Kunst op Zondag |Wandelen in het spoor van Jan Mankes

VERSLAG - Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke vierde zondag van de maand een bijdrage van Wilma takes a break.

In mijn eerste bijdrage aan Kunst op Zondag nodig ik je van harte uit voor een wandeling. Veel musea gaan op 1 juni met nieuwe richtlijnen weer open. Maar er is ook veel moois buiten de museale muren te beleven. De wandeling in het spoor van Jan Mankes in het Gelderse Eerbeek is zo’n voorbeeld. Dit jaar herdenken we dat “Hollands meest verstilde schilder” 100 jaar geleden in Eerbeek is overleden. Zijn graf en dat van zijn vrouw is onderdeel van een mooie meditatieve route.

Sneak preview van mijn wandeling in Eerbeek

Voor het beeld de geit (1992) heeft Marijke Ladage zich laten inspireren door Mankes schilderijen.

De geit van Jan Mankes

De VVV aan de Stuyvenburchstraat in Eerbeek is ons startpunt voor de wandeling in het spoor van schilder Jan Mankes en zoöloog Max Weber. De echtparen Jan en Anne Mankes en Max en Anna Weber leerden elkaar in Eerbeek kennen en werden hechte vrienden. Vanuit zijn atelier en serre keek Jan op het huis van de familie Weber. Vóór dat we deze plek bekijken, gaan we eerst op zoek naar het beeld van de geit van kunstenaar Marijke Ladage (1943)  aan de Derickxkamp. Op de hoge sokkel staat een mooi gedicht van Willem de Mérode (1887 -1939) .

Deze plaquette op voormalige woonhuis van de familie Mankes is op 26 april 2020 onthuld.

Woonhuis van de familie Mankes

Als we na de geit twee keer links afslaan, komen we in de Dr. Gunningstraat. In deze straat op nummer 13 staat het voormalige woonhuis van Jan, Anne en hun zoon Beint. In de serre had Jan zijn atelier en van hieruit had hij een weids uitzicht over de weilanden. En hij had zicht op het monumentale Huis te Eerbeek, waar de familie Weber woonde en werkte. In de gevel van het Mankes-woonhuis is op 26 april jl. een plaquette onthuld. Beeldend kunstenaar Monique Bosch heeft zich hiervoor laten inspireren door een zelfportret van Mankes met uil.

In Huis te Eerbeek woonden Max en Anna Weber, vrienden van Jan en Anne Mankes.

Wandelen door het Weberbos

Via het Weberbos komen we bij Huis te Eerbeek. Hier spuit de vijverfontein hosanna en bloeit de wisteria volop. Een paradijselijke plek, zeker op een zonnige, rustige zondagochtend. De Webers waren allebei wetenschappers. Max Weber heeft o.a. de Siboga-expeditie door de Indische wateren gemaakt. Zijn vrouw Anna was plantkundige en heeft als eerste vrouw in Nederland een eredoctoraat ontvangen. In het kielzog van de Webers in Eerbeek, kozen verschillende professoren voor een woning hier in het groen. De wandelroute voert u langs verschillende (land)huizen van deze wetenschappers.

Er liggen nog steeds bloemen en kaarten op het graf van Jan en Anne Mankes.

Afscheid van de familie Mankes

Op de begraafplaats van Eerbeek aan de Coldenhovenseweg kun je een laatste groet brengen aan schilder Jan en zijn vrouw predikant Anne Mankes Zernike (1887-1972). Hun kunstenaars vriend Chris Lebeau heeft hun beider namen met bijzondere letters op de grafplaat gezet. Als wij hier aankomen, liggen er bloemen en een kaart op het graf. Links achter vond dichter Willem Mérode zijn laatste rustplaats en weer iets verder naar links Max en Anna Weber.

Woonhuis van Jan en Anne Mankes, gezien vanuit het park bij Huis te Eerbeek.

Op zoek naar de Jan Mankesstraat

Voor ons is de begraafplaats niet het einde van de wandeling. We steken de weg recht over en komen zo op de Enkweg. Op deze route kruisen we weer de Eerbeekse Beek, die we aan het begin ook zagen bij de entree van het Weberbos. Aan de Jan Mankesstraat staan aan weerszijde woningen uit 1950. Deze zijn gebouwd voor de medewerkers van de papierfabrieken in Eerbeek. Anno 2020 is Eerbeek nog steeds het centrum van de Europese papierindustrie.

Deze boerderij aan de Molenstraat 2 is ook te zien op tekeningen en schilderijen van Jan Mankes.

Mijn ervaringen met de route:

• Op de 8,5 kilometer lange wandelroute maak je kennis met de prachtige natuur van Eerbeek en omgeving;
• Jan Mankes maakte zelf dagelijks een wandeling, vaak alleen en soms met Max Weber (1852-1937);
• Op de route ontdek je nog steeds veel favoriete tekenonderwerpen van Mankes zoals paarden, boerderijen, de korenmolen en het uitzicht vanuit zijn atelier;
• In de folder is er gelukkig ook aandacht voor de Anne Mankes en Anna Weber (1852-1942) . Twee vrouwen die hun sporen in de wetenschap hebben verdiend en beiden actief waren in hun werkveld. Anne als predikante en Anna als plantkundige;
• Wij liepen zonder de app en hebben op basis van de folder soms een afslag gemist waardoor we flink langer hebben gewandeld. Maar dat was geen straf op de zonnige zondag op de Veluwe.

Routeboekje

De VVV Visit Brummen en Eerbeek hebben een routeboekje samengesteld dat je op hier kunt downloaden of via de app route.nl (nummer 1289076). Een papieren exemplaar is verkrijgbaar bij de VVV in Eerbeek.

Lengte 8,5 km – wandeltijd 1,5 tot 2 uur

Leestip

GelderBoek heeft een mooie jubileumpublicatie uitgebracht onder de titel: Kijk Jan Mankes.
Dit 64 pagina tellende boek is o.a. te koop voor € 17,90 bij de VVV Brummen-Eerbeek, Museum MORE en hier online.

Meer weten over de activiteiten in het 100 jaar Jan Mankes jaar, lees dan hier verder.

© foto’s en video Wilma Lankhorst

Bekijk hier de video over de herdenkingsplaquette van Monique Bosch