Oorlog bestaat niet meer

De introvertie van de Nederlandse politiek bepaalt de thema's die media en politici in de verkiezingscampagne bespelen: migratie, woningnood, minimumloon, zorg. Buitenlandbeleid komt niet aan de orde. Oorlog bestaat niet meer. Althans niet voor de parlementsverkiezingen. Nederland had de afgelopen jaren echter wel degelijk een aandeel in de oorlogen in Syrië, Irak, Afghanistan en Mali. Goed dus dat aftredend SP-Kamerlid Sadet Karabulut ons met een bundel van haar columns nog even herinnert aan de Nederlandse medeverantwoordelijkheid voor geweld, dood, honger en ellende elders in de wereld. Een pen tegen permanente oorlog heet de bundel van de woordvoerder van de SP voor Buitenlandse Zaken en Defensie die na vijftien jaar Kamerlidmaatschap afscheid neemt. In de columns en artikelen die ze de afgelopen jaren schreef voor dagbladen en Joop.nl zien we hoe Nederland, doorgaans onder Amerikaanse vlag, deelneemt aan verschillende gewapende conflicten. En vooral hoe het parlement over dit optreden telkens weer werd misleid. Aan de hand van Karabuluts pen breng ik enkele affaires in herinnering. Afghanistan O ja, Afghanistan. Ik kan me voorstellen dat de politici die hebben ingestemd met de Nederlandse bijdrage aan de oorlog daar dit onderwerp graag vergeten en het niet uit zichzelf naar voren zullen brengen in hun campagnes. 'We zijn constant voorgelogen', schrijft Karabulut. Over de Kunduz-missie bijvoorbeeld. Het zou gaan om de opleiding van politieagenten. Maar net als in de eerdere zogenaamde 'opbouw-missie' bleek deelname aan gewapende conflicten onvermijdelijk. Uit een opiniebijdrage in Trouw, 2018: De oorlog in Afghanistan heeft vooral tot veel ellende geleid. Honderdduizenden kwamen om en miljoenen sloegen noodgedwongen op de vlucht, ook naar Europa. Het geweld in Afghanistan neemt de laatste jaren bovendien alleen maar toe. Noemenswaardige, structurele resultaten zijn niet geboekt. Al Quaida, ooit de aanleiding voor deze oorlog is nog altijd in Afghanistan actief. Sterker nog, de nog radicalere variant daarvan, Islamitische Staat, heeft er voet aan de grond. En van de beloofde democratie is niets terechtgekomen. Hetzelfde geldt voor Irak. Een van de terugkerende stellingen van Karabulut is dan ook dat de oorlog tegen terreur niets goeds heeft opgeleverd. Alleen maar meer terreur. En winstgevende handel voor wapenfabrikanten. Syrië Nederland leverde voor meer dan 25 miljoen 'niet-letale' goederen aan islamitische strijdgroepen in Syrië. Die steun kwam terecht bij dubieuze groepen waarvan er een door het Nederlandse Openbaar Ministerie werd gekenmerkt als 'een criminele organisatie met terroristisch oogmerk'. De volkenrechtelijke schendingen die met Nederlandse hulp plaatsvonden konden in de Tweede Kamer pas aan de orde gesteld worden door nauwgezet onderzoek van journalisten van Trouw en Nieuwsuur. En nog nam de regering niet voor honderd procent afstand van deze praktijken. Irak Meer leugens en misleiding kwamen er van regeringszijde toen bekend werd wat de gevolgen zijn geweest van het bombardement van een Nederlandse F16 in 2015 op een munitieopslagplaats van IS in Hawija. Er vielen zeventig doden, wat jarenlang werd ontkend. Rutte verklaarde 'geen actieve herinnering' meer te hebben aan die periode. Beschikbare informatie van de Amerikanen was jarenlang genegeerd. Karabulut: Het jarenlange zwijgen over Hawija raakt aan de kern van de hedendaagse oorlogvoering, die meer en meer omgeven is met geheimhouding. Dit type oorlog, dat zich afspeelt uit het zicht van het parlement en de bevolking en zich daarmee aan serieuze verantwoording onttrekt, staat op gespannen voet met de democratie, die juist gebaat is bij transparantie. Kernwapens Eind oktober vorig jaar werd een VN-verdrag dat kernwapens verbiedt van kracht. Nederland heeft nog steeds een kernwapentaak. De wapens liggen opgeslagen in Volkel, zo wordt nu eindelijk openlijk toegegeven. Ondanks dat ook minister Blok ziet dat er massale steun in de bevolking bestaat voor kernontwapening weigert Nederland het VN-verdrag te ondertekenen en neemt ons land geen enkel initiatief om binnen het verband van de NAVO de ontwapening dichterbij te brengen. Karabulut: 'Het komt neer op een impliciete steun voor (de theorie van) de nieuwe Koude Oorlog.' Dat geldt ook voor de door Trump afgedwongen belofte aan de NAVO om 2% van het bbp te besteden aan Defensie die een nieuwe wapenwedloop op gang brengt. Sadet Karabulut heeft als Kamerlid een en andermaal de vraag aan de orde gesteld waar zo'n wapenwedloop toe moet leiden. Meer oorlog, meer terrorisme, meer vluchtelingen? Het zijn dwingende vragen die niet mogen ontbreken bij de verantwoording van partijen die volgende week opnieuw om onze gunst dingen. Ze worden helaas te weinig gesteld. Voor de kiezer die deze onderwerpen wel serieus neemt kan ik de bundel van Karabulut van harte aanbevelen. Sadet Karabulut, Een pen tegen permanente oorlog. Uitgeverij Aspekt, €17,95

Quote du Jour | Atoomdreiging uit Pyongyang

North Korea would not have to start a war for its nuclear and missile advances to have real impact. If South Korea or Japan ever concluded that North Korea was in a position to deter American involvement in a war on the Peninsula, they would lose confidence in US security assurances, raising the possibility that they would develop nuclear weapons of their own. Such decisions would alarm China and set the stage for a regional crisis or even conflict in a part of the world with the greatest concentration of people, wealth, and military might.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Wapenwedloop

COLUMN - De schreeuw om meer investeringen in defensie wordt verdedigd met misleidende cijfers. In werkelijkheid betalen wij nu al onevenredig veel aan defensie.

Nederland is zich teveel aan het ontwapenen! Ons leger stelt niks meer voor! Wij, en de hele Europese Unie, wij zijn ‘free riders‘, afhankelijk van de VS die ons moeten verdedigen. Dat moet veranderen. Nederland moet aan de wapens.

Dit verhaal klinkt vanuit de legertop. Obama wil het. De Christelijke partijen maken er een speerpunt van bij de onderhandelingen voor gedoogsteun, de VVD ziet het bij monde van Halbe Zijlstra wel zitten, Timmermans voelt er na een bezoekje in Washington ook wel voor, en Hans Hillen doet er een schepje bovenop.

De propagandamachine draait op volle toeren.  Nu de Russen zich roeren is het publiek extra vatbaar voor deze propaganda. Maar is het waar?

Inderdaad, als we landen gaan vergelijken op percentages van het BNP lijken we wel militaire dwergen. En terwijl de rest van de wereld bewapent, bezuinigen wij.

Hoe manipulatief dit soort artikeltjes zijn zien we echter als we de absolute defensiebudgetten gaan vergelijken. Want dan ziet het plaatje er plotseling totaal anders uit.

Eerst eens kijken naar Nederland. Qua defensie-uitgaven staat Nederland op plaats 23 van wereld. Boven Polen, Pakistan, Noord-Korea, Indonesië, etc etc. Wij geven anderhalf keer zoveel geld uit aan wapens als Iran, dat door de hele wereld bedreigd wordt, twee keer zoveel als Zwitserland, dat in geen enkel bondgenootschap zit, als Argentinië, als Zuid-Afrika, en zo verder.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Wachten op Unha

Nog voor we weten of Unha-3, de lange-afstandsraket van Noord-Korea, werkelijk wordt gelanceerd, heeft het ‘hermietenrijk’ bereikt wat het altijd wil: de volle aandacht van de wereldmachten en hun companen. Waarom doet Noord-Korea dit? En waarom nu?

De vragen en het gissen naar antwoorden, ze volgen onder Kim Jong-un hetzelfde patroon als onder de vorige twee Kims. Was de deal met de Verenigde Staten van 29 februari jl. toch te goedkoop, 240.000 ton voedselhulp tegen een moratorium van kern- en rakettechnologie? Of beseft Noord-Korea dat het contraproductief is om afstand te doen van het kernwapenprogramma; het geval Ghaddafi-Libië laat immers zien dat afscheid van kernwapens je je letterlijk de kop kan kosten? Of zijn wij (niet-Noord-Koreanen) toeschouwer en speelbal geworden van een binnenlandse machtsstrijd: leger versus partij? Wat dit keer wel anders is, is de relatieve openheid rond de lancering. De tamelijk precieze aankondiging en de uitnodiging van buitenlandse journalisten en hoogwaardigheidsbekleders.

Nog een paar aanvulingen rond het spektakel Unha-3 op grond van Japanse bronnen.

China’s rol. De wereld zat vandaag (12 april) vruchteloos te wachten op een lancering. Westerse media schrijven het toe aan wolkenvelden. Chinese waarnemers verwachtten de lancering van meet af aan op 14 april. Chinezen, die volgens westerlingen een nauwe relatie met Noord-Korea hebben, weten het meestal beter, of in ieder geval worden ze iets eerder op de hoogte gebracht door Pyongyang. Hier hapert het momenteel, en dat irriteert de Chinezen. Sinds het aantreden van Kim Jong-un is er nauwelijks contact met China. Er heeft dan ook geen uitwisseling over de Unha plaats gevonden. Volgens een kritisch artikel in een Chineze krant, veroordeelt China de uitgaven aan exuberant militair vertoon dat ten koste gaat van armoedebestrijding in het land. China’s grootste angst is de stroom vluchtelingen die over de grens komt, wanneer het regime ineenstort.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Poetins waarschuwing aan de wereld

Op het Internationale Economische Forum te Sint Petersburg gaf Vladimir Poetin afgelopen Juni een minicollege over de gevaarlijk uit de hand lopende wapenwedloop.

Alles leuk en wel dat de Amerikanen een raketschild in onze achtertuin optuigen, aldus Poetin, maar de keerzijde daarvan is dat wij genoodzaakt zijn om technologie te ontwikkelen die dat raketschild weer kan overtroeven.

En alsof het allemaal nog niet kwalijk genoeg is: hoe moeten de Russen het verschil zien tussen een kernraket en een afweerraket, tussen een oefenraket en een kernraket?

Poetin vind het allemaal maar bloedlink wat de Amerikanen op dit vlak uitspoken. Het wordt tijd om wakker te worden, en met enige irritatie voorspelt hij dat de Russische reactie op dit gespeel met vuur in de media ongetwijfeld uitgelegd zou worden zal agressie van Russische in plaats van Amerikaanse zijde.

Ik zou wensen dat jullie journalisten toch iets kritischer waren op wat de Amerikanen aan het doen zijn, zo doceert hij zijn gehoor.

 

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.