Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

ANALYSE, DATA - Al een week lang groeit het schandaal rond de emissie van Volkswagen diesels en inmiddels rond alle diesels. In de praktijk blijken ze niet alleen minder zuinig dan geclaimd, maar ook veroorzaken ze veel meer luchtverontreiniging dan mag van de norm. Op zich geen nieuws, staatssecretaris Van Geel drong al aan op betere testen in Brussel. Wat wel nieuw is is dat duidelijk wordt dat autobedrijven niet alleen de randjes van de wet opzochten, maar daar ook overheen gingen. Zo zeer zelfs dat de Duitse transportraad een ultimatum heeft gesteld aan Volkswagen: voor 7 oktober een oplossing of anders een verkoopverbod voor de betreffende modellen.

Volkswagen heeft inmiddels bekend gemaakt dat er in Duitsland zo’n 3 miljoen sjoemel diesels rondrijden met te hoge luchtverontreinigende emissies. Voor Nederland heeft Datagraver uitgerekend dat het sinds 2009 (startjaar Euro VI normering) om ruim 700.000 duizend personenauto’s gaat, die nu nog op de weg rijden.

Aantal verkochte diesels naar merk 2009 tot 2015

Aantal verkochte diesels naar merk 2009 tot 2015

Wanneer de selectie beperkt wordt tot de diesels van merken die momenteel verdacht zijn gaat het volgens Datagraver om een kleine 330.000 personenauto’s.

diesels2009_2015_selectie

Inmiddels is in Duitsland duidelijk dat het bij Volkswagen ook om bestelbussen gaat en dat mogelijk ook ander merken betrokken zijn.

Effect op luchtkwaliteit

Uitgaande van het gemiddeld aantal kilometers dat een automobilist per jaar rijd en de overschrijding van een factor 5 zoals De Volkskrant die noemt gaat het inmiddels om 4,7 miljoen kilo extra stikstofoxide (NOx) uitstoot per jaar. De werkelijke emissie van NOx kan veel hoger oplopen. Een rapport van TNO uit 2013 spreekt over spreidingen tussen praktijkemissies en testemissies van 10% tot 1000%.

Doordat Nederland in luchtkwaliteitsmodellen rekent met de praktijkemissies en niet met de officiële emissies valt het effect op de officiële cijfers misschien mee. Daar staat tegenover dat het voor gemeentes die de afgelopen jaren sloop- en nieuwkoop regelingen hadden voor oude diesels (zoals bv. Rotterdam en Utrecht) een hard gelag moet zijn dat de gemaakte kosten nauwelijks tot niet bijdragen aan schonere lucht voor hun bewoners.

Effect voor schatkist

Iedere auto veroorzaakt CO2-uitstoot. Hoe meer, hoe hoger de belasting. Hoe schoner de uitstoot, hoe gunstiger de aanschaf. De hoogte van de belasting op de aanschaf van nieuwe auto s wordt berekend in grammen CO2-uitstoot per kilometer. Een serieuze schatting van wat de staatskas nu misloopt, staat in het rapport From Laboratory To Road van TNO en het instituut ICCT. Voor Nederland kan het bedrag oplopen tot meer dan 3,4 miljard Euro per jaar. Voor de periode 2009 tot en met 2015 gaat het dan om 23,8 miljard Euro. Een serieus bedrag, waarbij de 6 miljard voor elektrische auto’s in het niet valt…

Effect voor klimaatdoelstelling

Naast het financiële effect en de impact op luchtkwaliteit is er ook een effect op de klimaatemissies. Volgens de onderzoekers wordt de CO2 reductie van personenauto’s van de afgelopen 10 jaar gehalveerd door het hogere praktijkverbruik. Uitgaande van 450 Euro extra brandstofkosten per jaar en een brandstofprijs van 1,50 per liter gaat het om 0,6 megaton CO2 per jaar extra emissie.

Reacties (38)

#1 Anton Evening

Heeft de regering ook de intentie die belasting te gaan handhaven?

  • Volgende discussie
#3 Co Stuifbergen

@1: In dat geval zullen de autobezitters het in hun portemonnee voelen.
Ik ben benieuwd of zij dan Volkswagen aan kunnen klagen.

Als de schade rechtstreeks tussen de overheid en Volkswagen geregeld worden kan, lijkt het mij efficiënter.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Inkwith Barubador

@1: Lijkt me onzinnig. Autobezitters konden dit niet weten en zijn dus te goeder trouw. Als de overheid geld wil zien, zal ze bij Volkswagen moeten aankloppen.

Bovendien: 3,4 miljard extra belasting ophalen betekent dat je de net opklauterende economie weer een flinke dreun geeft.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 roland

@0: “voor gemeentes met sloop- en nieuwkoop regelingen voor oude diesels een hard gelag dat de gemaakte kosten nauwelijks bijdragen aan schonere lucht.”
– Tja dat hadden ze kunnen weten, een dergelijk schijnbeleid is niet ongewoon. De beeldvorming wil ook wat.
Pikant dat Europa het ook weer weer laat afweten en dat we van de VS afhankelijk zijn voor verandering

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Emile M

@4: dat ze te goeder trouw zijn kan hooguit reden zijn geen boete op te leggen. Aan de verschuldigdheid van een hoger bedrag aan belasting doet dat niet af. Als de staatssecretaris niet naheft brengt hem dat in problemen als andere belastingplichtigen een beroep doen op het gelijkheidsbeginsel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Co Stuifbergen

@5: Roland,

Fijnstof is schadelijk en dieselauto’s zijn daarom schadelijker dan benzine-auto’s.
Hadden gemeentes kunnen weten dat de emissie-cijfers van moderne dieselauto’s niet zouden kloppen? (of dat er zelfs mee geknoeid is?)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 aynranddebiel

@6
Ik durf zelf te betwijfelen of ze iets verschuldigd zijn. Die belasting is gebaseerd op gemeten uitstoot en wordt bepaald op het moment van aanschaf. Dat die meting niet klopt doet daar niks aan af.

Als nu de normen aangescherpt worden (wat regelmatig gebeurt) geldt dit ook niet voor bestaande gevallen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Letaupe

Laat ik ondanks, of misschien dankzij de media (al die advertenties door de autofabrikanten moeten toch ook geplaatst blijven worden) van die hele affaire nog steeds geen hout begrijpen.

(a) Of de auto’s voldeden zonder manipulatie aan de norm: waarom was die manipulatie dan nodig?
(b) of die auto’s voldoen zonder manipulatie niet aan de norm en met manipulatie dus ook niet, en dus mogen die auto’s eigenlijk niet rijden.

7 oktober weten we het (?), maar ik dacht dat ik een overheid had om me te beschermen? Die is toch mooi al die jaren in gebreke gebleven.

Voorlopig gaat de discussie alleen over een software update om de manipulatie ongedaan te maken. Voor het overige worden we door de overheid en de media in het ongewisse gelaten.

Eens kijken of de overheden 11 miljoen plus auto’s wil stil zetten. Ik denk dat dit niet gaat gebeuren, de overheid kan de motortuigbelasting en de accijns niet missen.

Hoe zit het eigenlijk met het deelnemen aan een criminele organisatie? Waarom lopen al die VW-managers eigenlijk nog vrij rond? Het belang van een snel onderzoek, waarbij geen bewijsmateriaal verdonkeremaand wordt, brengt toch met zich mee dat ze in verzekerde bewaring gesteld worden?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 JANC

@9: Het komt ongeveer hier op neer: Als jij je auto normaal gebruikt stoot die auto teveel NOx uit. Als de auto merkt dat ‘ie getest wordt schakelt het motormanagement over op een cyclus waardoor er minder brandstof ingespoten wordt en daardoor de NOx uitstoot minder is tijdens de meting (ietwat simpel gesteld).

Hoe weet nu een auto (nou ja, de boordcomputer) dat ‘ie gemeten wordt? Doordat de auto niet “normaal” gebruikt wordt. Bijvoorbeeld een auto die na het starten meer dan een minuut stilstaat.

Over VW-managers, vandaag werd aangekondigd dat er een flink aantal VW-managers de laan uitgestuurd worden. Bovendien is er meer aan de hand. Toeleverancier Bosch heeft, zover ik begrepen heb, de software ontwikkeld (maar er bij gezegd dat ie niet gebruikt mag worden).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 JANC

@7: Het gaat niet om de fijnstof, maar om NOx.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Asterix

Als al die auto’s nu toch zoveel vuiler zijn,
gaan we die 130 Km dan ook weer terugdraaien ?
Dat werd immers verantwoord geacht door de ruimte die door de schone en zuinige auto’s was ontstaan ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 JANC

@12: Waarschijnlijk niet, omdat er geen benzinegate is (nog niet) of LPG-gate, of…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Emile M

@8: volgens mij is de MRB een aangiftebelasting. Dat betekent dat de houder van het kenteken verantwoordelijk is voor de juistheid van zijn aangifte. Het manipuleren van de uitstootcijfers brengt met zich dat zie aangifte niet overeenstemde met de werkelijkheid. Dan krijg je een naheffingsaanslag. Vergelijk het met de BTW. Als te te weinig omzet aangeeft en de inspecteur komt daarachter moet je ook bijbetalen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Krispijn Beek

@2 er staat al een link naar dat TNO rapport in het artikel dus wat is nu precies je punt?

@5 pikanter dat TNO in 2013 al schrijft dat er mogelijk geknoeid is met de software in de auto’s en dat de Nederlandse overheid het op dat punt lijkt te hebben laten afweten terwijl gemeenten daarna nog inruilacties organiseerde voor oude diesels.

@12 goede vragen. Een deel van de extra emissie zit al meegerekend in de modellen omdat die uitgaan van praktijk emissies ipv de door de fabrikant opgegeven emissies. GroenLinks Zuid-Holland heeft al gevraagd wat het effect is van de geconstateerde problemen op milieu effect rapportages voor wegenprojecten, zoals A13/A16, Blankenburgtunnel en Rotterdamse Baan.https://zuidholland.groenlinks.nl/nieuws/groenlinks-vraagt-herberekening-luchtvervuiling-wegenplannen-zuid-holland

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Anton Evening

@3 @4 @6 In VVD-jargon: regels zijn regels. En in dit geval is de regel dat belasting gekoppeld is aan uitstoot. En inderdaad telt ook het gelijkheidsbeginsel.

Anderzijds komen deze specifieke regels de VVD natuurlijk slecht uit. Want ja de belangen van werkend nederland (hun zogenaamde achterban), fossiele industrie en relatie Duitsland.

Ik gok dat de VVD het over de verkiezingen heen zal tillen. Immers zal het wel even duren voor de testen in Europa zijn aangepast aan deze milieufraude.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Emile M

@16: strikt formeel gaat de politiek niet over de vraag of wordt nageheven. Dat is aan de inspecteur (vgl Wibo-gate). Als die een onjuistheid vaststelt moet die naheffen om geen probleem met het gelijkheidsbeginsel te krijgen. In de weerbarstige praktijk heb je natuurlijk gelijk. Net als officieren van justitie lopen belastinginspecteurs steeds meer aan de leiband van politieke gezagsdragers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Niet JeZus

@3:

Als de schade rechtstreeks tussen de overheid en Volkswagen geregeld worden kan, lijkt het mij efficiënter.

Effeciënter voor de overheid ja. Niet voor de consument die keihard is opgelicht.

Ik ben overigens benieuwd welke andere autofabrikanten zich aan dit soort fraude schuldig hebben gemaakt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Frank789

@10: Er zal toch vast wel een bewegingssensor in de auto zitten?

Als die merkt dat de auto stilstaat en de wielen draaien (op de rollenbank) dan is het een test of keuring.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 roland

@9: “Laat ik ondanks, of misschien dankzij de media van die hele affaire nog steeds geen hout begrijpen”
– Goede media hebben het uitgelegd. Indien gemeten wordt dat de auto stil staat, wordt in de uitlaat de stof ureum toegevoegd, die zorgt dat veel van NOX wordt afgebroken.
Slim toch? .

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Krispijn Beek

@20 sinds wanneer is het overtreden van regels slim?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Krispijn Beek

@9 De VS heeft al strafrechtelijk onderzoek ingesteld en Duitsland heeft dat vandaag ook aangekondigd.

Vandaag heeft Pon, de Nederlandse Volkswagen importeur, bekend gemaakt te stoppen met het uitleveren van diesels die over de sjoemelsoftware beschikken. Of Volkswagen in Europa, net als in de VS de voertuigen gaat terugroepen om de emissies in lijn met de eisen te brengen is onduidelijk. In de VS is Volkswagen hiertoe verplicht. Wat ten kosten gaat van rijgedrag, brandstofverbruik en/of kofferruimte.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Toko Senang

Er spelen twee zaken
1. De Europese autotests zijn makkelijk zo uit te voeren dat er een gunstig verbruiksbeeld ontstaat. Dit is helaas legaal
2. Volkswagen heeft de software in de auto zo gemanipuleerd dat er tijdens testen van de auto een gunstiger beeld ontstaat.
Dit laatste is illegaal.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Bolke

[advocaat van de duivel]

Waar staat in de wet dat een auto ten allen tijde aan de uitstoot norm moet voldoen, zo ver ik het begrijp moet de auto tijdens de testen voldoen, het zal me niks verbazen dat advocaten een dergelijke fout in de wetgeving zullen gaan vinden.

Het zelfde met de APK, tijdens de APK moeten auto’s bijv de juiste verlichting hebben, dus voor de keuring wordt de verlichting legaal gemaakt en na de keuring weer illegaal, de bestuurder kan dan alleen een bekeuring krijgen voor illegale verlichting maar de APK wordt niet ongeldig verklaard.

[/advocaat van de duivel]

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Bolke

@21:
[advocaat van de duivel]
En waar staat in de regels dat het niet mag?
[/advocaat van de duivel]

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Bolke

@23:

Volkswagen heeft de software in de auto zo gemanipuleerd dat er tijdens testen van de auto een gunstiger beeld ontstaat.
Dit laatste is illegaal.

Dat roep jij nu wel, maar is dat ook daadwerkelijk zo, staat dat in de wet die het regelt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Hans Custers

@24 @25 @26

Ik ben er van overtuigd dat rechters in dit geval niet alleen naar de letterlijke tekst van de wet kijken. Het is glashelder wat de bedoeling is van emissienormen en van de tests en er is ook geen enkele twijfel dat autofabrikanten daarvan op de hoogte zijn.

Dat lijkt me ruim voldoende basis voor forse schadeclaims in een civiele zaak en mogelijk ook voor een strafrechtelijke zaak. Al zullen autofabrikanten ongetwijfeld handige advocaten inschakelen die zulke zaken jaren weten te rekken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Krispijn Beek

@24 @25 @26 wetsartikel mag je zelf zoeken. Het is echter expliciet verboden in de EU om test defeating devices te gebruiken:

Asked if the Commission knew that defeat devices existed, one of the EU sources said: “Yes, we banned them. Did we know defeat devices were being used in the EU? No.”

http://www.channelnewsasia.com/mobile/latestnews/eu-tightening-auto/2153276.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Bolke

@27: Net even de APK and type goedkeuring regels voor Nederland door gelezen, de auto’s hoeven alleen maar tijdens de tests aan de eisen te voldoen (of ik moet iets gemist hebben).

En rechters zijn niet zo scheutig met “in de geest van de wet” beslissingen, dat kan je nog wel eens lelijk tegenvallen.

En voor schadeclaims zal je toch eerst schade moeten hebben voordat je iets kan claimen, de enige schadeclaims die ik voorzie zal zijn van mensen die op basis van een meer vervuilende auto meer wegenbelasting hebben moeten betalen, want dat zijn de enige mensen die echt schade hebben gehad, de eigenaren van de sjoemel auto’s hebben enkel voordeel gehad.

Maar dit is echt de giller van de maand :

2. Het gebruik van manipulatie-instrumenten die de doelmatigheid van de emissiecontrolesystemen verminderen, is verboden. Dit verbod geldt niet indien:

a)
het instrument nodig is om de motor te beschermen tegen schade of ongevallen en om de veilige werking van het voertuig te verzekeren;
b)
het instrument slechts functioneert als de motor gestart wordt,
of

c)
de omstandigheden in belangrijke mate zijn meegenomen in de testprocedures voor de controle van de verdampingsemissies en de gemiddelde uitlaatemissies.

Met punt a. en b. in de hand gaan een hoop advocaten een hele hoop geld mee verdienen.

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32007R0715&from=EN

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Frank789

@29: Als jouw auto vandaag de APK doorstaat en je morgen aangehouden wordt voor slechte banden of ruitenwissers of verlichting, kun je je niet beroepen op het feit dat je de dag ervoor nog een APK hebt gehad.

En als jij uit millieu-oogpunt een bepaalde schone auto hebt gekocht, heb je schade, want je hebt niet gekregen waar je voor betaald hebt. Zeker als je nieuwe auto Utrecht straks niet meer in mag.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Krispijn Beek

@29 advocaten worden enkel rijk van punt a en b als Volkswagen in de VS niet in staat blijkt om de auto’s na een recall aan de daar geldende NOX norm te laten voldoen zonder dat het impact heeft op punt a of b. In ieder ander geval geld als het daar kan waarom hier dan nier?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 Krispijn Beek

@30 zijn er werkelijk al plannen voor het sluiten van de milieuzone in Utrecht (of andere steden) voor auto’s die betrokken zijn bij dieselgate? Ik heb wel wat geruchten gehoord maar meer niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 JANC

@20: Dat is niet waar. Waar jij het over hebt is de AdBlue uitlaatgasnabehandeling. Dat wordt in principe niet bij stilstand maar juist bij bedrijfstemperatuur en beweging gedaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 JANC

@28: Daar spreekt men over devices. De manipulatie van VW is juist dat ze gewoon “gebruik” maken van de regels door tijdens het testen de motor minder brandstof in te spuiten. Men speelt in principe binnen de (ten minste die) regels.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 Krispijn Beek

@35 de Duitse justitie denkt daar toch echt anders over. Laten we het oordeel van de rechter maar afwachten om te horen of de betreffende softwareregels die zorgen dat de ureum inspuit tijdens normaal rijden verlaagd of uitgeschakeld worden als ‘device’ gelden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#37 JANC

@36: Zover als ik weet gaat het niet om ureum, want dat is het normale AdBlue proces. Je gaat je uitstoot niet verminderen door ureum inspuiting in het uitlaattraject te verminderen. Ureum is er juist om de schadelijke stoffen te verminderen.
Volgens mij gaat het om minder brandsotfinspuiting in de verbrandingskamer tijdens het meetproces, waardoor de temperatuur lager is in de uitlaat en er daardoor minder NOx vrijkomt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#38 henk daalder

@18: de consument is niet opgelicht, hij kocht en kreeg een auto die lekker fel optrekt, dat is wat hij wil.
Iemand die schoon wil rijden koopt een Toyota Prijs en gaat bewust zuinig rijden.

  • Vorige discussie