WW: Vliegende vinkengrammatica

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland Hoe meer dierenonderzoek er uitgevoerd wordt, hoe meer de Mens van haar voetstuk valt. Ze bedienen snoepmachines, lezen de Playgirl en maken zelfs rationele beslissingen. Maar taal, dat was toch ons ding? Natuurlijk zijn er allerlei dieren die in meer of mindere mate taalachtige communicatie bezigen, maar echt ingewikkelde taal, met een heuse grammatica was altijd aan ons mensen voorbehouden. Helaas lijkt ook die vlieger niet meer op te gaan want naar nu blijkt lijken Bengaalse vinken in hun fluitgedrag wel degelijk een grammatica te gebruiken. Al eerder werden vogels ervan verdacht om hun getwitter volgens grammaticale regels de wereld in te sturen, en ook over het walvissengetoeter werden dergelijke claims gemaakt. Maar die beweringen bleven altijd tamelijk ongetest. Tot nu dus.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Dierenregens

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Het regent kikkers! (Foto: Flickr/KR Alliance)

Voor de bewoners van de Amerikaanse staat Arkansas leek het bij het begin van het nieuwe jaar alsof de het einde van de wereld een jaar te vroeg begonnen was. In het plaatsje Beebe vielen vlak voor middernacht plotseling 5000 vogels, om precies te zijn Epauletspreeuwen (Agelaius phoeniceus), dood uit de lucht. De Beebenaren schrokken zich rot, vervolgden het feest binnenshuis en zagen de volgende dagen hun stadje wereldnieuws worden. En terecht, want dieren die uit de lucht komen vallen, dat moet wel een volstrekt unieke gebeurtenis zijn toch?

Maar wie verder zoekt, merkt al snel dat dit soort apocalyptische dierenregens vaker voorkomen. Interessant is dat het woord dierenregen door de wetenschappelijke gemeenschap letterlijk wordt genomen: dierenregens worden doorgaans in eerste instantie bekeken als meteorologische fenomenen. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het wetenschappelijk tijdschrift waar een mooi overzichtsartikel uit 1917 van Waldo L. McAtee (.pdf) in werd gepubliceerd: Monthly Weather Review. Neerslag in de vorm van al dan niet levende dieren is in allerlei soorten en maten gerapporteerd, maar de meest voorkomende zijn vissen, kikkers en vogels, gek genoeg in die volgorde. De meest recente vissenregen werd in februari 2010 waargenomen in Northern Territory in Australie. Volgens ooggetuigen vielen er honderden vissen uit de lucht, waarvan een aantal nog leefden na de ter aarde storting. En de laatste kikkerneerslag dateert van nog recenter: in juni van het afgelopen jaar vielen in het Hongaarse Rákóczifalva kikkers uit de lucht.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.