Rapport Remkes gemiste kans voor woningbouw

In het rapport Niet alles kan worden geen maatregelen genomen om de woningbouw snel vlot te trekken. Marc Chavannes stelt in NRC dat het rapport een reeks bekende problemen schetst en allerlei vormen van aanpak suggereert die noch snel noch drastisch zijn. Het rapport 'Niet alles kan' beschrijft wie waarvoor verantwoordelijk is en wie waarmee rekening moet houden. Het rapport-Remkes is volgens Chavannes meer een sociografisch-bestuurlijke schets van Nederland dan een advies over kortetermijnoplossingen voor de 18.000 projecten die stil zijn komen te liggen door de uitspraak van de Raad van State eind mei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het ongelijk van Syp Wynia #vangaslos

ANALYSE - “Zes redenen om het gasverbod niet voor lief te nemen”, kopte Syp Wynia in zijn column voor Elsevier. Een herhaling van het relaas waarmee Wynia al enkele maanden de gaslobby in de kaart speelt. Met een paar fraaie retorische trucs weet hij de argeloze lezer te overtuigen dat het helemaal niet zo slim is om geen aardgas meer te gebruiken. De meeste trappen er nog in ook. Daarom schreef Jan Willem van de Groep toch maar de reactie die hij eigenlijk niet wilde schrijven. Het is nogal makkelijk om in een column van zo’n 400 woorden stellingen in te nemen. Voor het weerleggen ervan moet vaak een veelvoud aan (moeilijkere) woorden gebruikt worden. Ook in dit geval, vreest hij dat dat zo is.

Aanleiding

De aanleiding voor het relaas van Wynia is het schrappen van de gasaansluiting voor nieuwbouwwoning als kerntaak van de netwerkbedrijven in de nieuwe wet VET. De meeste argumenten die Wynia echter gebruikt, staan volkomen los van deze wet die per 1 juli is ingegaan. Wynia suggereert met z’n column dat het morgen allemaal gebeurd is met het gas en dat dit allerhande rampscenario’s tot gevolg heeft. Dit is niet waar. Het proces #van(aard)GasLos in de gebouwde omgeving is bij uitstek een traag proces omdat gebouwen nu eenmaal een trage transformerende massa vormen. Het is in die zin ook logisch om te beginnen met de gebouwen die er het langste zullen staan: de nieuwbouwwoningen die nu worden gerealiseerd.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: CorporatieNL (cc)

De bezem door alle woonsubsidies: Meer woningbouw en eerlijke woonlasten voor iedereen

ANALYSE - Het plan van de PvdA voor de sociale woningbouw is een typisch staaltje ‘too little too late’. Dit plan kan zoveel beter. Een analyse van de problemen op de Nederlandse huizenmarkt, en wat hieraan te doen.  

Woonakkoord

De verkiezingen komen er weer aan, en afgelopen week kwam de PvdA met een plan om de kiezer te paaien als de partij die out of the blue het hele huurwoningenstelsel wil veranderen.

Ik waardeer de poging, maar enig cynisme is hier wel op zijn plaats. Door het drie jaar terug gesloten woonakkoord tussen PvdA, VVD, D66, ChristenUnie en SGP werd immers de situatie op de markt voor sociale huurwoningen ernstig verslechterd. Woningcorperaties werden gedwongen hun woningen te verkopen, te bezuinigen op het bouwen van woningen, of de huur te verhogen – en dat laatste mocht dan alleen op zo’n manier dat de toch al zo geringe doorstroming op de markt van sociale huurwoningen verder geblokkeerd werd.

Het plan van de PvdA

Maar we laten we dit cynisme voor de goede orde eens varen, om het plan op zich te kunnen bekijken. Op het eerste gezicht lijkt het sympathiek: de PvdA wil de huursubsidie afschaffen, en in plaats daarvan alle huren inkomensafhankelijk maken: een huur mag maximaal een bepaald percentage van het inkomen van mensen bedragen. Verder willen ze subsidie voor de armere woningbouwverenigingen om te bouwen, en de verplichting voor gemeenten om dit bouwen af te dwingen.

Foto: Jessica Paterson (cc)

De Alliantie: hart voor wonen

COLUMN - RINNNNNGGG!

– Hallo, wie is daar?

– ALLIANTIE! [Op de toon van POLITIE!]

– Komt u binnen.

[Door rechtszaken met de Alliantie weet ik dat je ze altijd binnen moet laten. Tenminste, dat drukte me mijn advocaat op het hart. ‘Laat ze altijd binnen,’ zei hij, ‘je bent er niet toe verplicht, maar laat ze in godsnaam altijd binnen.’ Dat doe ik dus zonder  morren, al kon dit bezoek niet slechter vallen. Het is de meivakantie, de werkster is twee weken niet geweest. Overal een centimeter dik stof, onbeschrijfelijke bende omdat wij de vakantie aangegrepen hebben om voltijds in de tuin aan het klussen te slaan – Mijnheer OZ maakt schuttingen, ik Soft Building-meubilair van piepschuim in steigerdoek en visnet ingepakt). De tuin lijkt hierdoor op Bosnië in mindere tijden. Hopen zware vieze visnetten als loopgraven, stapels hout, gereedschap, zaagsel, een anker voor een schip van 500 ton met ankerbol en ankerboei, een barbecue en een vuurkorf die ik beide nooit heb gebruikt maar die (afdankertjes van iemand anders) eruit zien alsof wij elke avond te boel zitten te verroken. Ikzelf: ongewassen, haar in drie kleuren van uitloop, boven op mijn hoofd haastig bijeengeraapt door een klem, fleecetrui onder de kattenharen, joggingbroek. Een tokkie. Alleen de kratten lege flessen en de asbakken vol peuken missen nog.]

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Film: De perken te buiten

Ruud Bakker maakte drie films voor architectuurcentrum Aorta, en zette die voor Sargasso op Vimeo. Hieronder volgt de derde, met een korte introductie.

De wereld is samen te ballen in Kanaleneiland. Het werd gebouwd in de wederopbouw periode, maar toen de welvaart voor de eerste generatie bewoners toenam vertrokken die en werd de buurt overstroomd door gastarbeiders. En toen kwam ook de verloedering.

Mag je dat schrijven? Eigenlijk niet: maar de criminaliteit groeide, inbraken, geweld, verloedering openbare ruimte. Je kunt ook zeggen: elke aandacht voor de samenlevingsopbouw verdween in de jaren zeventig en tachtig en mensen bemoeien zich niet uit zichzelf met de openbare ruimte.

In de jaren tachtig werkte ik bij VROM en had de hand in een project “Post War public housing in trouble”. We hadden internationaal gezelschap en trokken daarmee langs de pijnprojecten in ons land. Geconfronteerd met de roestvrijstalen belborden in de Bijlmer, de tralies en al het prikkeldraad, wist de Amerikaan Spence het wel: “jullie doen het verkeerd, je moet geen gevangenissen maken, maar de mensen juist bezitter maken van hun omgeving. Prikkeldraad, tralies, betere materialen, hekken, het zijn allemaal manieren om het openbaar domein prijs te geven aan de verziekers.”

Die herinnering kwam onweerstaanbaar op, toen ik dit documentje over Kanaleneiland zag: sympathiek, geploeter in het klein, maar hoe scheppen we nu een stabiele verhouding tussen de bewoners en de openbare ruimte waarin hun huis zich bevindt? Ja hoe? Het antwoord komt niet, niet in dit filmpje. In de Bijlmermeer is er een vermogen uitgegeven aan het veranderen van die omgeving en dat heeft wel geholpen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Film: Het wilde dromen

Ruud Bakker maakte drie films voor architectuurcentrum Aorta, en zette die voor Sargasso op Vimeo. Hieronder volgt de tweede, met een korte introductie.

Het Stimuleringsfonds voor de Architectuur vindt dat er meer opdrachten naar ontwerpers moeten. Dat is geen verrassing, want daarvoor bestaat zo’n fonds. De opdrachtgever moet een “verhalende wens” hebben over hoe hij de plek wil inrichten waar hij wil leven.

Enkele opdrachtgevende echtparen laten dit redelijk overtuigend zien: de verhalen leiden tot redelijk tevreden opdrachtgevers en architecten, die weer tevreden zijn over hun opdrachtgevers. Het is tenslotte een betrekkelijk lastige relatie: architecten moeten vorm geven aan de wensen van de opdrachtgevers. Maar de beste architect krijgt de opdrachtgever wel mee in een uitwerking die mooi is en functioneel. Daar heeft de opdrachtgever vaak minder notie van.

Niet veel aan de hand, met dit filmpje? Toch wel. Er wordt eeen beetje gemakkelijk gehakt op de massale woningbouw: “corporaties en ontwikkelaars die onze dromen hebben ingericht”. Ik snap wel dat je de handel van de architect moet verkopen, maar je zo gemakzuchtig afzetten tegen het collectief opdrachtgeverschap en de sociale woningbouw, gaat mij te ver.

Na de oorlog was er een grote woningnood, werd op zolder gehokt bij schoonouders, werd gezinsvorming jaren uitgesteld, omdat er geen woning was. Daar heeft het beleid van de wederopbouw iets voor gedaan, door woningen te produceren in een betaalbare prijsklasse. We zien rijdende camera’s eindeloze gevels met rijenwoningen langs rijden: och, hoe verschrikkelijk… Daar ben ik het niet mee eens. Het is goed dat die woningen gemaakt zijn en ze zijn nog steeds zeer in tel.