De agenda van D66, GroenLinks en de PvdD

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-09-2022

ANALYSE - De stelling was: D66, GroenLinks en de Partij voor de Dieren zullen hecht moeten gaan samenwerken om een kans te maken in de toekomst nog mee te tellen. In een paar stukken behandelt Klokwerk het waarom, het hoe en het waartoe daarvan. In dit stuk een voorstel voor de gezamenlijke agenda.

In het vorige deel van deze serie heb ik de overeenkomsten tussen deze drie partijen op een rij gezet. De algemene reactie op dit laatste stuk was er één van verbazing. Verbazing over zoveel overeenkomsten, onder mensen die dachten dat de partijen teveel van elkaar zouden verschillen.

En dat is nu juist het probleem.

D66, GroenLinks en de Partij voor de Dieren delen een mijns inziens zeer relevante agenda op het gebied van Milieu, Europa, Mensenrechten en de Sociale Zekerheid. Met deze agenda wijken ze gezamenlijk sterk af van alle andere partijen. Maar zelfs de kiezer die één van die partijen stemt realiseert zich dat vaak niet eens.

Deze agenda moet beter te verkopen zijn dan nu gebeurt. En dat is inhoudelijk volgens mij prima te doen.

Een duurzame economie

D66, GroenLinks en de PvdD staan voor een zeer verregaande vergroening van de economie, door middel van het omlaag halen van de loonbelasting en dit te compenseren door vettaksen, groentaksen, vleestaksen en meer van dit soort belastingen op vervuiling en ongezond gedrag.

De boodschap: In plaats van gewenst gedrag (werk) te belasten moeten we naar een economie waarin we ongewenst gedrag (vervuilen) belasten. Volgens mij is dat een helder uitgangspunt wat veel kiezers moet kunnen aanspreken.

Wanneer er echter een groentaks of een vleestaks wordt voorgesteld, worden deze partijen echter doorgaans weggezet als grote boemannen. Daarom moet altijd benadrukt worden dat dit gepaard moet gaan met het verlagen van de loonbelasting.

Verder is het beter het woord ‘duurzaam’ te gebruiken dan ‘groen.’ Veel kiezers vinden de plantjes nu eenmaal niet het belangrijkste dat er is. Het woord duurzaam is breder en toch meer to the point. Het gaat er namelijk om een samenleving te creëren die niet afhankelijk is van oprakende brandstoffen, en een antwoord heeft op de toenemende medische kosten door ongezond gedrag. Niet alleen planten zijn daarbij gebaat. Ook dieren, en mensen.

Een democratische EU

Als het gaat om Europa staan alle drie de partijen voor een verregaande democratisering van de EU.

In de discussie dienen ze daarom hierin het voortouw nemen. Steeds horen ze te pleiten voor democratisering. Deze boodschap moeten ze de minister president meegeven telkens voordat hij naar Brussel afreist, en niet alleen naar voren brengen op het moment dat er weer eens in de tweede kamer gestemd moet worden voor het zoveelste verdrag waar de kamer nauwelijks invloed op heeft gehad.

Hoeder van de mensenrechten

Verder leggen deze drie partijen meer dan anderen de nadruk op het belang van de universele  rechten van de mens, en het naleven daarvan in Europees verband.

Daarom dienen zij telkens weer te benadrukken dat de EU meer is en hoort te zijn dan alleen economische samenwerking en ‘geen oorlog.’ De EU garandeert ook zaken als democratie, vrijheid van meningsuiting, gelijke behandeling, emancipatie en rechtspraak, hier, en in landen waar die dingen tot voor kort minder vanzelfsprekend waren, of tot op de dag van vandaag nog zijn. Die waarden zijn er om te verdedigen. Zoals ook met de huidige privacy-discussie.

Daarbij zijn deze waarden ook het belangrijkste wapen tegen de angst voor wat mensen ‘Islamisering’ noemen. Dit is namelijk voor een groot deel ook de angst voor het terugdringen van kernwaarden als vrijheid en emancipatie. Structureel de nadruk leggen op deze rechten en het consequent naleven daarvan vormt daarmee het beste antwoord op veel van de klachten van Wilders.

Het meest sociale programma voor sociale zekerheid

Ten slotte zijn deze drie partijen het eens over de noodzaak van het gelijk trekken van de rechten van ZZP’ers, flexwerkers en mensen met een vast contract, en willen zij dat doorgaans niet aanpakken door middel van de ontslagbescherming, maar door middel van het vangnet dat de overheid biedt.

Daarmee hebben deze partijen een heel belangrijk kiezerspotentieel. ZZP’ers en flexwerkers vormen samen immers al bijna de helft van de beroepsbevolking. Helaas worden ze door de PvdA en de SP vergeten of als tweederangs behandeld, omdat die twee partijen erop blijven hameren de sociale zekerheid te regelen via het ontslagrecht. We zien daarbij dat de PvdA in het huidige kabinet voor een groot deel bakzeil heeft gehaald, en er voor de zoveelste keer een versobering komt van het ontslagrecht, plus een verkorting van de WW.

Daar moet iets tegenover staan. Een hogere WW en meer geld voor omscholing, zoals D66, GroenLinks en de Partij voor de Dieren al jaren voorstaan. Of een betere regeling voor de bijstand, met erkenning van mantelzorgtaken en vrijwilligerswerk, zoals de laatste twee partijen ook al jaren vragen.

De tijd is kortom rijp voor een veel socialer geluid dan het gemekker van de SP over ontslagrecht en CAO’s, waar maar de helft van de beroepsbevolking van profiteert, of het blinde nivelleren van de PvdA, waarvan misschien iedereen met een laag inkomen wel wat profiteert, maar wat de mensen met echte pech, die binnenkort hun werk verliezen en langer dan een jaar niets kunnen vinden, echt niet gaat helpen.

Bonus: De enige echte liberalen

En dan heb ik het nog niet eens gehad over het gemeenschappelijke ideaal van vrijheid dat D66, GroenLinks en de PvdD hebben, wat zich uit in liberale standpunten ten opzichte van winkelsluitingstijden, legalisatie van (soft)drugs, euthanasie, en abortus. Ook op die gebieden gaan deze partijen verder dan welke andere partij dan ook.

En ook deze punten zijn lang niet veilig genoeg bij PvdA en VVD. Bijvoorbeeld: We zouden misschien verwachten dat een coalitie die bestaat uit twee niet-christelijke partijen, waarvan één zich nota bene ‘de liberalen’ noemt, eindelijk op zijn minst die achterdeur van de coffeeshops eens legaliseert. Dan worden de gewetenloze criminelen, die nu rijk worden van de wietverkoop, vervangen door legale telers die gewoon belasting betalen over hun winst, eerlijk betalen voor hun energie en hun personeel niet werven met een wapen in de hand.

Niets hiervan in het regeerakkoord. De VVD gaat gewoon door met het huidige onverstandige en onliberale beleid en de PvdA vindt het prima. Ook hier ligt kortom een belangrijke taak voor de drie partijen die dit standpunt het meest promoten het alsnog te agenderen.

Een unieke agenda: dus samenwerken

Bovenstaand is een unieke agenda, die zoals gezegd sterk verschilt van de standpunten van de andere partijen. De SP en de PvdA zijn beide niet voor het terugdringen van de inkomstenbelasting, omdat dit een belangrijk instrument is voor nivelleren. Ze hebben democratisering van de EU organen zelf niet in hun partijprogramma staan. En ze komen met name op voor mensen met een vast contract. De VVD botst met de hele agenda zoals boven geschetst, inclusief de liberale kernwaarden die overal in deze agenda centraal staan. Om over de christelijke oppositie en Wilders maar te zwijgen.

Een samenwerking tussen D66, GroenLinks en de PvdD zou mijns inziens niet alleen zeer goed zijn voor het onder de aandacht van deze agenda. Wanneer deze drie partijen hun krachten bundelen zullen ze als ze het slim spelen zelfs deze kabinetsperiode al punten van deze agenda kunnen realiseren.

Hoe dan? Daarover een volgende keer, in het laatste stuk van deze serie.

Reacties (18)

#1 Kalief

De algemene reactie op dit laatste stuk was er één van verbazing.

Haha, hoe lang geleden heb je dit geschreven? Net als in je vorige stukken refereer je aan reacties die helemaal niet bestaan.

Je zou ook kunnen schrijven: de algemene reactie op dit laatste stuk was er één van bewondering, of: de gevolgen van deze succesvolle reeks van analyses waren aanzoeken, grote sommen geld, aangeboden ministersposten en goede weersverwachtingen.

Ik zal de rest van je stuk niet lezen omdat ik mag aannemen dat je inleiding representatief is voor de onzinnigheid van het vervolg.

  • Volgende discussie
#2 roland

Weer de nadruk op de overeenkomst van de drie partijen en de verschillen worden gemakshalve verzwegen.
Blijkbaar is duurzaam alleen een groentax.
Wie is er tegen een demokraties Europa, mensenrechten?
Iedereen flex erg sociaal. of alleen maar liberaal?

Wat is de zin van deze herhaling?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Gert-Jan

Mooie reeks! Zet het gevoel waarmee ik al langer loop redelijk uiteen.

Wat deze partijen bindt is dat ze meer durven dan alleen het ‘repareren’ van problemen. Deze partijen hebben echte visies op de toekomst. Niet van dat halve aanpappen, bruggen slaan of terug naar de ’60 gezanik.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Boer

Minder mensen op deze planeet lijkt mij het speerpunt te moeten zijn en tot die tijd is groen links niet duurzaam.
De dweilen met de kraan open partij.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Klokwerk

@Gert-Jan: Dank. Ik spreek meer mensen die op één van deze drie partijen stemmen en die hetzelfde gevoel hadden. Vandaar deze reeks.

@Boer: Minder mensen op deze planeet? Wat is dat nu weer voor een standpunt voor een Nederlandse politieke partij? Hoe zouden ze dat moeten bereiken? Genocide? Eén-kind-politiek? Oorlog stimuleren?

@Roland: De verschillen tussen deze drie partijen zijn volgens mij de meeste kiezers al duidelijk. Daar wordt tijdens de campagne ook op gefocust. Het gaat hier over de overeenkomsten en wat ermee te doen. Ik kan me voorstellen dat als je sowieso de gedachtegang niet wilde volgen, de rest van de serie ook niet voor jou is.

Hoe dan ook, in het vorige stuk werd toegelicht dat de milieu-agenda van deze drie partijen juist van die van andere partijen verschilt door de zeer verstrekkende voorstellen aangaande het belastingstelsel. En qua EU zijn deze drie partijen de enigen die opschrijven dat het EP het laatste woord moet krijgen in de EU. Andere partijen willen dit via de nationale parlementen en de ministerraad blijven regelen. Uiteindelijk is dat minder democratisch, want de directe democratische zeggenschap over het geheel blijft ontbreken. En iedereen flex is een maatschappelijke ontwikkeling die zich al een lange tijd aan het voltrekken is. Deze drie partijen zijn de enigen die sociale oplossingen voor dat probleem aandragen.

@Kalief: Je denkt dat als ik dit op sociale media plaats, ik geen reacties krijg? En dat ik nooit mensen spreek? En je gaat er ook vanuit dat jouw reactie maatgevend is voor alle reacties, en je leest voor het gemak de rest ook maar niet? Tsja, je mag natuurlijk lezen wat je wilt. Wat mij altijd zo verbaast is dat mensen die een stuk niet lezen er toch onder gaan reageren. Je mag hoor, maar het draagt niets bij aan een inhoudelijke discussie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Minik

“Minder mensen op deze planeet? Wat is dat nu weer voor een standpunt voor een Nederlandse politieke partij? Hoe zouden ze dat moeten bereiken? Genocide? Eén-kind-politiek? Oorlog stimuleren?”
Met deze opmerking diskwalificeer je je voor een zinnige discussie.
Lees eerst eens een verkorte versie van het rapport van de club van Rome of vergelijkbaar (het hele rapport lijkt me te moeilijk voor je)
Het antwoord geeft wel een verklaring voor de teruggang van Groen Links.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 basszje

Weer eens enorme brei onzin. Ik trek er maar eentje uit, dat andere partijen met de SP voorop ZZP-ers als tweedehands zien. Als er nou een andere partij is die luidop pleit voor het gelijktrekken van die rechten dan is het de SP wel.

Als deze stukken verbazing hebben gewerkt is het wel vanwege het consistente doorredeneren naar een conclusie die niet logisch is, maar wel koste wat het kost bereikt dient te worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 roland

@5 Klokwerk,
De drie kennen niet alleen inhoudelijke verschillen. D66 en GL hunkeren naar regeren PdvD niet. De forse krimp van GL en de groei van D66 vormt niet echt een basis voor samenwerking.

Zolang Europa zo weinig demokraties blijft met verkiezingen op basis van een distriktenstelsel betekent overhevelen van landelijke bevoegdheden naar Europa demokraties verlies

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 kevin

@6 Jij gaat er wel hard tegenaan, zeg. Ik kan me in het sentiment vinden, maar het aantal mensen op aarde terugdringen is, laten we zeggen, een groot politiek probleem en een beetje lastig in beleid te gieten zonder dat de bevolking daartegen in opstand komt.

Het siert niet om mensen meteen te diskwalificeren als ze jouw standpunt vreemd vinden voor een Nederlandse politieke partij. Mensen te dom noemen om het rapport van de Club van Rome te begrijpen, is natuurlijk ook geen zinnige discussie.

Ik ben blij dat je reageert en je lijkt ook wat zinnigs te zeggen te hebben. Als je je een beetje inhoudt en rustig blijft dan kom je een heel stuk verder. Bovendien blijft Sargasso dan een stukje aangenamer en informatiever. Elkaar genadeloos afbranden wil ook hier wel eens voorkomen, maar aan een wederzijds respectvolle discussie heeft iedereen veel meer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Boer

Klokwerk , dat is een normaal standpunt voor iemand die de natuur wil laten overleven.
Het is de enige keuze die je hebt maar gezien je aanmatigende houding is de neiging om je het een en ander uit te leggen niet aanwezig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Kalief

#5 Vooruit, een bijdrage aan een inhoudelijke discussie. Waar je, gezien je stukken en reacties, helemaal niets mee zult doen.

De PvdD komt voort uit een ideologisch motief en zette zich af tegen het louter sociaal-economisch denken van de andere partijen.
D66 komt niet voort uit een ideologisch motief maar een staatsrechtelijk. Door hoor ‘democratische kroonjuwelen’ in de ijskast te zetten (of hadden ze die als veren afgeschud?) zijn zij een louter sociaal-economische partij geworden.
GroenLinks komt niet voort uit éen van bovengenoemde motieven maar was een vlucht vooruit van zieltogende kleine partijtjes die als alternatief niets restte dan opheffing.

Als GL samengaat met D66 zullen ze er geheel in opgaan omdat beider sociaal-economische ideeën kunnen worden samengevoegd, uitgeruild of worden gemiddeld. Maar misschien zou het sociale gezicht van D66 wat meer kleur op de wangetjes krijgen.
Als de PvdD samengaat met GL en D66 staat dat gelijk aan opheffing omdat hun ideeën zullen verzuipen in de sociaal-economische aanpak van beide andere partijen. Het gevolg is dat er een nieuwe PvdD zal ontstaan. Dat schiet dus niet op.

Kortom, alleen D66 heeft wat te winnen bij een dergelijke samenvoeging. Maar als som der delen zouden ze kleiner zijn dan de som van de huidige afzonderlijke partijen. Als oppositie zijn ze beter af gescheiden te blijven en waar mogelijk gezamenlijk op te trekken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Klokwerk

@Basszje: De SP pleit er inderdaad om flexwerk gelijk te trekken qua rechten met mensen met een vast contract. Voor ZZPers bepleiten ze dat echter niet.

En voor de flexwerkers is het ook een dode mus, aangezien de SP ook wel weet dat het opheffen van flexwerk politiek en maatschappelijk volstrekt onhaalbaar is. Los van of het voor de arbeidsmarkt (zowel voor de werkgelegenheid als voor de toetreders) wel zo een goed idee zou zijn.

Ondertussen blijft het verschil als de sociale zekerheid via het ontslagrecht geregeld wordt wel in stand.

Hoe dan ook, je kan het er niet mee eens zijn, maar de PvdD, GL en D66 delen wel dat ze pleiten voor andere oplossingen voor sociale zekerheid dan alles regelen via het ontslagrecht.

@Roland: Zolang kleine partijen denken dat ze het op zichzelf zouden kunnen, bereiken ze politiek gezien niets. D66 en GL samen kunnen het kabinet aan een meerderheid in de 1e kamer helpen, en de komende twee en een half jaar blijft dat zo. Daar ligt een kans.

Je laatste opmerking, daar ben ik het mee eens. Maar daarom is het juist zo belangrijk dat er partijen zijn die pleiten voor meer democratie in de EU. Want dat overhevelen, dat gebeurt toch wel, dat zie je nu gebeuren.

@Kalief: Na een stuk of vijf reacties zonder inhoud van jouw kant had ik het niet meer verwacht, maar bedankt ;).

Helaas gaat je kritiek wel langs mijn stukken heen, want ik pleit helemaal niet voor een fusie, maar alleen maar voor een samenwerking in de oppositie. Dat heb ik hier meerdere malen gesteld.

De achtergronden van de partijen zijn inderdaad verschillend, en dat geldt ook voor de achterban. Daar ga ik de volgende keer op in. Dit neemt echter niet weg dat ze bovenstaande inhoudelijke punten delen. Daar ga je helaas niet op in.

Misschien een volgende keer toch maar lezen alvorens te reageren ;).

@Minik: Tsja. Ten eerste ben ik niet GroenLinks en ten tweede ben jij volgens mij niet iemand die mensen kan diskwalificeren van een discussie.

Zeker, minder mensen op deze planeet zou een prima optie zijn, maar ik heb nog steeds geen antwoord op hoe een politieke partij in Nederland dat op een zinnige manier zou kunnen vertalen in politiek. En dat is natuurlijk wat ik voor de goede verstaander met mijn reactie bedoelde. Ik meen toch dat jij met jouw ongelooflijke intelligentie een stukje ironie wel kan begrijpen? ;)

(Hetzelfde zou trouwens gelden voor het houden van een pleidooi voor een grotere planeet ;) ).

Los daarvan: ik ben het er zeker mee eens dat milieu veel hoger op de politieke agenda moet staan. Maar ik denk dat de grootste hiervoor te nemen stap het ingrijpend hervormen van het belastingstelsel is, zodat arbeid (veel) minder belast wordt, en in plaats daarvan vervuilen en ongezond gedrag veel meer. En dat is ook wat de drie partijen inzake milieu regelmatig bepleiten en waarin ze zich werkelijk onderscheiden van de rest.

Het gaat er immers niet om het hardst te roepen dat er iets met milieu, de dieren etc gedaan moet worden, maar om het zoeken naar oplossingen.

@Boer: Aanmatigende toon? De meeste stukjesschrijvers reageren niet eens op reacties, ik ga op iedere reactie inhoudelijk in. Zo laat ik zien dat ik mensen serieus neem. Zelfs waar ze een toon aanslaan die ze niet van hun moeder geleerd hebben en waarschijnlijk ook niet tegen hun collega’s gebruiken, geef ik antwoord. Wel pas ik mijn toon dan af en toe een beetje aan de schrijvers aan. ;) All in good spirits hoor.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Kalief

Klokwerk #12, ik ga geen stukken lezen van iemand die elke zin afsluit met een knipoog. Je lijkt wel een kleuter die SMS ontdekt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Klokwerk

Je weet je goed aan te passen merk ik aan je post.

Maar goed, altijd leuk om reacties te lezen van mensen op een stuk dat ze niet gelezen hebben. Voor de sfeer, zeg maar. ;)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Kalief

@14 Je draagt je domheid als een kroon. Zelfs als provocatie is je tekst tenenkrommend. Carrièretip: ga piratenhits schrijven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Klokwerk

Wat doe je hier eigenlijk? Voor iemand die zegt hier te zijn voor de inhoudelijke discussie gedraag je je… nogal vreemd. Drugs genomen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Kalief

@16 Zijn er dan medicijnen tegen die schrijfsels van jou? Die kan ik je dan aanbevelen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 FiFa

Politieke partijen zijn allemaal onzinnig, en die drie waar het hier over gaat al helemaal.

Nauwelijks leden, een eliteclubje doet af en toe een congresje en dan wordt van alles wat de partijklootzakken hebben bedacht bedeesd aangenomen en als diezelfde klootzakken met hun bekende natte vinger weer dingen veranderen dan gebeurt er niets.

Politiek is voor verdwaalde geesten. De wereld moet je toch zelf maken hoe vervelend dat ook klinkt.

  • Vorige discussie