Kikkers ontwikkelen weerstand tegen dodelijke schimmel
, door
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
het Saillant | Wetenschappers moeten geen journalist spelen
, door
Wetenschappers moeten geen journalist spelen.
Eerder schreef ik dat de politiek zich moeten laten informeren over wetenschap door wetenschappers. Te vaak laten politici hun oren hangen naar de diverse soorten niet-wetenschappers die wel een mening over wetenschap hebben. Die niet-wetenschappers zijn dan de verkeerde poppetjes op de verkeerde stoelen. Deze week zagen we een voorbeeld van wetenschappers die kennelijk ook de neiging hebben om op de stoelen van niet-wetenschappers te gaan zitten. Zij moeten dit evenzeer nalaten.
Naar aanleiding van een aankomende publicatie in Science, ontketende Science samen met de auteurs een wereldwijde mediahype. Toegegeven, wij (lees: ik) van Sargasso deden er ook aan mee. Sommige van de comments schiepen al ruim voordat officieel werd wat er in de publicatie zou staan, duidelijkheid in de duisternis. De geruchtenmachine van het internet evenwel had het al over de ontdekking van buitenaards leven, vooral in de hand gewerkt door de tamtam waarmee de publicatie werd aangekondigd. Zo werd er een live persconferentie van NASA aangekondigd ruim voor de publicatie. Uiteindelijk op die persconferentie meldde men, hoewel een stuk minder spectaculair dan buitenaards leven, de ontdekking van een bacterie die fosfor door arseen vervangt in zijn DNA, wat het moeten herschrijven van alle biologieboeken zou betekenen.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Hoe meer peilingen, hoe beter: een analyse van de steun voor de coalitiepartijen
, door
De aanhang van de coalitiepartijen VVD, CDA en PVV is sinds het aantreden van het kabinet gestegen, maar in de laatste maand stabiel. Die trend valt te ontwaren uit de peilingen van de Politieke Barometer, Peil.nl en TNS NIPO, als je alle gegevens bij elkaar neemt. Vanaf de presentatie van het regeerakkoord was er een stijging van de steun voor de regeringspartijen, maar deze stijging vlakte vanaf eind oktober af. De affaire-Lucassen laat wel een verschuiving binnen de coalitie zien: de PVV verloor, terwijl het CDA won. De VVD steeg al sinds de zomer, maar lijkt wat af te vlakken.
De bovenstaande conclusies trek ik op basis van een analyse van alle peilingen sinds de verkiezingen van de Politieke Barometer, Peil.nl en TNS NIPO. In de onderstaande figuur zijn de percentages voor VVD, PVV en CDA in elke peiling weergegeven met gekleurde bollen. Met behulp van een door Simon Jackman ontwikkelde methode, kun je per dag berekenen wat de procentuele steun voor een partij of combinatie van partijen is, waarbij je al deze gegevens meeneemt. Peilingen zijn misschien wel onzeker en overschat, maar toch geldt: hoe meer je er hebt, hoe meer we weten.
De methode werkt ongeveer als volgt. We gaan er vanuit dat de werkelijke steun voor de coalitie op een bepaalde dag wordt gemeten door de peilingen. Die hebben een foutmarge, omdat ze niet iedereen naar hun stemgedrag vragen, maar slechts 1000 of 1500 mensen (Peil.nl en de Politieke Barometer geven geen precieze aantallen per peiling, ik heb gerekend met 1500 respectievelijk 1000 respondenten). Als een peiling met 1000 mensen schat dat de coalitie 50% steun heeft, dan kun je er in 95% van de gevallen vanuit gaan dat de ‘echte’ steun ergens tussen de 47% en 53% ligt. Als er op een dag geen peiling is, gaat het model er vanuit dat de steun voor de coalitie gelijk is aan die van gisteren plus of minus een klein beetje (“random walk”). Hoe langer een peiling in het verleden ligt, hoe meer afwijkingen er kunnen zijn: mensen kunnen immers van mening veranderen. Als er weer een nieuwe peiling komt, wordt de schatting weer preciezer: we hebben immers weer meer gegevens over de stemvoorkeuren van mensen. Op deze manier kun je met behulp van een Markov Chain Monte Carlo (MCMC) model voor elke dag sinds de verkiezingen een inschatting maken van de steun voor de coalitiepartijen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Veel meer Duitsers dan Nederlanders negatief over moslims
, door
Een kleine 60% van de Duitsers heeft negatieve gevoelens over moslims. Dat blijkt uit een Europese opiniepeiling van de universiteit van Münster. Ook over Nederland hebben de onderzoekers nieuwe cijfers. En wat blijkt? Nederlanders zijn stukken positiever.
Opvallend is het verschil tussen Oost en West-Duitsland. In de voormalige DDR is het beeld dat mensen hebben van moslims nog slechter dan in het westen van het land. De onderzoekers zien dat als bewijs voor het cliché ‘onbekend maakt onbemind’, want in het oosten van Duitsland wonen veel minder moslims dan in het westen. Het blijkt dat hoe minder contact mensen met moslims hebben, hoe groter de negatieve gevoelens zijn. In Nederland heeft de autochtone bevolking volgens dit onderzoek veel meer contact met moslims dan in Duitsland. Dat versterkt het beeld dat de stand van de integratie in Nederland beter is dan bij onze oosterburen.
Nederland positiever
Nederlanders hebben een beter beeld van moslims dan de Duitsers. Van de duizend ondervraagden Nederlanders zegt 35% negatieve gevoelens te hebben over moslims. Opvallend is ook dat een meerderheid van de Nederlanders (67%) de bouw van moskeeën ondersteunt. Voor wat betreft minaretten is de verhouding tussen voor- en tegenstanders precies 50-50. In Duitsland is daarvoor veel minder steun. Hier zijn de grafieken te vinden (.pdf).
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Broodje (water)aap
, door
Toen Darwin in 1859 zijn standaardwerk The Origin of Species publiceerde, was het met name de stelling dat de mens van de aap afstamde die bij zijn vele critici de grootste weerzin wekte: “Is het langs grootmoeders- of grootvaderskant dat u beweert van apen af te stammen?” luidde dan ook de vileine spitsvondigheid van bisschop Samuel Wilberforce in zijn legendarische debat in 1860 met Thomas Huxley, bijgenaamd Darwin’s Bulldog.
Vandaag de dag is het aanmerkelijk minder omstreden dat mens en aap een gemeenschappelijke voorouder hebben. Daarbij wordt vrijwel altijd het argument in stelling gebracht dat het DNA van mensen en zijn nauwste verwant de chimpansee voor meer dan 98,5% identiek zijn. Door onderzoek uit 2002 van de Amerikaanse moleculair bioloog Roy J Britten is echter aan het licht gekomen dat dit percentage veel dichter in de buurt ligt van de 95%. Vooral in kringen van creationisten werd dit bericht onthaald als een godsgeschenk. Desondanks gaan wetenschappers er nog steeds vanuit dat mens en mensaap nauw verwant zijn. Omdat de fysieke verschillen tussen ons en mensapen echter nogal in het oog springen, is er in de loop der tijd kritiek gekomen op het meest gangbare evolutiemodel voor hominiden, het zogenaamde Savannemodel.
In het kort komt dit Savannemodel erop neer dat (een door klimaatverandering veroorzaakte?) verandering van habitat onze voorouders uit de boomkruinen deed neerdalen. Op de Afrikaanse savannes gingen zij, gedwongen door het hoge gras – ‘het kietelde te veel’ – rechtop lopen. Zo kregen zij allengs hun handen vrij voor werktuigen en ontwikkelden zij wapens voor de jacht.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Zie Ginds Komt Sint Wodan…
, door
Bij de presentatie van haar partij TON in april 2008 gaf Rita ‘Wie kent haar nog?‘ Verdonk een onvervalst staaltje pepernotennationalisme ten beste. Ze luidde de noodklok over ons prachtige cultuurgoed, dat dezer dagen, gelijk strooigoed, te grabbel wordt gegooid.
Er is een sterke ‘weg-met-ons’ stroming die ons al jaren wil doen geloven dat onze cultuur niet bestaat en die onze waarden en normen zelfs minderwaardig vindt ten opzichte van andere culturen. Ze stellen zelfs het sinterklaasfeest ter discussie. En willen overal slavernijmonumenten om ons als slecht af te schilderen.
Ach ja, die Rita… Wat had ze destijds toch feilloos de vinger aan de pols van het gesundes volksempfinden. Anno 2010, terwijl de slavernijmonumenten als gifzwammen de grond uit schieten, gaat immers niet ook het oerhollandsche feest van de Goedheiligman naar de gallemiezen?!? Op sterven na dood dit prachtige volksfeest, uiteraard door een onzalige kongsie van linksige cultuurrelativisten en verzuurstokte suikerfeestvierders, hoewel die laatste groep inmiddels andere problemen lijkt te kennen. Maar hoe hollands is Sinterklaas eigenlijk? Hier de feiten in een notendop.
De historische Sint Nicolaas was bisschop in Myra, de hoofdstad van de streek Lycië in Klein Azië, het huidige Turkije. Het is echter een misvatting om hem als Turk te betitelen, zoals vaak gebeurt, want Nicolaas was feitelijk een Griek, stevig ingebed in de hellenistische cultuur. Turkse stammen drongen bovendien niet eerder dan tussen de zesde en tiende eeuw in Klein-Azië door en pas met de komst van de Seltsjoeken in de elfde eeuw werd er een krachtige etnisch Turkse staat gevestigd in dit gebied.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Wetenschappelijk scoren
, door
Wederom een bijdrage van het Rathenau Instituut, dit keer van onderzoekers Laurens Hessels Hij promoveerde op 19 november aan de Universiteit Utrecht op het proefschrift ‘Science and the Struggle for Relevance’.
Voor wetenschappers is het publiceren van artikelen een doel op zich geworden. Ooit publiceerden ze om te communiceren met collega’s, vandaag vooral om hun productiviteit te bewijzen. De macht van bibliometrische indicatoren moet worden ingeperkt.
Sinds de opkomst van onderzoeksevaluaties in de jaren ’80 hebben we steeds beter inzicht in de wetenschappelijke output van universitaire onderzoekers. Dankzij de Science Citation Index en Google Scholar krijg je met een druk op de knop een lijst met publicaties en citaties van iedere wetenschapper. Onderzoeksfondsen en universiteitsbestuurders wegen prestatiemetingen mee bij beslissingen over financiering en bezuinigingen. Steeds meer universiteiten werken zelfs met bonusregelingen, waarbij publicaties rechtstreeks worden vertaald in onderzoeksfinanciering. Een artikel in een bepaalde tijdschriftencategorie levert dan een geldbedrag op, zonder enige reflectie op de inhoud.
Deze ontwikkeling is niet onschuldig. Onderzoekers ervaren zo’n hoge druk om te publiceren, dat ze zich gaan blindstaren op het optimaliseren van hun publicatie-output. Het Leids Universitair Weekblad Mare publiceerde deze week een lijst met tips voor onderzoekers om hun citatie-impact te vergroten. Door de fixatie op publicaties dreigen onderwijs en kennisvalorisatie in de verdrukking te raken. Maar de doorgeschoten publicatiedrift kan ook de kwaliteit van het onderzoek zelf aantasten. Wetenschappers wringen zich in rare bochten om maar zoveel mogelijk te publiceren. Ze snijden hun werk op in de ‘smallest publishable units’ of schrijven meerdere versies van hetzelfde artikel voor verschillende tijdschriften. Voor jonge onderzoekers wordt het minder aantrekkelijk om zich op radicaal nieuwe onderzoeksfronten te begeven, want daar is publicatiesucces niet gegarandeerd. De publicatiedruk tast dus niet alleen de effectiviteit van het wetenschappelijke communicatiesysteem aan, maar dreigt ook de inhoud van het onderzoek te vervlakken!
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
WW: Gevoelstemperatuur
, door
De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
Voor degenen die de hele dag binnen gezeten hebben: het is vandaag bar koud buiten. Op de thermometer kijkend lijkt het wel mee te vallen. Een nette -6 graden Celsius, met een zonnetje erbij, dat moet toch overleefbaar zijn? Maar iedereen die de afgelopen jaren het Journaal keek weet wat hier de spelbreker is: de gevoelstemperatuur is veel lager dan die min zes. Volgens Erwin Krol zou deze vandaag maar liefst min vijftien graden bedragen. Dat klinkt al een stuk minder prettig, dus toch maar een extra trui aan en muts op. Maar wat is die gevoelstemperatuur precies en is deze wel zo willekeurig en zweverig als hij klinkt?
Het belangrijkste natuurkundige process dat ervoor zorgt dat het bij sterke wind kouder aanvoelt is dezelfde die ervoor zorgt dat je hete soep afkoelt als je erover blaast: convectie. Convectie vertelt ons hoe deeltjesverplaatsing en energieoverdracht (de ‘stroom’ van warm naar koud) van elkaar afhangen. Is er een groter temperatuurverschil dan zorgt de warmteoverdracht voor een stroming in deeltjes, denk bijvoorbeeld aan de stroming van warm water in je CV. Aan de andere kant, worden de deeltjes versneld, dan is er sprake van een snellere warmteoverdracht. In dit laatste geval is er sprake van geforceerde convectie. Als je over soep blaast is er een snellere warmteoverdracht van de hete soep naar de koudere lucht en als de wind over je huid blaast is er een snellere warmteoverdracht van je huid naar de lucht.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.