Algoritmes leiden niet automatisch tot eerlijkere selectie

Steeds meer werkgevers zetten algoritmes in voor werving en selectie. Bij Nike en Unilever is het niet meer ongewoon om pas in de derde ronde van de sollicitatieprocedure in gesprek te komen met een menselijke medewerker. Vooroordelen en ongelijkheid kunnen zo meer ruimte krijgen, volgens Annemarie Hiemstra en Isabelle Nevels. Het aantal aanbieders van geautomatiseerde en digitale selectiemethoden neemt toe. Zo voorspelt het algoritme van het Nederlands-Chinese bedrijf Seedlink op basis van taalgebruik van sollicitanten wie er het meest geschikt is voor een functie en maakt het Amerikaanse HireVue gebruik van video-opnames om tot een automatisch gegenereerde beoordeling te komen. Dit sluit nauw aan bij het huidige debat. Is het nog wel nodig om klassieke kennis, karaktereigenschappen en competenties, typisch gemeten met psychologische vragenlijsten en assessments, in kaart te brengen? Wellicht dat meer impliciete patronen, die via algoritmes herkend worden op basis van grote volumes data (zoals geschreven tekst, of video’s van sollicitanten), even goede of zelfs betere resultaten kunnen behalen bij het selecteren van de beste kandidaat.

Foto: Lawrence OP (cc)

Paarse eekhoorn

In een periode van recessie is het voor werkgevers vissen in een volle vijver en – nog meer dan voorheen – zoeken naar de zogenaamde ‘purple squirrel’. En daar is uiteindelijk niemand bij gebaat, vindt Inez van der Bijl.

In het jargon van de recruiter staat de paarse eekhoorn voor die ene sollicitant wiens ervaring, opleiding, interesses en persoonlijkheid exact voldoet aan de gedetailleerde eisen in een vacature. Precies de goede opleiding, met de juiste balans tussen jeugdige ambitie en benodigde ervaring, aangevuld met persoonlijke kwaliteiten die volledig in lijn zijn met de functie. Een kandidaat die niet alleen aan al deze eisen voldoet, maar ook met passie, enthousiasme en ambitie de vacature omarmt én zich precies op het juiste moment ook vol zelfvertrouwen kan presenteren én zich niet paarser voordoet dan hij in werkelijkheid is.

De paarse eekhoorn bestaat niet. Net zo min als de ideale kandidaat. De paarse eekhoorn is niet realistisch, maar inmiddels wel een realiteit. Elke werkgever zoekt een paarse eekhoorn en elke sollicitant wordt min of meer gedwongen er zoveel mogelijk op te lijken. Met het ideaal van de paarse eekhoorn voor ogen leggen we de lat hoog in de hoop op de best mogelijke kandidaat. Voor de geselecteerde kandidaat en de werkgever werkt dit prima, maar op de lange termijn kan het nadelig zijn. Voor de werkgevers, de werknemers en voor de arbeidsmarkt in zijn geheel.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | VVD: Solliciteren voor studie

“Met een motivatieplicht laat je leerlingen een meer bewuste keuze maken. Daarbij verplicht je opleidingen om inzicht te geven in hun onderwijsmethode. Dat is heel wat anders dan dat ze alleen de blijde boodschap vertellen tijdens een voorlichtingsdag.”
(Het Parool)

Kamerlid Anne-Wil Lucas wil aanstaande studenten een sollicitatiebrief (met vooral een motivatie) laten schrijven voor de studie van hun keuze. Nu heb je vaak de situatie dat mensen zich voor zes studies tegelijk inschrijven en pas op het allerlaatste moment beslissen wat ze gaan doen. En volgens Lucas groeit de kans op afronden van een opleiding als je de sollicitatieplicht invoert. Maar ja, krijg je dan niet de situatie dat mensen twaalf sollicitatiebrieven gaan schrijven met motivaties die ze van het internet plukken? En hebben ze bij de universiteiten en hbo-instellingen wel tijd om sollicitatiegesprekken met studenten nog eens aan hun takenpakket toe te voegen?

Foto: IISG (cc)

Werklozen zijn schuldig tot tegendeel bewezen is

ACHTERGROND - Voor werklozen geldt tegenwoordig een heus werkloosheidsethos. Van bovenaf wordt opgelegd hoe zij zich dienen te gedragen bij hun zoektocht naar een nieuwe baan. Want enkel zijzelf zijn verantwoordelijk voor hun werkloze bestaan, vond Bram van Vulpen in zijn onderzoek.

De moralisering van burgerschap lijkt inmiddels ook plaats te vinden ten aanzien van werkloosheid, waarbij van bovenaf een visie op het goede leven wordt verkondigd en opgelegd. Deze hiërarchische moralisering (Tonkens, 2006: 18) heeft ethische regels opgesteld over het gedrag waarmee werklozen horen te re-integreren op de Nederlandse arbeidsmarkt. Voor mijn onderzoek naar de betekenis van deze hiërarchische moraal voor arbeidsgeschikte werklozen bestudeerde ik zelfhulpboeken voor werklozen en het digitale tijdschrift ‘Werkblad’ van het uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV).

Werklozen moeten positief in het leven staan

In het verkondigde werkloosheidsethos ligt de focus op cognitieve technieken die worden vereist om opnieuw de arbeidsmarkt te kunnen betreden. Kortgezegd is een deugdzame werkloze een optimistisch, actief, autonoom en open individu. Hij beschikt over een goede zelfdiscipline en zelfkennis en weet zich op unieke wijze te presenteren. Werklozen moeten positief in het leven staan en zich niet laten afleiden door emoties als somberheid, verdriet, woede of paniek die het gevolg kunnen zijn van het ontslag, weinig aanbod van werk en afwijzingen op sollicitaties. Deze ‘negatieve’ gevoelens beschouwt men als een belemmering in de voortgang van de re-integratie. Een persoon op zoek naar een baan dient rationeel te handelen en z’n emoties te beheersen, verondersteld wordt dat negatieve emoties enkel het proces vertragen.

Foto: mystic_mabel (cc)

63 en werkloos

INTERVIEW - Hoe is het om op je 63e werkloos te worden? Het overkwam Bart van der Veen, nu 66. ‘Ik was blij als mijn vrouw ’s avonds weer thuis kwam van haar werk.’

Kom je boven je vijftigste zonder werk te zitten, dan kun je het wel schudden. Bedrijven willen je niet, want personeelsafdelingen gaan nog steeds voor jong, snel en goedkoop. Als oudere kun je brieven schrijven tot je een ons weegt, maar zodra een P&O-adviseur je geboortedatum ziet, verdwijnt je brief onder op de stapel. Daar sta je dan met je met je jarenlange ervaring, je uitgebreide vakkennis en je nog steeds tomeloze energie.

Bart van der Veen (66) ondervond het aan den lijve. De oud-projectleider verloor zijn baan op zijn 63ste toen het ingenieursbureau waar hij werkte failliet ging. Hij had nog bijna twee jaar te gaan tot zijn pensioen, maar kwam veel eerder dan hem lief was thuis te zitten. Vooruit, het faillissement zat er al een tijdje aan te komen, maar Van der Veen had gehoopt dat zijn werkgever het nog net tot zijn pensioen zou redden.

‘Het ging inderdaad al jaren niet goed. Het bureau waar ik werkte deed advieswerk en projectmanagement voor de bouw en in die sector ging door de crisis de kraan dicht. Grote projecten werden uitgesteld of gingen wel door, maar dan in afgeslankte vorm. En onze reserves waren al niet denderend, dus toen er een jaar lang nauwelijks nog opdrachten binnenkwamen, was het gedaan met de pret.’

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.