Doe progressief, straf hard

Je kan zeggen wat je wil, maar rechts heeft wel een punt als het klaagt bij de zoveelste werkstraf omdat de moordenaar anders zijn hond niet kan uitlaten. Nu is het bovenstaande natuurlijk een karikatuur van de werkelijkheid die rechts graag in stand houdt, maar in de praktijk wordt daadwerkelijk rekening gehouden met omstandigheden van de dader. Heb je een relatie? Het is al langer bekend dat iemand die een 'wederhelft' (of een van de andere drie (vier?) w's) heeft minder snel nog eens in de fout gaat. Dus logisch dat die persoon minder straf krijgt, zou je denken. Maar ho eens even. Betekent dit eigenlijk niet dat je net een misdrijf hebt gepleegd *terwijl* je een relatie hebt? Maakt dat je niet juist nóg gevaarlijker? Er wordt zo vaak ergens rekening mee gehouden dat je het ook om kan draaien: We straffen mensen extra omdat ze al minder geluk hadden in het leven. Geen baan? Extra straf. Geen opleiding? Extra straf. Geen woning? Extra straf. Geen partner? Extra straf. Het lijkt progressief, maar is het tegenovergestelde. Mensen - rechters dus - zijn namelijk totaal niet in staat om dit soort dingen consequent toe te passen, wat al blijkt uit het feit dat mensen van kleur minder kans maken op deze 'lucky breaks'. Erger nog, deze 'regels' - inclusief het racisme - worden steeds vaker gevat in algoritmes, waardoor het onmogelijk wordt aan dit systeem te ontsnappen, waarmee het verwordt tot een instrument om de verschillen die er al zijn nog meer uit te vergroten. Een self fulfilling prophecy. De documentaire Coded Bias(netflix) geeft daar goede voorbeelden van. Daarom moeten we er vanaf. Heb je een gezin? Pech voor je, maar bekijk het positief, je hebt statistisch gezien minder kans nog eens in de fout te gaan!

Door: Foto: ketrin1407 (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Fraudewet-lovers

COLUMN - De pathetische verdediging van de veel te strenge fraudewet gaat tegen iedere redelijkheid in.

Treurig maar voorspelbaar, dat waren de verontwaardigde reacties van rabiaat-rechtse facties afgelopen dinsdag op het besluit van wethouder Vliegenthart van de gemeente Amsterdam om de uitgedeelde boetes in het kader van de fraudewet naar beneden bij te stellen.

De VVD, de Telegraaf, en in haar kielzog GeenStijl-dochter Das Kapital vinden dat natuurlijk reuze oneerlijk. Zij willen bloed aan de paal zien. En dat gaat dan middels opruiende stukjes waarin Amsterdam wordt neergezet als het Walhalla voor fraudeurs.

Dat uit onderzoek van de ombudsman is gebleken dat de overgrote meerderheid van de slachtoffers van de fraudewet helemaal niet bewust frauderen, maar dat het gewoon om fouten gaat, die in ons idioot ingewikkelde sociale stelsel nu eenmaal makkelijk gemaakt zijn, dát wordt in de artikeltjes natuurlijk niet vermeld, noch dat het verlagen van de boetes geheel in lijn ligt met het landelijk beleid om de fraudewet meer humaan te maken, nota bene naar aanleiding van gerechtelijke uitspraken hierover… een aanpassing die volgens mensen in het veld overigens nog veel te zwak is om een echt rechtvaardige situatie op te leveren.

De waarheid is namelijk dat de fraudewet een probleem op zichzelf is geworden. Het aantal huishoudens met problematische schulden groeit schrikbarend, iets waar de overheid momenteel met wel meer maatregelen hard aan bij blijkt te dragen. Iedereen de schulden in, dat lijkt het motto van Rutte II.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Waarom ouders hun kinderen slaan

De VS zijn de laatste dagen in de ban van sterspeler (in American football) Adrian Peterson, die zijn kind verrot sloeg met een boomtak.

Peterson gaf, volgens hemzelf, zijn kind straf zoals hijzelf als kind ook straf had gekregen. Hij leek – oprecht – niet te beseffen dat hij iets verkeerds had gedaan.

Naar aanleiding daarvan schreef Drew Magary dit stuk, getiteld Why Do People Hit Their Kids.

Foto: michele petrelli (cc)

Kunst op Zondag | Crimineel

Crimineel gedrag is ook een aanwinst.

Aldus Floris Mulder, curator van de tentoonstelling Levenslang, het criminele brein ontleed, vanaf 8 oktober te zien in Het Dolhuys (Haarlem). In de tentoonstelling is werk van kunstenaars te zien, die hun visie op criminaliteit geven en werk van veroordeelden die in de gevangenis kunst hebben gemaakt.

“Is de afwijkende mens niet juist een aanwinst voor ons?”, zegt Floris Mulder in het Haarlems Dagblad, en stelt dat museum Het Dolhuys “eigenlijk over de integratie van de afwijkende mens” gaat.

De kunstenaar wordt door velen ook als ‘de afwijkende mens’ gezien. En sommige kunstenaars hebben een criminele reputatie. Van Caravaggio is bekend dat hij een straatgevecht niet uit de weg ging, zelfs een man heeft doodgeslagen en zich ophield met lieden die een loopje met de wet namen.
In 2011 exposeerde het Staatsarchief in Rome politiedocumenten waaruit Caravaggio’s misdadig gedrag blijkt. Het is goed mogelijk dat de schilder zich ook bezighield met oplichten van argeloze kaartspelers.

Caravaggio – The Cardsharps.
cc commons.wikimedia.org Caravaggio The Cardsharps

Benvenuto Cellini stond bekend als een gewetenloze moordenaar, die zijn straf wist te ontlopen.

Benvenuto Cellini – Perseus met het hoofd van Medea.
cc Flickr aurelio candido Benvenuto Cellini, Perseo

Walter Sickert werd er van verdacht Jack the Ripper te zijn. Een fabeltje dat de wereld in werd geholpen omdat Sickert geïnteresseerd was in misdaden als die van Jack the Ripper en de Camden Town Murder.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Geloof in straf

COLUMN - Het blinde geloof in strenger straffen helpt ons steeds verder van de regen in de drup.

Wie z’n ziektekostenverzekering niet betaalt, krijgt een boete. Veel mensen die dat treft kunnen die boete helemaal niet betalen. Daardoor komen ze in een wanbetalersregeling terecht. Ondertussen zit inmiddels twee procent van de hele bevolking in zo een regeling.

Ook in de sociale zekerheid werkt men sinds kort met hoge boetes om fraude tegen te gaan. Het blijkt echter dat mensen hierdoor langer in een uitkering blijven hangen.

En erger: omdat ze in de financiële problemen komen, blijken ze nota bene juist sneller geneigd tot fraude.

Ondertussen verhoogt Teeven de straffen van het jeugdstrafrecht. Maar los van dat mensen opsluiten bepaald niet goedkoop is, is al lang aangetoond dat crimineel gedrag hierdoor eerder wordt bevorderd dan tegengegaan.

Het is zo verleidelijk om te geloven in het effect van strenger straffen. Als er een hoge straf voor staat, bedenken mensen zich wel tweemaal voordat ze de fout ingaan, toch?

Dat klinkt ook zo logisch. Waarom werkt het dan niet?

Om te beginnen gaat het fout bij het idee dat mensen ongewenst gedrag zouden vertonen omdat ze de straf die erbij staat zo lekker laag vinden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Empathische benadering probleemleerlingen boekt verbluffend resultaat

Rector Jim Sporleder van Lincoln High School in Walla Walla (Washington), met een veteranenstatus in het confronteren en straffen van leerlingen die over de schreef gaan, probeerde eens een andere benadering uit. Tot zijn verbazing merkte hij dat luisteren, écht luisteren, werkt.

Sporleder gooide zijn benadering van probleemleerlingen over een andere boeg na een presentatie van John Medina, een moleculair bioloog die onderzoek doet naar ontwikkelingspsychologie en -neurologie. Volgens Medina worden de hersenen van probleemleerlingen vergiftigd door stress vanuit negatieve ervaringen: ouders met een alcoholprobleem, misbruik, echtscheidingen, etcetera.

Foto: Diavolaki (cc)

Straf verslaafden

OPINIE - Straf verslaafden in plaats van een behandeling, betoogt Rinus Otte, hoogleraar rechtspleging (Rijksuniversiteit Groningen) in deze gastbijdrage.

Er zijn nogal wat gedragsdeskundigen die menen dat verslaafde mensen niet vrij zijn in hun gedragskeuze en dat de verslaving een stoornis is. Dat is nogal een statement. Zonder keuzevrijheid geen strafrechtelijke schuld. Als jurist ben ik niet zo overtuigd van de verminderde toerekeningsvatbaarheid als gevolg van verslaving.

Elke repeterende gedragskeuze, zoals het opnieuw grijpen naar de dope, drank of het opzoeken van dezelfde verkeerde vrienden, houdt een vrije en hernieuwde keuze in tot omkeer of tot voortzetting van het verslavingsgedrag. Het meer aansprakelijkheid toerekenen aan verslaafden berust op de juridische culpa in causa constructie. De drank of de dope wordt niet onder dwang het lichaam ingebracht, maar als een soort repeteergeweer wordt fles na fles, spuit na spuit ter hand genomen.

Een ernstig verslaafd mens is vaak een gekweld mens die zich regelmatig schuldig maakt aan verwervingscriminaliteit. De cijfers lijken voor zich te spreken. De gevangenissen worden bevolkt door gedetineerden die voor meer dan de helft kampen met verslavingsproblemen. Waarom dus straffen als iemand het niet kan helpen? De hulpeloze moet geholpen worden en dan wordt de samenleving gevrijwaard van nieuwe misdrijven. Het klinkt zo simpel, maar het is het niet.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Misdaad en Straf

Laatst keek ik een oude aflevering van de onvolprezen quiz QI met Stephen Fry. Het ging over het Amerikaanse gevangenissenstelsel. Fry vertelde dat alle Amerikaanse legerhelmen gemaakt worden door gevangenen. Gevangenen zijn een belangrijke bron van goedkope arbeid. Fry nam het een stap verder en stelde dat de Amerikanen zo het slavernijstelsel opnieuw hebben ingevoerd. Dat lijkt me onterecht[1]; sterker nog: arbeid door gevangenen zou volgens mij een centrale rol moeten spelen in het strafstelsel.

De Amerikaanse links-libertaire filosoof Otsuka stelt in zijn Libertarianism without Inequality voor om de verzorgingsstaat te financieren vanuit belastingen op misdadigers: voor links-liberalen en voor rechts-libertairen zijn misdadigers een groep van wie je legitiem middelen af kan nemen. Ik denk dat Otsuka een centraal punt mist: de grote verplichtingen die misdadigers jegens hun slachtoffers hebben.

Eigenlijk is het wel raar: we straffen mensen door ze hun bewegingsvrijheid af te nemen. We sluiten ze op in een gevangenis. De belangrijkste reden om dat te doen is de specifieke preventie: je haalt een misdadiger van de straat. Maar gaat er grote generale preventie of if you are so inclined retributieve werking uit van opsluiting? Een gevangenis is een dak boven je hoofd, eten en een strak ritme. Okay, je kan niet gaan en staan waar je wilt, maar is dat serieus de straf die er staat tegenover een inbraak of een moord? Ik denk dat het afschrikwekkendst aan zo’n straf is dat het een vorm van uitsluiting is: het lijkt op een vervelend kind dat je op de trap zijn eten laat op eten. Je hoort er even niet meer bij.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Gerechtigheid

[qvdd]

Ik zie in deze epidemie dus geen straf, hoogstens een soort immanente gerechtigheid, een beetje zoals we soms op het ecologische vlak soms de rekening gepresenteerd krijgen voor wat we het milieu aandoen.

Belgisch aartsbisschop Léonard doet in zijn nieuwe boek controversiele uitspraken. In Belgie vallen die niet in goede aarde, bijvoorbeeld bij socialistisch parlementslid Roegiers:

Ik vraag me af welke pijnlijke en dodelijke ziekte hij zijn priesters die zich hebben bezondigd aan kindermisbruik, nu gaat toewensen

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende