OPINIE - ‘De industriepolitiek, die in de jaren ’70 nog werkte, heeft geen toekomst meer,’ schrijft GroenLinks-kamerlid Liesbeth van Tongeren.
Bestuurders en bewoners in Groningen zijn boos. “Onze huizen zijn geen stuiver meer waard, we lijken wel een wingewest” en “We zijn door Den Haag in de steek gelaten omdat het Rijk de inkomsten belangrijker vindt dan bewoners.” Onderzoek van minister Kamp concludeert dat er geen sprake is van waardevermindering van de huizen in Noord-Groningen. Ondertussen gaan bodemdaling en gasbevingen gewoon door en vallen bedrijven in de regio om; zoals recent aluminiumsmelter Aldel. Waarom zijn er eigenlijk energievretende aluminiumsmelters in Nederland gevestigd? Waarom worden er in Nederland nog nieuwe kolencentrales gebouwd?
Begin jaren ’70 was het een begrijpelijke strategie om vanwege de enorme gasbel en de ‘belofte’ van kernenergie energie-intensieve bedrijven aan te trekken en zo werkgelegenheid te creëren. Energiegrootverbruikers zoals olieraffinaderijen, de chemische sector en staal-, zink- en aluminiumproducenten floreerden met hulp van de staat. Ten behoeve van het inmiddels ook failliete aluminiumbedrijf Zalco werd de kerncentrale Borssele neergezet en Aldel werd bovenop het aardgas gebouwd. De zware industrie deed het goed in Nederland en creerde werkgelegenheid en welvaart.
Oliecrisis
Er waren plannen voor veel meer kerncentrales, maar kernenergie bleek toch niet zo goedkoop en plannen voor 35 kerncentrales langs de Nederlandse kust werden geschrapt. Door de oliecrisis gingen ook de olie- en gasprijzen omhoog. En nu zet Groningen grote vraagtekens bij de gaswinning. De toezichthouder, het Staatstoezicht op de Mijnen, zegt dat de winning snel teruggebracht moet worden.
Acht provincies en vele gemeenten willen geen schaliegaswinning. Ook voor kolencentrales, een nieuwe bron van goedkope stroom voor de zware industrie, kalft de steun af. Het is een vicieuze cirkel; de economie en de schatkist zijn afhankelijk van de inkomsten van gaswinning en zware industrie, die industrie is afhankelijk van lage energieprijzen en dus regelt de overheid keer op keer goedkope energie. Nu door het faciliteren van nieuwe kolencentrales, door kortingen op de CO2-prijs of door supergoedkoop transport van stroom. En door het maximaal openhouden van de gaskraan in het Noorden.
Industriepolitiek
Groningen heeft inmiddels te kampen met bodemdaling, aardbevingen, onverkoopbare huizen, beschadigde monumenten, vervuilende kolencentrales aan de rand van de Waddenzee en toenemende werkloosheid. De industriepolitiek, die in de jaren ’70 nog werkte, heeft geen toekomst meer. Toch is de Commissie Meijer, die een oplossing voor de Groningse problematiek moest zoeken, niet met een alternatieve economische strategie gekomen. Ze probeert de onvrede in Groningen te dempen en de steeds omvangrijker schade te beperken.
De commissie stelt een fonds voor met een flink bedrag erin voor mooie dingen voor de regio, voor economische stimulans, aanpakken van de ergste schadegevallen en voor een overlegtafel waar iedereen mag meepraten. Op zich prima, maar de gaswinning en het ‘verjubelen’ van de gasbaten gaan, ook met hun advies, onverminderd door.
Commissaris van Koning in Groningen Max van de Berg heeft zijn eerste bod al een tijdje op tafel liggen. Een miljard in de komende 20 jaar. Gezien de gasopbrengst tot nu toe van 250 miljard geen groot bedrag. Er komen vast wat achterhoede gevechten over de exacte hoogte van het bedrag, waar het aan uitgegeven mag worden; hoeveel huizen afgebroken en aardbevingsbestendig teruggebouwd gaan worden. De Alders-overlegtafel over Schiphol hanteert exact dezelfde strategie dus Groningers kunnen alvast de Schipholdossiers lezen om te weten ze wat hen boven het hoofd hangt.
Conglomeraat van de gevestigde belangen
Nederland gaat gewoon door met de strategie van goedkope energie, zware industrie en werkgelegenheid van het verleden. Geen idee wat we gaan doen als het gas op is. Plannen voor een moderne industriepolitiek lopen stuk op het conglomeraat van gevestigde belangen. Daarom roept de Duitse Energiewende bij de werkgevers en de vakbonden in Nederland zo weinig enthousiasme op. Maar de contouren van een alternatief zijn er voor wie wil zien.
Groene industriepolitiek dus. Nederland is sterk in de off-shore industrie en overal ter wereld vragen ze om kennis over windmolenparken, dijken en baggeren. In Groningen en elders in het land liggen schone energieplannen op de tekentafel. In Zuid-Nederland zijn er kansen voor een moderne en schone auto-industrie waarin bijvoorbeeld de electrische autofabriek van Tesla samenwerkt met de Technische Universiteit van Eindhoven. De chemie-industrie kan overschakelen van olie als grondstof naar biotechnologie waarin planten gebruikt worden. Denk aan Coca Cola-flesjes van zetmeel in plaats van plastic.
Laat de overheid zich inspannen zodat de Nederlandse groene innovaties de markt bereiken. Begin nu met de omslag van een energie-intensieve halffabrikaten-economie naar een hoogwaardige, energie-efficiënte kenniseconomie. Draai de gaskraan een flink stuk dicht. Dan maakt ook in Groningen de boosheid plaats voor bedrijvigheid.
Met behulp van openbaar beschikbare data (KNMI, Groninger Bodem Beweging, NVM & CBS) onderzoekt Sargasso in een serie artikelen de aardbevingen in Groningen. Zie ook het volledige dossier voor alle artikelen.
Reacties (21)
Misschien omdat voor al jou ideeën aluminium nodig is en die aluminium moet ergens geproduceerd worden, waarom dan niet in Nederland, Aldel was de meest moderne en efficiëntste aluminium smelterij ter wereld, ten onder gegaan aan de milieu gekkies die continue pushen voor meer belasting op energie.
Straks worden die schone windmolens gemaakt met aluminium uit een nog veel viezere smelterij, lekker handig gedaan jongens.
@”0: “dus regelt de overheid goedkope energie … het faciliteren van nieuwe kolencentrales”
Zorgde niet het energieakkoord voor de afschaffing van de kolenheffing? Te gemakkelijk om naar de overheid te verwijten.
“kansen voor een moderne en schone auto-industrie”
Is GroenLinks niet meer voor openbaar vervoer?
Even wennen, net als met:
“energie in overvloed, leve de gloeilamp, weg met de spaarlamp”
http://www.kennislink.nl/publicaties/voorbij-duurzaamheid
Leuk idee, zou je wat verder kwantitatief kunnen toelichten:
1) Hoe je de energievoorziening ziet? Even in het achterhoofd houden dat NL 3200 PJ per jaar gebruikt voor grondstoffen, aandrijving industriele processen, elektriciteit en verwarming van woningen en utilitietsgebouwen en transport.
2) Hoe je de business case ziet? Even in het achterhoofd houden dat de elektriciteitprijs voor Otto Normalverbraucher van €23 per MWh in 1998 is gestegen naar €316 in 2013. Daarvoor krijgt Otto een paar %punten van zijn totale energiegebruik uit zon en wind en een kritische netbalans. Doorgaan op de ingeslagen weg betekend naast hoge kosten voor de opwekkers ook nog hoge kosten voor de netbalans.
@3:
Ten eerste: volgens mij ben je ergens een komma vergeten, of heb je je elektriciteitsprijzen uit de lucht gegrepen. De elektriciteitsprijs is sinds 1998 met ongeveer een factor twee gestegen, niet met een factor 14.
Ten tweede: doorgaan op de oude vertrouwde weg is, hoe je het ook wendt of keert, op de lange termijn onhoudbaar. Dan kan Nederland maar beter voorop lopen bij de ontwikkeling van alternatieven.
Kamp in de bocht.
“Beste mensen er is geen sprake van waardevermindering van uw woningen”
Natuurlijk niet, er zitten slechts enorme scheuren in de gevel, de kelder is verzakt en lek, tussen zijmuren en dak gaapt ruimte, de voorpui wordt al jaren met stempels gestut…de leidingen voor electriciteit en gas zijn deels gescheurd, de keuken lekt aan alle kanten… De tegels in de badkamer knallen eraf zodra ze er opnieuw opgeplakt zijn,……maar de kopers staan te trappelen om dit huis te kopen.
Tot zover de ” betrouwbaarheid en integriteit “van de “heer” Kamp.
Ik ben trouwens wel benieuwd naar de naam van dat onderzoeks-zwendel- bureautje dat Kamp ingeschakeld heeft om dat te onderzoeken.
@4:
Nederland kan al nooit meer voorop lopen.
Die kans hebben ze met hun korte termijn denken laten liggen.
De kansen liggen nu bij Denemarken en Duitsland.
@6: Onzin. Natuurlijk is het beleid van de afgelopen 10-15 jaar erg schadelijk geweest, maar een paar jaar sterk beleid kan een hoop teweegbrengen. Moet dat er wel komen, natuurlijk….
@7: En JIJ denkt in alle ernst dat DIT kabinet dat teweeg gaat brengen?
Kamp voorop in de strijd?
Geloof jij nog in sprookjes?
Tja, de antonnetjes hebben de zaak nu eenmaal zwaar verpest en dat zal ons in de toekomst duur te staan komen.
Wat doen we als het gas op is?
Vriendjes met Poetin worden? Dat is de strategie die dit kabinet lijkt te volgen door wel naar Sotsji te gaan.
Het past ook wel bij Nederland. Nederland is een handelsnatie, die probeert gewoon gas te kopen in het buitenland. Duitsland is meer een maakindustrie-natie, die bouwen veel dingen zelf, o.a. veel zonnepanelen en windmolens.
@10: Ik heb begrepen dat we, ondanks een desastreus Nederland-Rusland jaar met vrijwel uitsluitend irritaties en boosheden inderdaad toenadering blijven zoeken tot Poetin.
Zuerst das Fressen, dann erst die Moral.
Je weet wel, de FANTASTISCHE VOC-mentaliteit.
@6: “De kansen liggen nu bij Duitsland”
@10: “Duitsland bouwt veel zelf, zonnepanelen, windmolens”
Vanwaar dat sprookjesbeeld?
Ook Duitsland raakt steeds meer van deze bedrijven kwijt.
Ja een deel van de atoomstroom is vervangen door zon-windstroom, het grootste deel komt van bruinkool- en steenkoolstroom, deels afkomstig van Amsterdam / Rotterdam.
De Duitse grootverbruikersprijs is nog lager dan bij ons, zoals bleek bij het verdwijnen van Andel.
Als ik een Groninger zou zijn dan heb ik eigenlijk alleen maar één enkele boodschap voor mensen als Rutte, Samsom en super-autist Henk Kamp. Met deze mensen valt absoluut niet te praten die snappen maar één simpel veelzeggend handgebaar en dat is:
…………………/´¯/)
………………..,/¯../
………………./…./
…………./´¯/’…’/´¯¯`·¸
………./’/…/…./……./¨¯
……..(‘(…´…´…. ¯~/’…’)
……………………..’…../
……….”…………. _.·´
……………………..(
…………………………
@8: Nee, natuurlijk denk ik dat niet en dat heb ik ook niet gezegd. Ik reageerde op jouw opmerking dat Nederland nooit meer voorop zou kunnen lopen. Dat is onzin, omdat de basisingrediënten om voorop te lopen echt wel aanwezig zijn in Nederland. We hebben alleen de juiste koks nodig (met een kleine letter, welteverstaan ;)
@13:
Hij is leuk.
En knap bedacht.
En je hebt gelijk.
@14: nou, hoppeta dan…..geef tussen de bedrijven door even aan hoe we die giga/mega achterstand weer even gaan wegwerken.
@4: Getallen kloppen en illustreren de weerbarstige werkelijkheid. Wie heeft het over doorgaan op de oude weg? Ik zie wel iets in het geschetste ideaalbeeld. Ik ben alleen nieuwschierig naar de concrete invulling.
Aardappels kun je beter opeten. Zeker nu we peak-cola al gepasseerd zijn.
Daar ben ik het helemaal mee eens. Ik ben er al mee begonnen en heb mijn eigen gasverbruik flink teruggebracht(minder stoken, korter en minder vaak douchen, koken met de hooikist).
Als iedereen in Nederland dat doet, dan hoeven we geen Noors of Russisch gas uit de Noordelijke IJszee te halen.
Voorlopig rijden elektrische auto’s en treinen nog hoofdzakelijk op aardgas. Onze elektriciteit is voor 60% afkomstig uit aardgas.
Als er minder treinen rijden en als de treinen langzamer rijden, gaan de elektriciteitsproducenten minder gas gebruiken.
Dichter bij je werk wonen, zodat je er lopend of op de fiets naar toe kunt. Schaf de reiskostenvergoeding voor ambtenaren af en verleid (of dwing) ze om dichter bij hun werk te gaan wonen.
Verzin geen smoesjes om je aardgasverbruik niet te verlagen, maar verzin manieren waarmee je verbruik nog verder omlaag kan.
“Ondertussen gaan bodemdaling en gasbevingen gewoon door en vallen bedrijven in de regio om; zoals recent aluminiumsmelter Aldel.”
Ik ben wel benieuwd waarom dit samen in één zin gezet wordt, temeer omdat het gevolgd wordt door “Waarom zijn er eigenlijk energievretende aluminiumsmelters in Nederland gevestigd?”, waaruit doorschijnt dat de schrijfster niet in het minst rauwig is om dat omvallen van Aldel.
Goede dag voor u allen,
mijn naam is lady rita john een directeur van carrinbrownloans ben hier om u te informeren dat we nu geven lening tegen 2% rente, heb je behoefte aan een persoonlijke, zakelijke of morthgage lening contact met ons op en krijg je lening dringend zonder stress of problemen oke.
contact met ons op ([email protected]).
Ik zal wachten voor uw contactpersoon.
groeten
dame rita john
@20:
Ga je reclame ergens anders dumpen, joh.