De Kroonboekenclub | Yes, we Karabulut

Nu het dit jaar onmogelijk lijkt om strategisch te stemmen, (wat zou de strategie moeten zijn), hoor je ineens allerwegen mensen oproepen tot stemmen 'met het hart', of 'voor je idealen', of op degene die je het liefst als premier zou zien. Ik heb me voorgenomen om daar allemaal niet aan mee te doen. Ik ga stemmen op continuïteit in de Tweede Kamer. Op dezelfde partij als vijf jaar geleden, omdat ik geen zwevende kiezer wil zijn. Alle linkse partijen lijken op elkaar. Iemand die zegt dat ze vol overtuiging op GroenLinks, de Partij voor de Dieren of de SP stemt, en de andere twee uit dat rijtje onacceptabel vindt, is niet goed wijs, volgens mij. De partijen leggen de accenten anders, zeker, en de een doet dit beter dan de ander, op een aantal zaken (waaronder cruciale) hebben de partijen verschillende keuzes gemaakt, en op basis daarvan kun je ook heus verschil maken. Ze hebben bovendien verschillende communicatiestrategieën. Maar wat mij betreft hadden ze vleugels van dezelfde partij mogen zijn – waar ook de Partij van de Arbeid nog een rechtervleugel in zou kunnen vormen.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 21-02-2022

Joris Luyendijk houdt Britse pers spiegel voor

Joris Luyendijk neemt geen blad voor de mond in The Guardian:

Britain produces some of the finest journalism in the world, and reports in the Economist and the Financial Times by Dutch-speaking reporters have been throwing cold water on Nexit alarmism for months. But those publications are interested in the truth, whereas the billionaire-owned Brexit press merely seeks out facts that can be shoehorned into whatever narrative their owner has told them to spin.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Het verkiezingsdebat

COLUMN - Het debat was niet best geweest, begreep ik. Met name de één-op-één-gesprekjes waren tenenkrommend. Als een Sven Kockelman op speed brak Diana Matroos elk potentieel antwoord in de knop met de vraag antwoord te geven op de vraag. Blij dat ik niet had gekeken, want aan Sven Kockelman heb ik al een hekel, een Sven Kockelman op speed klinkt als het tv-equivalent van een gloeiende spijker in je anus.

De volgende dag zag ik op Facebook en Twitter dat de PvdA een monoloog die Asscher in het carrédebat had gehouden tot campagnefilmpje had gebombardeerd. Om het filmpje nog meer onder de aandacht te brengen, had de PvdA geld gespendeerd om #carredebat trending te maken. Naast Asscher staat Jesse Klaver. De camera zoomt langzaam in. Een hip, schreefloos lettertype (Helvetica Neue Condensed, vermoed ik) bekrachtigt de woorden van PvdA-leider. Hij heeft het over de stukadoor, de bouwvakker en de vrachtwagenchauffeur en dat niemand nog oog voor hun belangen en problemen heeft. De toon is gedragen. Presidentieel. 

Een week eerder zag je dit fenomeen al bij het RTL-debat onder leiding van Frits Wester: als Asscher of Klaver even de tijd kregen, dan pakten ze hun moment. De imaginaire strijkers zwollen aan, steeds luider, terwijl hun speech het hoogtepunt naderde. Deze speeches waren duidelijk van te voren geschreven en uit het hoofd geleerd, uit het oogpunt om er de volgende dag op Facebook en Twitter mee uit te pakken. Van die fragmenten met een zo hoog mogelijk Obama-gehalte.

Foto: Harald Groven (cc)

Verkiezingen en ambtelijke macht

ANALYSE - In een vorig stuk probeerde ik het stemmen te relativeren. Ons bestuur is nogal vastgelopen, door politiek en door ambtelijk onvermogen. Je kunt denken dat je via het rode potlood de koers van onze samenleving kunt veranderen, maar dat is nogal betrekkelijk.

Kunnen we fundamentele dingen veranderen door een andere bureaucratie?

De politiek bepaalt de richting, het doel, maar ambtenaren moeten er middelen bij leveren, in de vorm van geld (via belasting) of via regelgeving (wetten, regels). Als de politiek het laat afweten, kan de uitvoering dan helpen?

Het openbare debat

Het politieke proces vindt in openheid plaats, het parlement debatteert en de TV camera registreert. Het Binnenhof is dicht bevolkt met journalisten, die voor tips afhankelijk zijn van de informant, die wat “lekt”. Ook lobbyisten zijn actief: zij proberen niet alleen politici te overtuigen, maar beïnvloeden ook ambtenaren.

In mijn vorige verhaal stond de trias politica centraal: de vraag naar de verhouding tussen wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht. De socioloog Max Weber ziet een voortdurend zoeken naar een balans tussen de trias.

De rol van de media bij het belichten van die balans tussen onderdelen van het openbaar bestuur is ongetwijfeld veranderd. De aandacht van de TV was al groot. Daar is de betekenis van internet, twitter, etc. nog bij gekomen. Het heeft de publiciteit gedemocratiseerd. Iedereen kan over informatie beschikken. Maar het risico van bubbles van alleen maar gelijkgestemden is vergroot door het zoeken naar verwante opinies.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Nabeschouwing Carré-debat is pure misleiding van de kijker

Want met acht lijsttrekkers kon het haast niet anders dat de percentages dicht bij elkaar zouden liggen. En dus dat de verschillen tussen de percentages niet “statistisch significant” zouden zijn. Oftewel, dat de verschillen net zo goed tot stand gekomen zouden kunnen zijn door toevallige selectie van respondenten en niet als gevolg van een daadwerkelijk verschil van mening in het electoraat.

Maar om op basis van zo’n kleine steekproef en deze minimale verschillen Klaver uit te roepen tot winnaar van het debat is pure misleiding van de kijker. Niets meer, niets minder.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Democratie, populisme en openbaar bestuur

ACHTERGROND - Kan de zege van het rechtse populisme nog worden gekeerd? Wat is er nodig aan onderhoudswerk aan onze democratie? Het zijn simpele vragen onder druk van de komende verkiezingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland. De uitvoering van de Brexit maakt het nog ingewikkelder. Maar antwoorden die hout snijden zijn er maar weinig.

In dit stuk en misschien nog een volgend verhaal, probeer ik te verkennen wat er aan de orde is en hoe de gematigden de middelmatigheid der populisten het hoofd kunnen bieden. Ik onderscheid het politieke proces (besluiten wat we willen) van het bestuurlijke proces (regelen dat we het bereiken).

Waarheid en redelijk overleg

Democratie is een systeem van regeren, met pijlers van waarheid en redelijk debat. Onze vertegenwoordigende organen mogen niet worden voorgelogen. Ons politiek debat vraagt niet naar macht, maar om uitwisselen en afwegen van argumenten.

Democratisch besluiten is aan regels gebonden: de belangrijkste is dat de meerderheid beslist. Ook belangrijk is dat optimaal rekening gehouden wordt met de minderheid. Hoe beslissingen worden genomen, is ook in diverse regels vastgelegd. Ik noem maar eens wat: het onderwerp moet tevoren bekend worden gemaakt en de beslissers moeten zich kunnen voorbereiden. Op opvattingen staat geen straf, er is een veilige rechtsstaat. Of: elke uitgave moet gedekt zijn door een politieke beslissing.

Foto: -JvL- (cc)

Wie mogen er straks naar de verkiezingsdebatten?

In aanloop naar de verkiezingen waar dit jaar waarschijnlijk een zeer hoog aantal partijen zullen deelnemen, loopt nu al de discussie hoog op wie er mag aanschuiven bij de verkiezingsdebatten.
Het is soms niet duidelijk wat de criteria zijn die bepalen of een partij net wel of net niet bij de gelukkigen zit. Om die keuze transparant te maken heb ik een model opgesteld op basis van de inbreng van diverse deskundigen.
Het model houdt rekening met het verleden (continuïteit van bestuur is ook relevant), of een partij nu in de regering zit, hoeveel leden een partij heeft (vaste stemmers) en hoe ze er nu voor staan in de peilingen.

Op basis daarvan komt er een rangorde uit. Afhankelijk van hoeveel partijen aan tafel passen, kan men dan zien welke dat zijn.

Aan u de vraag of dit model beter kan.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Klimaat in verkiezingsprogramma’s | Algemene toelichting

Daar er nogal wat vragen zijn over de serie over het klimaat in verkiezingsprogramma’s hier een paar van de veelgestelde vragen en opmerkingen.

Sommige verkiezingsprogramma’s zijn nog concept, is het oordeel dan wel definitief?
Nee, het oordeel is niet definitief. Op het moment dat alle programma’s definitief zijn (januari waarschijnlijk) gaan we ze nogmaals allemaal langs en dan pas worden de waarderingen definitief. Zie onderaan in het overzicht ook welke definitief en welke vanuit concept beoordeeld zijn.

Waar zijn de cijfers op gebaseerd?
De cijfers komen tot stand bij de onderlinge vergelijking van de programma’s. De rapportcijferschaal van 0 tm 10 wordt gebruikt. Waarbij 10 het meest ideale programma zou zijn dat we in Nederland aantreffen.
In het meetellen van maatregelen wordt niet alles gewogen naar eventuele afname/bijdrage broeikasgassen. Daar hebben we de modellen niet voor. De maatregelen zijn ingeschat.
Wat daarbij zwaar weegt is hoe concreet de maatregelen uitgewerkt zijn. Een doelstelling is leuk, maar een doelstelling met twee duidelijke maatregelen beter.
Zover mogelijk zijn ook de “negatieve” maatregelen meegenomen in de beoordeling, zoals het verhogen van de maximumsnelheid.

Komt er een handig overzicht? Nu moet ik wel heel veel lezen?
We gaan proberen bij de definitieve beoordeling alles ook samen te vatten in 1 overzicht. Maar we garanderen niets.

Plannen partijen in strijd met rechtsstaat

Het lijkt een gevaarlijke trend: steeds meer partijen hebben in hun verkiezingsprogramma’s voorstellen staan die de rechtsstaat kunnen aantasten, constateert een onafhankelijke commissie voor de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA). Vorige verkiezingen ging het nog om twee partijen, nu al om vijf.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende