Ruud Bakker maakte drie films voor architectuurcentrum Aorta, en zette die voor Sargasso op Vimeo. Hieronder volgt de tweede, met een korte introductie.
Het Stimuleringsfonds voor de Architectuur vindt dat er meer opdrachten naar ontwerpers moeten. Dat is geen verrassing, want daarvoor bestaat zo’n fonds. De opdrachtgever moet een “verhalende wens” hebben over hoe hij de plek wil inrichten waar hij wil leven.
Enkele opdrachtgevende echtparen laten dit redelijk overtuigend zien: de verhalen leiden tot redelijk tevreden opdrachtgevers en architecten, die weer tevreden zijn over hun opdrachtgevers. Het is tenslotte een betrekkelijk lastige relatie: architecten moeten vorm geven aan de wensen van de opdrachtgevers. Maar de beste architect krijgt de opdrachtgever wel mee in een uitwerking die mooi is en functioneel. Daar heeft de opdrachtgever vaak minder notie van.
Niet veel aan de hand, met dit filmpje? Toch wel. Er wordt eeen beetje gemakkelijk gehakt op de massale woningbouw: “corporaties en ontwikkelaars die onze dromen hebben ingericht”. Ik snap wel dat je de handel van de architect moet verkopen, maar je zo gemakzuchtig afzetten tegen het collectief opdrachtgeverschap en de sociale woningbouw, gaat mij te ver.
Na de oorlog was er een grote woningnood, werd op zolder gehokt bij schoonouders, werd gezinsvorming jaren uitgesteld, omdat er geen woning was. Daar heeft het beleid van de wederopbouw iets voor gedaan, door woningen te produceren in een betaalbare prijsklasse. We zien rijdende camera’s eindeloze gevels met rijenwoningen langs rijden: och, hoe verschrikkelijk… Daar ben ik het niet mee eens. Het is goed dat die woningen gemaakt zijn en ze zijn nog steeds zeer in tel.
De woningen in dit filmpje kosten adembenemende bedragen, als de grondkosten en de bouwkosten bij elkaar worden geteld. De werkelijke woningvraag wordt hiermee niet bediend. De echte vraag naar woningen in een betaalbare prijsklasse kan nog steeds het beste worden bediend door een woningcorporatie die een rijtje bouwt, met wat meer of wat mindere kwaliteit. Wie een huis op maat wil, zoeke een architect. Maar neemt u dan ook even een half miljoen mee?
Reacties (6)
Tom.
De megastallen die je tussen Weert en Eindhoven tegenkomt. Dat was ook functionele architectuur op een hoog niveau wat betreft dierenwelzijn. Indertijd. Maar net als de meeste volumebouw van de afgelopen 50 jaar was het architectonische bagger. Nuttige bagger maar bagger.
Woningen hou je ook niet betaalbaar door rijtjeshuizen want: lage dichtheid, als de plek op is gaat de prijs alsnog omhoog. Op de een of andere manier zit het tussen de oren dat je geen goede gezinswoningen zou kunnen realiseren in gestapelde bouw in NL. Genoeg voorbeelden wereldwijd van hoe dat wel kan. En woningcorporaties zijn natuurlijk een middel om snel collectief te kunnen bouwen, geen doel op zich. In een anders georganiseerde situatie kan je dat bijv ook dmv een grote bouwopdracht doen.
Tja, ik weet niet of ik hier veel op moet zeggen. Ik heb ervaring met de Bijlmermeer, sterker mijn eerste woning was daar en mijn kinderen zijn er geboren. Niettemin ben ik blij dat er veel gesloopt en veranderd is.
Maar dat betekent niet dat het geen functie had of volkomen waardeloos was.
Nederland is een voorbeeld in de wereld op het vlak van compacte gestapelde bouw of compacte rijtjeshuizen. Wij hebben in de tijd van de voorschriften en wenken zeer compacte plattegronden ontwikkeld. Met een geveltje van 4.60 konden we daarvan 40 op een hectare kwijt.
Ik zeg niet dat het zo moet.
Maar beleidsmakers en bewoners hebben ook de prijs af te wegen. Als je krom moet liggen voor je woning en al het geld gaat er aan op, heb je toch ook geen leven?
Vandaar mijn knorrigheid: voor een half miljoen kun je wel een aansprekend huis maken. Maar de kunst is basiskwaliteit te leveren voor een ton.
Ik vind ook niet alle woningbouwwoningen mooi. Maar ook dáár heeft een welstandscommissie over besloten dat het passend genoeg was. Ook daar zijn stedebouwkundigen betrokken geweest bij een wijkopzet.
Sommige gedrochten die architecten neerzetten worden door mij evenmin mooi gevonden. Waarom zou het dan aan hen zijn om te bepalen hoe mijn leefomgeving eruit moet zien? Omdat het nooit eerder gedaan was, of omdat het juist teruggrijpt naar weleer?
We zitten met z’n allen in een crisis, die voor de bouwwereld al enkele jaren eerder ingetreden was. De huizenmarkt zit vast als een huis. Feiten waar de investeerders rekening mee houden als ze de portemonnee trekken en het wordt nog erger. Aan de architecten de schone taak een nieuw pad te bewandelen waarop ze tonen dat architectuur ook betaalbaar, groen en duurzamer kan.
Dat dit fonds zijn oprichters aanprijst is logisch. Maar het filmpje komt op mij over als de extra features op een DVD, waar acteurs en producers elkaar verplicht bejubelen.
Wie een huis op maat wil, zoeke een architect. Maar neemt u dan ook even een half miljoen mee?
Dat klopt alleen als je ervan uitgaat dat je alleen een vrijstaande woning op een grote lap grond zelf kan bouwen. Maar een huis uit die categorie in een project kost ook een half miljoen dus dat is een oneerlijke vergelijking.
Zelf bouwen is wel degelijk mogelijk voor een veel lagere prijs, zie bijvoorbeeld dit project:
http://ikbouwbetaalbaar.nl
@5: ja, dat is natuurlijk zo. Maar de film lokt deze oneerlijkheid zelf uit. de getoonde projecten krijgen er een eerlijke prijskaart bij. Maar het kan natuurlijk wel goedkoper.