Wie mag social media surveilleren?

Ergens rond deze tijd wordt een beslissing genomen door het KLPD en het politiekorps Twente om al dan niet de Nederlandse social media af te gaan luisteren. Begin dit jaar achterhaalde Webwereld dat de korpsen Israelische software hadden aangeschaft die dat mogelijk maakt. Het afluisteren van social media wordt afgedaan als het simpel doorzoeken van openbare bronnen. Maar de politie zit hier fout en onderkent niet wat social media zijn. Of ligt het toch wat ingewikkelder? De software doorzoekt uitingen op twitter, hyves, facebook en chatrooms, forums en blogs. Een aantal van die platforms is duidelijk niet openbaar: de infrastructuur is van private partijen. Daarnaast geeft het design je de expliciete keuze om berichten privé te houden. Zelfs bij facebook en hyves hou je een flink deel van je berichtenverkeer verborgen. En gezien de regelmatig terugkerende relletjes van facebookgebruikers, hebben de meeste gebruikers ook geen enkele behoefte om hun verkeer aan jan en alleman open te stellen. Twitter is een bijzonder geval.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Brief aan Mark Zuckerberg

Beste Mark,

Deze week kwam naar buiten dat jouw bedrijf Facebook een kantoor heeft in Nederland. Dat vinden we spannend, want dat betekent dat we ook een beetje meedoen met de grote jongens. Het bleek echter helaas slechts om een brievenbusmaatschappij te gaan; een fiscaal slimmigheidje om de vennootschapsbelasting te omzeilen. Jammer!         

Aangezien de kans dat ik je tegen het lijf loop dus onverminderd klein is, schrijf ik je maar eens een brief. Ik ben dan wel geen aandeelhouder van je, maar vertegenwoordig wel een deel (volgens RTL 36 euro) van jouw kapitaal. Ik ga er dus vanuit dat je razend benieuwd ben naar wat ik te vertellen heb.

Laat ik beginnen te zeggen dat ik je niet schrijf over die zogenaamde belastingontduiking, want dat is natuurlijk gelul. Ten eerste: constructies met BV’tje en NV’tje in Nederland, de kaaimaneilanden, Zwitserland enzovoort zijn volledig legaal. Er is dus hooguit sprake van belastingomzeiling, geen ontduiking. Groot verschil! Ten tweede heeft iedere zichzelf respecterende multinational een vergelijkbare constructie, dus het is hooguit nieuws dat Facebook het nu pas heeft. Maarja, dat wist die journalist van Dagblad De Pers blijkbaar niet.

Waar ik je ook niet voor schrijf, is om boos te doen over privacy. Hoewel ik erg huiverig ben voor vooral het opslaan van grote hoeveelheden persoonlijk informatie, vind ik ook wel weer dat als je dingen privé wilt houden, je het gewoon niet online moet zetten. Je kunt het niet allebei hebben he? Bovendien heeft persoonsgerichte marketing (het gevolg van het verkopen van persoonsgegevens), ook wel zo zijn voordelen. In tegenstelling tot de tv word ik op Facebook bijvoorbeeld nooit lastiggevallen met maandverbandreclames en schreeuwende BN-ers.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het ministerie van Fenomenisering

Een bijdrage van Peter Olsthoorn.

Sommige persberichten lijken speciaal voor Leugens.nl te worden geschreven. Over vermenging tussen journalistiek, social media en reclame.

“Merken en mensen kunnen in het huidige communicatietijdperk binnen 24 uur een wereldwijd fenomeen worden, maar goede ‘fenomenisering’ hoeft geen toevalstreffer te zijn.

Daarom start vandaag het Ministerie van Fenomenisering (www.minfen.nl), geleid door de ex-directeur van de Telegraaf Media Groep en medeoprichter van Powned, Marianne Zwagerman. Samen met het gelauwerde reclameteam Jan Bennink en Theo Imhoff, en oud-hoofdredacteur van dagblad Metro, Rutger Huizenga zet zij een nieuwe formule in de communicatiemarkt om mensen, merken en organisaties te fenomeniseren. Met een mix van creativiteit, publiciteit en interactiviteit.

“Fenomeniseren is van iets kleins iets groots maken door maximale nieuwsaandacht te genereren”, aldus Marianne Zwagerman. “Daarbij gaan we altijd uit van een journalistieke aanpak. We speuren naar de verhalen in bedrijven waarvoor wij werken. De bedrijven die we vroeger adverteerders noemden, helpen we groot en bekend te maken. Door alle vormen van communicatie in te zetten maken we fenomenen. Op straat. In de media. Op social media.”

Zwagerman bracht fenomenisering zelf ook in de praktijk. Na haar vertrek als directeur van de Telegraaf Media Groep besloot zij een boek te schrijven over vrouwen aan de top: ‘Een webshop is geen carrière’. Een boek waarmee ze via een uitgekiende strategie door middel van nieuws, reclame, free publicity en social media niet alleen maximale aandacht genereerde, maar ook zelf een fenomeen werd.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-09-2022

De polemiek en het schelden: hufters!

Wanneer gaat polemiek over in schelden, vraagt Hufter Hunter zich af in deze gastbijdrage.

Als je kritiek levert op hufters, moet je ontzettend op je woorden passen. Want de minste of geringste belediging van je opponent leidt al tot de jijbak: “Dat verwacht je niet, van iemand die zich fatsoenlijk noemt.” Schrijf je bijvoorbeeld dat een bepaalde hufter een omhooggevallen kneus is en dat diens populariteit slechts het bewijs is dat schuim altijd boven komt drijven, dan kan de hufter in kwestie direct een link of screenshot van die uitspraak bloggen met een opmerking als “zo rolt ‘fatsoenlijk’ GroenLinks” of “VN heeft heel ‘fatsoenlijke’ columnisten in dienst” of iets van die strekking. Zelfs als je alle metaforen en andere mogelijk incriminerende sound bytes weglaat, en gewoon unverfroren schrijft: “Ik vind de kwaliteit van de artikelen van deze hufter niet passen bij dit medium”, dan krijg je nóg de wind van voren. “Hij wil mij de mond snoeren, hij is jaloers, hij maakt me zwart, rechtse meningen mogen niet van ‘fatsoenlijk’ links. Stalker! CENSUUR!” Je kunt als fatsoensridder dus eigenlijk helemaal geen kritiek uiten. Of toch wel?

Wat de hufters met hun heilige verontwaardiging proberen te maskeren is dat er wel degelijk verschil is tussen hufterig gescheld en scherp verwoorde kritiek. Schelden vindt plaats in het luchtledige. Het is niet bedoeld om een punt te maken en iemand tot een reactie te prikkelen, maar als stomp voorwerp om iemand knock-out te slaan. Tegen schelden is weinig verweer. Als Wilders zou zeggen: “De minister is onverstandig want haar plannen zijn financieel niet haalbaar” dan kan de minster daar iets tegenin brengen. Er ontstaat een debat. Maar Wilders zegt: “De minister is knettergek.” En de minister weet niet wat ze terug moet zeggen. Zo behaalt Wilders optisch voordeel, zeker tegenover een minder begaafd publiek. Domme toehoorders zullen denken dat de hufter een punt heeft gescoord met het scheldwoord. In het geval van Wilders is dat extra jammer, want ook domme mensen mogen wel gewoon stemmen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Intieme en intimiderende technologie

Sociale media hebben niets te maken met intimiteit, schrijft filosoof Jan Vorstenbosch. Een nieuwe aflevering in de serie Intieme Technologie van het Rathenau Instituut.

‘Intieme technologie’…een intrigerende paring van woorden. Het klinkt een beetje als ‘zwarte sneeuw‘. Dat ligt vooral aan de suggestieve betekenis van ‘intiem’. Bij intiem denk ik aan een etentje (gezelligheid, close, romantiek), een omhelzing (warmte, lichamelijkheid), aan vrienden (vertrouwelijkheid, nabijheid, gehechtheid). ‘Intiem’ drukt uit dat we gedurende een zekere episode op een bepaalde wijze een ervaring hebben, zoals ook ‘knus’, ‘plezierig’, ‘fijn’ en ‘heerlijk’ en ‘gezellig’ dat doen. De kern van het intieme als een dimensie van ervaring bij een situatie of handeling, is relationeel en intersubjectief. De ervaring wordt bijvoeglijk uitgedrukt en ze is in beginsel positief – de complicaties laat ik graag liggen voor schrijvers. Iemand die helemaal geen intieme relaties heeft, nooit eens een intiem etentje, geen omhelzingen, geen vrienden, vinden we ‘zielig’.

Zielig. Ook zo’n woord trouwens. Min of meer per abuis meldde ik me aan bij Facebook. Ik dacht een beter contact te organiseren met een vriend die verhuisd was. Na drie maanden heb ik, welbewust, nog altijd maar die ene vriend, die de reden van mijn aanmelding was. Ik weersta tot nu toe de verleiding om al die aardige, interessante, mij vaag bekende mensen die er blijk van gaven aan die ene willen worden toegevoegd, te bevrienden. Een verre vriend uit een ver verleden vond het maar zielig, één vriend! op Facebook!!!  Ik vind mensen die prat gaan op driehonderd vrienden op Facebook zielig.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Opgroeien met intieme technologie

Boris de Ruyter werkt bij Philips Research. Hij vraagt zich af of  opgroeien met intieme technologie gevolgen heeft voor de ontwikkeling van een kind. Een nieuwe aflevering in de serie Intieme Technologie van het Rathenau Instituut.

Dat toepassingen van technologie intiem zijn verweven in ons dagelijkse leven en een invloed op ons dagelijks gedrag hebben zal niemand echt verbazen. Neem het voorbeeld van sociale netwerken: heden ten dage heeft de jeugd het over honderden vrienden. Uiteraard heeft deze jeugd niet meer sociale vaardigheden en dermate meer tijd te investeren in vriendschapsrelaties dan de vorige generatie. Dit doet vermoeden dat de definitie en mogelijk de functie van vriendschap niet meer is wat het ooit was.

Een ander voor de hand liggend voorbeeld is sms. Het hedendaagse communicatiepatroon bij de jongeren alsook het gebruik van taal is sterk beïnvloed door deze communicatiemogelijkheid. Met duizenden asynchrone berichten bestookt de jeugd elkaar dag en nacht waardoor stress, depressie en zelfs slaapstoornissen zich beginnen te manifesteren. Maar deze voorbeelden zijn slechts oppervlakkig en lijken dramatisch doch zijn niet noodzakelijk bestendig van aard. Ontneem de jongeren hun communicatiemiddelen gedurende een zomervakantie in het buitenland en ze zullen, na hooguit een paar dagen van ontwenningsverschijnselen, deze ontbering wel overleven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende