ONDERZOEK - Vandaag in De Groene een vertaald en ingekort stuk uit de inleiding van het proefschrift The Conservative Embrace of Progressive Values: On the Intellectual Origins of the Swing to the Right in Dutch Politics, dat Merijn Oudenampsen op 12 januari verdedigt in de aula van de Universiteit van Tilburg (zie persbericht), waarin Oudenampsen onderzoekt hoe het is te verklaren “dat een politieke stroming die nooit meer dan een zesde van het Nederlandse electoraat voor zich heeft weten te winnen in staat is geweest om zo’n bovenmaatse invloed uit te oefenen op het Nederlandse politieke klimaat.”
Reacties (31)
Een vraagstuk waar al vele over gevallen zijn. Naar mijn inzien is de ogenschijnlijke paradox niet te vinden in de rechtse opleving, maar in de veronderstelling van zij die deze vraagstelling poneren. Het is de vanzelfsprekendheid van hun eigen paradoxaliteit waardoor wat recht is krom lijkt.
Hier begint het al; een baken van tolerantie? Wat werd er dan getolereerd? Deze tolerantie tolereerde vooral zichzelf; doorgedraaid structuralisme werd getolereerd, wetenschappers als Professor Buikhuisen werden met pek en veren het land uitgejaagd. Massa-immigratie werd getolereerd, kritiek hierop werd vervolgd. Ultra-communisten -zoals Maarten Rosenmöller-, die hun heil in Mao en Pol Pot vonden nadat de sovjet unie de terreur op een lager pitje zette, werden getolereerd.
Zo kan ik nog wel even doorgaan, mijn punt moge duidelijk zijn; iedere ideologie is een baken van tolerantie wat betreft zichzelf. Omdat links zichzelf heeft vereenzelvigd met de term ”tolerantie” bevind het zich in de waan dat des te meer het onwelvallende meningen en mensen verdringt, des te toleranter Nederland is. Dit ideologisch toe-eigenen van begrippen om vervolgens verstrikt te raken in een tegenstelling tussen de intuïtieve betekenis en de expliciete definitie waarmee wordt geschermd is overigens zeker geen kwaal die aan (Nederlands) links voorbehouden is.
Dit spraakgebrek van de vanzelfsprekendheid vervolgd zich in het onbegrip rond de term ”conservatisme”. Fortuyn, Wilders, Baudet etc zijn conservatieven, want ze keren zich tegen links, maar ze zijn niet conservatief zoals een conservatief volgens het linkse voorstellingsvermogen behoort te zijn, dus zijn ze paradoxaal dan wel oneerlijk in hun standpunten.
Maar niet minder paradoxaal dan links, dat op een selecte reeks thema’s de verworvenheden van de negentiende eeuw zoals vakbonden, partijpolitiek, de institutionele academie, de sociologie en de anti-populistische gedachte van het congress van Wenen omarmt , en tegelijkertijd de erfenis van de negentiende eeuw fel bestrijdt op een bredere reeks van terreinen, zoals kolonialisme, racisme, vrijemarktwerking, milieubeleid, arbeidsethiek en geestelijke gezondheidszorg.
“Pim Fortuyns lpfwon weliswaar 26 zetels in de kiezersrevolte van 2002, maar de partij implodeerde al weer het jaar daarop.”
Goh, waar zou dat door gekomen zijn?
@1:
Kennelijk vind Ernstig het heel vervelend, dat het huidige “Nieuw-Rechts” niet meer dan een vijfde van het electoraat omvat, want hij suggereert dat de mensen die dit zeggen een verkeerde veronderstelling zouden hebben. Hij legt hij niet uit wat die veronderstelling is en waarom die verkeerd zou zijn; zijn opmerking is dus niet inhoudelijk. Het lijkt slechts een manier om te zeggen dat zijn tegenstander niet weet waar hij over praat.
Echter, het is Ernstig zelf die niet weet waar hij over praat. Volgens mij weet iedereen wat er met tolerantie bedoelt wordt in dit stuk: Homo huwelijk, geen Christelijke censuur in de media, legale euthanasie, geen verpicht ontslag meer na een huwelijk, etc. etc. etc. Nederland liep daar, in de vorige eeuw, wel degelijk mee voorop. Zou het echt zo zijn dat Ernstig dit totaal niet weet ? Ik denk het niet, volgens mij is hier weer sprake van zelf-indoctrinatie. Dat zie je ook iets verderop, als hij zichzelf krampachtig probeert wijs te maken dat Rosenmöller (ik neem aan dat hij Paul bedoelt en niet Maarten) “ultra-communist” zou zijn.
Dat Nieuw-Rechts in Nederland enkele progressieve punten heeft omarmd, zoals gelijke rechten voor homo’s, is wel degelijk een uitzondering. De meeste politieke stromingen op de wereld die conservatief genoemd worden zijn juist tegen dit soort zaken. Het mooie van Oudenampsen’s stuk is dat hij laat zien waarom dat zo is. De huidige regressieve beweging komt niet uit de lucht vallen, maar is het gevolg van een doelbewuste strategie van enkele conservatieve politici en publicisten in de jaren ‘90. Maar ik snap wel dat dit geen prettige boodschap is voor iemand met sympathie voor deze stroming, aangezien een belangrijk onderdeel van die stroming juist is dat het een soort volksbeweging zou zijn, in plaats van iets dat door de elite is opgezet en aangestuurd. Quod Non.
Grappig, trouwens … ik weet niet Ernstig het zo bedoelt, maar als ik zijn laatste zin lees, dan kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat hij racisme beschouwt als een verworvenheid van de 19e eeuw, iets dat eigenlijk terug zou moeten komen …
@0: Ik denk dat men zich ernstig verkijkt als men denkt dat er vanaf 2000 een ruk naar rechts is gemaakt. Het hele politieke spectrum heeft zich tussen de jaren ’80 en de eeuwwisseling langzaamaan naar rechts verschoven. Met name bij de PvdA is die beweging te bemerken geweest. Wat mij betreft is die transformatie minstens zo belangrijke ontwikkeling geweest als wat daarna is gebeurd.
Natuurlijk hebben de internationale gebeurtenissen van 2001 voor een schok gezorgd, die ook zijn invloed heeft gehad op de verkiezingen van het jaar daarna en de voortdurende Nederlandse militaire betrokkenheid bij allerlei oorlogen sindsdien heeft nationalistisch rechts goed gedijd. Maar dat gaat toch vooral over de retoriek en uitstraling van de politici, in plaats van over de voorgestane en gevoerde politiek van (vrijwel) alle politieke partijen, die toen al lang objectief veel rechtser was dan twintig jaar tevoren.
@4: ik weet het niet. Er zijn verschillende soorten rechts. Het rechts van de PvdA dat vol overtuiging het neo-liberalisme omarmde en “de ideologische veren afschudde” is juist een heel ander rechts dan het populistische rechts van Baudet en de PVV dat zich juist tegen het neo-liberalisme en met name de globalisering keert.
@5: Maar dat tweede is naar mijn mening ook een reactie op dat eerste, waarmee de significante gebeurtenissen vooral in de jaren ’90 hebben plaatsgevonden. Paradoxaal genoeg heeft ook de VVD trouwens hiervan meegenoten, door (bij monde van Bolkestein en later oa. Verdonk en Wilders) antiglobaliseringsretoriek te mengen met pro vrije markt- en globaliseringsbeleid (vandaar dat de laatste twee ook op een gegeven moment uit de VVD zijn gestapt toen ze merkten dat woorden en actie binnen die partij nogal divergeerden).
Recent onderzoek van het SCP bewijst precies het tegendeel:
https://www.trouw.nl/samenleving/nederlander-is-niet-cynischer-of-rechtser-geworden~ae19eebc/
@7: Goh, er is wel meer onderzocht en met een andere uitkomst. Wil dat automatisch zeggen dat dit onderzoek dus genegeerd moet worden? Dat lijk je te zeggen
@7: Oftewel er is een mismatch tussen politiek en samenleving, want in de politiek heeft de beweging naar rechts over dezelfde periode wel degelijk plaatsgevonden.
Voor zover ik weet keert de PVV zich niet tegen het zogenaamde neo-liberalisme.
De PVV roept wel eens wat, maar dat valt meestal niet terug te zien in zijn stemgedrag.
@7: Dat klopt. Daarom is het ook zo vervelend, dat een klein clubje dat 20 % van het electoraat uitmaakt inmiddels de politiek lijkt te domineren. Oudenampsen’s stuk probeert hier een verklaring voor te vinden; hij slaagt daar goed in, wat mij betreft.
@9: Dat is maar één van de mogelijkheden, het kan ook zijn dat er juist vroeger een mismatch was tussen politiek en samenleving, die door een relatieve verschuiving van de politiek naar rechts nu minder groot is dan vroeger. Op het onderwerp immigratie sluit dit beter aan bij de feiten dan jouw stelling.
Ik geloof niet zo in de ‘ruk naar rechts’. In Nederland is rechts altijd dominant geweest, en dat is nog steeds zo. Tegelijkertijd is wat ‘rechts’ voortdurend in ontwikkeling, waarbij zowel van oorsprong ‘linkse’ als ‘rechtse’ ideeën uiteindelijk mainstream kunnen worden. Links heeft het helemaal niet zo slecht gedaan in Nederland, nog steeds niet.
@12: “In Nederland is rechts altijd dominant geweest”
Ik ben benieuwd naar de bewijsvoering. Let op dat (een deel van) de voorgangers van het CDA, die vroeger samen geregeld een meerderheid hadden, tussen de oorlog en hun fusie aanmerkelijk linkser waren op allerlei gebieden en bijvoorbeeld op het sociaal vangnet posities innamen die inmiddels zelfs door de PvdA verlaten zijn. De KVP bijvoorbeeld is essentieel geweest bij de opbouw daarvan in de jaren ’50 en ’60. Sterker nog, het is een kabinet van CHU, ARP, KVP én VVD geweest dat de uitkeringen voor werklozen na een half jaar WW (op 80% van laatste loon), uitbreidde naar daarna nóg een periode van twee jaar (op 75% van het laatste loon), zónder tegenprestatie. Kabinetten van dezelfde samenstelling voerden ook de bijstand en de WAO in, die onder andere door kabinetten met PvdA-deelname in de afgelopen decennia weer langzaamaan steeds verder zijn afgebroken/uitgekleed.
Ik geloof niet zo in de ‘ruk naar rechts’. In Nederland is rechts altijd dominant geweest, en dat is nog steeds zo.
zoals Bismarck zegt: links en rechts hebben de Nederlandse verzorgingsstaat opgebouwd. daarnaast heeft (extreem)rechts grote delen van het linkse programma overgenomen. zo is de meest rechtse partij in het parlement (ex SGP) voor hogere pensioenen en hogere uitgaven aan de zorg. Een klassiek (liberaal) rechts geluid – kleinere overheid, sterkere staat – ontbreekt vrijwel compleet.
@13: Kabinetten van dezelfde samenstelling voerden ook de bijstand en de WAO in, die onder andere door kabinetten met PvdA-deelname in de afgelopen decennia weer langzaamaan steeds verder zijn afgebroken/uitgekleed.
je moet daarbij ook zeggen dat de “afbraak” was ingegeven door economische noodzaak en niet door ideologie.
@1: Iedere ideologie is een baken van tolerantie wat betreft zichzelf, dat klopt. Als een ideologie mainstream is geworden, dan nemen de schapen het over. Maar conformisme op basis van een consensuscultuur (links-liberaal) is wel van een hele andere aard dan conformisme op basis van autoriteitsdrang (rechts-conservatief). Identiteitspolitiek van de minderheden is ook van een hele andere aard dan identiteitspolitiek van de meerderheid. Minderheden moeten zich altijd verhouden met de meerderheid, dus is er altijd een dialoog, of in ieder geval een botsing. De meerderheid kan de minderheid echter volledig ondersneeuwen. De nieuw-rechtse blinde vlek is in de praktijk van een andere aard dan de linkse blinde vlek.
Dat is in de VS nog veel meer het geval dan hier. Amerikanen zien zichzelf graag als eigengereide individualisten. Maar dat libertarisme verhult een gestructureerde, hiërarchische samenleving waarin vrouwen en etnische minderheden hun individualiteit, tot voor kort, zelden straffeloos konden uitdrukken. Vanaf de top van de piramide was die onderdrukking altijd onzichtbaar, dus konden de mannen daar altijd doen alsof ze de incarnatie van Daniel Boone himself waren. Dit libertarisme is, buiten de academische wereld om, in de VS altijd dominant geweest, wat men op rechts ook beweert. De reactie op die dominantie leidt soms tot excessen, tot het zien van onderdrukkende structuren waar die er niet waren. Maar omdat rechts haar macht nooit heeft verloren, konden die excessen nooit dominant worden zonder discussie.
Het wordt moeilijk om vrouwen en minderheden weer helemaal in hun hok terug te duwen, maar de nieuwe rechtse revolte kan weleens dominanter worden dan de linkse. Liberalisme is zwakker tegenover autoritarisme dan andersom, misschien wel juist door de komst van nieuwkomers uit een patriarchale omgeving.
@1
#3 Heeft het al genoemd: de opvattingen over homo’s, het homohuwelijk, abortus, euthanasie, maar ook naakt in de openbare ruimte en de relatieve openheid naar vreemdelingen. Je probeert geschiedenis ter herschrijven als je deze tolerantie naar verschillende vormen van onzedelijkheid en onzuiverheid niet erkent.
@7 Uit jouw link:
Daarmee is het punt van @12 ook bevestigd: die mismatch was er vroeger, wat waarschijnlijk verklaard kan worden doordat er toen meer belang werd gehecht aan sociaal-economische issues en nu meer aan sociaal-identitaire issues. Kortom: de PvdA heeft de binding met de (blanke) arbeiders verloren, die vonden dat ze er én niet genoeg op vooruitgingen (wat te bewijzen valt), én vonden dat hun Nederlanderschap in geding kwam door de bescherming van (arbeids!)migranten.
In de jaren ’90 verbrokkelde de -eigenlijk- onnatuurlijke alliantie tussen arbeiders, allochtonen en (een deel van de) culturele elite. Het reële, maar onwaarschijnlijke en ongewenste alternatief van de communistische regimes kon niet meer gebruikt worden als voorbeeld van hoe het ook zou kunnen (worden). Vandaar: economische verrechtsing, de Derde Weg, vrijemarktdenkbeelden in de linkse partij(en). Zonder die verbindende factor, had de PvdA minder bestaansrecht, waarom dan niet op D’66, CDA of VVD stemmen? De strijd voor de portemonnee van de arbeider en zijn maag was gestaakt. En vanaf 2000 zien we de strijd om de onderbuik van stemmers.
Mijns inziens zijn veel mensen makkelijk te verleiden, te manipuleren en te bespelen. Zo bezie ik ook de strijd om de onderbuik, als manipulatie. Uit onderzoeken komt het beeld naar voren dat Nederlanders vinden dat economische macht gelijker verdeeld zou moeten worden dan hoe ze nu denken dat het verdeeld is. En ze denken al dat de economische macht veel gelijker verdeeld is dan het nu is. Daar valt volgens mij electoraal veel mee te scoren, als men dat de kiezers aan het verstand kan brengen. Omgekeerd denken veel mensen dat immigratie een stuk lakser en hoger is dan het eigenlijk is. In weerwil van de echte milieuliefhebbers, hoop ik dat we economische groei zullen blijven beleven; het optimisme dat daaruit voorkomt zal een stuk beter zijn voor economische verhoudingen in een maatschappij, en daarmee (hopelijk) ook voor milieubewustzijn. Uit economische krimp zie ik geen -positieve- aanpak voortkomen om de ecologische voetafdruk van de mensheid te verminderen (genocides, zodanige concentratie van kapitaal bij de rijken dat dat algehele productie vermindert vind ik niet positief). Ik zie dan alleen zondebokgedrag, die zich vaak niet zal richten op de daadwerkelijke machtshebbers.
@14: “je moet daarbij ook zeggen dat de “afbraak” was ingegeven door economische noodzaak en niet door ideologie.”
Nee. Het is een (ideologische) keuze geweest. Lees vooral uit dit eerder op Sargasso verschenen artikel de twee paragrafen voor het kopje “Het einde van de welvaartsstaat” (en de paragraaf eronder) eens. Klinkt herkenbaar?
@Folkward: “… Zo bezie ik ook de strijd om de onderbuik, als manipulatie. “
Ik heb nadrukkelijk zo’n onderbuik. Mijn eerste herinnering aan de onderbuik is toen ik een christelijk blaadje zag met daarop zwarte kindertjes. Ik was toen zelf een jaar of 10.
Het ging over hulp/aandacht aan Afrika. Ik zat op dat moment denk ik nu om aandacht verlegen. Ik besefte dat er zo’n grote behoefte was aan hulp/aandacht dat mijn (white-priviliged) deel wel eens stevig in de verdrukking zou kunnen komen. Ik trok de conclusie dat niet alle volken gemeenschappelijke belangen hebben.
Trump stemmen als blanke irrationeel? Lees het indringende artikel waarom dat lang niet zeker is.
Lees ook: https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2017/10/the-first-white-president-ta-nehisi-coates/537909/
Ik denk dat de kracht van de Nederlandse progressieve identiteit in dat stukje van Merijn Oudenampsen vreselijk wordt overschat. Die identiteit is veel minder geworteld, en staat onder veel grotere druk dan mensen denken. Ik snap best dat het er anders uitziet als je er middenin zit en niet beter weet, maar iets wat binnen tien jaar is ontstaan, kan ook binnen tien jaar weer verdwijnen.
Het gevaar voor de Nederlandse progressieve identiteit komt niet van binnen, maar van buiten Nederland. Buiten Nederland wint het conservatisme het van het liberalisme. In landen als Rusland en Polen is conservatisme een reactie op zowel sociaal als economisch liberalisme, en gaat de opkomst van conservatisme dus ten koste van beide versies. Maar ook in de VS is dat het geval. Merijn Oudenampsen beschrijft de VS als een samenleving waarin de jaren zestig veel minder diep zijn doorgedrongen dan hier, maar de VS staan in een veel dieper gewortelde liberale traditie dan Nederland. De VS zijn het land van John Locke, en de typisch Amerikaanse identiteit is een libertarische. Een libertarier is niet alleen economisch, maar ook sociaal liberaal. Het zal hem of haar worst zijn waar iemand zijn of haar piemel in steekt.
Maar dat Amerikaanse libertarisme ondermijnt zichzelf. Het houdt het individuele maakbaarheidsideaal in stand, terwijl de samenleving zelf steeds ongelijker wordt, door economische wetmatigheden. Voor de blanke onderklasse was het idee van zelfredzaamheid en autonomie altijd een houvast. Het kan dan wel slecht gaan, maar je brengt in ieder geval zelf brood op de plank. En je kon als blanke arbeider altijd naar beneden schoppen, waar de African Americans wel over structurele ongelijkheid klaagden in plaats van aan te pakken. Het failliet van de white working class is dat dat niet meer kan. Als je het hoofd niet meer boven water kan houden, dan beroep je je niet meer op zelfredzaamheid, maar ga je op zoek naar een structurele oorzaak. De white working class heeft die gevonden in immigratie, en daarmee is de ruk naar rechts verklaard.
Maar dat betekent ook dat het libertarisme zichzelf op termijn ondermijnt. Want de economische ongelijkheid groeit, dus zijn er steeds meer mensen die angstig naar beneden kijken, in plaats van hoopvol naar boven. Er ontstaat een race to the bottom, waarin liberale/ libertaire waarden worden vervangen door nativisme, nationalisme en racisme. Het idee van grenzen gaat op alle niveaus werken, niet alleen tussen landen, maar ook tussen etnische groepen en geslachten. Libertarisme wordt een zaak van een steeds kleiner wordende elite, die een grote conservatieve massa regeert. Je kan dan niet meer spreken van “economic liberalism and social conservatism,” het conservatisme is dominant geworden. Het lijkt me sterk dat die ontwikkelingen aan Nederland voorbij zullen gaan. De progressieve identiteit zal hier lang waardevol blijven als tegenwicht tegen de islam, maar dat zal geleidelijk aan niet meer zijn dan een vernisje, vermoed ik.
@18
Jaja, we kennen je praatje wel. Je verwart rationeel met bewust, maar dat maakt het beleid niet rationeler. Wat nu juist in dat artikel van jou staat is wat ik zeg: als de arbeiders in de VS of in het ‘diepe Zuiden’ zich verenigd hadden en werk hadden gemaakt van hun strijd tegen economische ongelijkheid, dan waren ze beter af geweest. In plaats daarvan hebben ze zich laten piepelen door de rijken, de (voormalige) plantage-eigenaars en industriëlen, om nóg een slachtoffer te maken die het slechter af heeft dan zij: de neger. En ja, in die zin zit er enige gedachte achter voor witte arbeiders om zich uit te laten spelen tegen zwarte armen: de witten zijn daarmee dan tenminste nog iets beter af. In de psychologie en economie lachen ze types als jou uit: troglodieten die liever kleine winstjes (of zelfs verliezen) accepteren, waar grotere winsten mogelijk zijn, alleen om de ander een loer te draaien. Kleinzerig, dom is het.
Het zou me niks verbazen dat je eigenlijk vindt dat zwarten best in Nederland mogen blijven, ondanks jouw allesverterende racisme. Er zit dan wel een voorwaarde aan: ze moet slaven worden van de ‘echte’ Nederlanders.
Leuk dat je je persoonlijke problemen ten berde wil brengen, je hebt het al eerder gehad over je -toenmalige- onvermogen om een vrouwtje te vinden. Ga toch naar een therapeut daarvoor, val ons en de rest van de maatschappij niet lastig met je haat- en jaloeziegedachten en -gevoelens omdat je niet vaak genoeg een knuffel hebt gekregen. Je hebt issues, los ze op.
Dat alles gezegd hebbende, en ondanks je vertrokken en verdraaide interpretaties zijn je leessuggesties interessante lectuur, omdat er juist niet in staat wat je denkt dat er in staat.
@19
Goede bijdrage, wel deze opmerkingen:
Dat is juist de reden dat Oudenampsen zegt dat bepaalde progressieve waarden (dus ja, niet per se identiteit) behouden zullen blijven. Hij laat dit onder andere zien met een parafrase van Fortuyn:
Gezien de tijdsloop, kan het hier niet enkel gaan om de ‘lange jaren ’60’, maar moet dat minstens doorlopen tot begin 21e eeuw, waarbij abortus, euthanasie en niet-traditionele samenwoningsvormen in de wet geregeld werden, met als kersje op de taart het homohuwelijk in 2001. Van ’tien’ jaar is geen sprake, eerder van veertig jaar.
Daar heb ik mijn vraagtekens bij: conservatisme is de mens eigen, eigenlijk meer nog dan (sociaal) liberalisme. Jonathan Haidt heeft onderzoek gedaan naar de morele gronden van ideologische opvattingen, waarbij hij aanmerkt dat dingen die vooral samenvallen met wat we beschouwen als ‘liberaal’ of ‘progressief’ WEIRD zijn: Western, Educated, Industrial, Rich en Democratic; het grootste deel van de wereld is dat niet, conservatisme (of de morele, of zelfs fysieke, gronden daarvoor) zijn veel gankelijker bij zo’n beetje de rest van de wereld. En zelfs binnen die WEIRD landen, is een kleine meerderheid in wezen nog steeds conservatief (ca. 60% volgens mij als je alles door tweeën deelt). Een meerderheid is een meerderheid en die kan beleid maken.
Je gebruikt hier de klassieke economische betekenis van liberaal: vrijhandel, ondernemingsvrijheid, geen of weinig tol en importtarieven. Vaak valt dit (en de opvattingen van de libertariers) ook samen met wat in de Angelsaksische cultuur ‘fiscal conservative’ wordt genoemd: een kleine overheid die zich qua regelgeving met zeer weinig bemoeit (dus ook geen tol, handelsbarrières of voorwaarden voor ondernemerschap). Dit is meer voor de lezers dat duidelijk is wat jij (volgens mij) bedoelt met ‘economisch liberaal’.
In die zin vind ik het libertarisme (of je dat nou onder ‘liberaal’ of ‘conservatief’ wil scharen) ook gevaarlijk en zelfondermijnend. Waar conservatieven op 5 morele gronden hun opvattingen baseren (waarbij je kunt beargumenteren dat sommige evolutionair achterhaald zijn), zijn die van progressieven en libertariers op 2 gronden gebaseerd. Beide groepen hechten belang aan eerlijkheid, maar waar de tweede grond bij progressieven ‘zorg’ is, wat een collectivistische insteek heeft, is bij libertariers ‘vrijheid’ het belangrijkste is, wat een individualistische insteek heeft. Met een steeds groter wordende bevolking en een steeds ‘kleiner’ wordende wereld, zie ik dat niet goed komen. Libertaire stromingen hebben in Nederland (en volgens mij in de rest van continentaal Europa) nooit echt voet aan de grond weten te krijgen (de Libertarische Partij bestaat, maar daarmee is ook alles gezegd), ik zie dat ook zo niet gebeuren. Men zal niet zo snel één morele grond zonder meer voor een andere grond opgeven. De weg van een progressief (met ‘zorg’) naar een libertarier (met ‘vrijheid’) zal toch echt via het conservatisme moeten lopen (die beide gronden combineert met nog 2 andere: loyaliteit en zuiverheid).
@Folkward: “… een voorwaarde aan: ze moet slaven worden van de ‘echte’ Nederlanders.”
Dat lijkt me wel wat ja. Een lekkere slavin om mijn bed op te warmen.
“…. In de psychologie en economie lachen ze types als jou uit: …
Ik vind jouw post ook weinig respectvol richting mij. Ik bedoel kwalificaties zoals: “Troglodiet, kleinzerig, dom en therapeutisch geval”
@22
Weet je wat het verschil is met mij en de meesten andere progressieven hier? Ik geloof je. Toe, kun je nog eens expliciet, serieus zeggen dat de enige plaats voor zwarten in de Nederlandse maatschappij een ondergeschikte rol is?
Hee, ik benoem slechts. Dat mag toch? Je vindt het toch fantastisch als mensen zich ‘ontdoen van het juk van politieke correctheid’? Laat mij jou dan kleinzerig noemen omdat je (persoonlijke) economische vooruitgang lager inschat dan de mogelijkheid om naar beneden te trappen naar zwarten.
@19:
“Ik denk dat de kracht van de Nederlandse progressieve identiteit in dat stukje van Merijn Oudenampsen vreselijk wordt overschat.”
Progressieve identiteit ? Ik bespeur hier toch enigszins de rechtse strategie om het bestrijden van misstanden weg te zetten als identiteitspolitiek. Progressieve mensen zijn helemaal niet bezig met identiteit. Sterker nog, het hele idee van progressieve politiek is dat identiteit uiteindelijk geen rol meer speelt.
Maar progressieve waarden, in tegenstelling tot identiteit, zijn in Nederland wel degelijk heel populair. Dat laat Oudenampsen’s stuk ook zo mooi zien; in Nederland kon regressief rechts niets anders dan progressieve waarden overnemen, omdat ze te veel steun onder de bevolking hadden. En dat is nog steeds zo; zoals het SCP onderzoek en eigenlijk vrijwel elk ander onderzoek laat zien.
“Het gevaar voor de Nederlandse progressieve identiteit komt niet van binnen, maar van buiten Nederland.”
Nee dus; als je het artikel leest, dan blijkt daaruit heel duidelijk dat het juist van binnen Nederland komt. Al vanaf het begin van de jaren ’90 zijn bepaalde personen actief bezig geweest om regressieve politiek op de agenda te zetten, vooral door het zwartmaken van progressieve politiek.
Jij bent het kennelijk niet met het artikel eens. Kan je ook aangeven wat er niet klopt aan Oudenampsen’s uitleg ?
“Een libertarier is niet alleen economisch, maar ook sociaal liberaal.”
Helemaal niet. Sociaal liberalisme en Libertarisme staan loodrecht op elkaar op sociaal vlak. Libertariers vinden het helemaal niet erg als de maatschappij wordt verdeeld in een kleine elite met alle macht, en een grote groep loon- en schuldslaven. Sociaal Liberalisme, daarentegen, is zo ongeveer bedacht om precies dat te voorkomen.
” Merijn Oudenampsen beschrijft de VS als een samenleving waarin de jaren zestig veel minder diep zijn doorgedrongen dan hier, maar de VS staan in een veel dieper gewortelde liberale traditie dan Nederland.”
Maar beide dingen kloppen toch gewoon ? De VS is, wat dat betreft, al sinds de burgeroorlog sterk gepolariseerd. Eigenlijk is er altijd een substantieel deel van de Amerikaanse bevolking geweest, dat nooit heeft kunnen accepteren dat ze die oorlog hebben verloren en de slavernij hebben moeten afschaffen. Deze groep heeft zich altijd verzet tegen de jaren zestig. Het lijkt misschien alsof de VS de progressieve waarden uit die tijd volledig heeft omarmd, maar dat is zeker niet zo. In Nederland heeft zo’n groep nooit bestaan, en diezelfde progressieve waarden werden hier dan ook door vrijwel de gehele bevolking omarmd. Dat is ook waarom mensen als Bollkestijn bijna tien jaar nodig hebben gehad om het regressieve discours in Nederland in te voeren.
@19 Een historicus als Jonathan Israël schijnt daar anders over te denken.
Verder kent Nederland een egalitaire traditie die honderden jaren teruggaat. Ik heb wel eens beschrijvingen gelezen van een aristocraat en schrijver uit de – ik meen achttiende eeuw – die ervan versteld stond hoe lomp de Nederlanders waren.
Het kwam er op neer dat je als Franse edelman, wanneer je in koets arriveerde bij een Nederlandse herberg, werd behandeld als de eerste de beste berooide reiziger. Je moest vooral geen kapsones hebben of een voorkeursbehandeling verwachten, want daar hadden die Nederlanders dus de schurft aan. O, meneer heeft adellijke titels. Nou, lekker boeiend.
Daar liggen dus ook de kansen voor moslims, afro-Nederlanders, transgendermannen en – vrouwen. Die moeten er bij blanke Nederlanders op hameren – en blijven hameren: ‘Ik ben gewoon een Nederlander net als jij, en ik hoef geen voorkeursbehandeling, ik wil gewoon normaal behandeld worden.’
Krijg je vervolgens gesteggel en getwist over wat dat dan is, maar ik vermoed dat die waarde: ‘we zijn allemaal gelijkwaardig, tenslotte moet ieder mens eten en poepen’, wel degelijk aanhaakt bij een veel dieper verankerd complex aan attituden.
@25: Dat klopt, inderdaad. Sterker nog, de Republiek (dat waren we toen wel) was een hele belangrijke inspiratiebron voor de Founding Fathers.
Het is wel ironisch, wat dat betreft. Als je kijkt naar wat nu typische Nederlandse waarden zijn, dan kom je al heel snel op godsdienstvrijheid; daar hebben we 80 jaar voor gevochten, en het is zo ongeveer het bestaansrecht van ons land. En laat dat nu net precies datgene zijn dat de zogenaamde verdedigers van Nederlandse waarden zoals Wilders en Baudet willen afschaffen …
@Folkward: “…. zwarten in de Nederlandse maatschappij een ondergeschikte rol is?
In Zuid-Afrika zien we dat de rollen omgedraaid zijn en dat de blanken in de politiek de onderliggende partij zijn.
Daar heb je dus een staatshoofd dat teksten zingt: “Shoot the (blanke) boer” https://youtu.be/6fzRSE_p1Ys
“Hee, ik benoem slechts. Dat mag toch?”
Je doet onaardig en tegelijkertijd probeer je jouw sleetse linkse idealen uit te venten: “AltJohan, geef je over, kom bij ons, want daar ligt jouw werkelijke economische voorspoed”
@27: Tsja, Johan, dat krijg je als een land decennia lang geregeerd wordt door Witte Superioriteitsdenkers die groepen op basis van cultuur onderdrukken. Er komt altijd een tijd dat die groepen macht krijgen, en dan zijn de rapen gaar. Daarom zijn zoveel mensen in Nederland ook zulke felle tegenstanders van Baudet en Wilders.
John Locke was een Brit.
Die Oudenampsen blijkt vandaag bij zijn proefschrift helemaal niet aan wederhoor gedaan te hebben en bovendien blind te zijn voor de fouten van links. Als verdediging stelt hij: ‘Ik heb gekozen om puur uit te gaan van de geschreven tekst van Bolkesteins werk. Als ik Bolkestein had geïnterviewd, was dat hoe dan ook een vijandig interview geworden.’
https://www.volkskrant.nl/binnenland/bolkestein-noemt-vooringenomen-proefschrift-dat-hem-tot-gangmaker-van-nieuw-rechts-kroont-belachelijk~a4567113/
Zijn promotor vindt het allemaal prima, een beetje Googlen naar iemands teksten en daar dan selectief copy/pasten wat jouw vooringenomen stelling het beste past blijkt goed genoeg voor een proefschrift. Het toont maar weer eens aan hoe waardeloos en links bevooroordeeld de meeste sociale studies zijn.
@30:
Lol, je bent er weer helemaal ingetrapt …
“Die Oudenampsen blijkt vandaag bij zijn proefschrift helemaal niet aan wederhoor gedaan te hebben …”
Dat komt omdat Oudenampsen wetenschap bedrijft, en geen journalistiek. Wederhoor is geen wetenschappelijke methode.
” … en bovendien blind te zijn voor de fouten van links.”
Nou nee, zijn onderzoek gaat simpelweg niet over links. Het gaat over rechts, en meer specifiek de ontwikkeling van het rechtse gedachtengoed. Er is geen enkele reden waarom zogenaamde “fouten van links” daarbij zouden horen. Overigens is het volledig onduidelijk wat die zogenaamde “fouten van links” uberhaupt zouden zijn.
“Als verdediging stelt hij: ‘Ik heb gekozen om puur uit te gaan van de geschreven tekst van Bolkesteins werk. Als ik Bolkestein had geïnterviewd, was dat hoe dan ook een vijandig interview geworden.’”
Yep, maar de Volkskrant is “vergeten” om hem correct te quoten. Wat hij tegen de journalist heeft gezegd, is dat het een vijandig interview zou worden, omdat Bolkestijn nogal wat ideeen in zijn geschriften heeft verdraaid. Oudenampsen zou hem niet hebben kunnen interview zonder hem daarmee te confronteren.
Maar ja, zo kennen we de Volkskrant inmiddels. Elke keer dat er gefundeerde, inhoudelijke, terechte kritiek komt op een rechtse denker verdraait de Volkskrant dat tot politieke vijandigheid. In de sprookjeswereld van de Volkskrant lezer krijgen historici als Emmer en Gilley geen kritiek omdat ze onzin zouden beweren, maar omdat ze het slachtoffer zijn van linkse identiteitspolitiek. In de echte wereld beweren ze wel degelijk de grootste mogelijke onzin, en dat is dan ook de reden dat ze kritiek krijgen.
“Zijn promotor vindt het allemaal prima, een beetje Googlen naar iemands teksten ….”
Je hebt echt geen flauw idee wat wetenschap is, of wel ?
Jouw goede vriend Bolkestijn probeerde zich te verdedigen door een Vermeendje te doen, en te beweren dat hij nog nooit iets van Hayek had gelezen. Het was wel leuk om te zien hoe snel mensen quotes uit Bolkestijn’s eigen boeken konden produceren die lieten zien dat onze oud-Shellman Hayek niet alleen heeft gelezen, maar zo ongeveer uit zijn hoofd heeft geleerd. En als kersje op de taart blijkt hij ook nog eens jarenlang bestuurslid van een Hayek stichting te zijn. Het toont maar weer eens aan hoe waardeloos en leugenachtig de meeste rechtse denkers zijn.