Kleur en taal: rood, groen, stop- en verkeerslicht

Beeldtaal is de overdracht van gedachten waarbij het geschreven woord – geheel of gedeeltelijk – vervangen is door beeld. In de maanden augustus en september publiceert Willem Visser (beeldend kunstenaar, psycholoog en tekstschrijver) op zaterdagochtend artikelen over beeldtaal aan de hand van voorbeelden uit kunst, psychologie en alledaagse waarneming. Taal roept wel beelden op, maar beelden zelf geen taal. Het woord ‘rood’ leidt tot allerlei associaties. Denk maar aan liefde, hartstocht, bloed, rozen, Ferrari en wat al niet meer. Maar als we iets roods zien, gebeurt niet het omgekeerde: voor ons (geestes)oog verschijnen niet automatisch de letters R-O-O-D. Psychologen van de Universiteit Leuven doen al enkele jaren onderzoek naar ‘semantische associatieve netwerken’ onder de noemer ‘Dutch Word Associations’. Semantiek is de wetenschap van de bouwstenen van natuurlijke talen. Tijdens dit onderzoek krijgen respondenten een woord (het kernwoord) voorgelegd met de vraag drie woorden te geven die ze bij dat woord als associaties krijgen. Al die woorden vormen een netwerk rond dat kernwoord. Bepaalde woorden worden dan natuurlijk vaker genoemd als andere. Dat zegt iets over de kracht van de associatie.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Slimme stoplichten zorgen voor groene golf

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Stoplichtenboom (foto: Flickr/Squirmelia)Technologische vooruitgang is ervoor bedoeld het leven voor eenieder wat aangenamer te maken. En dus storten zich hordes wetenschappers op het verbeteren van die alledaagse frustratieopwekkende omstandigheid die het verkeer heet.
We zagen al eerder hoe ontwikkeling van een verbeterd verkeersbord de doorstroming bij kruisingen zonder stoplichten moest verbeteren en in veel gevallen worden kruispunten met stoplichten vervangen door rotondes.

Helaas is het niet mogelijk alle stoplichten uit te bannen en dus is de arme automobilist toch weer gedoemd om te pas en te onpas voor een onterecht rood stoplicht op de rem te moeten staan en zijn nagels woest diep in het stuur te duwen. Het lijkt soms wel of het doorgaande verkeer op de ringweg elke honderd meter op de rem moet om die éne auto die het kruispunt wil over steken voor te laten.

Nu is het natuurlijk niet zo dat die stoplichten zich contraproductief gedragen, maar het kan wel allemaal een stuk slimmer. Onderzoek naar de verbetering van de verkeersdoorstroming bij verkeerslichten is al langer populair. Zo promoveerde werktuigbouwkundige Ronald van Katwijk op een computermodel om verkeerslichten met elkaar te laten communiceren om auto’s optimaal van A naar B te krijgen. Ze kijken als het ware verder dan hun neus lang is. In Van Katwijks model zijn de stoplichten adaptief in de zin dat ze zich aanpassen aan de huidige verkeerssituatie. Is er sprake van een plotselinge omleiding, dan schakelen de stoplichten vroeger of juist later om naar de juiste kleur.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.