Als het onderwijs zo slecht is, waarom weet jij het dan zo goed?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

OPINIE - Jan en alleman staat te popelen om het onderwijs radicaal te veranderen. Paul Kirschner verbaast zich over de onkunde en ongefundeerde uitspraken.

Ik ben verbaasd als ik al die onderwijsgoeroes, -vernieuwers en -hervormers (lees de apostelen van het nieuwe leren, de iPadscholen, de digitale autochtonen, enzovoorts) hoor praten over wat er mis is met het onderwijs: het onderwijs is ouderwets en afstompend, het leren van feiten en concepten is overbodig omdat het zo houdbaar is als verse vis en is zelfs belemmerend voor het creatief oplossen van problemen en het divergent leren denken.

Daarnaast roepen deze verlichte mensen dat het onderwijs niet voldoet aan de eisen van vandaag en dat zulk ouderwets onderwijs ervoor zorgt dat leerlingen de broodnodige vaardigheden voor de 21e eeuw niet verwerven. Volgens hen moet het onderwijs veranderen, anders krijgen wij burgers die:

  1. niet leren samenwerken,
  2. niet creatief zijn,
  3. ict ongeletterd zijn (vreemd – volgens Marc Prensky c.s. zijn kinderen juist digitale autochtonen),
  4. moeilijk / niet kunnen communiceren (…en die digitale autochtonen en homos zappiëns dan die overal met sociale media zo vaardig met elkaar communiceren?),
  5. problemen niet kunnen oplossen noch kritisch kunnen denken en
  6. de nodige sociale en culturele vaardigheden missen.


Expertisegeneralisatie

Maar waar precies verbaas ik mij over? Ik verbaas me al lang niet meer over het gebrek aan kennis over de zaken waarover deze mensen oreren. Dat stadium ben ik al lang voorbij. Tegenwoordig hoef je geen verstand van zaken te hebben om als deskundige te worden gezien. Als je ergens beroemd van bent of ergens voor geleerd hebt, mag je blijkbaar over alles een mening hebben én deze mening verkondigen alsof het waar is. En voor veel mensen is die beroemdheid reden genoeg om die mening / verkondiging te accepteren en door te vertellen aan anderen of op te volgen. Daniel Willingham stelde in zijn boek When can you trust the experts: How to tell good science from bad in education dat je moet zien te achterhalen of de ‘pusher’ echt kennis heeft over wat zij/hij ‘pusht’, of dat hij/zij misbruik maakt van bekendheid, titels en/of kwalificaties.

Eerder schreef ik over een voorval waarin experts op één gebied (in dit geval twee juristen) meenden dat zij ook verstrekkende uitspraken mochten doen op gebieden waar zij geen verstand van hadden (sociologie, antropologie, en onderwijswetenschap). Alsof een schaakmeester ook wereldkampioen dammen is. Zoiets is een denkfout van expertisegeneralisatie. Een mooi en actueel voorbeeld hiervan is onze huidige minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en voormalige minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Ronald Plasterk. Professor Plasterk was een top moleculaire bioloog en geneticus en was in 1999 winnaar van de prestigieuze NWO Spinozapremie; de Nederlandse Nobelprijs. Maar:

  1. dat maakt hem geen goede minister, al zou je kunnen denken dat er enige expertisegeneralisatie zou kunnen plaatsvinden bij de W van OCW, en
  2. zijn deskundigheid op het gebied van ons immuunsysteem en hoe het ons beschermt tegen ziektes is niet per definitie toepasbaar op het gebied van binnenlandse veiligheid.

Misbruik van bekendheid

En nu over het misbruiken van bekendheid, titels en/of kwalificaties. Hiervoor geef ik twee actuele voorbeelden: Maurice de Hond en Paul Rosenmöller. Maurice de Hond is een afgestudeerde sociaalgeograaf die een paar jaar dit beroep uitoefende om daarna als marktonderzoeker naam en faam te maken. Op basis van deze bekendheid, en dus zonder juridische en/of criminologische kennis, heeft hij zich aan het begin van deze eeuw opgeworpen als misdaadonderzoeker en daarna, zonder enige onderwijswetenschappelijke kwalificaties, als innoverende onderwijskundige. Als misdaadonderzoeker is hij veroordeeld voor smaad. Als onderwijskundige mag hij, ongestraft, ons alles op de mouw spelden over leren, media in het onderwijs, onderwijskunde, onderwijsdidactiek en ga zo maar door.

Paul Rosenmöller is van havenarbeider uitgegroeid tot beroepspoliticus en programmamaker. (Hiervoor neem ik mijn pet voor hem af!) Maar in zijn nieuwe functie als voorzitter van de VO-Raad meent hij ook verstand te hebben over de inrichting van het onderwijs. Hij vindt het onderwijs niet van deze tijd en zal op het Nationaal Congres Onderwijs & Sociale Media zich expliciet uitspreken voor het “meer aansluiten van het onderwijs bij de belevingswereld van jongeren”. Volgens de congreswebsite vindt hij “dat innovatie te langzaam gaat”. Zijn opmerkingen plaatste hij in de context van de invoering van tablets en smartphones in het onderwijs, maar vanzelfsprekend spelen toepassingen als sociale netwerken hierbij een belangrijke rol.

De echte verbazing

En nu naar mijn verbazing: Prensky, de Hond, Rosenmöller en vele anderen willen dat wij hen zien en geloven op hun woorden als ruimdenkende, innovatieve, probleemoplossende, sociaalvaardige en ict-wijze onderwijshervormers. Maar deze mensen zijn vaak van boven de 50 en dus zelf producten van dat afstompende ouderwetse onderwijs waar zij zich zo tegen keren. Hoe kan dat nou? Hoe zijn zij dan aan al die (vaak 21e eeuw-) vaardigheden gekomen? Waar komt al die kennis vandaan? Eigenlijk verloochenen zij hun eigen verleden. Als het onderwijs zo slecht is/was, waarom weten zij het dan zo goed?

Paul A. Kirschner is hoogleraar onderwijspsychologie bij het Welten-instituut, Onderzoekscentrum voor leren, doceren en technologie van de Open Universiteit.

Reacties (32)

#1 August Biels

Iets meer research naar de achtergrond van Rosenmöller had je gesierd: hij was niet zomaar een havenarbeider. Hij was een telg uit één van de stinkend-rijke families achter Vroom & Dreesmann, en heeft atheneum afgerond, en sociologie gestudeerd (niet afgerond). Daarna heeft hij bij een aantal foute linkse clubjes gezeten, tot fout-links salonfähig werd en opging in GroenLinks. In het kader van z’n eerste eng-linkse clubjes heeft hij ook een blauwe maandag in ‘de haven’ gewerkt, voornamelijk als agitator.

Aangezien hij dus inmiddels politicus is (iemand die overal een mening over heeft) is hij er derhalve van overtuigd dat hij ook alles kan, vandaar zijn huidige carrière.

Iemand die bij zijn volle verstand is neemt dit soort figuren dan ook niet serieus.

Wat me overigens ook verbaasd is dat je er kennelijk vanuit gaat dat figuren als Rosenmöller over moderne vaardighden beschikken. Is dat aantoonbaar?

  • Volgende discussie
#2 gronk

@1: als je vooral wilt jengelen dat ‘links’ slecht is, dan ben je hier op het verkeerde blog. Probeer het eens bij de roze buren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Ernest
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Inca

Ik vind het artikel niet sterk. Als ik de redenering volg, mag je eigenlijk geen kritiek hebben op het onderwijs, als je daar zelf niet in opgeleid bent. En ‘bewijst’ het bestaan van 2 mensen die wel het onderwijs hebben gevolgd en dat desondanks afwijzen, dat het onderwijs niet slecht is.

Dan zijn we snel klaar met de discussie, lijkt me, dan blijft er niemand meer over die legitiem kritiek kan uiten.

(Ook is het een ijzersterk argument om het hele onderwijs maar door het afvoerputje te spoelen: er zijn beslist wel enkele voorbeelden te vinden van mensen die zonder of met beroerd slecht onderwijs toch succesvol geworden zijn, ergo: het onderwijs is goed genoeg.)

Vervolgens lijkt het aanhalen van de smaadveroordeling van Maurice de Hond me precies een voorbeeld van volstrekt niet-relevante kwalificatie, alleen dan negatief. Het heeft namelijk niets, maar dan ook helemaal niets met zijn onderwijskundige kwaliteiten (of gebrek aan) te maken.

Dat was de stijl, nu nog een paar inhoudelijke puntjes:
– of kinderen wel zulke digitale ‘natives’ zijn is maar de vraag. Hoewel ze de oppervlakkige handelingen heel snel doorhebben (baby’s die al vrij snel een ipad leren bedienen) heeft dat nog niets te maken met werkelijk digitaal handig zijn. En die onderliggende kennis is wel degelijk nuttig, zowel op technisch gebied (hoe werken netwerken en draadloos, wat is ‘digitaal’ eigenlijk) als op informatietechnisch gebied (een iets geavanceerdere manier om info te vinden op het Grote Boze Interrnet dan de eerste 10 zoekresultaten en een post op facebook / een willekeurig forum waar je de regels en netiquette niet van kent is geen overbodige luxe.)

Sluit ook meteen aan bij de communicatie: heel veel smsjes, appjes, chatberichtjes of welke dingen dan ook versturen is niet meteen communicatie (als ik het me goed herinner is bij communicatie het overbengen van een boodschap essentieel, terwijl de meeste berichtjes weinig boodschap bevatten,) en al helemaal niet goeie communicatie. Iets met kwaliteit over kwantiteit.

Daarmee durf ik nog niet te zeggen dat Maurice de Hond die problemen meteen oplost – maar het is beslist geen reden om te zeggen dat alles in orde is en dat kinderen voldoende kennen en kunnen. Zelfs niet als een deel van die kinderen wel goed terecht komt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 sikbock

Ben het wel met de strekking van het artikel eens. Veel mensen denken maar dat ze overal verstand van hebben terwijl dat zelden het geval blijkt. Vooral politici hebben daar een handje van.

Het onderwijs is naar mijn mening door de vele (vooral politiek en ideologisch geïnspireerde) vernieuwingen de afgelopen decennia achteruit gekacheld en het niveau is flink gedaald. Maar goed, dat kan mijn onderbuik zijn. Er zijn vast rapporten en lijstjes te vinden waaruit blijkt dat het niveau juist enorm is gestegen, maar of die rapporten ongekleurd zijn is voor mij maar de vraag.. In de praktijk keurt de slager toch vaak zijn eigen vlees, zo lang de uitkomsten maar gewenst zijn..

En het gebruik van computers in de klas mag van mij direct terug gebracht worden naar nul. Het remt kinderen eerder af in hun ontwikkeling dan dat het ze stimuleert. Ze hoeven niks meer te leren, te weten of te onthouden, maar zoeken het gewoon op.

my two cents

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Prediker

@4 – Ik vind je reactie dan weer niet sterk. Ik licht er drie punten uit.

Als ik de redenering volg, mag je eigenlijk geen kritiek hebben op het onderwijs, als je daar zelf niet in opgeleid bent.

1. Je hebt het stuk dan blijkbaar nogal oppervlakkig gelezen, want dat staat er niet. Genoemde personen hebben niet enkel kritiek op het onderwijs, ze komen ook met allerlei voorstellen en plannen om het radicaal anders te doen. Terwijl er niet of nauwelijks aanleiding is om te denken dat zij verstand van onderwijs hebben. Wat zijn hun kwalificaties? Waarom wordt hen überhaupt een podium gegeven? Daar gaat het om.

Het heeft namelijk niets, maar dan ook helemaal niets met zijn onderwijskundige kwaliteiten (of gebrek aan) te maken.

2. Die veroordeling tot smaad illustreert fraai de overmoed van De Hond. Hij heeft succes op terrein van opiniepeilingen en hij is een sterk debater, die anderen onder tafel kan lullen, dus hij meent ook te weten hoe je een misdaad oplost. En nu dus: hoe je het beste onderwijs kan geven. Hoe serieus moet je dat nog nemen?

3. De kinderen weten vaak beter (en leren sneller) hoe de computer, tablet en smartphone werken dan de docenten. Dus het argument dat men die arme digibete kinderen op school flink met computers moet laten werken omdat ze straks anders een achterstand oplopen in deze moderne maatschappij gaat niet op. Dat is het punt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Letaupe

Als de wet van de remmende voorsprong juist is, kun je niet te laat beginnen met veranderingen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 gronk

Als het onderwijs zo slecht is/was, waarom weten zij het dan zo goed?

De denkfout die Prof. Kirschner maakt is dat mensen alleen kennis en vaardigheden tot zich kunnen nemen *door* het onderwijs, alsof onderwijs het monopolie heeft op kennisverwerving. Dat is natuurlijk onzin. Als je eenmaal hebt leren lezen ben je in principe zelfvoorzienend. Of is een collegezaal of klaslokaal de enige zaligmakende manier om kennis tot je nemen?

Een manier om ergens bedreven in te worden, is om er lange tijd mee bezig te zijn. Studeren is een manier om ergens een tijd mee bezig te zijn. Maar het is niet de enige manier. En het hoeft ook niet de meest effectieve manier te zijn.

Verder heb je natuurlijk een hoop bestuurders die wauwelen over ‘procesvernieuwing’, terwijl ze eigenlijk alleen maar op zoek zijn naar een manier om de kaasschaaf over de organisatie te halen. Dat schiet natuurlijk niet op. Want dat is het soort logica dat je met ‘efficientere voerschema’s voor de paardenkoets’ auto’s wel voor kan blijven. En we weten hoe dat afliep.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Daan van der Keur

Ik moet hartelijk lachen om al die zogenaamde onderwijsvernieuwers. Ik maak nu al vaak mee dat mensen volledig onthand zijn als hun hulphersenen (=smartphone) niet meer werken, smartphone wordt gestolen (dan zijn ze letterlijk hun leven kwijt!), of het internet eruit ligt (hun bedrijf ligt dan stil), hun GPS stuk is (ze kunnen geen kaart lezen) etc. Het zijn maar een paar voorbeelden van de afhankelijkheid van de techniek, deze generatie wordt dan ook niet voor niets zeer terecht “The generation of idiots genoemd”. Als ik om mij heen kijk zie ik vooral mensen met een totaal gebrek aan improvisatievermogen, een totaal gebrek aan creatief en probleemoplossend denken, een totaal gebrek aan lef en durf, en ga zo maar door. Onze maatschappij is volledig dicht getimmerd met regeltjes, regeltjes en nog eens regeltjes. Stap buiten de regeltjes (lees: zekerheden) en je begint te begrijpen wat het echte leven inhoudt. Gewoon even een simpel voorbeeld uit mijn jeugd. Toen ik 16 was sprong ik op de boot naar Londen met een vriend, dat was in de punktijd. We wisten beiden van toeten nog blazen, we hadden maar net genoeg geld, hebben in een kraakpand geslapen, bij andere Nederlanders op een camping in hun tent geslapen, we vonden heel onbevangen als vanzelf onze weg. Internet, smartphone, etc. het bestond allemaal niet. We moesten ons gezonde verstand, intuïtie en creativiteit gebruiken. Het was één van de allerbeste leermomenten uit mijn leven, toen besefte ik dat gewoon doen (=veel onzekerheden en dus kiezen voor jezelf!!!) veel beter is dan alles van tevoren volledig dicht timmeren. In dat opzicht vind ik de film “Dead poets society” met Robin Williams nog steeds een kanjer van een film: http://cinemagazine.nl/dead-poets-society-1989-recensie/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Daan van der Keur

@5: heb jij toevallig de film “Dead poets society” gezien sickbock? Zo niet ga ‘m alsjeblieft kijken ik weet zeker dat jij ‘ fantastisch vindt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Jan Bos

@8: Kennis verwerven doe je door te studeren, wijsheid verwerf je door te observeren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Inca

@6, die redenatie geldt natuurlijk net zoveel voor het geven van alternatieven. Als je dat uitsluitend zou mogen doen als je voldoende gekwalificeerd bent, EN je draagt de resultaten van iemands succes aan als bewijs dat het met het onderwijs niet fout is, dan hou je verdomd weinig ruimte voor alternatieve ideeen.

Verder vond ik deze zin opmerkelijk

Als je ergens beroemd van bent of ergens voor geleerd hebt, mag je blijkbaar over alles een mening hebben én deze mening verkondigen alsof het waar is.

Ik kan me vergissen maar volgens mij mag iedereen dat, zolang onze vrijheid van meningsuiting geldt.

Ook mag iedereen een school starten met een eigen onderwijsvisie, en dus Maurice de Hond ook.

Wat mij in het stuk zo opviel was dat de boodschap op mij niet overkwam als ‘joh, laten we zinloze ideeen niet serieus nemen’, maar dat de boodschap veel meer overkwam als ‘de personen staan me niet aan qua kwalificaties, dus ze hebben het recht niet om zich ertegenaan te bemoeien.’
Dat is een standpunt waar ik in elk geval veel moeite mee heb.

(En als we het dan over kwalificaties hebben, dan vind ik het persoonlijk een veel groter probleem dat met name het HBO geleid wordt door mensen die werkelijk geen ene fuck met onderwijs te maken hebben, maar zijn aangenomen op hun ervaring met vage managementstermen. Rosenmoller en De Hond hebben in elk geval nog wel belangstelling voor het daadwerkelijke onderwijs, bij Doekle Terpstra of Geert Dales is dat voor zover na te gaan niet eens een overweging geweest bij hun benoeming in de bestuursfuncties.)

2. Die veroordeling tot smaad illustreert fraai de overmoed van De Hond. Hij heeft succes op terrein van opiniepeilingen en hij is een sterk debater, die anderen onder tafel kan lullen, dus hij meent ook te weten hoe je een misdaad oplost. En nu dus: hoe je het beste onderwijs kan geven. Hoe serieus moet je dat nog nemen?

Dus… Het positief beoordelen op basis van totaal ongerelateerde kwalificaties is onzin, maar het afschieten is prima?

3. De kinderen weten vaak beter (en leren sneller) hoe de computer, tablet en smartphone werken dan de docenten. Dus het argument dat men die arme digibete kinderen op school flink met computers moet laten werken omdat ze straks anders een achterstand oplopen in deze moderne maatschappij gaat niet op. Dat is het punt.

Ja, dat schreef de schrijver van het oorspronkelijke stuk ook. Truth by repetition?

Maar dat trok ik dus in twijfel. Ik had er zelfs als speciale weekendbonus een paar argumenten bijgedaan.

Ze leren namelijk maar een heel beperkt deel van hoe de computer/tablet/smartphone werkt. Of eigenlijk, ze leren het in bepaalde context (voornamelijk sociaal) te gebruiken. Goed leren (en dit is nauwelijks een nieuw idee hoor) vereist een omgeving waarin exploratie wordt aangemoedigd. Maar de huidige digitale omgeving doet dat nauwelijks.

Zeker, kinderen leren sneller. Maar als we niet na gaan denken over wat we ze willen leren, zal het toch behoorlijk tegenvallen. Zoals het ook nu al tegenvalt hoe armzalig de huidige generatie studenten (toch allemaal opgegroeid met internet) kan omgaan met zoekmachines, simpele problemen kan analyseren en oplossen of bedenken waar het probleem zit. (“Hij doet het niet!”)

Iemand die dit punt ook probeert te maken: http://coding2learn.org/blog/2013/07/29/kids-cant-use-computers/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 zmoooc

ict ongeletterd

Normaal ben ik niet zo’n grammarnazi maar als je bij het gebruik van het woord ongeletterd een fout maakt dan zit er niets anders op dan te happen…

http://www.spatiegebruik.nl/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Andy Cap

@8: ” Maar het is niet de enige manier. En het hoeft ook niet de meest effectieve manier te zijn.”

Natuurlijk niet: hoe zou klassikaal onderwijs nou ooit de meest effectieve manier KUNNEN zijn? Misschien is het de meest economische manier, maar in zijn huidige vorm is het inderdaad afstompend en lijkt er vooral op gericht te zijn om kinderen te dresseren om mee te draaien in de mallemolen van nine to five.

Het kan best mogelijk zijn dat de genoemde personen niet bij uitstek deskundig zijn om onderwijsvernieuwingen voor te stellen, maar helaas moeten we constateren dat we van de heren van de onderwijspsychologie ook niet al teveel te verwachten hebben.

Of wordt er misschien niet naar ze geluisterd? Dan zou Paul A. Kirschner misschien daar beter eens een column aan wijden, want nu lijkt het er meer op dat hij het brevet van onvermogen van de onderwijspsychologie wil oppoetsen door af te geven op anderen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Andy Cap

@9: Sprong jij toen je 16 was zomaar op de boot naar Londen met een vriend? Fantastisch joh!

Huckleberry Finn zakte zelfs met een vriend op een vlot de Missisippi af. Dat waren nog eens tijden!

Allemachtig, er is er eentje aan het meelezen die sneller kan minnen dan ik kan schrijven. Wat een maffe manier van zelfbevrediging is dat toch.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Inca

En nog toevoegend aan #12. Kinderen leren sneller, dat is bekend. Het is bv lastiger om analfabete volwassenen goed lezen en schrijven te leren dan kinderen. Toch verwachten we niet dat het bij kinderen zomaar vanzelf komt, dat als je er niets aan doet ze zomaar vanzelf ineens boeken kunnen gaan lezen en vlotte teksten schrijven: er zit een plan achter, met bepaalde doelen en diverse stappen van eenvoudig naar moeilijker.
Kinderen leren ook veel makkelijker een vreemde taal. Toch blijkt dat zelfs met alle Engels op radio en tv, de meeste jongeren in Nederland niet vanzelf vloeiend Engels leren.

Waarom zouden we verwachten dat dat bij digitale zaken wel vanzelf gaat?

(En aan Andy Cap: ik kan heel ver meevoelen met je bezwaren tegen klassikaal onderwijs. Maar ook bij andere vormen van onderwijs wordt, zelfs als de doelen daar niet voorop staan of zelfs actief geweerd worden, op z’n minst de gelaagdheid aangebracht: de mogelijkheid voor kinderen om zich de vaardigheden stap voor stap eigen te maken. Dus wijs wat ik hier boven schreef niet te snel af :)
Ook als je voor een andere vorm van onderwijs / ontwikkeling kiest, is het nadenken over wat / hoe nuttig… bijvoorbeeld om een rijkere ontwikkelomgeving te kunnen bieden, die meer uitnodigt tot ontdekken en experimenteren en fouten maken en leren. Ook de systemen die het heel anders doen dan het klassieke onderwijs – en ik heb een buitengewoon interessant boek gelezen over ongestuurd onderwijs ergens in Ecuador – gaan er niet vanuit dat dergelijke zaken zomaar vanzelf komen als je daar als volwassene geen moeite in stopt.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Noortje

@16

Kinderen leren ook veel makkelijker een vreemde taal. Toch blijkt dat zelfs met alle Engels op radio en tv, de meeste jongeren in Nederland niet vanzelf vloeiend Engels leren.

Aanvullend: Redelijk recent onderzoek – kinderen leren taal door betekenisvolle en interactieve communicatie te hebben. Samen lezen, communiceren, zingen zorgt voor taalontwikkeling. Passief consumeren nauwelijks. Onderstaand onderzoek heeft betrekking op peuters.
http://news.stanford.edu/news/2013/october/fernald-vocab-development-101513.html
“By capturing different contexts of daily language interactions at home, we were able to show that adult speech to the child – but not speech simply overheard by the child – is important for vocabulary learning,” Weisleder said. “Mere exposure to speech directed to others or on TV is not enough to drive early vocabulary development. Toddlers learn language in the context of meaningful interactions with those around them.”

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Andy Cap

@16: Je hebt mijn reactie/aanvulling op hetgeen Gronk schreef verkeerd begrepen: ik heb geen principieel bezwaar tegen klassikaal onderwijs, want ik begrijp ook wel dat je niet elk kind individueel onderwijs kunt geven. En ik denk dat er zelfs wel bepaalde voordelen zijn aan te wijzen, waarom je kinderen in groepjes wat zou leren en/of laten werken. En dat een zekere gelaagdheid wordt aangebracht lijkt me ook min of meer vanzelfsprekend.

Aan de andere kant heb ik de ervaring dat ik mijn dochter heb leren lezen toen ze amper 4 was. Dat klink interessanter dan het is, want dat ging in een vloek en een zucht, ook omdat ze zeer bijdehand was. Ik stond er zelf nogal verbaasd van, want ik zie mezelf nou niet bepaald als een deskundig of begaafd onderwijzer. Gelaagd? Nou ja… E+e+n is 1 en zet je er een B voor dan is het been. En met een T dan wordt het teen, enz. Dat vond ze prachtig.

Zelf sprak ik nagenoeg perfect Duits toen ik 13 was. Van tv geleerd, omdat we vlak bij de Duitse grens woonden. Duitsers komen er gewoonlijk pas na een kwartiertje tot 20 minuten achter dat ik geen landgenoot ben.

Toen het moest (panne in de woestijn) heb ik ook verschillende malen een motor uit elkaar gehaald en weer in elkaar gezet, zonder dat ik daar ooit een opleiding voor gehad heb.

En toen dat nodig was heb ik ooit eens een heel eenvoudig boekhoudprogrammaatje geschreven voor een Spectrum 48K, dat 7 jaar trouw dienst heeft gedaan. Dat moest je nog met een cassettebandje inladen…

Ondertussen heb ik al verschillende huizen ontworpen en gebouwd + een zwembad. Ergens anders een stuwdammetje + een schitterend bruggetje met een spanwijdte van 15 meter in een -bij tijd en wijle- woeste beek. Het staat allemaal nog recht overeind en toch ben ik geen architect of ingenieur.

Ik kan goed koken, bak brood, cakes en taarten, maak jam en paté en er zijn tenminste 3 koks in de omgeving die zeggen dat ze het meeste van mij hebben geleerd. Ratatouille is een tekenfilm waar ik mezelf echt helemaal in herken.

Dus het is niet zo dat ik niets weet of niets kan. En ik vond/vind het bovendien nog hardstikke leuk om te doen ook. Maar mijn school heb ik nooit afgemaakt, want ik had er een bloedhekel aan. Dus doen ze daar toch iets verkeerd.

@17: Nou, dan zal ik wel een uitzondering zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Prediker

Wat mij in het stuk zo opviel was dat de boodschap op mij niet overkwam als ‘joh, laten we zinloze ideeen niet serieus nemen’, maar dat de boodschap veel meer overkwam als ‘de personen staan me niet aan qua kwalificaties, dus ze hebben het recht niet om zich ertegenaan te bemoeien.’

Klopt: ze hebben het morele recht niet om zich op te werpen als orakels, die weten hoe onderwijs functioneert en dus een gedegen oordeel kunnen geven over hoe het ingericht zou moeten worden. Want ze maken daarmee meer kapot dan ze voor hun verantwoording kunnen nemen.

Het is vergelijkbaar met een topcoach die op TV en in bladen gaat verkondigen dat de organisatie van onze fabrieken niet meer van deze tijd is en op de schop moet, op basis van zijn ervaring op het veld.

Hij zet daarmee duizenden banen op het spel. Maar dat deert hem niet: als zijn plannen een flop blijken, geeft hij gewoon de schuld aan de gebrekkige uitvoering. Of hij gokt op het falende geheugen van het publiek, en werpt over een paar jaar gewoon weer een leuk ideetje op.

De boodschap van dit stuk is tweeledig:

a) Schoenmaker, houd je bij je leest.
b) Mensen, neem dit soort wannabe-goeroes toch niet serieus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Andy Cap

@19: “ze hebben het morele recht niet om zich op te werpen als orakels, die weten hoe onderwijs functioneert en dus een gedegen oordeel kunnen geven over hoe het ingericht zou moeten worden.”

Nou zeg, wat een grote woorden. We hebben hier allemaal het Nederlands onderwijs doorlopen, dus een beetje weten we wel hoe het functioneert. Het is best mogelijk dat het (bij nader inzien) beter aan de wensen van de een tegemoet gekomen is, dan aan de wensen van de ander, maar dat ontneemt niemand het morele recht om daar zijn mening over te geven. Ook niet de genoemde “bekende nederlanders”.

Ik had liever van Paul A. Kirschner, hoogleraar in de onderwijspsychologie, gehoord of het huidige model van kennisoverdracht ideaal is. En zo niet, waarom niet.

Ik wil best geloven dat Prensky, de Hond, Rosenmöller en vele anderen willen dat wij hen zien en geloven op hun woorden als ruimdenkende, innovatieve, probleemoplossende, sociaalvaardige en ict-wijze onderwijshervormers,

de commerciele hypocrieten, leugenaars, corrupte politici, stemmenvangers (doorhalen wat niet verlangd wordt), dat ze zijn

en ik, onbeduidende worm in het onderwijs universum heb natuurlijk nog veel minder te melden, maar toch…

Ik heb mijn dochter op een Montessory school les laten geven, in de hoop haar tenminste enige bescherming te bieden tegen de waanzin. Maar of dat behulpzaam was? Enig moment ga je toch voor de bijl: daar is het systeem doelbewust op gericht.

Het is net als met de mazelen: je kunt het maar beter krijgen als je nog heel klein bent.

Is het niet, mijnheer Paul A. Kirschner, hoogleraar onderwijspsychologie?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Hanni Bal

Goed stuk.
Jammer dat je, zoals zo onbegrijpelijk veel andere praters, ervoor kiest om juist een technocratische politicus op de hak te nemen.
Een technocraat als politicus is geen garantie voor succes, dat mag duidelijk zijn. Maar met het op de hak nemen van de technocraat suggereer je dat niet-technocraten beter zijn, of een hogere kans op succes hebben, en dat is niet passend.
En voorzover ik kan vaststellen is het ook niet juist. Wat ik zie is dat technocraten een grotere kans hebben om een goed politicus te worden, dan niet-technocraten.
Van mensen die helemáál niets weten (de meeste politici), en zichzelf dan maar in de politiek laten landen, is het niet logisch te verwachten dat ze het beter doen dan iemand die in ieder geval nog enige algemen hersentraining heeft gehad.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Inca

@19, als de boodschap werkelijk is dat het gaat om ‘moreel recht’ dan verwerp ik die van harte. IEDEREEN heeft het morele recht om een mening te hebben en die uit te dragen. En iedereen moet helemaal zelf weten of die zichzelf daarbij als guru wil voorstellen, daar heb ik echt 0 moreel oordeel over.

Met deel 2 (neem ze niet serieus) heb ik minder moeite, maar persoonlijk heb ik heel wat meer op met het inhoudelijk beoordelen van zaken dan op de persoon. Dat houdt in dat ik niet vind dat iemand die toevallig bekend is meer geschikt is om ideeen te bedenken, maar ook dat je ideeen kunt diskwalificeren alleen omdat ze door iemand worden geopperd die niet de juiste achtergrond heeft. Dat leidt nogal eens tot tunnelvisie.

En op de inhoudelijke bezwaren ga je dan weer volstrekt niet in.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 aynranddebiel

@18
Zo, dat is wel een Daan van der Keur-achtig stukje zelfbevlekking.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 aynranddebiel

Maar nu we toch, tegen het advies van het artikel in, bezig zijn om onze eigen “expertise” los te laten op het onderwijs, dan doe ik ook een duit in het zakje (en laat mijn expertise in dit geval zijn dat ik een iets minder ouwe lul ben dan de meerderheid hier, nog tijdens een deel van het internettijdperk op school heb gezeten, en iets met IT doe).

– Ja, er moet een belangrijke rol voor IT zijn weggelegd in het moderne onderwijs. Ten eerste ermee leren omgaan en het begrijpen, maar doe het dan ook meteen goed. In Vietnam leren kinderen op de basisschool al programmeren. Dan gaat het écht ergens over.

– De aard van het onderwijs op zich hoeft er niet door te veranderen. Feitenkennis is nog steeds belangrijk. Je moet parate kennis hebben om te kunnen associëren, en je moet eerst weten dat iets bestaat voordat je ernaar kunt zoeken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Andy Cap

@23: Ja, ik weet het en mijn verontschuldingen daarvoor: ik doe zoiets dan ook hoogst zelden (itt de door jou genoemde), maar ik wist geen betere manier om mijn afkeer van ons schoolsysteem onder woorden te brengen.

Misschien moet je de reactie van Gronk even als inleiding nemen, want die inspireerde me (@8)

“Als je eenmaal hebt leren lezen ben je in principe zelfvoorzienend.”

In zekere zin heeft hij gewoon gelijk. En school vond ik een verschrikking. Daarbij werd mij ook nog voorgehouden dat dat (mijn jeugd) de mooiste tijd van mijn leven zou zijn, dus dan kun je je voorstellen hoe somber ik mij voelde.

Een van de gevolgen is dus wel dat ik kampioen clandestien geworden ben, want ik heb dus geen diploma’s, vraag nooit vergunningen aan etc. en leef het liefst in een land waar ze niet het geld en/of de mankracht hebben om de naleving van de wet af te dwingen. Is het plaatje een beetje duidelijk?

Maar ik zal het proberen om het niet meer doen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Derpjan

Is de eeuwige kritiek op onderwijs (die je in veel andere landen ook hebt) niet gewoon vooral een manifestatie van de volgende 3 wetmatigheden?

1) “de jeugd van tegenwoordig” gezeik van mensen die hun eigen jeugd vergeten zijn, dus altijd vinden dat de ejugd te oft behandeld wordt

2) ouders die boos zijn dat de school niet ver genoeg gaat in het indoctrineren van het kind met de ideeen van de ouders (vaak uit religieuze hoek)

3) het eeuwige “probleem” dat wanneer je publieke scholen hebt of iig. een publieke norm en subsidies dat rijke (lees: meest mondig in de media en het publieke debat) ouders zien dat de school hun kinderen minder geeft dan de ouders uit eigen zak hadden kunnen betalen (omdat via publieke subsidies en belastingen indirect rijkere ouders meebetalen aan de scholing van armere kinderen), deze ouders zijn dan ontevreden met de aandacht die hun kind krijgt, al helemaal wanneer het een labeltje heeft of “hoogbegaafd” is

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Andy Cap

@26: Op mijn kritiek zijn al jouw 3 “wetmatigheden” niet van toepassing. Op wiens kritiek eigenlijk wel?

Of doel je nu op de column van Paul A. Kirschner die hoogleraar is in de onderwijspsychologie en liever geen kritiek hoort van mensen die volgens hem geen verstand van zaken hebben? Je reikt hem 3 zogenaamde wetmatigheden aan waarmee hij alle kritiek kan afwimpelen, voorzover hem dat nog niet gelukt was?

Het is met ons onderwijs net als met de democratie moet je maar denken. We hebben nou eenmaal niks beters en het gaat toch goed met ons?

Schrijf dat laatste punt maar bij op het lijstje van jouw wetmatigheden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Derpjan

@27

Ik heb zelf kritiek die niet onder de 3 wetmatigheden valt (mijn belangrijkste is dat er zoveel onderwijsvrijheid is in NL en ook nog eens met belastinggeld: polder-madrassa’s, polder-jesus-camps en “vrije” scholen waarvan de leerlingen zo’n beetje ieder perspectief op een exacte studie ontnomen word, uberhaupt het idee dat we doen alsof zoveel verschillende types scholen allemaal even goed zijn terwijl dat natuurlijk helemaal niet kan), dat houdt mij niet tegen om me af te vragen of het gros van de veelgehoorde kritieken niet vooral berusten op mijn 3 wetmatigheden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Andy Cap

@28: “Ik heb zelf kritiek die niet onder de 3 wetmatigheden valt”

en vervolgens spui je kritiek die duidelijk grotendeels onder categorie 3 valt: mijn belangrijkste kritiek is dat er zoveel onderwijsvrijheid is in NL en ook nog eens met belastinggeld:

Welke wet of wetten gaat het trouwens om?

wetmatigheid [zelfstandig naamwoord]
wat in overeenstemming is met de wetten van de wetenschap
vb:de zwaartekracht is een wetmatigheid

De (3) wet(ten) van Derpjan (nog ongetoetst).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Derpjan

@29

Hoe kom je er in godsnaam bij dat mijn kritiek onder #3 valt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Andy Cap

@30: Dat komt door het woord “belastinggeld”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 Derpjan

@31

Ze bevatten allebei het woord “belastinggeld” maar daar houden de overeenkomsten op. Inhoudelijk zijn het fundamenteel verschillende dingen.

  • Vorige discussie