Nieuwe democratie

In een serie van zes artikelen presenteren we de nieuwe politieke partijen. Waar komen ze vandaan? Wie zijn de mensen achter de partij? We geven historische duiding en deden bizarre ontdekkingen. En voor wie in het stemhokje eens een nieuwe politieke keuze wil maken, eindigen we de serie met Sargasso’s stemadvies. Vandaag deel 3: hoe nieuwe partijen de kloof tussen burger en politiek denken te overbruggen. De huidige nieuwe politieke partijen komen zonder uitzondering voort uit onvrede over hoe de gevestigde partijen politiek bedrijven. Twee opvattingen spelen daarbij een rol: politici luisteren slecht en de invloed van de burger is, afgezien van de verkiezingen, minimaal. Hoe denken de nieuwe partijen daar verandering in te brengen? Van de elf nieuwe partijen besteden er vijf aandacht aan hoe een nieuwe democratie er in hun optiek uit zou moeten zien.

Door: Foto: © Sargasso logo serie Nieuwe politieke partijen

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Het groeiende belang van de voorkeurstem

DATA - De politiek is gepersonaliseerd en alles draait om de lijsttrekker, heet het. Recent onderzoek wijst echter uit dat voorkeurstemmen steeds belangrijker worden. Maar niet iedereen profiteert daarvan.

Maarten van Rossem is lijstduwer van de PvdA. De Utrechtse bromprofessor moet extra stemmen winnen op basis van zijn persoonlijke uitstraling. Vrijwel iedere partij maakt gebruik van lokale of landelijke beroemdheden om het aantal voorkeurstemmen op te schroeven. Uit recent onderzoek van politicologen Joop van Holsteyn en Rudy Andeweg (Universiteit Leiden) blijkt echter dat de lijstduwers geen stemmenmagneten zijn.

In de verkiezingen van 2010 deden er achttien lijstduwers mee. In totaal haalden zij 2,5 keer zoveel stemmen binnen als alle op een na laatste kandidaten. Dat lijkt heel wat. Maar in totaal vergaarden die achttien duwers 12.078 stemmen, ongeveer een vijfde van de kiesdeler en nog steeds ver verwijderd van de 15.694 stemmen die je als individuele kandidaat nodig hebt om op basis van voorkeurstemmen in de Kamer te kunnen komen.

Wie op eigen kracht in de Kamer gekozen wil worden, doet er goed aan om hoog op de lijst te staan. Want voorkeurstemmen zijn wel degelijk van belang.

Het begrip voorkeurstemmen is wat lastig in het Nederlandse bestel, omdat feitelijk alle stemmen voorkeurstemmen zijn – je brengt immers een stem uit op een persoon. Toch is er veel veranderd in de electorale geschiedenis. Van Holsteyn en Andeweg analyseerden alle voorkeurstemmen (in dit geval stemmen die niet op de lijsttrekker werden uitgebracht) vanaf 1946 tot en met 2010. In de jaren veertig en vijftig kraste het stemvee braaf het vakje rood bij de lijsttrekker. In de jaren zestig nam het aantal voorkeurstemmen toe, om in de jaren tachtig weer in te zakken. Pas in de jaren negentig nam het uitbrengen van voorkeurstemmen een rol van betekenis aan (mijn interpretatie).

Foto: © Sargasso logo serie Nieuwe politieke partijen

De zwe(r)vende politicus

In een serie van zes artikelen presenteren we de nieuwe politieke partijen. Waar komen ze vandaan? Wie zijn de mensen achter de partij? We geven historische duiding en deden bizarre ontdekkingen. En voor wie in het stemhokje eens een nieuwe politieke keuze wil maken, eindigen we de serie met Sargasso’s stemadvies. Vandaag deel 2: rondzwervende politici.

Politici hebben veel werk aan de zwevende kiezer. Elke verkiezing weer moeten de politieke partijen zo’n twintig tot dertig procent van de kiezers hun kant op zien te krijgen.

Maar niet alleen de kiezer blijkt te zweven, ook veel politici blijken van partij te wisselen.

Het komt maar zelden voor dat een nieuwe politieke partij ook echt nieuw is, in die zin dat de partij wordt opgericht door mensen die uitsluitend een partijloos verleden hebben. Oprichters en leden van nieuwe partijen zijn grotendeels in twee groepen te verdelen. Volksvertegenwoordigers die in conflict zijn gekomen met de partij waarvoor ze in parlement, provinciale staten of gemeenteraden zijn gekozen en burgers die na één of meerdere lidmaatschappen van bestaande partijen besluiten voor zichzelf te beginnen.

De meest recente en bekende voorbeelden van de eerste groep zijn Hero Brinkman (PvdA, PVV, OBP, DPK), Geert Wilders (VVD, PVV) en Rita Verdonk (PPR, PSP, VVD, TON), Anton van Schijndel (VVD, groep Van Schijndel, groep Eerdmans (ex-LPF)/Van Schijndel, EénNL) en Pim Fortuyn (PvdA, VVD, Leefbaar Nederland, Leefbaar Rotterdam, LPF).

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: © Sargasso logo serie Nieuwe politieke partijen

De ratrace naar het Binnenhof

Sargasso voorspelt dat hooguit zestien van de vijftig geregistreerde politieke partijen op de stembiljetten van 12 september zullen verschijnen. 

In een serie van zes artikelen presenteren we de nieuwe politieke partijen. Waar komen ze vandaan? Wie zijn de mensen achter de partij? We geven historische duiding en doen bizarre ontdekkingen. En voor wie in het stemhokje eens een nieuwe politieke keuze wil maken, eindigen we de serie met Sargasso’s stemadvies. Vandaag deel 1: wie zijn de Hollandse Nieuwe?

Ratrace

Er staan vijftig politieke partijen ingeschreven bij de Kiesraad. Tien daarvan zitten al in de Tweede Kamer. In januari waren er bij de Kiesraad nog maar eenentwintig partijen ingeschreven. In april, een week voor de val van kabinet Rutte, waren dat er zevenentwintig.

Daarna barstte het pandemonium los. Op 19 juni registreerde de Kiesraad nog vijftien nieuwe partijen en leek het erop dat er vijftig partijen aan de ratrace naar het Binnenhof mee zouden doen.

Dit is geen record. Bij de vorige verkiezingen stonden eenenzestig partijen geregistreerd en deden er uiteindelijk negentien mee. Het topjaar was 1989: vierenzestig partijen ingeschreven bij de Kiesraad, vijfentwintig deelnemers, waarvan er zeventien nog niet in de Tweede Kamer zaten.

Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Verkiezingen VS: de onderbuik regeert

In tijden van oorlog is de waarheid het eerste slachtoffer, zo luidt het cliché. Dat geldt zeker voor de verkiezingsstrijd in de VS.

Amerikaanse politiek is een zaak van de onderbuik. En hoewel de Democraten heus niet vies zijn van het bedrijven van demagogie, tonen vooral de Republikeinen en hun aanhangers zich toortsdragers van de fact free politics. Een berucht voorbeeld is de zogenaamde birther controversy. Ondanks alle bewijzen van het tegendeel, weigert een aanzienlijk deel van de Republikeinen (op sommige momenten was het zelfs een ruime meerderheid) te geloven dat president Obama daadwerkelijk in de VS is geboren. Voormalig Republikeins senator en presidentskandidaat Rick Santorum beweerde in februari 2012 nog glashard dat grote aantallen Nederlandse bejaarden onvrijwillig worden geëuthanaseerd als bezuinigingsmaatregel in de zorg.

Obama begaat blunder …of toch niet?

Goede Republikeinen weten in hun hart dat Obama een socialist is met een grote hekel aan kapitalisme en echte Amerikaanse ondernemingszin. Dus toen Obama in een toespraak de zinnen uitsprak ‘If you’ve got a business, you didn’t build that. Somebody else made that happen,’ was het direct prijsschieten. Een blogger van de conservatieve Heritage Foundation noemde deze uitspraak ‘een klap in het gezicht van hardwerkende Amerikanen’. Obama’s directe tegenstander Mitt Romney stond vanzelfsprekend direct klaar met een harde veroordeling van deze aanval op ‘ondernemingszin, vrijheid en eigen initiatief’:

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

“Mitt Romney, A Hero In My Mind”

WTF – Dit is William Tapley, hij noemt zichzelf de “Third Eagle of the Apocalypse and the co-prophet of the End Times”. Hij zingt een liedje voor Mitt Romney. Tapley treedt ook op bij redactieborrels van de Dagelijkse Standaard. FILMPJE!

Vorige Volgende