Het probleem van de heilige koe

Is het de auto, de mobiliteit of gaat het dieper? In de jaren zeventig van de vorige eeuw, toen actiegroepen op allerlei gebied als paddestoelen uit de grond kwamen, was er ook flink wat beweging voor meer verkeersveiligheid, voorrang voor fietsers, voetgangers, schoolkinderen en een autovrije binnenstad. En allemaal tegen de 'heilige koe', de auto. Zo was er de actiegroep 'Stop de Kindermoord', die opkwam voor veilige speelruimte voor kinderen in de woonomgeving. Om verwarring met de anti-abortusbeweging te voorkomen werd dat later de Stichting Kinderen Voorrang. Die stichting organiseerde jaarlijks een Nationale Straatspeeldag.  Buurtgroepen en bewonerscomités eisten overal snelheidsbeperkingen, drempels, bredere trottoirs en groen in de oudere wijken. In nieuwe woonwijken werd gebouwd rond woonerven waar auto's niet of alleen stapvoets mochten rijden. Naast de ANWB kwam er voor de promotie van de fietsersbelangen een ENWB, de Eerste Echte Nederlandse Wielrijdersbond, de voorloper van de nu nog bestaand Fietsersbond. Mede dankzij deze fietsactivisten is Nederland verrijkt met 37.000 kilometer steeds bredere en comfortabeler fietspaden. In Het recht van de snelste verwijst Thalia Verkade, journaliste voor De Correspondent, naar dit actieverleden. Ze legt ook de vinger op de zere plek bij de behaalde resultaten: heel veel nieuwe verkeersvoorzieningen laten de dominantie van de auto intact. Sterker nog: veel voorzieningen voor het niet-autoverkeer zijn juist bedoeld om de doorstroming van auto's te bevorderen. Buiten een beperkt aantal autovrije zones is de openbare weg een autoweg. Om te rijden en om te parkeren. Niet om te spelen of elkaar te ontmoeten. Een dag per jaar mag er op straat gespeeld worden. Ook voor een straatfeest eens per jaar moet je vergunning aanvragen. De coronacrisis heeft ook op dit gebied een ander beeld dan het vertrouwde laten zien: kinderen namen de straat zonder autoverkeer in bezit met stoepkrijt en stepjes. Voor even.

Foto: CorporatieNL (cc)

Rapport Remkes gemiste kans voor woningbouw

In het rapport Niet alles kan worden geen maatregelen genomen om de woningbouw snel vlot te trekken. Marc Chavannes stelt in NRC dat het rapport een reeks bekende problemen schetst en allerlei vormen van aanpak suggereert die noch snel noch drastisch zijn. Het rapport ‘Niet alles kan‘ beschrijft wie waarvoor verantwoordelijk is en wie waarmee rekening moet houden. Het rapport-Remkes is volgens Chavannes meer een sociografisch-bestuurlijke schets van Nederland dan een advies over kortetermijnoplossingen voor de 18.000 projecten die stil zijn komen te liggen door de uitspraak van de Raad van State eind mei.

In een interview met NPO radio 1 programma 1 op 1 stelt Johan Vollenbroek, voorzitter van Mobilisation for the Environment (MOB), dat de milieuschade 31 miljard Euro per jaar bedraagt*. Waarvan 6,5 miljard door de landbouw. Dat is hoger dan de Nederlandse export aan vleeswaren en zuivelproducten van 19 miljard euro. Het inkrimpen van de veestapel levert maatschappelijk gezien dus winst op. Hetzelfde geldt voor de luchtvaart, die al jaren boven z’n stand leeft. Vollenbroek zegt mild geweest te zijn voor Schiphol door slechts het schrappen van 100.000 vluchten gevraagd te hebben. Wel moet de snelheid op snelwegen terug naar 100 kilometer per uur, waardoor veel forensen paradoxaal genoeg een kortere reistijd zullen hebben.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Quote du Jour | Spitsdrukte

Elk jaar is het weer een nieuwsitem zo vlak na de vakantie: de drukte in de spits neemt toe, in de trein, op de weg, wat kunnen we er aan doen?

Volgens Lauk Woltring, adviseur op het gebied van opvoeding en verkeerseducatie, ligt er ook een taak bij de scholen en bedrijven. “Ook zij zitten in het circuit van 8 tot 18 uur. Het is niet altijd een persoonlijke wens van mensen om op die tijden te werken of naar school te gaan”, vertelt hij. “En op hun beurt zijn die instellingen ook weer afhankelijk van allerlei factoren.”

Foto: Automobile Italia (cc)

Anonieme automobilisten

COLUMN - Afkicken is hondsmoeilijk, ik weet het, maar als het jullie lukt, met zachte hand en door een helder ultimatum geholpen…? Wat zal dat een opluchting voor de rest zijn. Voor de wandelaars, voor de kinderen die buiten willen spelen, voor de fietsers, voor de mensen die graag op een bankje zitten, voor de liefhebbers van de oude stad en de grachten, voor iedereen die langzaam of slecht ter been is of in gedachten wel eens afdwaalt en dan niet altijd voldoende oplet om het alomtegenwoordige langssnellende blik te mijden. Voor de katten en honden op straat, voor de vogels, voor de bloemperkjes, en voor de bomen. Voor het openbaar vervoer. En vooral: voor de stad zelf.

Op veel plaatsen in de binnenstad wordt het blik al een pietsie weggedrukt. Fietspaden zijn verbreed en verbeterd, er zijn tegenwoordig straten waar dertig km/u max de norm is en auto’s slechts ‘te gast’ zijn, niet langer heer en meester. Er ligt vaker gras op trambanen en taxi’s kunnen daar niet meer rijden: dat heeft de aanblik van een deel van de Sarphatistraat en de Plantage Middenlaan op slag enorm verfraaid. Ik verheug me op het moois dat er straks van overtollige parkeerplaatsen gemaakt kan worden: parkjes, bankjes, hang- en staplekken, voetbal- en hinkelveldjes, plukbosjes en doorkijkjes.

Foto: Henk-Jan van der Klis (cc)

Ruimte, adem, lucht!

COLUMN - Vorige week reed ik door straten waar ik zelden kom. In een weinig vertrouwde omgeving kijk je beter: het winterse licht viel helder op de oude gevels, de kale bomen staken scherp af tegen de blauwe lucht. Ik keek weer voor me, mijn ogen op de weg gericht. Ineens viel al dat blik aan weerszijden van de straat akelig op.

Zonder die geparkeerde auto’s was het een prachtig straatje. Nu stond het aan weerszijden volgepakt met blik, nergens een vrije plaats te bekennen – de straat was in beslag genomen door loos metaal dat daar nietsdoend ruimte stond op te vreten.

Zonde van dat straatje.

En ook: zonde voor het sociale verkeer daar: je moest je tussen de auto’s doorwurmen om te kunnen oversteken. De stoepen waren smal, ze hadden ingeleverd voor de parkeervakken. Geen plaats om fietsen te parkeren, geen plek voor bloembakken, voor een bankje, laat staan om ’s zomers buiten te spelen of zomaar op de stoep te zitten.

In De Correspondent kwam ik een frase tegen (zie nr. 8) over het stempel dat de auto op de stad drukt: die wordt steeds meer ingericht op grond van de noden van het gemotoriseerde verkeer, en minder voor die van bewoners. De auto’s snijden de stad aan stukken. Ook – of juist – wanneer ze niets doen en gewoon maar geparkeerd staan te zijn.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Zelfrijdende auto’s mogen de weg op

NIEUWS - En dit gebeurde er ook nog vandaag:

Vanaf vandaag mag er onder strikte voorwaarden op de openbare weg getest worden met zelfrijdende auto’s.

Het kabinet deelde mee dat “het gaat om experimenten met voertuigen waarbij de bestuurder zich buiten dat voertuig bevindt, zoals een zelfrijdend OV-busje met een operator op afstand.”

Per 1 juli is de nieuwe Experimenteerwet van kracht geworden, die dit soort experimenten mogelijk maakt. Zelfrijdend vervoer biedt kansen om de verkeersveiligheid te verbeteren en het aantal files door ongevallen terug te dringen, aldus het kabinet.

Foto: Canadian Pacific (cc)

Ambulances te langzaam?

ONDERZOEK - De prestaties van de ambulancediensten zijn de laatste maanden veel in het nieuws geweest. Algehele teneur: de ambulances worden slomer. Minister Schippers, hoedster onzer volksgezondheid, draagt de zorgverzekeraars op de ambulancediensten eens wat meer achter de broek aan te zitten. Is dat terecht?

In haar brief van 14 april aan de Tweede Kamer schreef de minister:

De zorgverzekeraar zal zich in het kader van haar zorgplicht een oordeel moeten vormen over de oorzaak van de normoverschrijdingen en samen met de RAV (Regionale Ambulancevoorzieningen) een plan moeten maken om te komen tot een verbetering van de responstijden.

Een oordeel vormen over de oorzaak? Dat zal nog niet eenvoudig worden.

Op 12 februari openbaarde het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu ) het rapport “Bereikbaarheidsanalyse SEH’s 2016” geopenbaard. Conclusie van het rapport:  In de meeste gebieden in Nederland is het nieuwe rijtijdenmodel één tot twee minuten langzamer dan de vorige versie. Concreet: 33.300 inwoners van Nederland (9000 meer dan in 2015) kunnen niet binnen 45 minuten in een SEH worden gebracht.

De oorzaken? Het RIVM schrijft:

De oorzaak van de lagere snelheden is door het RIVM niet in detail onderzocht maar er zijn aanwijzingen dat de lagere snelheden verband hebben met de toename van de verkeersdrukte in de afgelopen jaren.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kleur van de auto’s op de weg | update 2016

DATA - We zijn weer een jaar verder, dus tijd voor een update. Na een paar grijze dagen viel het extra op hoe saai het op de weg is. Maar komt die beleving overeen met wat de cijfers zeggen?
Dit keer hebben we de telling anders aangepakt. In plaats van kijken naar alleen de nieuwe auto’s die in een jaar op de weg verschenen (zover die nu nog rijden), kijken we nu naar alle auto’s die in een jaar nog geregistreerd stonden. Opnieuw is dit een benadering voor de jaren in het verleden. We kunnen immers alleen zien welke auto’s er uit die periode nu nog rijden.
Maar dat zou voldoende moeten zijn voor een goede benadering.

Hier het beeld vanaf 1965:
autokleuren_1965_2016_perc_groot_475

En hier nog wat verder terug in de tijd, vanaf 1950:
autokleuren_1950_2016_perc_v2_groot_475
Data komt van RDW. Het betreft alleen maar personenauto’s.
Bewerking data door Datagraver.

Spionnen op de weg

NIEUWS - Als u met uw smartphone de ravage en slachtoffers van een verkeersongeluk rijdt te filmen, kunt u altijd nog zelf door de dashcam van een medeweggebruiker worden gefilmd en aangegeven worden bij de politie.

Volgens het AD is de politie blij met ingeleverde dashcambeelden van incidenten, maar zijn die alleen bruikbaar als de aangever ook een getuigenverklaring wil geven. Spioneren is één ding, verklikken is misschien een stapje te ver voor sommigen.

Aantal verkeersslachtoffers verdrievoudigd op 130km/h-wegen

De Volkskrant bericht dat uit evaluatie blijkt dat het aantal verkeersslachtoffers op wegen waar 130km/h is ingevoerd, is verdrievoudigd. Voorwaarde voor die invoering was dat zowel milieu als verkeersveiligheid er niet op achteruit mochten gaan. Dat milieu er uiteraard wel op achteruit gaat zal wel weer op VVD-wijze rechtgepraat worden, maar nu blijkt dat ook de verkeersveiligheid er misschien toch wel op achteruit gaat.

Maar uit deze cijfers mogen we natuurlijk geen conclusies uit trekken, volgens minister Schultz. Want 130 km/h is een heilig doel.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende