De vaste boekenprijs werkt averechts

Om de wet op de vaste boekenprijs nog te laten werken  zou er een vaste marge voor boekhandels moeten komen. Zo nee, dan kan die wet maar beter worden afgeschaft. Laten we in de laatste dagen van de boekenweek eens hebben over de vaste boekenprijs. In Nederland hebben we de wet op de vaste boekenprijs. Het doel daarvan is kleinere boekhandels beschermen tegen grote winkels en supermarkten. Een mooi idee. Maar toen ik dit jaar zelf dit jaar de uitgeverswereld eens van binnen mocht bekijken, merkte ik dat die wet eerder averechts werkt.

Foto: Duopolie

Duopolie | De prijs van de vaste boekenprijs

COLUMN - Nederland kent net als veel andere Europese landen een wettelijke vaste boekenprijs (vbp). Dat betekent dat nieuwe boeken in alle winkels dezelfde prijs hebben, die wordt bepaald door de uitgever. De wet is al sinds haar geboorte omstreden, en werd eerder dit jaar na aandringen van de VVD door OCW geëvalueerd, in een rapport zonder duidelijke aanbevelingen. Twee weken geleden gooide de Autoriteit Consument en Markt (ACM) een steen in de vijver met een pleidooi in het NRC tegen de vpb.

De voorstanders van de vbp zeggen dat boeken een publieke waarde hebben, en dat de prijzen dus niet zomaar aan de markt kunnen worden overgelaten. Hun belangrijkste argument is dat hoge prijzen voor bestsellers de winkeliers in staat stellen om ook waardevolle nicheproducten in hun assortiment op te nemen. Een soort kruissubsidie tussen boeken dus. Bovendien stelt het boekverkopers met een breed assortiment in staat de concurrentie met supermarkten en internetboekhandels aan te gaan.

De tegenstanders, waaronder de economen van ACM, maar ook de auteurs van deze theoretische analyse, bestrijden het argument van de kruissubsidie. Weliswaar kunnen boekhandels door de vbp meer winst maken op bestsellers, maar dat geeft ze nog geen reden om boeken in te slaan waarop ze verlies denken te maken. Zelfs als de impliciete kruissubsidie zou werken, is het niet duidelijk dat het effect opweegt tegen de hogere prijzen en de daarbij horende reductie in verkochte (en gelezen) boeken. Daarnaast toont het failliet van Selexyz/Polare aan dat een vpb het voortbestaan van fysieke boekhandels niet garandeert.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.