Een gastbijdrage van Ed Hollants. Het stuk is ook op zijn site te lezen. Op 17 december 2010 in Sidi Bouzid steekt Muhammad Al Bouazizi, 26 jaar oud, zich in brand nadat zijn fruit en groente in beslag worden genomen door de politie omdat hij geen vergunning heeft voor het verkopen ervan. Nog geen maand later, op 14 januari 2011, vlucht de president uit Tunesië, een tot dan toe als stabiel bekent staand land. Het belangrijkste signaal dat deze Tunesische intifadah geeft aan vooral de Arabische wereld, is dat het onmogelijke mogelijk is. Het is mogelijk om een dictatoriaal regime dat al decennia bestaat af te zetten door zelf, zonder een georganiseerde oppositie, in aktie te komen. De regimes in de Arabische landen zijn kwetsbaar. De Tunesische Intifadah is dan ook een unieke en historische gebeurtenis die verstrekkende gevolgen heeft of misschien beter gezegd, een eerste verschijnsel is van een grote verandering in de Arabische wereld.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Voor het eerst in de geschiedenis heeft een Arabisch land een revolutie meegemaakt. Er waren wel coups die als revolutie werden voorgesteld, maar wat de afgelopen dagen in Tunesië gebeurde is uniek: een volksopstand die tot de verdrijving van een despoot leidt. Natuurlijk leidt dat tot nervositeit bij andere Arabische leiders, in het bijzonder bij de Libische leider Muammar al-Gadaffi.
Maar wat is nu precies de les die van het Tunesische voorbeeld uitgaat? Vanuit westerse ogen natuurlijk dat je een bevolking niet eeuwig onder de duim kunt houden. Hopelijk krijgt Tunesië nu een democratie, waarbij het volk de macht in eigen handen krijgt. Arabische leiders zien echter iets anders. Tunesië geldt als een van de meest liberale Arabische samenlevingen, met relatief veel rechten voor vrouwen en een hoog opgeleide bevolking. Het laten vieren van de teugels lijkt te worden beloond met verlies van macht.
In de komende dagen zal dan ook niet alleen de toekomst van Tunesië bepaald worden, maar ook de beleidsontwikkeling in andere Arabische landen. Westerse landen als Frankrijk, die de verdreven president Zine al-Abidine Ben Ali kort geleden nog prezen om de stabiliteit van zijn regime, laten nu hun ware gezicht zien: zijn familie is niet meer welkom en zijn bankrekeningen worden in de gaten gehouden. Als Tunesië een werkelijke stap vooruit zet, valt te hopen dat het geen negatieve gevolgen heeft voor de buurlanden.
UPDATE 19.40: Ben Ali afgetreden
President Zine al-Abidine Ben Ali van Tunesië heeft in een speech historische hervormingen aangekondigd. Ben Ali speechte voor het eerst in Tunesisch dialect in plaats van ABA (Algemeen Beschaafd Arabisch) en beval de ordetroepen niet te schieten op de demonstranten. Hij beloofde vrije verkiezingen en het recht op het oprichten van politieke partijen en vakbonden. Alle censuur op internet en de media zal worden gestopt en hijzelf treedt af in 2014. De president zei dat hij jaren is misleid ‘door anderen’ op het gebied van politiek en vrijheid. Op de twitters vragen Tunesiërs zich ondertussen af of deze draai van Ben Ali een huichelachtige 2.0 تغيير (Change 2.0) is of echt iets voorstelt? Onder de hashtag #sidibouzid verschijnen er talloze tweets als reactie op de speech die variëren van ongeloof tot voorzichtige blijdschap, Global Voices verzamelde de tweets. Een tweet was in ieder geval heel duidelijk: de gearresteerde blogger kwam direct na de speech vrij en twitterde je suis Libre.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.