Facebook en de tirannie van het intieme

Een gastbijdrage van Hans Schnitzler, publicist en filosoof. Het stuk is overgenomen van Netkwesties. Haar 1048 Facebook-vrienden konden niet voorkomen dat Simone Back, een 42-jarige vrouw uit Engeland, vorig jaar op eerste kerstdag zelfmoord pleegde. Haar bericht dat ze een overdosis slaappillen genomen had, ontlokte bij haar Facebook-vrienden eerder beschimpingen dan mededogen. Ze had een keuze, en zelfmoord om een relatie vond men geen goede reden. De publieke verontwaardiging in Groot Brittanië was groot. Hoe kon het dat niemand van haar virtuele vriendenschare te hulp was geschoten? Sommigen woonden om de hoek! En dan het cynisme van al die reacties, onbestaanbaar! Het geval werd breed uitgemeten, zowel in de media als in het publieke debat raakte men er nauwelijks over uitgesproken. Hoe was dit in vredesnaam mogelijk? 1048 vrienden! En dan dit? Hypocrisie of zelfverblinding? Waarschijnlijk een combinatie van beide. Geloofde men werkelijk dat een meer dan duizendkoppig netwerk van vrienden en kennissen garant zou staan voor de redding van de persoon in kwestie? Veronderstelde men echt dat iemand die online en in realtime een dergelijke mededeling doet, offline gered had moeten worden? Alle commotie ten spijt: wat onderscheidde dit tragische geval nu wezenlijk van al die andere, niet door sociale media bemiddelde zelfdodingen waarvan de omgeving de tekenen misverstond? De mens is de mens een wolf. Was dat waarvan men schrok? Nee, eerder lijkt het dat achter de enigszins opgeklopte ophef en beroering over dit voorval een fundamentele verwarring schuilgaat.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De zure poes van Stine Jensen

, door

Een gastbijdrage van Taede Smedes. Dit stuk verscheen eerder op zijn persoonlijke weblog.

Zoals ieder jaar verschijnt er in het kader van de Maand van de Filosofie ook dit jaar een essay dat je voor de schappelijk prijsje van €4,95 kunt aanschaffen. Dit jaar is dat essay geschreven door Stine Jensen en het is getiteld Echte vrienden. Ik heb het essay de afgelopen dagen gelezen, en ik ben erdoor ontgoocheld geraakt.

Vorige week stond er al een kleine voorpublicatie in De Volkskrant, als opiniebijdrage, en daarin vond ik Jensen al een sourpuss. Het stuk had een zeurderig toontje, alsof met Facebook, Hyves, Twitter en allerlei andere sociale media het einde van de wereld en vooral van onze persoonlijke privacy was aangebroken. Lieve Stine: mensen hebben geen privacy meer. De overheid weet alles van je, zodra je een bankrekening opent, en een bankpasje of een creditcard aanschaft.


Facebook-filosofie

Maar waar het Jensen in haar essay Echte vrienden om gaat, is wat zij noemt “intiem kapitaal”, oftewel “alles wat betrekking heeft op waardevolle persoonlijke informatie” (14) die macht en invloed geeft. Intieme informatie is informatie die je normaliter niet met Jan en alleman wilt delen, maar die niettemin volgens Jensen klakkeloos op Facebook etc. worden gedumpt. Wie het essay echter leest, zal uiteindelijk verward achterblijven.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.