VVD en CDA zetten ‘Wilders’ behendig in
Deze gastbijdrage is van socioloog Willem Schinkel (EUR), auteur van Denken in een Tijd van Sociale Hypochondrie. Het stuk staat vandaag ook in de papieren versie van NRC Handelsblad.
Dit stuk gaat niet over Geert Wilders, laat ik dat voorop stellen. Dit gaat over ‘Geert Wilders’ als alibi. Temidden van de formatie van een kabinet dat de grootste naoorlogse bezuinigingen doorvoert, is ‘Wilders’ voortdurend het grote nieuws. Daarmee fungeert ‘Wilders’ als techniek van depolitisering, uitgevoerd door gevestigde politieke partijen: terwijl ‘Wilders’ het nieuws beheerst, zijn VVD en CDA in staat zonder veel kritiek een akkoord te smeden.
Of het nu gaat om een te bouwen moskee in hartje Manhattan of om het gebruik van de term ‘kopvoddentaks’, het nieuws gaat niet over de drastische bezuinigingsagenda die het komende kabinet wil doorvoeren. ‘Geert Wilders’ is een groot zwart gat waar de politiek in lijkt te verdwijnen. Zijn toekomstige rol als Grote Gedoger past bij zijn freischwebende plaats in de politiek: hij staat er binnen noch erbuiten. Hij doet mee, maar vanaf de zijlijn. Hij zit straks niet in het kabinet, maar beslist wel over het lot ervan.
Dat ‘Wilders’ geëvolueerd is tot een politieke techniek blijkt uit zijn coöptatie binnen de hogere echelons van de Haagse politiek. Hij is een scherm dat door VVD en CDA opgetrokken wordt om kritische ogen te weren en waarachter Rutte en Verhagen ongestoord hun formatieve paringsdans voltrekken.
