Plato (12): De liefde van Alkibiades

Dit is de twaalfde aflevering van een reeks over de Atheense filosoof Plato, die veel mensen vooral kennen om zijn zogenoemde ideeënleer, om de Platonische liefde en om zijn ideale filosofenstaat. Dat is echter wat misleidend. Plato’s filosofie is breder en gaat dieper. De liefde bedrijven is, als we Plato mogen volgen, op zijn tijd prima. Belangrijker dan seks is het echter over filosofie te blijven lezen. Tenminste, als je de woorden van Sokrates in Symposion volgt. Die krijgt van Plato echter niet het laatste woord. Juist als Sokrates uitgesproken is, valt namelijk Alkibiades in dronken staat binnen. Ooit had Sokrates deze generaal midden in een veldslag het leven gered.

Door: Foto: Bron: Livius.org
Foto: bron: livius.org

Plato (11): De liefde van Sokrates

, door

ACHTERGROND - Dit is de elfde aflevering van een reeks over de Atheense filosoof Plato, die veel mensen vooral kennen om zijn zogenoemde ideeënleer, om de Platonische liefde en om zijn ideale filosofenstaat. Dat is echter wat misleidend. Plato’s filosofie is breder en gaat dieper.

Plato is bekend geworden door de uitdrukking ‘een platonische relatie’ – een liefdesrelatie zonder seks. Maar die uitdrukking is nogal misleidend. In het boek ‘Symposion’, dat handelt over de liefde, bepleit Plato helemaal niet dat de mens zich zou moeten afkeren van de fysieke liefde.

Griekse liefde

In de tijd van Plato waren partners nooit gelijk aan elkaar: ongelijkheid in de liefde was de norm. Mannen waren niet alleen fysiek sterker dan hun vrouwen, maar ook ouder: zij trouwden op latere leeftijd. Vrouwen golden als vanzelfsprekend als ondergeschikt. In de hele Oudheid gold voor vrouwen monogamie als ideaal, terwijl dat voor mannen juist niet zo was. De man werd verondersteld een jager te zijn.

Verder was het in Griekenland normaal dat oudere mannen niet alleen op vrouwen, maar ook op jonge jongens jaagden, en zich aan hen verbonden door een deel van hun opvoeding op zich te nemen. Deze liefde werd vaak als ‘puurder’ gezien dan de liefde tussen man en vrouw, omdat ze niet gericht was op de noodzakelijke voortplanting.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: bron: Livius.org

Plato (12): De liefde van Alkibiades

, door

ACHTERGROND - Dit is de twaalfde aflevering van een reeks over de Atheense filosoof Plato, die veel mensen vooral kennen om zijn zogenoemde ideeënleer, om de Platonische liefde en om zijn ideale filosofenstaat. Dat is echter wat misleidend. Plato’s filosofie is breder en gaat dieper.

De liefde bedrijven is, als we Plato mogen volgen, op zijn tijd prima. Belangrijker dan seks is het echter over filosofie te blijven lezen. Tenminste, als je de woorden van Sokrates in Symposion volgt.

Die krijgt van Plato echter niet het laatste woord. Juist als Sokrates uitgesproken is, valt namelijk Alkibiades in dronken staat binnen. Ooit had Sokrates deze generaal midden in een veldslag het leven gered.

Windvaan

Alkibiades speelde in de Atheense politiek een nogal dubieuze rol, en had de status van een mannelijke Mata Hari. Hij trok nu eens met de legers van Athene ten oorlog tegen Sparta, maar later koos hij de kant van Sparta en voerde hij oorlog tégen Athene. Weer later stond hij aan de Perzische zijde en diende hij opnieuw in Athene.

In de liefde gedroeg hij zich net zo. Mannen, vrouwen, hoeren, hooggeplaatste mensen, het maakte deze playboy allemaal niet uit. En in Athene was algemeen bekend dat Sokrates en Alkibiades geliefden waren.