails slepen. Bijstandsontvangers die verplicht worden de kaartjes te knippen.

Beelden die in me opkwamen toen ik tijdens mijn dagelijkse treinreis Amsterdam – Den Haag vernam dat wij, treinreizigers, conducteurs moeten gaan helpen bij het beteugelen van de agressie van medepassagiers. Aan te leren middels een cursus van een half uur, volgens Stichting Maatschappij en Veiligheid-voorzitter Pieter van Vollenhoven. Nuttig tijdverdrijf tijdens voorziene vertragingen. Een anti-agressie-coach met een clubje gestrande forenzen en een EHBO-pop op een winderig perronnetje. Voorschoten ofzo. Lekker in de weer met pepperspray en wapenstok, voorbereid op de volgende stap. Burgermoed stroomt door mijn aderen.

Als burgermoed nodig is voor een veilige treinreis, laat de overheid echt een steekje vallen. Het lijkt de zoveelste verantwoordelijkheid die doorgeschoven wordt naar de participerende burger.

En toch vind ik het idee van Van Vollenhoven niet zo gek.

Het ontging mij laatst volkomen dat iemand naast me wilde zitten. Mijn noise-cancelling koptelefoon werkte net iets te goed. Betreffende jongeman pakte daarop mijn tas en kiepte de inhoud over mijn schoot. Yoghurtbakje, iPad, mascara, de hele mikmak rolde op de grond. In een propvolle trein. Ik schrok me te pletter. Dat niemand in actie kwam, kan verklaard worden door het omstandereffect, hoorden we deskundigen deze week zeggen. Mensen zijn minder geneigd in te grijpen als er veel omstanders zijn, dan wanneer er niemand in de buurt is. Een enkele medeforens keek de jongen verbouwereerd aan, de rest keek inderdaad weg.

Foto: E. Dronkert (cc)

Overal zanikt bagger

COLUMN - Oké. Zo gaat het dus niet langer. Ik heb sinds een paar dagen een nieuwe OV-chipkaart. De vaste lezers weten hoe ik de vorige ben kwijtgeraakt. Inmiddels ben ik voorzien van een nieuwe kaart, à raison van elf euro. (In geld omgerekend is dat vijfentwintig gulden.) Ik ben er een paar keer mee op reis geweest en maakte vandaag de rit van Amsterdam naar Nijmegen.

Vanavond moest ik verder naar Zutphen. En toen deed de kaart het dus niet. Ik ben langs al die gele palen gewandeld maar steeds gaf die kaart geen sjoege. Dood. Ik zal een week gebruik van het ding hebben kunnen maken. Een week.

In de stationshal is een informatiebalie maar om negen uur ’s avonds is die gesloten. Een bordje verwees met naar de “T&S” of de collega’s op de perrons. T&S? Geen idee.

Ik ontdekte het gelukkig al snel, want terwijl ik op zoek was naar het personeel, passeerde ik de “Tickets en service” en begreep ik wat de afkorting had betekend. Alleen was de T&S gesloten. Er stond wel iemand, maar die gebaarde dat hij niet kon helpen en kwam ook niet naar de deur om althans even te vragen wat de vraag was en te vertellen wat ik kon doen. Lomperik.

Op het perron: geen personeel. Nog even overgestoken naar de volgende sporen – inmiddels mijn trein gemist – toen ik twee mensen met fluoriserende jassen herkende. Technisch personeel. Ze luisterden, liepen even met me mee naar de automaten, probeerden of mijn pasje het deed en bevestigden dat het ding dood was.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Vonns (cc)

OV

(1)

De man tegenover me in de trein probeert te slapen. Dat zal hem niet lukken, want de man naast hem – schuin tegenover mij dus – probeert een telefoongesprek te voeren. Ikzelf probeer te werken, wat niet lukt omdat de man tegenover mij zijn benen heeft uitgestrekt, zodat ik me in een onmogelijke hoek moet draaien om mijn benen kwijt te kunnen. Welkom in de trein van Amsterdam naar Hilversum, Amersfoort, Apeldoorn en uiteindelijk Berlijn. Die dus duidelijk te klein is.

(2)

De conducteur probeert in deze te volle trein een lichtpuntje te zijn. Hij komt bij ons langs met de geruststellende woorden dat hij onze kaartjes (“vervoersbewijzen” in conducteursjargon) niet hoeft te zien, maar alleen wil vertellen dat de verwarming het niet doet. We hadden dat al gemerkt. De verlichting doet het ook niet, trouwens.

(3)

Een vriendelijke mevrouw stapt in Amersfoort de coupé binnen. Hebben we zin om mee te werken aan een reizigersonderzoek? Ik ben de beroerdste niet en vul het kaartje in. Eén van de vragen is of ik reis met de ICE of de IC Berlijn. Ik heb geen idee. Het is zo’n vraag die misschien zin heeft voor de vervoersbedrijven, maar niet aansluit op de beleving van de reiziger, die alleen wil weten of zijn trein op tijd rijdt.

(4)

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende