Big Brother in je broekzak
ANALYSE - Jeroen van der Ham is onderzoeker en docent bij de opleiding System and Network Engineering van de Universiteit van Amsterdam. Hij schrijft voor het Rathenau Instituut een serie blogs over ethische vraagstukken bij data-onderzoeken. In deze bijdrage gaat hij dieper in op dataverzameling door smartphone apps. Niet alleen de app zelf maar ook het feit of je telefoon op Android of Apple’s iOS draait is van invloed op hoe er met je gegevens wordt omgegaan.
Bijna iedereen draagt tegenwoordig een smartphone bij zich. Deze apparaten krijgen ook meer en meer sensoren die bovendien steeds nauwkeuriger worden. Naast de standaard microfoon en luidspreker zitten er ook een camera op een smartphone, maar er zijn ook wat minder zichtbare sensoren, zoals GPS, een kompas en bewegingssensoren. Op die manier kan er flink veel data verzameld worden over een smartphonegebruiker.
De meeste apps op een smartphone hebben maar een simpel doel en zijn gratis. Maar de maker wil toch graag geld verdienen en doet dat door het tonen van advertenties aan gebruikers. Hoe beter de advertenties op de gebruiker gericht kunnen worden, hoe meer de advertentieplek waard is. Door gebruik te maken van de sensoren kan een veel beter beeld worden verkregen over wat het publiek is, en dus de advertentieruimte meer waard laten worden.
De manier waarop apps data verzamelen over de gebruiker is echter niet altijd verantwoord. Om data over een gebruiker te mogen verzamelen, moet er eerst toestemming worden gevraagd. Bij het vragen om toestemming gaat het vaak al mis. Er wordt diep verborgen in de algemene voorwaarden iets gezegd, de gebruiker gaat daarmee akkoord en de data wordt vervolgens naar hartenlust verzameld en gedeeld.