Een Bijzonder Meerderheidskabinet

Alles lijkt er op dat er een "bijzonder meerderheidskabinet" komt. En daar is nog wel wat debat over: een minderheidskabinet, dat past toch niet in het huidige bestel. Maar eigenlijk zijn er wel meer "bijzondere meerderheidskabinetten" geweest. Een recent voorbeeld is het tweede kabinet Balkenende (2003-2006). In een traditioneel meerderheidskabinet is er een sterke mate van overeenstemming in het stemgedrag van de coalitiepartijen: ze stemmen samen voor de wetsvoorstellen van de regering, en stemmen samen tegen moties en amendementen van oppositiepartijen. In een minderheidskabinet bestaat de mogelijkheid dat er in verschillende stemmingen verschillende meerderheden gevonden worden: er is dus niet een blok van coalitiepartijen dat altijd tegenover een blok van oppositiepartijen staat. Nadat de formatie tussen PvdA en CDA mislukt was, zijn er drie mogelijkheden onderzocht, de VVD, het CDA en of wel D66, dan wel de LPF, dan wel de  CU en de SGP. Uiteindelijk werd gekozen voor de eerste mogelijkheid. Maar die andere twee mogelijkheden waren parlementaire meerderheden waar ook op punten grote overeenstemming was. Gedurende de parlementaire periode kwamen de relaties tussen D66 en de coalitiepartners CDA en VVD steeds sterker onder druk te staan.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

‘Ik heb niks tegen moslims’

, door

Aldus PVV-leider Geert Wilders in een interview met nu.nl. Vandaag kwam de aap echter uit de spreekwoordelijke mouw: het gaat Wilders? PVV wel degelijk om moslims. Ook al verdien je anderhalf keer modaal of meer, onze grenzen blijven dicht als je moslim bent. Exit de retoriek over kansarme migranten die slechts lanterfanten. Het gaat de PVV maar om één ding: of je moslim bent.

Sietse Fritsma (foto: PVV)

Ogenschijnlijk lijkt de PVV zich ? althans in Nederland ? druk te maken om het feit dat moslims gebruik maken van de verzorgingsstaat. Getuige ook de volgende citaten uit het verkiezingsprogramma van de PVV (.pdf): ?De agenda van hoop en wanhoopoptimisme?:

“Onze trots waar Nederlanders met overtuiging decennialang een gedeelte van hun salaris aan hebben overgemaakt, de verzorgingsstaat, is verworden tot een magneet voor gelukszoekers uit islamitische landen. Niet meer een schild voor de zwakken, maar een afhaalloket voor onevenredig veel lanterfantende moslimimmigranten.”


Even los van de vraag of dit allemaal feitelijk juist is, blijkt nu in ieder geval dat dit slechts een façade is. Lang hebben de leden van de ?linkse elites? te horen gekregen dat ze het allemaal verkeerd begrepen en spoken zagen. Maar afgelopen vrijdag zei Sietse Fritsma, Tweede Kamerlid voor de PVV, in een interview met het Financieele Dagblad:

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

VVD en CDA zetten ‘Wilders’ behendig in

, door

Deze gastbijdrage is van socioloog Willem Schinkel (EUR), auteur van Denken in een Tijd van Sociale Hypochondrie. Het stuk staat vandaag ook in de papieren versie van NRC Handelsblad.

Dit stuk gaat niet over Geert Wilders, laat ik dat voorop stellen. Dit gaat over ‘Geert Wilders’ als alibi. Temidden van de formatie van een kabinet dat de grootste naoorlogse bezuinigingen doorvoert, is ‘Wilders’ voortdurend het grote nieuws. Daarmee fungeert ‘Wilders’ als techniek van depolitisering, uitgevoerd door gevestigde politieke partijen: terwijl ‘Wilders’ het nieuws beheerst, zijn VVD en CDA in staat zonder veel kritiek een akkoord te smeden.

Of het nu gaat om een te bouwen moskee in hartje Manhattan of om het gebruik van de term ‘kopvoddentaks’, het nieuws gaat niet over de drastische bezuinigingsagenda die het komende kabinet wil doorvoeren. ‘Geert Wilders’ is een groot zwart gat waar de politiek in lijkt te verdwijnen. Zijn toekomstige rol als Grote Gedoger past bij zijn freischwebende plaats in de politiek: hij staat er binnen noch erbuiten. Hij doet mee, maar vanaf de zijlijn. Hij zit straks niet in het kabinet, maar beslist wel over het lot ervan.

Dat ‘Wilders’ geëvolueerd is tot een politieke techniek blijkt uit zijn coöptatie binnen de hogere echelons van de Haagse politiek. Hij is een scherm dat door VVD en CDA opgetrokken wordt om kritische ogen te weren en waarachter Rutte en Verhagen ongestoord hun formatieve paringsdans voltrekken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wilders: ‘moslims nemen Unesco over’

, door
Geert Wilders (Foto: Wikimedia Commons/Groep Wilders)

Zondag maakte Unesco bekend dat de Amsterdamse grachtengordel op de Werelderfgoedlijst geplaatst wordt. Gelukkig was Wilders bij de les: ?Gekker moet het niet worden?, tekenden we op uit zijn mond. ?Het is belachelijk om Amsterdam, het centrum van onze joods-christelijke cultuur, op gelijke voet te stellen met achterlijke islamitische oorden. Wij zijn woest. De moslims nemen Unesco over.?

Wilders kondigde aan het stopzetten van de Nederlandse subsidies aan Unesco bij de kabinetsonderhandelingen op tafel te leggen. Hij eist verder dat Unesco alle islamitische locaties, uiting van een ?achterlijke cultuur die erop uit is de wereld te veroveren?, verwijdert van de lijst.

Detail van het tegelwerk in het Safavidische Heiligdom van Sjeik Safa al-Din (Foto: Flickr/Australians Studying Abroad)

Behalve de Amsterdamse grachtengordel ? ooit door Wilders verguisd, maar nu vanwege de roem bejubeld ? werden namelijk ook een aantal plekken in islamitische landen op de Werelderfgoedlijst geplaatst. En niet alleen dat, het besluit daarover viel ook nog eerder.

Wat te denken van het At-Turaif district in het Saoedi-Arabische ad-Dir?iyah, de eerste hoofdstad van de Saoedische dynastie, in het hart van het Arabisch Schiereiland, ten noordwesten van de huidige hoofdstad Riyadh.

De stad werd gesticht in de vijftiende eeuw, maar in de achttiende en vroegnegentiende eeuw groeide haar politieke en religieuze betekenis. De citadel van At-Turaif groeide uit tot het centrum van de macht van het Huis van Saoed en de verspreiding van het Wahhabisme in de regio.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Zeggen wat ik wil

, door

[qvdd]

Ik mag en ga zeggen wat ik wil over de idiote bouw van een moskee op Ground Zero. CDA en VVD mogen op hun beurt daarover zeggen wat ze vinden, ook als ze kritiek hebben.

Wilders gaat op 11 september Ground Zero bezoeken en een toespraak te houden. Hij reageert op kritiek van CDA-senator Hans Hillen, die denkt dat zijn toespraak “riskant voor Nederland” is.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bert Brussen: een case tegen de kill switch

, door
Aan of uit? (foto: flickr/mattindy77)

Gisteren kregen we een voorproefje van wat er straks misschien mogelijk zal zijn als het OM de macht krijgt om sites zonder tussenkomst van de rechter op zwart te zetten. Bert Brussen, voltijd journalistieke internet-etter pur sang, kreeg de organisatie op zijn dak. Eerst even wat context. In maart constateerde Brussen dat een twitteraar genaamd MoManagerMo de volgende frisse tweet had geplaatst: “Rijkelijke beloning voor diegene die Wilders z’n keel doorsnijdt. Liefst van rechts naar links, maar van links naar rechts is ook ok.”

Brussen plaatste een screenshot van die tweet op zijn site onder de kop “Wilders met de dood bedreigen doe je zo“. Toegegeven, er is wat weinig context rondom het plaatje, maar als je een paar seconden nadenkt en kijkt op zijn site kan je niet anders dan concluderen dat Brussen tegen de leus ageert en hem niet onderschrijft.

Het OM dacht daar echter anders over, en sommeerde Brussen de gewraakte tweet van zijn site te halen. Het herhalen van een bedreiging is immers ook een bedreiging. Brussen weigerde, aangezien hij het nieuws vond. Na nog een sommatie van het OM en wederom een weigering wordt hij nu ontboden op het bureau om als verdachte gehoord te worden in een bedreigingszaak. Het OM wil hem dus gaan vervolgen wegens het bedreigen van Wilders.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geert Wilders, een nieuwe regent

, door
Geert Wilders (Foto: Wikimedia Commons/Groep Wilders)

De fractieleiders van de progressieve partijen hebben een Kamerdebat aangevraagd over de legitimiteit van de vorming van een minderheidskabinet, op een moment dat nog niet alle mogelijkheden voor een meerderheidskabinet onderzocht zijn. De rechtse fractieleiders zullen het niet moeilijk vinden deze vraag te beantwoorden. De standpunten van de verschillende partijen liggen zover uit elkaar, dat een meerderheidskabinet zeer waarschijnlijk niet meer mogelijk zou zijn. De onmiddellijke formatie van een minderheidskabinet is een manier om verder tijdsverlies te voorkomen.

Vragen over de vorm die het minderheidskabinet aanneemt zullen echter moeilijker te beantwoorden zijn. De kiezers hebben een aantal duidelijke signalen afgegeven. Een serieus te nemen deel van de Nederlandse bevolking steunt de PVV, zo blijkt uit het verkiezingsresultaat, dus heeft de partij alle recht om bij de formatiebesprekingen aan te schuiven. De winst van de PVV was echter niet het duidelijkste signaal in dit verkiezingsjaar. Dat was namelijk het verpletterende verlies van het CDA. Na acht jaar aan de macht te zijn geweest verloor de partij twintig zetels, de grootste verschuiving bij deze editie. Het is daarom op zich al bevreemdend dat de partij opnieuw in beeld is bij de formatie, maar dit is nog te rechtvaardigen. De afstand tussen links en rechts is zo groot dat het CDA, zo aangeslagen als de partij is, toch weer mee moet doen om Nederland bestuurbaar te houden.

Wat echter nauwelijks valt te verklaren is, waarom het CDA een volwaardig regeringspartner wordt, ondanks het verlies, en dat de PVV, door de kiezer beloont met een gigantische verkiezingswinst, en bovendien groter dan het CDA, slechts gedoogsteun zal leveren. Het CDA hoeft niet te regeren. Door zich als gedogende, stille partner van een kabinet VVD-PVV op te werpen zou de partij aan zijn verplichting om het land bestuurbaar te houden voldoen. Door te gaan regeren negeert de partij een toch wel heel erg duidelijk signaal van de kiezer.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nederland Gedoogland?

, door

Nu VVD, CDA en PVV komende week serieuze coalitie-onderhandelingen gaan voeren, lijkt het eerste minderheidskabinet uit de Nederlandse parlementaire geschiedenis aanstaande. Wat bezielt Rutte, Verhagen en Wilders om uitgerekend met deze ongebruikelijke variant te komen? En hoe groot is de kans dat dit een stabiele coalitie oplevert die 4 jaar uitzit?

Geert Wilders (wikimedia/Thehurrican007)

De drie partijen hadden uiteraard ook kunnen kiezen voor een ‘normale’ coalitie van gelijkwaardige partners, ieder met ministeriële verantwoordelijkheid. Met een nipte meerderheid van 76 zetels, eventueel opgetuigd met de SGP (de ‘Staphorster variant’), was dit wel degelijk een optie. Sterker nog, een op een ruime Kamermeerderheid leunend kabinet van VVD, CDA en PVV was – althans op papier – voor zowel VVD als PVV altijd de gedroomde variant. Voor de partij van Wilders omdat het simpelweg de enige coalitie was waarbij de PVV zou kunnen aanschuiven. En voor de VVD omdat de partij zo slechts minimale concessies zou hoeven doen op bijv. de hypotheekrenteaftrek, rekeningrijden of andere traditionele rechtse stokpaardjes. Vooropgesteld natuurlijk dat Wilders’ toezeggingen nu meer solide zouden blijken te zijn dan ten tijde van de onvermijdelijke breuk met de VVD-fractie in september 2004.

Maar hoe zat het dan met het sociale gezicht van de PVV, naar het leek letterlijk overgepend uit het verkiezingsprogramma van de SP? Cynischer dan veel PVV-stemmers, hadden Rutte en de zijnen al lang getaxeerd dat de populistische retoriek van Wilders slechts voor de bühne was. De zes jaar die Wilders in de VVD-fractie zat, verdedigde hij immer met verve een stevig neoliberaal beleid. Wilders echte – en enige – issue is de Islam; op het obsessieve af.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Minderheidskabinet beste rechtse optie

, door

De kogel is door de kerk: VVD en CDA gaan onderhandelen met de PVV over gedoogsteun voor een minderheidskabinet. Zo’n regeervorm is nauwelijks beproefd in het Nederlandse staatsbestel en deskundigen zijn er negatief over.

Maxime Verhagen (Wikimedia Commons)

Het verzet binnen het CDA tegen samenwerking – in welke vorm dan ook – met de PVV lijkt groot, maar deze variant is wellicht voor het CDA en VVD de beste. Mat Herben refereerde er deze week in Villa VPRO al aan: om een kabinet te formeren heb je vertrouwen nodig. Vertrouwen tussen de mensen die het kabinet moeten gaan vormen.

En daarin zit het probleem voor een kabinet met PVV: de PVV heeft geen mensen met bestuurservaring en vakkennis die een minsterspost kunnen dragen. Het is geen toeval dat Wilders tot nu toe geen enkele kandidaat heeft genoemd, terwijl hij ze in dit proces (in elk geval tegenover CDA en VVD) heeft moeten noemen om dat vertrouwen te kunnen creëren. Nu mensen van buiten de PVV halen is een mogelijkheid, maar kan een tweede LPF-debacle veroorzaken. De ministersploeg van de PVV moet ook elkaar kennen en vertrouwen.

Een strategische reden om niet aan zo’n kabinet te beginnen is het “afbreukrisico” voor CDA en VVD. Wilders kan het kabinet laten vallen en zal zo disproportioneel veel macht uit kunnen oefenen. Er wordt wel gesuggereerd dat Verhagen zo gek is op het pluche dat hij dat voor lief zal nemen (Syp Winia suggereert zelfs dat het grote aantal ministersposten de motivatie is), maar die suggestie geeft wel heel weinig krediet aan een van de meest gewiekste politici van het land.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende