WW: Altijd blijven lachen

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland. De glimlach van een kind doet je beseffen dat je leeft. En dat niet alleen, diezelfde glimlach zorgt er ook nog eens voor dat je langer leeft. De fysieke voordelen van glimlachen zijn al langer bekend. Wie glimlacht voelt zich beter omdat onder andere endorfine-productie wordt verhoogd, verlaagt de bloeddruk en zorgt ervoor dat we ons beter kunnen invoelen in onze gespreks- of glimlach-partner. Maar een lange-termijn studie uitgevoerd in 2010 door Ernest Abel en Michael Kruger van Wayne State University liet zien dat glimlachers langer leven. Hun onderzoeksmethode was wel een beetje vreemd: ze bekeken nauwkeurig naar de glimlachen van de spelers afgebeeld op 230 honkbalplaatjes uit 1952. De onderzoekers lieten de wijdte van de glimlachen op de plaatjes door vijf mensen in één van drie categorieen plaatsen: geen glimlach, gedeeltelijke glimlach en totale glimlach. Die laatste categorie staat ook wel bekend als de Duchenne glimlach. En wat bleek: de spelers in de eerste categorie werden gemiddeld 72,9 jaar oud. De spelers in de tweede categorie 75 jaar oud en de vrolijke fransen onder de honkballers werden gemiddeld maar liefst 79,9 jaar oud. Een gigantisch effect. Wie zijn leven lief heeft neemt dus de tip van die oude clown over: Wat er ook gebeurd, altijd blijven lachen!

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Verlamde Graffitikunstenaar tekent weer

, door

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

De verlamde graffiti-kunstenaar tempt1 met de graffiti-bril (foto Flickr/urban_data)

Dat was de eerste keer sinds 7 jaar dat ik iets tekende. Ik heb het gevoel dat ik al die tijd onder water gehouden werd en dat iemand nu eindelijk in het water reikte en mij hoofd omhoog haalde zodat ik kon ademen.

Bovenstaande quote is afkomstig van graffiti-kunstenaar TEMPT1. TEMPT1 was één der groten in de Amerikaanse graffiti-scene van de jaren 80. Zijn carriere kwam tot abrupte en absolute stilstand toen in 2003 bij hem de neurologische aandoening ALS werd geconstateerd. Net zoals de bekendste ALS-patient Stephen Hakwing raakte TEMPT1 volledig verlamd. Maar in tegenstelling tot Hawking had TEMPT1 niet de top-verzekering die nodig was om de bekende spraak-computer te kunnen betalen. TEMPT1 was daardoor zo zo’n beetje verstoken van communicatie met de buitenwereld.

Grafisch ontwerper en ondernemer Mick Ebeling wilde TEMPT1 graag helpen. Met veel moeite zorgde hij ervoor dat de patient weer met de buitenwereld kon communiceren. Maar Ebeling wilde TEMPT1 ook weer laten tekenen. Na een jaar plannen bracht hij een stelletje ongeregeld bij elkaar om een open-source zelfbouw graffiti-bril in elkaar te zetten.  Met goedkope spullen zorgde hij ervoor dat de verlamde kunstenaar voor het eerst sinds zijn verlamming weer kon tekenen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Het ultieme doe-het-zelf broodrooster

, door

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

De ultieme doe-het-zelf broodrooster (Foto: Flickr/Ars Electronica)

Vanaf het moment dat de Mens in kleine jager-verzamelaar groepen begon te leven en stenen gereedschap begon te fabriceren is de specialisatie van fabricagetaken steeds verder doorgevoerd. Waar de vroegste aardbewoners nog allemaal hun eigen maaltje bij elkaar konden zoeken, prepareren en opeten, geldt voor de oude Egyptenaren al dat ze voor hun dagelijks voortbestaan afhankelijk zijn van een hele keten van specialisten. Boeren, bakkers, distributeurs, gereedschapsmakers, ga zo maar door. In de geindustrialiseerde, kapitalistische samenleving van vandaag de dag is dit gegeven alleen maar nog duidelijker zichtbaar. Dankzij verregaande arbeidsdeling kan geen enkel individu meer voor zichzelf zorgen. Hoe zou je een auto, een fiets, of zelfs je schoenen moeten maken? Geen idee. Hoeveel kennis en uren zitten er in een brug, een gebouw of een voetpad?

Carl Sagan zei ooit: “If you want to make an apple pie from scratch, you must first create the universe” en Leonard E. Read laat in zijn essay ‘I, Pencil‘ een potlood beschrijven hoeveel moeite, tijd, kennis en materiaal er eigenlijk nodig is om dat potlood te maken. “Simple? Yet, not a single person on the face of this earth knows how to make me.” Tenslotte beschrijft Douglas Adams in zijn Hitchhikers Guide to the Galaxy de hoofdpersoon als volgt:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: De oudste organismen ter wereld

, door

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Jomon Sugi, een van de oudste bomen ter wereld (Foto: Flickr/JoshBerglund19)

Eén van de eigenschappen van wetenschap is dat ze de neiging heeft om verregaande specialisatie te belonen. Een willekeurig wetenschappelijk artikel, een proefschrift, of zelfs een carrière beperkt zich over het algemeen tot een enkele onderzoeksvraag binnen een sub-discipline binnen een tak van wetenschap. Het duidelijkst (en meest wrang) wordt dit weergegeven door dit schema dat een universitair docent jaarlijks aan zijn nieuwe promovendi voorlegt. En deze drang tot specificiteit heeft een goede reden, de wereld is in zijn geheel veel te complex en om verder te komen moeten we de grote vragen herhaaldelijk opdelen om tot echte waarheden te kunnen komen.

Toch kan het juist zeer verhelderend werken om een flinke stap terug te doen en met wijde blik naar allerlei fenomenen te kijken. Een holistische benadering is op zichzelf misschien niet klassiek-wetenschappelijk, maar kan wel inspireren tot nieuw onderzoek of kan onbeantwoorde vragen blootleggen. Een mooi voorbeeld van dit wat vage verhaal is het ‘onderzoek’ van fotografe Rachel Sussman. Zij ging op zoek naar de oudste levende individuele organismen ter wereld.

De volle breedte van deze vraag is dusdanig groot dat het moeilijk tot heldere, beantwoordbare wetenschappelijke vragen terug te brengen is. Sussman’s project is dan naar eigen zeggen ook een mix van kunst, filosofie en wetenschap. Haar zoektocht roept vragen op over wannneer iets ophoudt een individu te zijn en een collectief wordt en vertelt ons iets over de relativiteit van de menselijke tijdsschaal.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Halen we de millennium-doelen?

, door

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

De Verenigde Naties hebben acht millennium ontwikkelingsdoelen gedefinieerd om in 2015 de wereld een betere plek te maken. Hoe gaat het nu met deze doelen? Zijn de pessimistische geluiden die we horen waar? Zo zegt men dat er in Afrika nauwelijks voortgang is, en dat er niet eens betrouwbare cijfers zijn over het continent. Hans Rosling, statisticus van beroep en geniaal in het geven van stimulerende en visueel prachtige presentaties ging op zoek.

Als Rosling uitlegt waarom de statistieken uit Afrika verkeerd geïnterpreteerd zijn, wordt statistiek ineens leuk. Een van de interessante inzichten is dat het in delen van Afrika best goed gaat, maar omdat we naar gemiddelden kijken die vooruitgang niet zichtbaar is. In deze TED presentatie legt Rosling het allemaal uit, en toont aan dat de cijfers iets meer optimisme rechtvaardigen. En passant schoffelt hij ook de notie onderuit dat de wereld is verdeeld in de twee blokken ‘het Westen’ en ‘ontwikkelingslanden’.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Debat kernenergie van de grond?

, door
Kerncentrale in Doel, België (Foto: Wikimedia Commons/Friedrich Tellberg)

Al eerder verwachtte ik dat het debat over kern- energie zou losbarsten. Daar zijn de verkiezingen en de coalitie-perikelen tussen gekomen. Nadat het CDA haar voornemen bekend maakte om kerncentrales bij te bouwen, bleef het vrij stil. Vreemd, daar het alles in zich heeft om voor vuurwerk te zorgen: onze energievoorziening is cruciaal voor de economische ontwikkeling van Nederland, het is een emotioneel zeer geladen onderwerp, en links en rechts zijn er tot op het bot over verdeeld. Persoonlijk vind ik het een stuk interessanter dan de hypotheekrenteaftrek.

Wellicht dat een rechts kabinet de discussie weer zal doen losbarsten. Dan gaan verklaard voorstanders met elkaar regeren.

In het kort nog maar even de pluspunten: kernenergie is minder milieubelastend wat betreft CO2, het is economisch haalbaar en betrouwbaar (vergeleken met zon en wind). De nadelen mogen bekend zijn: het afval is moeilijk af te voeren en levert enorme risico’s op contaminatie op bij ongelukken met de reactor.

Het debat wordt interessant, omdat van beide kanten aan de klassieke voors en tegens wordt gemorreld. Zo zijn er tegenstanders geswitcht omdat het CO2- probleem zo nijpend is dat er een oplossing moet komen. Ook lijkt kernenergie toch echt veiliger te worden, en lijken centrales zelfs te kunnen draaien op Russische kernkoppen die sowieso ontmanteld moeten worden. Bovendien kunnen we met renewables (zon, wind, bio) niet in onze behoeften voorzien. Er is niet voldoende ruimte voor panelen en windmolenparken, en voedselvoorziening concurreert met biobrandstof.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Patroniciteit

, door

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Wat zie je hierin, het antwoord in Shermers TED video (Still uit Shermers TED praatje)

Eén van de taken van wetenschappers is het onthullen van verkeerde aannames en gevolgtrekkingen die onder het publiek leven door de werkelijke machinaties erachter overtuigend en wetenschappelijk aan te tonen. Michael Shermer, de oprichter en hoofdredacteur van het blad Skeptic, heeft zich deze taak ter harte genomen en wijdt zijn werkzame leven aan het onthullen van populaire pseudowetenschappelijke larie en apenkool.

Ook op de Skeptic website zijn artikelen te lezen en video’s te bekijken over waarom de wereld niét vergaat in 2012, wat je moet doen om ‘helderziend’ te worden of wat de beperkingen zijn van positief denken. Er wordt niet alleen maar met het vingertje gezwaaid maar ook luchtig maar helder geargumenteerd. Skeptic is eigenlijk een iets meer wetenschappelijke variant van het Discovery-programma Mythbusters. Maar Shermer is er niet alleen op uit om mensen op hun fouten te wijzen, hij is ook geinteresseerd in waarom mensen zich elke keer voor het lapje laten houden door hun eigen hersenen en geloven in UFO’s, Bigfoot of een Intelligent Designer.

In een artikel in de Scientific American van december 2008 en in onderstaand TED praatje van 2010 laat Shermer een aantal verschillende cognitie-onderzoeken zien over de neiging van onze hersenen om overal patronen te zien: de zogenaamde patternicity of patroniciteit (copyright Nederlandse vertaling: Victor/GC).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: de kunst van het democratisch argument

, door

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Vandaag staat GeenCommentaar uiteraard volledig in het teken van de Tweede Kamer verkiezingen, maar ter afleiding vandaag toch ook een WW, zij het een lekkere korte. We blijven wel in verkiezingssfeer en het onderstaande TED-filmpje is dan ook speciaal voor iedereen die doodmoe is van alle retorische trucs en desinformatie die tijdens de debatten en vanuit al de campagnebussen gespuid werd.

Politiek filosoof Michael Sandel bespreekt in zijn praatje welke factoren er aan een politieke discussie ten grondslag liggen. Hij neemt hiervoor een lange maar leuke omweg, via fluiten en golf. Geniet van hoe discussies wél gestructureerd kunnen verlopen en vergeet niet te stemmen vandaag!

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende