COLUMN - Nu de regering-Trump hard ingrijpt in de wetenschap als die volgens politici de verkeerde woorden gebruikt, en nu het duidelijk is dat grote Amerikaanse bedrijven door de knieën gaan en het nieuwe regime steunen, wordt het belangrijk om keuzes te maken.
Ik heb het altijd eigenaardig gevonden dat ik als medewerker van een Nederlandse universiteit verplicht ben Teams te gebruiken en daarmee allerlei gegevens aan een Amerikaans bedrijf overdraag. Microsoft beheert de manuscripten van mijn artikelen, kijkt mee met vrijwel al mijn vergaderingen en heeft controle over mijn e-mail en agenda. Om toegang te krijgen, moet ik bovendien een Microsoft-app op mijn mobiele telefoon installeren om mijn identiteit te verifiëren bij het inloggen.
Controleren
Microsoft zal de Nederlandse universiteiten vast allerlei mooie beloften hebben gedaan over geheimhouding en privacy, maar in Amerika heeft de regering inmiddels een buitenstaander, de miljardair Elon Musk, toegestaan om in de gegevens te kijken van zo ongeveer iedereen die ooit geld van de overheid heeft gekregen. Iets wat eerder zelfs Amerikaanse ministers niet mochten. Wat betekenen beloften onder dit regime?
Ik ben oud genoeg om me te herinneren dat mij werd verteld dat de universiteiten voorop zouden lopen bij de open source-revolutie. Ik denk dat het een jaar of twintig geleden was dat. We zouden alleen gebruik maken van programma’s die vrijelijk beschikbaar waren, omdat programmeurs ze gezamenlijk hadden gemaakt en hadden vrijgegeven voor het publieke domein. Niemand hoefde te verdienen aan software, of preciezer gezegd: mensen konden dan altijd nog verdienen aan het op maat maken van pakketten of mensen ondersteunen. Bovendien heeft open source-software het voordeel dat iedereen kan controleren wat er gebeurt.
Rondlopen
De programma’s bestaan. Er zijn denk ik geen functies in enig programma van, bijvoorbeeld, Microsoft, die niet ook door open source-software kunnen worden uitgevoerd. Als we de afgelopen twintig jaar hadden geïnvesteerd, had het allemaal nog veel mooier kunnen zijn.
Ik heb meegemaakt dat universitair medewerkers verboden werd om Dropbox of Google Drive te gebruiken, omdat die hun servers in Amerika hadden staan, maar dat we gebruik moesten maken van Surfdrive, want dat was van de Nederlandse universiteiten zelf. Niet helemaal open source, geloof ik, maar in ieder geval in vertrouwde handen. Surf heeft geen multimiljardairs voortgebracht. Maar nu wordt de Surfdrive meestal vervangen door die van Microsoft. Een groot deel van de Nederlandse wetenschap bevindt zich in Amerika.
Amerika is duidelijk niet langer onze vriend. Niet van Nederland, niet van Europa, niet van de wetenschap. Hoe lang blijf ik nog verplicht op mijn telefoon rondlopen met een app waardoor Elon Musk kan zien waar ik mij bevind?
Hier is een lijst met Europese alternatieven voor Amerikaanse diensten (niet allemaal ‘open source’)
Deze website is gewijd aan open source-alternative software