“What disturbs Americans of all ideological persuasions is the fear that almost everything, not just government, is fixed or manipulated by some powerful hidden hand, from commercial transactions as trivial as the sales of prime concert tickets to cultural forces as pervasive as the news media.” (Frank Rich, columnist van The New York Times)
Fixed or manipulated. Het is onderhand een levensgevoel geworden, een levensgevoel dat Amerikanen uit elke politieke hoek met elkaar delen. Het is het gevoel dat er achter de schermen, alle schermen, een Wizard of Oz bezig is die de heleboel bij elkaar manipuleert. En met Dorothy zijn ze jammer genoeg ‘not in Kansas anymore’. Want big business, dat is natuurlijk de grote manipulator, geeft niet om gewone Amerikanen. Anders zouden niet zo’n 50 miljoen van hen zonder verzekering tegen ziektekosten rondlopen. Stel je voor dat 2,4 miljoen Nederlanders onverzekerd zouden zijn.
Rich denkt dat Obama ergens in de herfst wel een of andere wet voor ziektekostenverzekering van de grond krijgt. En de president zal heus niet opeens impopulair worden. Maar de vraag is hoeveel invloed de farmaceutische bedrijven op de precieze tekst van de wetgeving zullen krijgen. En toch is dat nog niet het wezenlijke punt, de pijn zit dieper volgens Rich. Dat levensgevoel van manipulatie verdwijnt maar niet. Onder andere omdat het dagelijks in het nieuws bevestigd wordt.
Rich gebruikt een recent voorbeeld van twee televisiepresentatoren. De conservatieve Bill O’Reilly van Fox vecht nu al tijdenlang op het scherm een vete uit met Keith Olbermann van NBC waar veel mensen schijtziek van worden. Er werd veel geklaagd. Maar er begon pas wat te veranderen toen de bazen achter de schermen met elkaar begonnen te praten om te kijken hoe een en ander bijgelegd kon worden. Nu de hele zaak in de publiciteit is gekomen doen O’Reilly en Olbermann natuurlijk hun best om het er op te laten lijken dat ze niet aan de leiband van hun baas lopen. Maar de doorsnee Amerikaan weet genoeg. En voor David Zurawik, tv-criticus van The Baltimore Sun, ligt de pijn er in dat die bazen zich kennelijk niet zozeer om journalistieke normen en waarden bekommerden, maar pas in actie kwamen toen vrienden en familie begonnen te klagen. Ongeveer zoals de bazen van farmaceutische bedrijven er kennelijk niet mee zitten, zo lang zijzelf en hun eigen vrienden en familie verzekerd zijn, dat 50 miljoen van hun landgenoten al zo lang zonder ziektekostenverzekering rondlopen.
En en ander betekent dat de Nieuwe Wereld steeds meer op de Oude Wereld begint te lijken. Nu beginnen de Amerikanen in dit opzicht steeds meer op bijvoorbeeld de Arabieren te lijken, voor wie het overal een nationale sport is om complottheorieën te ontrafelen in het koffiehuis. Doorsnee Amerikanen verkondigen nu bij zo’n beetje elk onderwerp dat het hele zaakje stinkt. Het doet ook denken aan een recente enquête in Europa toen in zes landen bleek dat parlementariërs geen hoge pet op hebben van hun eigen collega’s. Van de Belgen denkt bijna 90 procent dat er corrupte collega-parlementariërs zijn, van de Ieren ruim 60 procent, van de Slowaken 100 procent. In Nederland vermoedt ‘slechts’ 44 procent dat er collega’s zijn die niet deugen.
Reacties (11)
Ik begrijp deze zin niet: “Een en ander betekent dat de Nieuwe Wereld steeds meer op de Oude Wereld begint te lijken.” Want eerder suggereer je dat je er nogal van op zou kijken als er in Nederland (deel van de Oude wereld) een vergelijkbaar deel van de bevolking onverzekerd zou zijn.
Ook wordt in Nederland gemiddeld genomen weinig waarde gehecht aan samenzweringen, en zeker door journalisten. (Bijvoorbeeld laatst nog weer op televisie genoemd, in het interview van Jeroen Pauw met Katja Schuurman weer opgerakeld: de vreemde gang van zaken rond de AIVD-kennis van Mohammed B en de verdwenen bandopnames van de Hofstadgroep: niemand interesseert zich er voor.)
Sowieso geldt de Oude Wereld in de ogen van Amerikanen als één grote commune.
Waar is het fotorolletje van Srebrenica ?!
Wil graag meedenken maar met gezever over nieuwe en oude wereld/betere of slechtere wereld/ slimmere en of dommere wereld…houdt het voor mij op. Dat fotorolletje is ckus interessant, net als de rest van de info die ineens is verdwenen onder Balk.
“De Hoge Heren in Den Haag regelen het echt wel lekker voor zichzelf en Jan Met De Pet heeft weer het nakijken“.
Er was laatst ook al een thread over, het afschuiven van verantwoordelijkheid voor eigen ingevoelde mislukking. Bij ons toegespitst op de politiek maar spreker gaat er algemeen ook zeker niets tegen hebben om industriëlen bij het regelende clubje te zetten.
Misschien betekent het niet anders dus dan dat Amerikanen zich meer mislukkingen zijn gaan voelen dan voorheen. Specifiek na 8 jaar van rampzalig slecht leiderschap, internationaal en nationaal zonder erg significante uitzonderingen zo beoordeeld, of meer algemeen als natie die wat volwassener wordt na historisch altijd wel erg hard op de eigen toeter te hebben staan blazen.
(Let wel trouwens, niet dat ik die “volwassenwording” als een noodzakelijkerwijs enkel positief iets zou beoordelen. De springerige activiteit is wat het land anders maakt. Of maakte, ooit).
Net te laat voor de edit. Die laatste “, ooit” in de zin van “, zoals het in ieder geval ooit zal zijn”
Hoeveel hoge heren René? 2, 100 allemaal; de vrouwen niet?
@1 goed punt, ik denk dat die termen de bedoeling niet helemaal raken: Amerika Arabische wereld, en A ~~ AW
@1:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Nieuwe_Wereld
Ooit dachten mensen dat ze zichzelf opnieuw zouden uitvinden in de Nieuwe Wereld. Vele mensen, zowel in de Oude als de Nieuwe, denken dat nog steeds.
Helaas is Nederland niet de maat der dingen. Hierin lijkt het ook niet zo op andere landen in de Oude Wereld.
Maar wat niet is kan nog komen. In de laatste decennia blijkt Nederland minder te deugen dan ooit voor mogelijk was gehouden.
Dat oude en nieuwe wereld verschil begreep ik wel. Je suggereert, met de woorden “En en ander betekent dat”, dat ook in de oude wereld bazen “zich kennelijk niet zozeer om journalistieke normen en waarden bekommerden, maar pas in actie kwamen toen vrienden en familie begonnen te klagen”. Dat is nieuw voor mij.
Maar ik begrijp niet waarom jij vindt dat die Nieuwe op de Oude gaat lijken, gezien je opmerking “Stel je voor dat 2,4 miljoen Nederlanders onverzekerd zouden zijn.”
Ook barst het in de VS al jaren van de conspiracy watchers, dat begon al met JF Kennedy, terwijl hier de samenzweringen worden weggelachen.
Kortom: wat bedoel je nou eigenlijk?
@9: Nederland is, zoals ik al zei, wat mij betreft geen goed voorbeeld van de Oude Wereld. Dus ook niet met die 2,4 miljoen. Maar het is natuurlijk wel een voorbeeld dat spreekt voor Nederlanders.
Pas in actie komen als vrienden en familie beginnen te klagen is een vorm van clientilisme. Om dat te vinden hoef je niet eens zo ver over de grens in zuidelijke richting.
Dat gewone Amerikanen en masse zijn gaan geloven dat alles gemanipuleerd wordt is historisch gezien betrekkelijk nieuw. Ik was bijvoorbeeld in de jaren zeventig twee keer een hele zomer in Amerika. Het viel me toen juist op dat gewone Amerikanen, ook na Watergate, geloofden dat de politiek ondanks alles fair was. Kritiek en scepsis kwamen heel lang vooral uit selecte East Coast gezelschappen, ook die conspiracy watchers.
Misschien ken je Richard Hofstadter al, maar ander moet je dit lezen:
The Paranoid Style in American Politics